De bedoeling was om de karmelregel strikter te kunnen volgen in het contemplatieve leven van gebed dat de zusters leidden. In 1568 ondernam Theresia van Avila samen met Johannes van het Kruis opnieuw een hervorming van de karmel, die (onbedoeld) resulteerde in een afscheiding van de orde, de Ongeschoeide Karmel of Ordo Carmelitarum Discalceatorum. De zusters voerden de armoede zeer consequent door en liepen bijna barrevoets, op zeer eenvoudige sandalen.

Kardinaal Pierre Bérulle stimuleerde het stichten van verschillende kloosters in Frankrijk, van waaruit vervolgens in 1612 een klooster in Antwerpen werd gesticht. De Ongeschoeide Karmelietessen vestigden zich voor het eerst in 1624 in ’s-Hertogenbosch en vervolgens in 1644 in Oirschot.

Na een terugval na de Reformatie kwamen er in 1872 vanuit Aalst (B.) opnieuw Ongeschoeide Karmelietessen naar ‘s-Hertogenbosch. Niet lang daarna volgden kloosters in Echt en Roermond (1875) en in Maastricht (1876), gesticht voor zusters die Duitsland moesten ontvluchten vanwege de Kulturkampf aldaar. In 1904 weken zusters uit van Frankrijk, vanwege de antiklerikale wetten daar, naar Bergen op Zoom.

In de jaren dertig volgden vanuit de bestaande karmelietessenkloosters zeven nieuwe stichtingen. In 1972 gingen de kloosters van de karmelietessen een samenwerkingsverband aan in de vorm van een federatie. Vanwege de sterke afname van het aantal intredingen vanaf de jaren zestig zijn de karmels de laatste jaren gefuseerd of opgeheven.

Kloosters in Noord-Brabant waren er in:
- Bergen op Zoom, het Karmelietessenklooster;
- Dussen, Klooster in Kasteel Dussen;
- Haaren, Huize Gerra;
- ’s-Hertogenbosch, Claraklooster;
- Huijbergen, het Klooster Sainte Marie;
- Oirschot, Karmel van de H. Jozef.

Buiten Noord-Brabant hadden de Ongeschoeide Karmelietessen kloosters in o.a. Arnhem, Beek (L.), Drachten, Echt, Egmond a/d Hoef, Hulst, Nijmegen, Maastricht, Roermond en Utrecht. Buiten Nederland waren er kloosters in België, Duitsland en Frankrijk. Nederlandse leden van de orde werkten in Nederlandsch Indië/Indonesië, China en Thailand.

Foto’s
Theresia van Avila (1515-1582) op een 17e-eeuws schilderij in een karmelklooster in Brussel. Bron: Heiligennet.
Op een schilderij door Peter Paul Rubens uit 1615 (Ulm). Bron: Wikimedia.
Haaren, inkleding van de karmelietes zuster Maria Electa (in de wereld mej. Luijkx uit Hilversum), 1947. Fotograaf: Fotopersbureau Het Zuiden. Bron: BHIC, fotonrs. 1630-001419 en  1630-001418.

Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Website Karmelieten.
Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960, lemma Karmelietessen, Ongeschoeide.