Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Zusters van Barmhartigheid van Ronse (Eindhoven) ZB

Paters & Nonnen

Begaan met de bedroevende leefsituatie van gewone mensen in de eerste helft van de negentiende eeuw in Zuid Oost-Vlaanderen, stichtte de priester Stefanus Modestus Glorieux in Ronse (B.) een congregatie voor vrouwelijke religieuzen, die zich zouden moeten bezighouden met de verschillende domeinen van hulpverlening.

Je moet dan denken aan onderwijs, verpleging, vooral van psychiatrische patiënten, opvoeding van jeugdigen en zorg voor bejaarden. De congregatie kreeg de naam Zusters van Barmhartigheid. Op 30 oktober 1845 werden de eerste acht vrouwelijke postulanten ingekleed. Jaren eerder had Glorieux al de mannencongregatie de Broeders van Dongen gesticht.

In 1853 kwamen de zusters naar Nederland. De Nederlandse provincie bestaat sinds 1956. De congregatie groeide en telde op haar hoogtepunt in 1950 750 leden.

Terwijl de zusters in België zich voornamelijk bezig hielden en houden met het onderwijs, de bejaardenhulp en de gezondheidszorg speelde de belangrijkste activiteit van de zusters in Nederland zich af op het terrein van de psychiatrie.

In Noord-Brabant waren er kloosters in:
- Eindhoven (klooster Angela in huize De Burgh);
- Haarsteeg (Huize Gertrudis);
- ’s-Hertogenbosch (H. LeonardusSint-Annagestichtgesticht Reinier van Arkel en gesticht Sint Joannes Baptist);
- Mariahout (klooster Mariënhof);
- Nieuw-Vossemeer (klooster Nazareth);
- Rosmalen (klooster bij Coudewater);
- Vorstenbosch (klooster) en
- Vught (klooster in Huize Voorburg).

Buiten de provincie waren de zusters aanwezig in Hees (bij Nijmegen) en verder in België en Afrika.

Foto’s
Eerwaarde Zuster Maria Ignatia, algemeen overste van de Zusters van Barmhartigheid van Ronse, ca. 1960. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. 1A20955.
Vught, interieur van de keuken van de psychiatrische inrichting Huize Voorburg, met enkele Zusters van Barmhartigheid aan het werk, jaren ‘30. Bron: BHIC, fotonr. FOTOVU.0565.

Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Reliwiki, lemma Kapel Coudewater.

4

Reacties (4)

Els van de Laarschot - Verhappen zei op 14 juni 2023 om 10:00 uur

Ik ben momenteel 72 jaar oud, dus van 1950 en heb als klein kind van 2,5 tot 5 jaar ( op kostschool i.v.m. scheiding ouders) en daarna helaas ook op de St. Barbaraschool in Eindhoven ( Bennekel) helaas ook kennis gemaakt met "de zusters van Barmhartigheid". Ik schrijf helaas. Heb er nog nachtmerries van. Ongelooflijk, klappen, tikken, schoppen, opgesloten in kolenhok en ingescheurde oorlel omdat ik "niet bij de les was" en naar een vlinder voor het raam keek. De namen ken ik nog zuster Alfonsini - Cornelia - Josepha. Het ergste was dat ik gescheiden werd van mijn oudere zusje 2,5 jaar ouder. Ze zat in een andere groep. Indien ik nu schrijf: ik heb een hekel aan "Pinguinen" snapt u misschien wel wat ik bedoel. Gelukkig zijn we op mijn 11e levensjaar verhuis en hadden we niets meer met "die pinguinen" te maken. Het gaat mij goed. Woon al 16 jaar in het Noorden van Thailand waar ik met mijn man in 2006-2007 met een Motorhome naar toegereden ben. 30.000 km. 20 landen 14 maanden. Vind U het leuk deze site te bekijken en wie ik ben klik dan op www.trottermoggy.com Groetjes uit het amazing Thailand.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 13 juli 2023 om 15:41 uur

Dank Els voor dit bericht helemaal uit Thailand. Bij die 'barmhartigheid' stel je je inderdaad een andere omgang voor met de jeugd die ze onder hun hoede hadden. Hoewel het dus al een hele tijd geleden is, is het niet verwonderlijk dat u zich dit als de dag van gisteren kunt herinneren. Die kostschool waar u verbleef, was deze ook in Eindhoven? De zusters op de St. Barbaraschool was daarna?

