Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Huize Gerra in Haaren

Kloosters

In 1854 verhuisde Mgr. Zwijsen, als bisschop van het opnieuw ingestelde bisdom Den Bosch, van Tilburg naar een buitenhuis, dat hij aan de Steenweg naar Haaren had laten bouwen. Hij noemde het Huize Gerra, ter gedachtenis aan zijn benoeming tot titulair bisschop van Gerra i.p.i. in 1842.

Huize Gerra, jaren '30 (collectie BHIC)Waarschijnlijk heeft zijn oogappel frater Antonius Paulusse het plan voor dit huis getekend. De basis voor de bouw kon worden gelegd door de verkoop van De Ruwenberg, tot dan toe de residentie van Mgr. Den Dubbelden, aan de fraters van Tilburg. Toen Mgr. Zwijsen in 1864 naar ’s-Hertogenbosch vertrok bewoonde Mgr. Deppen het huis tot 1874. Huize Gerra kende daarna diverse bewoners.

Door bemiddeling van de ursulinen uit Venray huurden de Missionarissen van het H. Hart uit Frankrijk Huize Gerra in 1880. Het was toen een verlaten woning waaraan van alles ontbrak. In 1882 vertrokken ze naar een nieuwe behuizing in Tilburg.

Achterzijde, 1981 (BHIC, collectie Provincie Noord-Brabant)Van 1889 tot 1892 woonden er Witte Paters. Op 19 oktober 1889 kwam het eerste groepje Witte Paters naar Nederland om missionarissen te werven. Het waren de Franse paters Jamet vanuit Zanzibar, Gaudibert vanuit Algiers, de Nederlandse broeder Theodore vanuit Woluwé en theologant De Louw vanuit Algiers. Mgr. Zwijsen stelde Huize Gerra tijdelijk ter beschikking van de jonge sociëteit. Van hieruit bouwden ze het klooster Sint Charles in Esch.

Van 1911 tot 1914 nam Mgr. Bronsgeest bezit van het huis. Tussen 1914 en 1918 woonden er Scheutisten, die uit België gevlucht waren en theologiecursussen volgden. Van 1920 tot 1925 verzorgden de Weense Zusters de huishouding van het grootseminarie. De zusters woonden in Huize Gerra tot 1941, ze verhuisden toen naar Herlaer.

De Broeders van Dongen vonden hier onderdak van 1934 tot 1939, ze leidden een jeugdhuis, een kamp voor werkloze jongeren. Hiertoe werd het huis in 1933 gerestaureerd onder leiding van ir. Geelen en Van de Tol.

Foto: BHIC / Henk Buijks (2012)De Theresianen kregen het huis in 1946 toegewezen als hun nieuwe klooster, dat vanuit de H. Landstichting in Nijmegen werd gesticht. In 1957 bouwde de Goirlese architect Jos. Bedaux de kapel en een gastenverblijf. Aan de noordzijde kreeg het huis toen een nieuwe ingang en liftkoker. De voormalige kapel op de eerste verdieping werd ingericht als naaikamer. De zusters verlieten het huis in augustus 2002 en vertrokken naar Oirschot. Het huis werd eigendom van vastgoedonderneming Kadans.

Huize Gerra is gebouwd in een mengeling van traditionele en neoclassicistische stijlen. Het lijkt op de in die tijd gebouwde dorpspastorieën. De rechthoekige kapel van baksteen en beton vertoont kenmerken van de Bossche School. Het is een gaaf voorbeeld van de stijl van architect Bedaux.

Bron: Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.

9

Reacties (9)

Catrien Snellen zei op 22 september 2017 om 22:20 uur

Bouwbedrijf Gebroeders Snellen uit Haaren hebben lang het onderhoud in Huize Gerra gedaan.
Kees Snellen was de enige die contact had met de zusters, de zuster leefde erg in afzondering

Mariët Bruggeman zei op 25 september 2017 om 13:11 uur

Wat leuk dat je dat nog weet Catrien, ik neem aan dat Bouwbedrijf Snellen bij jullie in de familie zat. En werd er thuis dan wel over gesproken, hoe die contacten met de zusters verliepen?

