In 1957 ging ik naar Mariahof. Toen nog ondergebracht in het hoofdgebouw van Huize Piusoord (Bredaseweg 570, Tilburg). In die tijd werd het (nieuwe) juvenaat "Mariahof" gebouwd (Bredaseweg 568, Tilburg). Tijdens de wandelingen gingen we regelmatig kijken naar de "nieuwbouw". In 1958 werd het juvenaat "Mariahof" betrokken. Er werd veel gesport op het juvenaat. Wat op de foto als vijver wordt betiteld, was een geasfalteerd gedeelte waar normaal gesproken een aantal volleybalvelden waren. En 's-winters werd het opgespoten tot ijsbaan.
Als je de roeping volgde vertrok je na vier jaar vanuit het juvenaat naar het postulaat en noviciaat in Huize Padua in Boekel. In mijn tijd werd er op het juvenaat door de broeders zelf les gegeven: VGLO of Mulo. Broeder Robertus, rechts op de groepsfoto gaf o.a. Frans en Nederlands.

Hartelijk dank voor je reactie, Jan. Was er voor jouw gevoel veel verschil tussen de oud- en de nieuwbouw? Heb je goede herinneringen aan die periode?

Ja, In de oudbouw was een gedeelte van het hoofdgebouw bestemd voor het juvenaat. Verder war er een gedeelte voor de broeders. Maar ook de broodkamer en keuken voor de hele instelling zaten in het hoofgebouw. Ik herinner me dat de vloeren van refter en recreatiezaal van linoleum waren. Als juvenisten deden we al het huishoudelijk onderhoud zelf. Op zaterdag was het "groot onderhoud". Met een aantal naast elkaar op de knieën met staalwol en boenwas proberen de zwaarte strepen van de rubberen schoenzolen te verwijderen. Als de boenwas droog genoeg was, dan met de boenblok aan de gang. Tenslotte met een stukje oude deken onder de boenblok de glans er op brengen.
In de nieuwbouw was alles veel ruimer, moderner. En met eigen sportvelden en zo.

Ik heb erg moeten wennen van een beschutte woonomgeving naar het dag en nacht in een grote groep leven. En je kwam in drie vakantie thuis. Naast de ouderdag waren er eigenlijk geen fysieke contacten met thuis.
Maar op den duur leerde je je weg wel vinden.

Waar geen melding van gemaakt wordt is dat tijdens de ontwikkeling cq. nieuwbouw van het Juvenaat te Tilburg, Juvenaat Mariahof te Breda was gevestigd op Wolfslaardreef 102. Hier heb ik 3 jaar in voorbereiding van het Noviciaat te Boekel m'n opleiding gehad.
Nicasius.

@Jan: Dat laatste, dat kan ik me voorstellen. Het is wel een heftige verandering natuurlijk, die een flink aanpassingsvermogen bij jonge mensen veronderstelt. Alsof je in een soort vrijwel afgesloten mini-maatschappij komt te leven. Dank voor je aanvullende informatie trouwens.

@Nicasius: We gaan eens zien of we dit verhaal nu nog iets kunnen uitbreiden. Inmiddels zijn er via de reacties al veel extra gegevens aangedragen. Dank voor jouw aanvulling!

Mijn 1e inzending werd niet in de rij van inzendingen geplaatst.
Wat is de reden hiervan ?
Nicasius.

@Nicasius: Oei, geen idee. Bij dit verhaal staan geen andere reacties van je opgeslagen dan welke online staan. Soms wil er nog wel eens eentje offline staan, bijvoorbeeld als die (ten onrechte) als 'spam' aangemerkt zou zijn. Maar ook dat is hier niet het geval. Ik vermoed dus dat er bij je eerdere reactie iets fout is gegaan.

De enige andere reactie die ik zo snel van je terug kan vinden, is bij dit verhaal: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/onzedigheid-loert-overal

@ Nicasius: bedankt voor je reactie! Aan de hand van jouw opmerkingen zal het verhaal de komende tijd nog worden aangevuld.