Els van de Laarschot - Verhappen zei op 13 september 2023 om 04:39 uur

Het is inderdaad lang geleden.... Misschien gebruik ik het woord "Kostschool" fout. Het was een groot gebouw in Eindhoven in de wijk "Acht" uit rode stenen opgebouwd en een hoge muur ook met deze rode stenen,waar kinderen werden opgevangen/opgevoed, moet dus in de jaren 50 geweest zijn. Ik droom inderdaad nog van de lange rijen bedden op de slaapzaal. De voetstappen van de nonnen, bij de controle-ronde. Een keer als kleine ukkepuk in bed geplast. Moest op mijn knietjes gaan zitten voor mijn bed en "mijn zonde overdenken"... bed verschoond, ?? welnee, de volgende ochtend pas. Ben op mijn zij op het randje gaan liggen. Oei wat was die plas koud . Ongelooflijk maar ja echt, ik zie het nog voor me. Brrr. Ze hadden een soort van balletschoenen/pantoffels/schoenen aan in de kleur zwart, met zo een bandje over de wreef, natuurlijk, het "ruisen" van hun kleding, de lange tafels waar we aan zaten met het eten. De nonnen op een verhoging aan de kopse kant, zodat ze alles in de gaten konden houden. Ja, de St. Barbarra-school was daarna, deze was in de Bennekelstraat in Gestel. Ben ik de enige die reageerd, of zijn er meer meisjes............ was toen ja, strikt gescheiden. Jongens en mannen waren vies en niet te vertrouwen, volgens de nonnen. Mijn oudere zus ( 3,5 jaar ouder) en ook daar, noemde ze "gefrustreerde mannenhaatsters". Nou dat met die mannen valt wel mee hoor, ik was 45 jaar en 4 maanden getrouwd met mijn man voor hij 2 jaar geleden aan kanker overleed. Ach, niet alle nonnen zullen zo geweest zijn, maar ik ben wel "anders"over religie's gaan denken, ja ook hier in Thailand zie ik de "goede"en de "slechte"monikken in het Boedisme. Zo vroeg een van de monnikken 2 jaar na het overlijden van mijn man geld en eten, want hij had gedroomd en van de geesten te horen gekregen dat mijn man "honger" had. Als ik dat dan gaf, zou hij er voor zorgen dat de geesten mijn man eten gaven. Ik heb geantwoord dat ik ook gedroomd had en dat mijn man me vertelde dat hij geen honger had. Deze monnik heeft de duurste telefoon, een auto met chauffeur, een giga grote kleuren TV en is de helft van de tijd dronken. Tja. Dus het zijn niet alleen de Nonnen maar ook de mannelijke lijn. Ik weet niet of u iets aan "mijn babbel" heeft maar ben wel benieuwd of er meerdere zijn die met verhalen vanuit hun jeugd komen. Ach, ik kan er nu om lachen, maar ik heb absoluut geen "Geloof". Ik geloof alleen maar in mezelf. Groetjes uit het Amazing Thailand.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 26 september 2023 om 14:44 uur

Dat zegt ook wel wat, Els, dat u dit allemaal nog in groot detail kunt beschrijven. Alsof het gisteren was. Veel dank dat u nog meer over deze tijd wilde vertellen, waaronder ook even die uitleg over de school in Eindhoven en in Gestel. Of u de enige bent, die op onze website ervaringen heeft gedeeld over deze scholen, moest ik even opzoeken. We beheren een groot aantal pagina's over (kost)scholen van vroeger, waar bezoekers kunnen reageren. Wat kostscholen betreft, hebben we voor Eindhoven deze pagina's:
https://bhic.nl/ontdekken/verhalen/meisjesinternaat-sint-anna-in-eindho…
https://bhic.nl/ontdekken/verhalen/meisjespensionaat-sint-joseph-in-ein…

Zoek ik naar een school in Gestel, geleid door zusters, dan vind ik deze pagina: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/klooster-van-o-l-vrouw-onbevlekt…

Zit uw school hier ergens tussen misschien?
Op deze pagina's zijn wel wat meer reacties te vinden, maar als we bedenken hoeveel leerlingen er in de loop der jaren moeten zijn geweest, dan is dat natuurlijk minder dan een fractie. Via Schoolbank.nl zijn er allicht nog pagina's te vinden die aan een van deze scholen zijn gewijd?
Hartelijke groet,

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.