Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Kerkgang moeder

Rooms prentenboek

Pas zo’n zes weken na de geboorte van haar kind ging mijn moeder weer voor het eerst naar de kerk, de ‘kerkgang’.

Kerkgang (foto: coll. KDC, fotonummer AFBK-1a32556)
Kerkgang (foto: coll. Katholiek Documentatie Centrum, fotonummer AFBK-1a32556)

De priester, in het wit gekleed en met een stola om, wachtte haar bij de kerkdeur op en begeleidde haar naar het Maria-altaar. Voor mijn moeder was dat een speciale plek, want haar eerste doopnaam was Maria en haar hele leven had zij een speciale band met de moeder van Jezus.

Bij dat altaar vonden de zegening van de kraammoeder en de dankzegging voor de geboorte van het kind plaats. Formeel was de kerkgang dus geen reinigingsritueel, hoewel veel vrouwen dat wel zo hebben ervaren. Anderen zagen het juist als een feestdag.

Herinneringen aan de kerkgang

P. Lijmbach-Suijkerbuijk uit Woensdrecht

Ik heb de kerk­gang vijf keer gedaan en heb het steeds met een dankbaar hart beleefd. Vijf keer een gezond kind was een goede reden om de kerkgang te maken. Het was ook een feestdag. Je was drie weken niet op straat geweest. Van de dokter mochten we de eerste drie weken eigenlijk alleen naar buiten om de was op te hangen.

Dit prentje is vriendelijk beschikbaar gesteld door Wim Jaegers
Prentje vriendelijk beschikbaar gesteld door Wim Jaegers
C. Keijzers-Sweep uit Breda

Ik maakte de kerkgang maar liefst twaalf keer. 'Ik heb het vooral ervaren als dank aan Maria voor de voorspoedige bevalling en natuurlijk ook voor de mooie gezonde baby, waar we elke keer weer heel blij mee waren. Eerst moest je een afspraak maken met de pastoor. Op de dag van de kerkgang knielde je achter in de kerk en wachtte je tot de pastoor je na de mis kwam halen. Er volgde dan eerst een gebed en daarna kreeg je de stola in de hand gedrukt en zo ging je naar het Mariabeeld. Na de plechtigheid stopte ik de priester altijd een rijksdaalder in zijn handen. Dat was voor die tijd een heel bedrag.

Prentje vriendelijk beschikbaar gesteld door Rini de Groot
Prentje vriendelijk beschikbaar gesteld door Rini de Groot
M. Karremans uit Lage Zwaluwe

Het gebruik maakte op mij in de tijd dat ik zelf nog op de lagere school zat de indruk van een onderdanige gebeurtenis voor de moeder. Vrouwen kwamen de kerk binnen met een uitgezakte permanent. Ze volgden de pastoor naar het Maria-altaar. In de ene hand een brandende kaars en met de andere hand de stola van de priester vasthoudend. Veel vrouwen zagen het als hun plicht, ook al woonden ze soms een uur gaans van de kerk af.

Bron van deze herinneringen

Ad Rooms, Het Rijke Roomse Leven: Herinneringen met weemoed en weerzin, Raamsdonksveer 2002-2006

20

Reacties (20)

G.Keijzers zei op 3 februari 2019 om 16:29 uur

Ik heb lang na zitten denken waarom mijn moeder na de bevalling een kerkgang moest doen. Ik vond de reden op dezze site en tot mijn verbazing staat er ook een stuk in door mijn moeder geschreven

Marilou NillesenBHIC zei op 4 februari 2019 om 14:02 uur

Jee, dat moet inderdaad een bijzondere vondst voor je zijn. Dus dat betekent ook dat je moeder er verder nooit over sprak?

Gerda Keijzers zei op 4 februari 2019 om 15:10 uur

Daar vroeg ik ook nooit naar, het was zo gewoon dat ze dat iedere keer deed. mijn moeder is 12 geleden overleden ze was toen 94 jaar. Dus was ik nog meer verbaasd om dat te lezen

Marilou NillesenBHIC zei op 4 februari 2019 om 19:52 uur

Dat kan ik me voorstellen, Gerda. Bedoel je 12 jaar geleden?

