Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het schuifke krijgen

Rooms prentenboek

Wie kent nog de uitdrukking "het schuifke krijgen"? Ik herinner me een bijzonder voorval waarbij dit gebeurde; waar tijdens de biecht de zegen werd geweigerd.

Biechtstoel met schuifke (foto: Ideefixe. Bron: Wikimedia Commons. CC BY-SA 4.0)
Biechtstoel met schuifke (foto: Ideefixe. Bron: Wikimedia Commons. CC BY-SA 4.0)

In de jaren dertig van de vorige eeuw ging een huismoeder voor de zondagsplicht naar de parochiekerk van Vorstenbosch. Zelf woonde ze op het buurtschap Dintherse Hoek in Dinther en deze kerk lag voor haar in de buurt. Ze ging in die kerk ter biecht en kreeg toen van de pastoor tijdens dit sacrament “het schuifke”.

In de biechtstoel was achter het raster waarvoor de penitent neerknielde, een schuifje dat - bij weigeren van de zegen tot vergeving van de zonden - voortijdig werd dicht geschoven. 

De reden: het was niet toegestaan om in de kerk goud te dragen. Dat was allemaal maar “spiegelen” (oftewel pronken) en dit leidde alleen maar af tijdens de mis.

De biechteling gaf te kennen dat zij in Dinther woonde, en dat daar deze regel niet gold, maar de pastoor bleef bij zijn standpunt. Het was de enige dag van de week dat ze met hun sieraden konden pralen.

31

Reacties (31)

NN. zei op 31 januari 2012 om 21:06 uur

1958, Het was nog de tijd van het Rijke Roomse leven. Ik bezocht het genoemde kerkmeubel.Tijdens de biecht werd mij door de biechtvader een vraag gesteld, waarop bij mij de haren gingen rijzen en Ik Hem het schuifje had moeten geven!!

Marilou Nillesen, namens BHIC zei op 1 februari 2012 om 15:52 uur

Bedankt voor je reactie. Achteraf misschien jammer dat je dat niet hebt gedaan... maar daar was waarschijnlijk ook de sfeer niet naar. Door alle verhalen weten we inmiddels dat er veel meer heeft gespeeld.

Zoals op alle plekken (zowel binnen als buiten de kerk) kunnen in principe goede instellingen zowel ten goede als ten kwade worden gebruikt; dat blijkt maar weer eens te meer uit jouw ervaring.

Rini de Groot. zei op 15 november 2012 om 23:36 uur

Klantvriendelijk: Een slager gaat biechten in de parochiekerk. Na de biecht vraagt de pastoor: Was dat alles? Waarop de boeteling antwoord: Neen, dat is de helft. De rest biecht ik bij de paters, want dat zijn ook klanten van mij. Druivelaar 18 Aug. 2012.

Annemarie van Geloven namens BHIC zei op 16 november 2012 om 10:36 uur

Dit is een van de moppen uit de grote doos van het heilige Roomse leven. Leuk voor de lezer! Dank je, Rini.

Rini de Groot zei op 16 november 2012 om 12:01 uur

Toon van de Bersselaar, vertelde mij in januari van dit jaar, nogmaals de geschiedenis, van het voorval. Ooit verteld, ik vond dat het nodig was om het op te tekenen als historie van: Het Rijke Roomse leven. Vorige week is de verteller op 80 jarige leeftijd overleden, mag hij ruste in vrede.

Rini de Groot. zei op 16 november 2012 om 14:16 uur

Pardon, zie de tekening. Iemand op voorhand vergeven. (’n Perdon = een eikehouten stok,klippel. In Rome hangt zo,n stok nog hier en daar in de biechtstoel. Vroeger werden de penitenten, voordat ze met de belijdenis in de biecht begonnen, met een stokje getikd als teken van vergeving.

