Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De toog omgord met koord

Rooms prentenboek

In het Rijke Roomse Leven gold voor de geestelijken van de Missie Congregatie Mill Hill voorgeschreven kleding. Paters en broeders gingen gekleed in zwarte toog met witte boord en zwarte hoed. Paters de toog omgord met een brede rode sjerp, de broeders met een rood koord.

Moeke aan het halen
Moeke aan het halen

Na aankomst voor de broederopleiding was de kandidaat de eerste zes maanden in burger, postulant. Na de Kleine Gelofte, werd de man novice en kreeg een toog en witte boord. Alvorens de toog werd aangemeten je kreeg ‘de rokken aan,’ hierbij dacht m’n broer aan Moeke’s gedragen kleding. Het lijkt me raar, een man gekleed met een rok zonder koord, band of riem.

Het noviciaat duurde twee jaar, andere broeders mochten daarna stemmen of zij de novice geschikt vonden om broeder te worden. Na die twee jaar kwam de eerste tijdelijke eed. Bij die gelegenheid ontving de broeder het zelf gehaakte (!) bloedrood-kleurige koord.

In de vijftiger jaren was het ‘zelf haken’ vermoedelijk opgeheven. Moeke vond het een eer deze te mogen maken voor haar twee zonen. Het Missiehuis stuurde een model, echter zonder patroon. Er werd hulp gezocht bij de familie Lammers, de overburen. Door het proefmodel, een soort buis, een stukje uit te trekken kwam men achter de gebruikte soort steek. Tijdens het haken werd na ieder geslaagd gedeelte een knopspeld gestoken en gewerkt tot een lengte van 3.5 - 4 meter en een doorsnee van ± 1,5 cm. Zittend in de zurg of elders haakten moeke en later opgepakt door m’n zus blindelings, want ‘vrouwenhanden staan nooit stil.’

Haken in gezelschap
Haken in gezelschap
Marinus bij nichtjes op bezoek
Marinus bij nichtjes op bezoek

Van hetzelfde haakgaren werden meters draad getwijnd. Daarvoor werd het naaimachinewiel gebruikt ‘en dan maar trappen’, later de sneller draaiende as van de slijpmachine in het werkhuis. Hierna werd de getwijnde draad op een lengte van ongeveer 18 cm geknipt en halverwege geknoopt. Door de holle ruimte werd een gevlochten koord geregen en korter gehouden, aan de uiteinden werden knopen gelegd, zodat deze de buitenmantel oprekte. Hierdoor ontstond een klokvormig model, dat met de bungelende kwastjes een aardig gezicht vertoonde. De rode kleur stak prachtig af tegen de zwarte ondergrond, vooral op kleurenfoto’s. Werkzaam in de tropen werd de zwarte voor een witte toog geruild. Bij het Zilveren Professiefeest toonde m’n zus voor deze gelegenheid haar kunstwerk ‘25’ bestaande uit twee koorden.

Kunstwerk van twee koorden bij Zilveren Professiefeest
Kunstwerk van twee koorden bij Zilveren Professiefeest

Interessant detail: “Voor Millhillers het was niet toegestaan om in Rome een sjerp te dragen, schreef Fons Eppink, ”waarschijnlijk om verwarring te voorkomen met bisschoppen en andere hoogwaardigheidsbekleders.”

Na het Tweede Vaticaanse Concilie werd de kleding een zwart pak en als herkenning op de linker revers voor allen een speldkruisje gestoken. M’n broer, werkzaam in Congo vertelde: “Vóór het gebruik van de dieselolie, afkomstig uit stalen drums, werd brandstof gezeefd met de eerder gedragen hoed!”

Bij de begrafenis, onlangs, van mijn broer was de doodskist bedekt met bloemstukken, kruisje en een koord. Familieleden lieten de kist zinken en er werd een plastic zak nagegooid, waarin zomaar de tropentoog en het koord!

De begrafenis op de begraafplaats van Mill Hill in Oosterbeek (2020)
De begrafenis op de begraafplaats van Mill Hill in Oosterbeek (2020)

 

5

Reacties (5)

Rini de Groot. zei op 7 december 2020 om 20:38 uur

Een citaat van Fons Eppink over de genoemde sjerp, dat geldt natuurlijk ook voor het koord.
‘Bij de zegening van de rode sjerpen - het insigne van de St. Joseph’s Society- werd eraan herinnerd dat de rode sjerp een teken is van brandende ijver voor zielen, en van de bereidheid waarmee een ieder behept zou moeten zijn: bereid om zelfs zijn bloed te vergieten uit liefde voor God.’

Mark Goossens zei op 7 december 2020 om 22:38 uur

Die kleurenfoto met die drie kinderen, de kleuren van het houtwerk in de boerderij op de achtergrond (donkergroene luiken, okergele kozijnen, witte glasomlijsting) lijkt op de boerderijkleuren van Den Dungen waarvan ik dacht dat ze uniek voor Den Dungen waren. Als dat Den Dungen is, is dit toevallig een foto genomen door kapelaan Van Hooff in 1957-1959?

Rini de Groot. zei op 10 december 2020 om 21:41 uur

Nee Mark óók in Uden kende men die kleuren door dezelfde schilder weet ik niet.
Het huis stond èn staat er nog steeds, hoek Vijfhuizerweg - Morel en heeft een hele geschiedenis.

Rini de Groot. zei op 10 december 2020 om 21:53 uur

Tijdens het 'blindelings haken' waren hun gedachte ergens anders. Bezit de tegenwoordige jeugd nog 'stille' momenten?

Rini de Groot. zei op 10 december 2020 om 22:04 uur

Bij de kist naar het graf brengen kregen we de opdracht een halve draai te maken, doordat de kloosterbegraafplaats cirkelvormig ingericht is.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.