In de jaren '50, de WO2 lag inmiddels 5 jaar achter ons, werd het economische leven gunstiger en werd er meer verdiend. In ons gezin van 11 personen kwam er dus meer geld binnen. In deze jaren bloeide het Roomse leven rijkelijk en dat was voor mijn ouders aanleiding om een zoon en/of dochter naar het klooster te laten gaan. Hiermee werd het aanzien bij de heren Geestelijkheid in onze dorpsparochie aanzienlijk opgevijzeld ! In ons gezin was ik bijna de jongste en werd ik als "vrijwilliger"aangewezen voor het kloosterleven. Het werd Juvenaat Mariahof te Breda waar ik 3 jaar de opleiding volgde voor het Noviciaat van de Broeders Penitenten te Boekel. Het studiegeld was 300.= gulden per jaar . Met het koffertje in de hand maakte ik als knaapje van 14 jaar de lange reis alleen naar Breda Juvenaat Mariahof, Wolfslaardreef 102. 3 Jaar lang en 300 dagen , 24 uren per dag weg van huis tegen mijn eigen wil.
Aansluitend hierop ging ik naar het Noviciaat Padua te Boekel. Wederom in opdracht van thuis. Maar na een jaar werd ik hier 18 jaar en verkoos ik de vrijheid. Thuis aangekomen werd ik niet vriendelijk ontvangen en ben nog dezelfde dag vertrokken om er niet meer terug te keren. Nú nog op 82 jarige leeftijd word ik nagenoeg dagelijks geconfronteerd met de traumatische ervaring in deze jaren opgedaan. Zie hier: Oorzaak en desastreus gevolg.

Gezien de ervaringen van "Nicasius" wil ik graag nog iets aan mijn reactie toevoegen. In mijn situatie was er zeker geen sprake van enige druk vanuit mijn ouders of omgeving. Zowel mijn keuze om naar het juvenaat te gaan en later naar het postulaat/noviciaat heb ik zelf gemaakt. Mijn ouders hebben meerder malen uitdrukkelijk gevraagd of ik het wel zeker wist en aan de consequenties had gedacht.
Achteraf kun je je hoogstens afvragen in welke mate je deze beslissingen op 12/16 jarige leeftijd kon overzien. Je stapte in een trein, die weliswaar bij meerderstations stopte, maar je ging voor de eindbestemming. En onderweg uitstappen deed je niet zomaar, daar kwam nog wel wat bij kijken.

Bedankt Nicasius, voor je aangrijpende berichtje. Indrukwekkend om te lezen hoe een veertienjarige jongen er zo alleen voor stond, en die weg in zijn eentje heeft moeten gaan. Krachtig dat je als 18-jarige een andere keuze durfde te maken, ondanks de verstrekkende gevolgen hiervan. En dapper dat je na al die jaren hier je verhaal doet, dank daarvoor.

Beste Jan, ook veel dank voor het delen van jouw ervaring. Goed te lezen dat er ook ouders waren die daar heel anders in stonden, en wel open stonden voor de mening van hun kind. Mooie metafoor van de trein; je maakt in één keer duidelijk hoe de situatie in de praktijk eigenlijk was.

Het leven in 'detail ' tijdens het driejarig verblijf in het juvenaat Mariahof te Breda geeft , en aansluitend één jaar Noviciaat in Padua te Boekel , een beeld te zien van eenzaamheid en verlatenheid. Zoals op vele scholen de pesterijen onderling tussen leerlingen ook hier mijn deel werd. Vaak dat ik uitzag naar de bedtijd om in de nachtelijke uren de rust weer te vinden. Door de grote luide bel werd deze rust afgebroken en met tegenzin dat de dag weer werd aangevangen. De dagen welke nog te gaan waren naar de vakantie werden geteld. Hoe intens blij weer naar huis te mogen maar hoe hard was de opdracht van vader: "Als ik vanavond van het werk thuis kom, dan ben jij weer terug naar Breda !". Spijbelen kon niet want waar moest ik heen ? De leiding op het Juvenaat heeft niets onderkend en weer werd een trimester aangevangen , in stille eenzaamheid en heimwee. Zo zal ik toch vader's opdracht invulling geven en 3 jaar volmaken.
Maar na een vakantie van een maand wederom de opdracht van vader en reisde ik weer af, nú naar Huize Padua te Boekel naar het Noviciaat.
Wéér was ik alleen en weer geen uitgeleide gedaan door mijn ouders.
Opgeteld de totale 4 jaar zijn mijn ouders nóóít op bezoek geweest of enige betrokkenheid getoond. Tegen het einde tijdens de verblijfsduur in het Noviciaat ben ik 's-morgens in de Kapel ingestort. Het zal 3 dagen duren voordat ik weer aanspreekbaar was. Broeder Magister vertelde mij dat ik de duivel op bezoek had gehad !
Weer hersteld naderde ik m'n 18e verjaardag en het besluit stond toen vast - wat de gevolgen ook zullen worden - ik moest daar weg !
De kloosternaam Nicasius welke mij was toebedeeld, heb ik achter mogen laten en kreeg ik weer m'n eigen naam terug: Chris Rongen.