Jolanda v.d. B. zei op 16 november 2012 om 17:27 uur

Dag Rien,
Dank voor het verhaal. Mooi om te lezen en ook je reactie.Mijn schoonvader vertelde altijd prachtige verhalen over vroeger waar wij en zijn kleinkinderen veel van hebben genoten.
Leuk dat een van de verhalen opgtekend is. Bedankt daarvoor.
Met vriendelijke groet,

NN zei op 8 maart 2013 om 14:57 uur

Nu, ik verneem, hoe de geestelijkheid opgeleid werd met sexualiteit nav. het boek: Onkuisheid. Ik kreeg nl. bij die biecht, zie reactie, NN., 31-01-2012, 21:06 uur, nog een lesje erbij, de biechtvader had blijkbaar meer ervaring dan ik.

Annemarie van Geloven namens BHICi zei op 8 maart 2013 om 20:42 uur

U drukt het mooi uit, NN. U verstaat de kunst van het weglaten! Maar dit bericht vanmorgen op de radio bevestigt uw verhaal: http://www.bnr.nl/nieuws/607275-1303/priesters-wisten-echt-alles-over-s…

XX zei op 8 maart 2013 om 23:32 uur

Dat, Rijke Roomse Leven!!
In 1953 rouleerde thuis een boek, (Gehuwd en ongehuwd ?) ik dacht van Prof. Dr. Trimbosch. Een boek waarin wij openhartig konden lezen, over ons lichaam, seksualiteit, condoom gebruik etc. en alles met de juiste naam genoemd werd, het lag voor iedereen te lezen in de Goeikamer. Totdat een kapelaan op bezoek kwam, zijn oog viel op dat boek, vond het schande en vernietigd moest worden, mijn ouders gehoorzaamde, het werd meteen in de kolenkachel verbrand. Ouders met opgroeiende kinderen waren ongerust dat hun zoon of dochter voortijdig “moesten trouwen”. Terwijl er geen seksuele voorlichting was, laat staan condoom gebruik en verkoop. Na jaren kan ik mij er nog kwaad over worden en nu dit: Priesters kregen uitvoerig les over seksualiteit !!

Gerard H.A.A. de Bie zei op 10 maart 2016 om 17:31 uur

Opgezocht : van dat boek was er in 1967 al de 11de druk. Dus dat boek verkocht goed.
"Gehuwd en ongehuwd"

C.J.B.J. Trimbos

Inhoudsopgave

Voorwoord

Hoofdstuk 1 /Sexuele opvoeding

Hoofdstuk 2 /Sexualiteit en oudere jeugd

Hoofdstuk 3 /Zelfbevrediging

Hoofdstuk 4 /Verloving

Hoofdstuk 5 /Liefde en huwelijk

Hoofdstuk 6 /Liefde en sexualiteit

Hoofdstuk 7 /De ongehuwde vrouw

Hoofdstuk 8 /Homosexualiteit

Hoofdstuk 9 /Kinderloosheid

Hoofdstuk 10 /Geboortenregeling

Annemarie van Geloven zei op 11 maart 2016 om 10:12 uur

Dank je wel, Gerard. En hier de digitale versie op internet
http://www.dbnl.org/tekst/trim002gehu01_01/trim002gehu01_01_0004.php

Gerard H.A.A. de Bie zei op 11 maart 2016 om 13:13 uur

Met de hierboven vermelde link blijkt BHIC ook op andere wijze dan over geschiedenis opvoedkundige aspecten aan te boren. Ondanks dat het een boek is van een halve eeuw geleden is het makkelijk lees- en begrijp-baar met veelal kennis die zeer bruikbaar is ook in de huidige tijd.

Rini de Groot. zei op 3 april 2018 om 20:41 uur

Liegen was vroeger ook zonde, als kind werd je gestraft met het bidden
van enkele Weesgegroetjes.
Nu wordt een Nederlandse advocaat voor het liegen bestraft met 30 dagen cel.

