![](/themes/custom/wiwo_theme/images/dist/default-user.jpg)
Lourdesgrotten van de Franciscanessen van Dongen
Oudste Lourdesgrot
De oudste Lourdesgrot bevindt zich bij het kerkhof van de zusters Franciscanessen van Dongen. Deze dateert van voor 1878 en is een van de oudste nog bestaande grotten in Nederland, opgericht in de zogenaamde eerste golf van Lourdesgrotten. Een prentbriefkaart waarop de grot te zien is bevat het jaartal 1875 in handschrift. Mogelijk is de grot dus nóg ouder. Er zijn diverse foto’s van, waarop de zusters met hun rug naar de fotograaf staan. Ze mochten anders eens ijdele gedachten krijgen!
![Dongen. De Lourdesgrot voor de restauratie (foto: Monumentenwacht, 2019. Bron: Heemkundekring De Heerlyckheit Dongen)](https://www.bhic.nl/media/dongen__zusters_van_dongen__bolkensteeg.jpg)
In de jaren 2019-2022 is deze grot grondig gerestaureerd. Maar dat vertellen we in een ander verhaal.
![Lourdesgrot op de binnencour van Maria-Oord in Dongen (bron: Heemkundekring De Heerlyckheit Dongen)](https://www.bhic.nl/media/dongen_-lourdesgrot-maria-oord-binnencour_hkkdongen.jpg)
Lourdesgrot bij klooster Maria-Oord
In 1939 namen de Franciscanessen van Dongen het huis Maria-Oord aan de Schoolstraat 3 in gebruik als ziekenhuis en rusthuis voor de congregatie. Een miniatuur-grot stond aanvankelijk in het bidkoor van de zusters en later in een hoekje van de trap. Later werd er een grotere grot op de binnencour gebouwd en er kwam nu ook een beeldje van Bernadette bij.
Die grot is in 1982 door Van Gageldonk compleet nieuw opgebouwd op een andere plek in de tuin, waar hij nu nog staat. Hij is toen ook veel groter gemaakt.
![Dongen. Bij de inwijding in mei 1982 van de Lourdesgrot bij Maria-Oord door rector Asselbergs plaatst Mari van Gageldonk het Mariabeeld in de nis (bron: Heemkundekring De Heerlyckheit Dongen)](https://www.bhic.nl/media/dongen_-lourdesgrot-maria-oord-_gardiaan_-mei-1982-bewerkt_hkkdongen.jpg)
Lourdesgrotten van de Broeders van O.L.V. van Lourdes
Lourdesgrot bij Huize Glorieux
In de tuin van Gasthuisstraat 19, Huize Glorieux, van 1923 tot 1971 een nevenvestiging van het klooster van de Broeders van Dongen, heeft een Lourdesgrot gestaan. De grot is inmiddels verdwenen; er is verder weinig over bekend.
![De Lourdesgrot bij Huize Glorieux in Dongen, c. 1930 (bron: Heemkundekring De Heerlyckheit Dongen)](https://www.bhic.nl/media/dongen_-lourdesgrot-bij-glorieux-1930-bewerkt-1_hkkdongen.jpg)
Lourdesgrot bij het Gerardus Majellahuis
In 1906 werd het Gerardus Majellahuis gebouwd, waar Broeders van Dongen een juvenaat, een lagere jongensschool en een kweekschool hadden. Een Lourdesgrot bood de leerlingen en studenten de mogelijkheid hun devotie te beleven.
![Lourdesgrot bij het Gerardus Majellahuis in Dongen (bron: Regionaal Archief Tilburg, nr. 085383)](https://www.bhic.nl/media/dongen__kweekschool_rat_nr_085383.jpg)
Lourdesgrot bij het Noviciaat van de Broeders van Dongen
De broeders begonnen in 1896 met een noviciaat waar aspirant-broeders werden gehuisvest en opgeleid. Ook daar werd in 1932 in de tuin van de nieuwbouw een Lourdesgrot gemaakt. Inmiddels zijn in het gebouw appartementen gecreëerd. Mede dankzij Mari Van Gageldonk is de Lourdesgrot in de tuin van het complex er nog steeds.
![Dongen, Lourdesgrot in de tuin van het noviciaat van de Broeders van Dongen (bron: Heemkundekring De Heerlyckheit Dongen)](https://www.bhic.nl/media/dongen_lourdesgrot_noviciaat_hkkdongen.jpg)
Lourdesgrot in de tuin van Sanatorium Overdonk
Aan de Heuvelstraat in Dongen stond Huize Overdonk, een sanatorium van de Broeders van Dongen. In de tuin heeft een Lourdesgrot gestaan, maar wanneer en waar precies is nog niet bekend. Het sanatorium werd in de jaren ’80 van de vorige eeuw gesloopt.
![De Lourdesgrot bij sanatorium Overdonk in Dongen, c. 1909. "Notre Dame de Lourdes, bénissez ma soeur en toute ma famille et guérissez mon père et ma soeur. Ayez aussi pitié de moi," schreef de jongen op de kaart (Onze Lieve Vrouw van Lourdes, zegen mijn zus en heel mijn familie en genees mijn vader en zuster. Heb ook medelijden met mij.) Of die laatste bede voort is gekomen uit heimwee of omdat de schijver ziek was: we zullen het waarschijnlijk nooit weten.](https://www.bhic.nl/media/dongen__sanatorium_overdonk_jongens__ofvd-214.jpg)
Lourdesgrot bij het H. Elisabeth Gasthuis
De Franciscanessen Alles voor Allen uit Breda waren actief in de verpleging. Bij het Elisabeth Gasthuis hadden ze een Lourdesgrot, die als ‘prefab’ in Breda was gemaakt. Het ziekenhuis is in 1974 gesloopt en ook de grot is verdwenen.
![Lourdesgrot achter het Elisabeth Gasthuis in Dongen (bron: Heemkundekring De Heerlyckheit Dongen)](https://www.bhic.nl/media/dongen_-lourdesgrot-elisabeth-grot2_hkkdongen.jpg)
De gegevens voor dit artikel zijn ontleend aan: Piet van der Pluijm en Bert Kalter, Lourdesgrotten, in: De Wazerweijen 42 (2022), uitgave Heemkundekring "De Heerlyckheit Dongen".
Noot van de redactie
Dit artikel vervangt het verhaal van Rien Wols, dat hier tot 13 september 2022 heeft gestaan. De onderstaande reacties van vóór die datum hebben dus betrekking op dat verhaal.
Reactie toevoegen