Beste Chris, ongelooflijk dapper dat je je verhaal vertelt, zeker onder je eigen naam. De intense eenzaamheid uit je relaas klinkt als een oorverdovende stilte door je woorden heen. Ik denk dat het niet is voor te stellen hoe dat moet zijn geweest, als je het niet zelf hebt meegemaakt.

Het getuigt van een enorme veerkracht dat je hier dan je openhartige verhaal uit de doeken doet. Hopelijk geeft het kracht aan anderen die vergelijkbare situaties hebben moeten doorstaan. Veel dank voor je reactie.

Beste Marilou Nillesen
Ik heb ongeveer 1 jaar geleden mijn relaas toegezonden. Kan vermeld worden onder de naam van toen; broeder Thomas.
MVG Jac Duis

Dank voor je berichtje, Jac. Even voor de zekerheid; staat dat verhaal al online? Op onze site? Dan maak ik graag een verwijzing hiernaar.

Of begrijp ik je opmerking niet goed?

t.a.v. Thijs de Leeuw,
Mijn beide ingezonden reacties welke ogenschijnlijk zoek waren,
zijn ' boven water !' en geplaatst door Marilou Nillissen onder Wierook etc. Ik zocht tevergeefs bij BHIC. Probleem opgelost, nietwaar !
MVG.
Nicasius.

@Nicasius: ah, gelukkig maar! Ik zal ze eens bekijken. Hartelijke groet,

In de jaren 1958/1960 was ik er aanwezig!
Was lid van het koor en heb hierbij goede herinneringen aan broeder Robertus, de dirigent. Als ik een Gregoriaanse mis hoor, zing ik dikwijls nog mee! Ook aan broeder Bonefatius die onze begeleider was en onze coach in de vrije tijd heb ik nog dikwijls gedacht.
In het begin had ik heimwee, wat me goed is bijgebleven.
Toen ik weer thuis was, moest ik weer wennen om een plaatsje te vinden in een gezin van tien in een klein huisje en om nieuwe vrienden te maken. Dit was moeilijker dan ik dacht. Alles is goed gekomen en ik kijk er positief op terug! De enkele foto's die ik er van had zijn volgens mij door mijn familieleden geleend en die nog in mijn bezit zijn heb ik dikwijls met een goed gevoel bekeken.

Leuk dat je onze site bezoekt, Jan! Wel apart zeg, dat je na thuiskomst van het internaat weer zo moet wennen aan je ouderlijk huis. In veel verhalen gaat het over de moeilijke overgang van het ouderlijk huis naar het internaat, maar inderdaad, het omgekeerde zal voor veel leerlingen óók waar zijn geweest. Het moet wel een vreemde ervaring zijn geweest, om zo plotseling weer buiten de poort te staan en die hele kostschoolwereld achter je te laten om nooit meer terug te keren. Goed om te horen trouwens dat je zo positief terugkijkt op je verblijf op Mariahof. Hield je nog wel contact met vrienden van het internaat?

Aan Marilou: Mijn relaas staat niet in deze opstelling. Kan daarin een plaats krijgen.

Jan Baselmans.......komt mij bekend voor. Mijn moeder heette Trees Baselmans uit Bladel.
MVG Jac Duis

Bedankt Jac, volgens mij heb ik het gevonden. Ik neem aan dat je aan deze reacties refereert?

https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/de-broeders-penitenten-cfpsf