Gerda zei op 7 februari 2019 om 11:03 uur

Inderdaad , ze is 12 jaar geleden overleden.

Marilou NillesenBHIC zei op 7 februari 2019 om 16:42 uur

Haar relaas is opgetekend in het boek:

Ad Rooms, Het Rijke Roomse Leven: Herinneringen met weemoed en weerzin, Raamsdonksveer 2002-2006

Misschien ken je dat?

Gerda zei op 7 februari 2019 om 20:52 uur

Neen en ik kan er ook niet aankomen. Ad Rooms heeft me laten weten dat ze uitverkocht zijn. Erg Jammer

Rini de Groot zei op 7 februari 2019 om 22:20 uur

Gerda, ik zie bij: Bol.com voor € 15.80 exclu.

Marilou NillesenBHIC zei op 11 februari 2019 om 09:27 uur

En anders is het boek in te zien op onze studiezaal in Den Bosch:

http://www.bhic.nl/onderzoeken/boeken?mivast=235&miadt=235&mizig=82&miv…

Gerda zei op 13 februari 2019 om 23:20 uur

Bedankt voor jullie meedenken en reacties, dat was erg fijn voor mij. Ik heb het nu besteld bij Boekwinkeltje

Rini de Groot zei op 15 februari 2019 om 00:32 uur

Toevallig viel m,n oog op een passend prentje uit 1951.
Een moeder staande voor in het kerkportaal die een scherp
toegereikt wordt van de ernaast staande geestelijke.
Wat is dat toch une Kermis geweest in de Katholieke Kerk!!
Foei, foei.
Hopend dat ik kan slapen !

Gerda zei op 15 februari 2019 om 12:06 uur

Dat was toen een gebruik, maar toen was het geen kermis de moeders deden daar gehoor aan geven. Het was niet anders. Je zou daar nu niet meer mee aan moeten komen.

Norah zei op 15 februari 2019 om 12:22 uur

Ik had hier nog nooit van gehoord.

Rini de Groot zei op 25 februari 2019 om 21:14 uur

Norah, op deze Brabantse site is veel te leren, vroeger werd er niets verteld en vooral ons Natuur gevoel het hoorde erbij maar je mocht het niet beoefenen.
Op het werk vertelde m'n collega bij het biechten moet je er spijt van hebben dat kon hij niet rijmen. De andere zei, ik heb dat gereedschap niet gekregen alleen om te plassen, want dan hadden ze er wel een handgreep aangemaakt.
Vorige week vertelde me, een vroegere dorps meisje, en als Maagd gehuwd. Wanneer ik van een jongen een kusje kreeg, was ik s, nachts zo bang dat ik m,n buik vast hield dat ik bang was in verwachting te zijn, zoveel werd ik voorgelicht.

Norah zei op 25 februari 2019 om 23:45 uur

Jawel Rini, ik ken dit allemaal behalve sommige gebruiken; denk dat het meer in de dorpen voorkwam, ik had een Bossche moeder.

trees goudriaan zei op 24 januari 2020 om 19:45 uur

Als het iets feestelijks was, had de vader er dan niet hoognodig bij aanwezig moeten zijn om zijn dankbaarheid te tonen ?

Norah zei op 24 januari 2020 om 19:53 uur

Ik zie het meer als louter een vrouwenaangelegenheid.

Gerda Keijzers zei op 24 januari 2020 om 23:02 uur

De vader was er natuurlijk altijd bij

Theo zei op 24 december 2020 om 23:45 uur

Mijn moeder vertelde mij op hoge leeftijd dat zij de kerkgang als vreselijk en vernederend heeft ervaren n.b. In aanwezigheid van andere kerkgangers.

Norah zei op 25 december 2020 om 00:13 uur

Begrijp ik helemaal.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.