Gerard Veltman zei op 31 juli 2020 om 15:44 uur

Cor de oudste van 7 kinderen was op haar tiende al wees en zij werden allen ondergebracht bij een vrijgezellen tante en haar twee broers. Omdat de verstandhouding minimaal was met de tante die zei: ik schil voor hun geen aardappel en ik stop er ook geen sok voor! Moest Cor al op haar tiende bij Huize Gerra in de was keuken gaan werken omdat er geld binnen moest komen. De Duitse sprekende Zusters waste voor het Groot Seminarie en Cor moest het wasgoed met een handkar gaan halen en wegbrengen. Na 14 jaar had de portier een oogje op haar en kreeg hij van de Overste te horen dat dit hier niet toegestaan was en moest hij of dat meisje vertrekken. De portier hield de eer aan zich zelf omdat hij dat meisje dat de kost moest verdienen dit niet aan kon doen. Twee jaar later is dit stel getrouwd en is mijn vader en moeder geworden. In de oorlog is de Duitse taal die ze daar geleerd had goed van pas gekomen, want toen militairen de fiets op luchtbanden van mijn vader vonden in de schuur wist mijn moeder de militairen te overtuigen dat mijn vader die verpleger was hier een vrijstelling voor had!

Mariët Bruggeman zei op 1 augustus 2020 om 12:55 uur

Wat een mooi verhaal Gerard, over de manier waarop jouw vader en moeder elkaar hebben leren kennen en uiteindelijk dus tóch getrouwd zijn. Het zal voor jouw moeder ook als een bevrijding gevoeld hebben om nu haar eigen gezin te mogen hebben.
En wat zal je vader trots op haar geweest zijn, door hem te redden vanwege haar goede beheersing van de Duitse taal en misschien een beetje bluf?

Gerard Veltman zei op 1 augustus 2020 om 15:31 uur

Mariet. Het leven van mijn vader en moeder ging niet over rozen. Ze hadden 6 kinderen en de spanning van de oorlog was er elke dag. Even na de oorlog kreeg mijn vader een ongeluk en vroeg op zijn sterfbed aan mij: Gerard wil jij een deel van mijn zorgen op je nemen en goed zijn voor je moeder je broers en zusjes. Ik was toen 15. Het leven was zwaar maar ik kon mijn moeder voor ik ging trouwen nog opnieuw aankleden. Dat is nu 57 jaar geleden. Mijn moeder had een slogan;leef niet voor je zelf maar voor een ander. Daarom genoot ze van ons en onze kleinkinderen en al het vrijwilligerswerk wat ze nog deed. Na 28 jaar weduwvrouw te zijn geweest ontmoeten ze een kaartvriend en trouwde er mee.
Toeval of niet Piet was 26 j weduwe-man en in het zelfde jaar, dag en maand geboren en een hele fijne vader voor ons. Vier jaar heeft ze er van mogen genieten toen hij plotseling stierf. Ze nam haar vrijwilligers werk weer op, maar niet voor lang, want na een hersenbloeding stierf ze op 76 jarige leeftijd.

Mariët Bruggeman zei op 3 augustus 2020 om 15:38 uur

Wat ontzettend erg dat je vader maar zo kort na de oorlog geleefd heeft. En dat jij, zo jong als je was, al zoveel verantwoordelijkheden op je moest nemen. Maar wat zal je moeder trots op je geweest zijn. Dat ook haar tweede huwelijk zo'n abrupt en triest einde heeft gekregen is natuurlijk bijna onmenselijk, maar haar levensinstelling heeft haar er toch ook doorheen gesleept, voor even!

mimi van den Niewelaar zei op 15 augustus 2020 om 22:43 uur

nou en of maar ik krijg hem niet weg

Mimi van den Nieuwelaar zei op 16 augustus 2020 om 15:00 uur

Al tweemaal het hele verhaal gedaan en steeds krijg ik een foutmelding en is mijn reactie weer verdwenen

Marilou Nillesen zei op 17 augustus 2020 om 09:50 uur

Jeetje Mimi, wat is dat vervelend. Excuses voor het ongemak! Ik heb net ons spamfilter nog eens uitgeklopt maar daar is het niet in beland, ben ik bang... Zou je je reactie willen mailen naar info@bhic.nl tav Marilou/Huize Gerra? Dan zet ik het er handmatig bij.

Het is natuurlijk niet de meest praktische weg en het vraagt opnieuw inspanning van je (wat ik echt vervelend vind) maar dan weet ik wel zeker dat je bericht erbij komt te staan. Dan gaan we hier achter de schermen nog eens kijken waarom het niet loopt zoals dat wel zou moeten.

Alvast dank als je het nogmaals wil proberen!

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.