Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het Kloosterpad, straat met een bijsmaak

Rooms prentenboek

Het Kloosterpad dat in Udenhout langs de kerk loopt was bij de jeugd erg geliefd, maar vele ouderen hebben hier geen prettige herinneringen aan.

In de oorlogsjaren (bron: collectie BHIC)
In de oorlogsjaren (bron: collectie BHIC)

Het was in de oorlog met Dolle Dinsdag dat de Duitsers plotseling de benen namen en vluchtten. De Gas, zoals ze in Udenhout dit gebouw aan de Van Heeswijkstraat noemden, was een munitieopslagplaats van de Duitsers. Deze zou die avond door de bevolking opgeblazen worden.

Drie dagen erna kwamen de Duitsers terug om overal bij de mensen huiszoeking te doen, om te kijken of ze iets meegenomen hadden. Zo ook bij ons thuis. Het was half een en we zaten te eten toen ze binnenvielen. De kasten werden opengerukt, in de kelder en boven werd gekeken, maar er werd niets gevonden. In de schuur echter vonden ze de fiets met luchtbanden van mijn vader. Die morgen was hij uit voorzorg gaan werken op de fiets van mijn moeder, die op de velgen repen autobanden had, wat niet fijn fietste.

Mijn moeder zei in haar beste Duits zei dat deze fiets van haar man was en dat ze er een bewijs voor had omdat hij verpleger was. Waarop de Duitser vroeg: “Waar is je man nu?” “O die is werken!” Waarop de Duitser zei: “Dan heeft hij deze fiets ook niet nodig! Hij wilde wegrijden”, maar mijn moeder hield hem tegen. Waarop de Duitser zich omdraaide en mijn moeder, die ruim 8 maanden zwanger, was in haar onderbuik schopte! Met hevige pijn moest zij de fiets wel loslaten en hij reed weg.

Na 3 dagen kreeg mijn moeder een miskraam en om halfzes die avond bracht zij een prachtige zoon ter wereld met een blauw hoofdje en een mooie bos haar. Vermoedelijk gestorven door die harde schop van de Duitser.

Toen die avond de andere kinderen te bed waren mocht ik mijn broertje in een doos leggen, omringd met watten en op de kleertjes die hij aanhad lag een mooi briefje van mij, waarop stond dat ik hem nooit zou vergeten en veel van hem hield!  Adje noemden we hem. Ik mocht hem dragen en mijn vader droeg de schop.

Foto: Wies van Leeuwen / Provincie Noord-Brabant (bron: collectie BHIC)
Foto: Wies van Leeuwen / Provincie Noord-Brabant , 1983 (bron: collectie BHIC)

Bij het kerkhof aangekomen via het Kloosterpad wilde ik het kerkhof op lopen en zag daar toevallig pastoor Welie en Adriaan de koster uit de pastorie komen. Ik vertelde hun dat er die middag een baby bij ons dood geboren was en dat mijn vader en ik hem nu wilden begraven op het kerkhof.

De pastoor deed een stap naar voren en zei: “Maar niet op het kerkhof jongen, want je hebt een duveltje bij je want hij is niet gedoopt! En duiveltjes mogen niet in gewijde grond begraven worden!” “Ja maar Pastoor, ons Adje heeft nooit iets verkeerds gedaan,” zei ik. Ik begreep hier toen niets van en nu nog niet! “Kom maar en loop maar met mij mee,” zei Adriaan de koster en ga maar over het Kloosterpad naar achter, aan de buitenkant van die beukenhaag, dan loop ik aan de binnenkant er langs en op de plaats waar je de baby dan kan begraven, steek ik een stok door de heg heen, dan kan je daar het gat maken.”

Toen we klaar waren hebben we samen op ons knieën nog even gebeden en ik heb tegen ons Adje gezegd dat hij echt geen duiveltje was en wij hieraan ook niets konden doen dat we hem hier moesten begraven. Hij zal altijd in onze gedachten blijven, ook nu nog na 78 jaar!

Gelukkig kregen wij jaren later weer een Adje, die uitgroeide tot een flinke boy.

6

Reacties (6)

Marilou NillesenBHIC zei op 9 juni 2021 om 11:41 uur

Beste Gerard, wat enorm schrijnend moet dit zijn geweest voor je ouders. Eerst de onmenselijke reactie van deze militair tegenover een zwangere vrouw, en dan nog eens die ongelooflijk heftige woorden van de pastoor, terwijl het verdriet bij je ouders al zo groot moet zijn geweest.

Wat mooi dat je hier dit verhaal deelt, hoe heftig ook, zodat we hier even stilstaan bij de kleine Adje. Een klein monumentje in woorden. Veel dank, Gerard.

Rini de Groot. zei op 10 juni 2021 om 23:13 uur

Gerard, de spanning wanneer er iets gevonden was!
alsof het stelen van die fiets niet genoeg was, de Duitsers stonden erom bekend. En de gedraging van die Mof, volgens mij is hij later van Hogerhand daarvoor gestraft.
Fijn, dat je het verhaal instuurde en het met iedereen deelt.
Het koste natuurlijk veel inspanning om het op ‘papier’ te plaatsen.
Spreek uit ervaring, daarbij heb jij het bewust meegemaakt.
Heb het naar een jonger stel doorgestuurd met: dat was, ‘Ons Rijk Rooms Leven.’ Jij draagt dit nu zoals je schrijft je hele leven al mee.

Marijke Naaijkens zei op 29 juni 2021 om 17:15 uur

Gerard Veldman is dat familie van toen woonachtig Gerard Veldman op de Heuvel de fotograaf de zoon van Gerard Hans was ook fotograaf

Gerard Veltman zei op 2 juli 2021 om 16:05 uur

Marilou wat lief van je dat je ook even stilstaat bij ons Adje dat doet mij goed.
hij kan er ook niets aan doen dat de Kerk het zo besliste, maar we komen elkaar hier boven nog wel tegen. bedankt.

Gerard Veltman zei op 3 juli 2021 om 14:47 uur

Het doet mij goed om bij die voorste jongens die uit de kerk komen die mooie polderbroeken
(drollenvangers) te zien. mijn vader was in de oorlog ook nog kleermaker (was eigenlijk zijn beroep) hij maakten zie nieuw, maar hij vermaakten ze ook van oude lange broeken want aan stof was niet aan tekomen. iedere jonge gast wilden zulk een broek hebben. mode!

Gerard Veltman zei op 5 juli 2021 om 06:36 uur

Nee Marijke wij zijn zoals ze zeggen van den arme tak en mijn voorouders komen uit Friesland en daar zijn de meesten Veltmannen met een T
hier in Brabant is als ze mijn naam moeten schrijven bijna altijd met een D
in een van mijn boeken die ik geschreven heb is in Tilburg gedrukt en hebben ze mijn naam uit gewoonte ook met een D geplaatst en opgelost met een los inleg velletje er in met een excuus en de goede naam van de auteur geplaatst!

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.