Na het lezen van een artikel van Tom Tacken in het Brabants Dagblad van zaterdag 13 april 2019 heb de site “wierookwijwaterenworstenbrood” aangeklikt en tot mijn verrassing wordt ook het Juvenaat Mariahof als kostschool genoemd! Ik heb daar mogen toeven van 1957 tot 1961, als klasgenoot van Jan Witlox. Het rijke roomse leven was toen kennelijk al op zijn retour! We deden in 1961 MULO-examen. Slagingspercentage: 100%. (Aantal kandidaten:3!) Een van de voor mij plezierige bijkomstigheden was, dat ik na een “test” opgenomen werd in het koor van Broeder Robertus. Het Gregoriaans voerde toen nog duidelijk de boventoon. Het werd al tijdens de lagere school-periode met de paplepel ingegeven. Toen mijn stem brak mocht ik een jaar niet meezingen. Nadien hebben we meerdere malen meegemaakt dat de KRO-radio rechtstreeks vanuit de kapel een mis op zondag uitzond. Na weken van extra repetities werd een week voor de betreffende uitzending een extern dirigent (Remi Schelstraete) uit Nijmegen ingehuurd om de puntjes op de “i” te zetten. Ik herinner me nog dat hij vanuit Nijmegen op de motor naar Tilburg kwam en dat hij er dan een week logeerde. Ik denk er graag aan terug. Vanaf 2000 zing ik weer in een Gregoriaans Koor, aanvankelijk in Moergestel, en na onze verhuizing naar Heesch ben ik lid geworden van Les Chanteurs Gregoriens in Uden. (www.leschanteursgregoriens.nl) Tot mijn aangename verrassing kom ik daar twee oud-juvenisten tegen!

Ja, ik denk met een warm hart terug aan mijn juvenaatsperiode. Na driekwart jaar postulaat/noviciaat hield ik het voor gezien! Dat was wel even wennen! Ik merkte dat mijn leeftijdsgenoten heel wat “levenswijzer” waren dan ik. Ik vond een baan als jongste bediende op een kantoor (ook een mannengemeenschap) waardoor er snel verandering kwam in mijn ietwat wereldvreemde achtergrond!

Hartelijke groet,

Jo van Ras

Ja Jo,
ik keek weer even terug naar de foto van onze "eindexamenklas" van 3 personen, waarvan wij tweeën met nog twee anderen doorgingen naar Boekel. We hebben in het verleden al persoonlijk herinneringen opgehaald.
Ik zou vanaf deze plaats aan Jan Baselmans willen vragen of hij op het juvenaat meespeelde met het stuk voor ouderdag "de Kinderkruistocht"? Dan heb ik nog wel enkele foto's voor hem. Geen geweldige kwaliteit, maar herkenbaar.
En voor Chris Rongen (Nicasius) het volgende: Het was gebruikelijk dat bij aanvang van het postulaat je een kloosternaam kreeg. Je verjaardag werd dan niet meer gevierd, maar je naamdag (van de heilige wiens naam je had). Men had graag, dat kloosternamen die niet meer ingevuld waren, door overlijden of vertrek, als eerste weer gekozen werden. Of je moest een goede reden hebben voor een persoonlijke voorkeur.
Zo kreeg iemand van onze "lichting" de naam Nicasius. Was wel even wennen de eerste dagen. Deze medebroeder vroeg me dan ook: Hoe heet ik alweer? Om de een of andere reden kon ik dat wel onthouden.

Ja Jan,
Daarin speelde ik mee.
Ik was de ridder die stierf op het podium!
Mail adres is: j.baselmans9@upcmail.nl
Alvast Bedankt.
Vriendelijke groeten,
Jan Baselmans

Dag Tijs, bij toeval kom ik op je website. Ook ik ben leerling geweest van het juvenaat. Van 1962-1963-1964. Het was niet mijn roeping om broeder te worden dus ik ben er vanaf gegaan om in Den Haag verder te gaan met studeren. Ik zal nadenken wat ik nog verder deel. Fijne tijd gehad, veel geleerd en zeker mijn zelfstandigheid heeft mijn toekomst bepaalt. 'Tot later' om maar eens een uitdrukking te gebruiken:-)

Hallo Piet, welkom op de website en bedankt voor je reactie. Je stipt eigenlijk al verschillende interessante dingen aan om verder over te vertellen. Dat het toch niet je roeping bleek om broeder te worden bijvoorbeeld, begin jaren zestig, tijd van grote culturele veranderingen... Dat moet toch veel oud-internen nog heel bekend in de oren klinken. Toen begon toch een beetje die vrije val in het aantal roepingen. Merkte je dat ook niet bij veel andere internen of viel dat wel mee? Met hoeveel internen waren jullie toen nog eigenlijk?

De foto van de juvenisten en docenten nog eens bekeken. Er staat als jaartal 1985! Dat moet waarschijnlijk 1965 zijn! In 1985 was het juvenaat al lang opgeheven!