Lisette KuijperBHIC zei op 4 april 2018 om 09:20 uur

Daar heb je inderdaad gelijk in, Rini! Ik denk dat de Nederlandse advocaat liever een paar Weesgegroetjes had gebeden :)

NN. zei op 31 januari 2012 om 21:06 uur

1958, Het was nog de tijd van het Rijke Roomse leven. Ik bezocht het genoemde kerkmeubel.Tijdens de biecht werd mij door de biechtvader een vraag gesteld, waarop bij mij de haren gingen rijzen en Ik Hem het schuifje had moeten geven!!

Marilou Nillesen, namens BHIC zei op 1 februari 2012 om 15:52 uur

Bedankt voor je reactie. Achteraf misschien jammer dat je dat niet hebt gedaan... maar daar was waarschijnlijk ook de sfeer niet naar. Door alle verhalen weten we inmiddels dat er veel meer heeft gespeeld.

Zoals op alle plekken (zowel binnen als buiten de kerk) kunnen in principe goede instellingen zowel ten goede als ten kwade worden gebruikt; dat blijkt maar weer eens te meer uit jouw ervaring.

Rini de Groot. zei op 15 november 2012 om 23:36 uur

Klantvriendelijk: Een slager gaat biechten in de parochiekerk. Na de biecht vraagt de pastoor: Was dat alles? Waarop de boeteling antwoord: Neen, dat is de helft. De rest biecht ik bij de paters, want dat zijn ook klanten van mij. Druivelaar 18 Aug. 2012.

Annemarie van Geloven namens BHIC zei op 16 november 2012 om 10:36 uur

Dit is een van de moppen uit de grote doos van het heilige Roomse leven. Leuk voor de lezer! Dank je, Rini.

Rini de Groot zei op 16 november 2012 om 12:01 uur

Toon van de Bersselaar, vertelde mij in januari van dit jaar, nogmaals de geschiedenis, van het voorval. Ooit verteld, ik vond dat het nodig was om het op te tekenen als historie van: Het Rijke Roomse leven. Vorige week is de verteller op 80 jarige leeftijd overleden, mag hij ruste in vrede.

Rini de Groot. zei op 16 november 2012 om 14:16 uur

Pardon, zie de tekening. Iemand op voorhand vergeven. (’n Perdon = een eikehouten stok,klippel. In Rome hangt zo,n stok nog hier en daar in de biechtstoel. Vroeger werden de penitenten, voordat ze met de belijdenis in de biecht begonnen, met een stokje getikd als teken van vergeving.

Jolanda v.d. B. zei op 16 november 2012 om 17:27 uur

Dag Rien,
Dank voor het verhaal. Mooi om te lezen en ook je reactie.Mijn schoonvader vertelde altijd prachtige verhalen over vroeger waar wij en zijn kleinkinderen veel van hebben genoten.
Leuk dat een van de verhalen opgtekend is. Bedankt daarvoor.
Met vriendelijke groet,

NN zei op 8 maart 2013 om 14:57 uur

Nu, ik verneem, hoe de geestelijkheid opgeleid werd met sexualiteit nav. het boek: Onkuisheid. Ik kreeg nl. bij die biecht, zie reactie, NN., 31-01-2012, 21:06 uur, nog een lesje erbij, de biechtvader had blijkbaar meer ervaring dan ik.

Annemarie van Geloven namens BHICi zei op 8 maart 2013 om 20:42 uur

U drukt het mooi uit, NN. U verstaat de kunst van het weglaten! Maar dit bericht vanmorgen op de radio bevestigt uw verhaal: http://www.bnr.nl/nieuws/607275-1303/priesters-wisten-echt-alles-over-s…

