En de mannen die het internaat en de bijbehorende scholen runden, dat waren de Broeders van St. Louis, zoals de Congregatie der Broeders van de H. Aloysius Gonzaga kortweg werd aangeduid.
Deze congregatie is 1 maart 1840 gesticht door de Oudenbossche pastoor Willem Hellemons en de eveneens uit Oudenbosch afkomstige Johannes Huybrechts. Hellemons werd op 17 april 1810 in Roosendaal geboren. Na zijn priesteropleiding in Rome (van 1829 tot 1834) constateerde hij als pastoor in Oudenbosch al snel, dat ‘de godsdienstigheid hier te wensen overlaat’. Goed katholiek onderwijs zou daar verbetering in moeten brengen.
Hij vroeg daarom zusters om het onderwijs aan meisjes te verzorgen. Voor het onderwijs aan jongens wilde hij de hulp van broeders inroepen, maar die waren nog niet in groten getale beschikbaar, dus organiseerde hij zelf iets. Hellemons huurde een huisje aan de Kaaistraat 11. Naast Johannes Huybrechts, die zich later vader Vincentius noemde, trad de Oudenbosschenaar Antoon Frijters toe, die de kloosternaam broeder Aloysius kreeg.
In mei 1840 meldde zich één interne leerling, in oktober 1841 waren er al zestien weeskinderen. Het huisje in de Kaaistraat werd al snel te klein, al was het wel de kiem voor het latere internaat Saint Louis. In 1852 werd aan Rome gevraagd de constituties goed te keuren voor een congregatie die genoemd zou worden naar de H. Aloysius van Gonzaga. Deze jong gestorven jezuïet was patroon van de studerende jeugd. De congregatie zou als voornaamste doel hebben het onderwijzen en opvoeden van de mannelijke jeugd op basisscholen en in het voortgezet- en beroepsonderwijs.
Al tien jaar later, in 1862, werd in Surabaya op Java de eerste buitenlandse stichting in het leven geroepen. Het eerste filiaal in Nederland vestigde men drie jaar later, in 1865, in Roosendaal.
Niet alleen groeide de vestiging in Oudenbosch uit tot enorme proporties, de congregatie waaierde ook uit over vele kloosters (en instellingen) binnen en buiten de provincie.
In Noord-Brabant was dat in:
- Bergen op Zoom, Sint Franciscusgesticht; Huize Boschlust;
- Bosschenhoofd, Noviciaat Sint Stanislaus;
- Breda, klooster Sint Anna, huize Sint Antoine;
- Huijbergen, Klooster Sainte Marie;
- Oudenbosch, Generalaat Sancta Maria; Instituut Saint Louis; Provincialaat en scholasticaat Sint Joannes Berchmans; Generalaat Broeders van Saint Louis;
- Roosendaal, Convict en pensionaat Sainte Marie;
- St. Willebrord, Broederhuis; Huize Sancta Maria;
Buiten Noord-Brabant had de congregatie instellingen in Alkmaar, Amsterdam, Den Helder, Laren, Lisse, Nijmegen en Rotterdam en buiten Nederland waren ze vertegenwoordigd in Canada (1955), Tanzania (1962), Liberia (1971) en Indonesië.
De broeders waren ook bekend als Congregatio Fratrum a Sancto Aloysio Gonzaga, Congregatie der Broeders van de H. Aloysius Gonzaga, Broeders van Oudenbosch of kortweg Broeders van Saint Louis.
Foto’s
- Staatsieportret van een Broeder van Oudenbosch, z.j. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, nr. 1a6205
- Groepsfoto van het Convent in Roosendaal, circa 1900. Origineel: Collectie Heemkundekring De Vrijheijt van Rosendale. Bron: West Brabants Archief, nr. BFP00674
- Broeders van Oudenbosch in de tuin, z.j. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, nr. 1a6204
Bronnen
- J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
- J. Goud, St. Louis, een jongeheren school voor gewoon lager onderwijs te Amsterdam (2022).
Reactie toevoegen