XX zei op 8 maart 2013 om 23:32 uur

Dat, Rijke Roomse Leven!!
In 1953 rouleerde thuis een boek, (Gehuwd en ongehuwd ?) ik dacht van Prof. Dr. Trimbosch. Een boek waarin wij openhartig konden lezen, over ons lichaam, seksualiteit, condoom gebruik etc. en alles met de juiste naam genoemd werd, het lag voor iedereen te lezen in de Goeikamer. Totdat een kapelaan op bezoek kwam, zijn oog viel op dat boek, vond het schande en vernietigd moest worden, mijn ouders gehoorzaamde, het werd meteen in de kolenkachel verbrand. Ouders met opgroeiende kinderen waren ongerust dat hun zoon of dochter voortijdig “moesten trouwen”. Terwijl er geen seksuele voorlichting was, laat staan condoom gebruik en verkoop. Na jaren kan ik mij er nog kwaad over worden en nu dit: Priesters kregen uitvoerig les over seksualiteit !!

Ton van Riet, Gemert zei op 10 november 2018 om 14:44 uur

Biechtvader als mede-schuldige
"Priesters in de Australische hoofdstad Canberra staan binnenkort voor een duivels dilemma. Als ze tijdens de biecht horen over kindermisbruik, dan moeten ze dat melden bij de politie. De nieuwe wet in het federale district waarin Canberra ligt, staat lijnrecht tegenover het kerkelijk recht. Daarin is het biechtgeheim onschendbaar en strafbaar met verstoting uit de kerkelijke gemeenschap, ofwel excommunicatie. "
Dit zette mij aan het denken. Je zou toch verwachten dat de betreffende priester, als penetentie, de biechteling zou opdragen zichzelf te melden
bij te politie. Dit geldt natuurlijk voor elke misdaad.
Het lijkt me dat veel misdadigers er zo wel makkelijk mee wegkomen, als ze denken dat daarmee alles vergeven en vergeten is. Als penetentie een forse donatie. Leuk in een maffia-land. Ik vraag me af of daar iets over bekend is.

Lisette KuijperBHIC zei op 13 november 2018 om 14:45 uur

Dat zou je inderdaad wel mogen verwachten van een priester, Ton! Ik ben benieuwd hoe priesters in ons land hiermee (en met andere misdaden die ze te horen kregen bij de biecht) om zijn gegaan. Zouden ze velen hebben aangespoord om zich te melden bij de politie?

Rini de Groot. zei op 10 augustus 2021 om 10:38 uur

Biechtstoel ziekenhuis Helmond (coll. Jan Visser Museum)Ieder Museum bied mij iets gister bracht ik een bezoek aan Jan Visser Museum in Helmond. Men toonde daar een Biechtstoel afkomstig van Ziekenhuis Helmond. Wanneer een bedlegerige zieke de biecht wilde spreken was er die mogelijkheid. De wand zoals die er in de stoel uitzag, ipv. donkerbruin nu Ziekenhuiswit, kon rijdend voor het bed geplaatst worden, erachter nam de priester zijn plaats in.
Het lijkt voor de leek een soort Poppekast voorstelling.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 augustus 2021 om 07:09 uur

Mooi dat zo'n bijzondere biechtstoel bewaard is gebleven. Verrassend om zoiets tegen het lijf te lopen. Eigenlijk past het ook wel bij de aandacht van dit museum voor oude ambachten, in dit geval een combinatie van zieken- en zielzorg. Dank voor het delen Rini. Link naar het museum: https://www.janvisser-museum.nl/

Gerard van Opstal zei op 9 december 2022 om 14:06 uur

Mijn moeder ging ook een keer biechten en kreeg ook het schuifje, en wel hierom: De pastoor vroeg aan mijn moeder of ze nog niet in verwachting was van haar volgende kind.
Waarom antwoorde mijn moeder moet dat? Het antwoord van de Pastoor was, dan gaat uw man vreemd, of hij speelt met zijn zaad. En zij kreeg het schuifje, Mijn moeder is daarna heel lang niet naar de kerk gegaan.

Ton zei op 9 december 2022 om 14:55 uur

Daar is een woord voor: TERREUR.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.