@Jo: dat lijkt inderdaad wel erg laat hè... De foto is afkomstig uit de beeldbank van het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven en daar staat "ca. 1985" vermeld. Ik ga uitzoeken hoe het zit, bedankt voor je oplettendheid!

Heel veel herkenbare reacties.......

De correspondentie die op een andere site staat kan hier op worden geplaatst.
Kom nog wel eens met nog meer info.....

Hallo Jac en welkom op de site. Goed om te lezen dat je nog zo veel herkent. En natuurlijk heel fijn dat je nog meer wilt gaan bijdragen. Top!
Over die correspondentie zal ik je zo mailen - gaan we regelen.

Ben op 12 jarige leeftijd in 1953 naar Wolfslaar gekomen in juvenaat Mariahof. Het was een kasteel met een koetshuis dat lag aan de Wolfslaardreef te Breda. Het was een tijdelijk onderkomen voor juvenisten. Ben daar geweest vanaf augustus 1953 tot kerstmis 1953. In het nieuwe jaar gingen we naar Piusoord, Bredasebaan te Tilburg dat toen klaar was als juvenaat c.q. psychiatrische inrichting. (Is geruime tijd een sanatorium geweest).

Kan me noch goed herinneren dat ik dusdanig heimwee had in Wolfslaar dat ik er lichamelijk geruime tijd zwaar ziek werd. Woog iets van 35 kilo en lag geruime tijd op een ziekenkamer. Niets of niemand van mijn "eigen thuis" heb ik toen gezien. Een oudere juvenist moest mij verzorgen en deed dat prima. Tegen kerstmis was ik weer op de been en mocht ik voor het eerst naar huis.

Toen ik begin 1954 weer terug moest, maar nu naar Tilburg, had ik een week van tevoren al buikpijn.......... We hadden thuis een boerderij, en alles draaide om het bedrijf. Weinig liefde en omdat ik de jongste van acht kinderen en fysiek "minnetjes" was werd ik hierbij minimaal ingezet. Voelde me buiten gesloten. Dat was de reden dat ik over de grenzen keek en via een schoolvriendje in het juvenaat belandde. Dacht, dan wordt ik tenminste iets. Maar dat viel vies tegen.

Heb met hangen en wurgen het juvenaat in Tilburg afgemaakt. Strenge discipline en had het gevoel dat ik geen kant op kon. Ben na 4 jaar ingetreden als postulant in Huize Padua in Boekel. Kreeg toen al een pij aan. Ik was wel iemand die voor zichzelf opkwam en dat leidde nogal eens tot problemen, maar daar liet ik me niet door beïnvloeden. In Boekel was het nog veel strenger en waren we overgeleverd aan regels en voorschriften. Ik was vaak zo moe, zeker na het heel vroeg opstaan, dat ik 's-middags een "slaapje" moest maken. Daarna was ik vaak niet te genieten.
We sliepen op strozakken. We moesten o.a. op zolder beddenmatrassen repareren en de inhoud daarvan (kapok) in een mangelmachine weer "bruikbaar" maken. Je mocht vaak niet met elkaar praten, op straffe van.....

Later, toen ik novice werd ging ik werken op de klasafdeling van psychiatrische patiënten. Daar verbleven nogal veel priesters waar een vlekje op zat. Ik was er niet tegen opgewassen en nog steeds een fysiek "achterblijvertje". Ik werd ook regelmatig ziek om wat dan ook. Ben toen ook nog opgenomen en onderzocht in het ziekenhuis in Deurne. Konden niets vinden. Mocht nadien gaan werken op de administratieafdeling van Huize Padua. Mijn ouders mochten 1 maal per kwartaal op bezoek komen. Je kwam nooit in de echte wereld.

Wil het even hierbij laten. (Het gaat goed met me hoor, maar ik ben wel erg hard geworden, merk ik soms). Ik schrijf nogal veel, maar dit is openbaar en ben daarom een beetje voorzichtig.....

Ik heb 4 jaar met Sjaak Duis op het juvenaat gezeten. Niet in dezelfde klas. Ik ben ook in Breda begonnen in 1953. 5 Jaar geleden ben met mijn vrouw daar nog eens gaan kijken. We kregen van een van de kelners een mooie rondleiding. Echt heel erg mooi. In 1954 ben ik ook naar Mariahof gegaan. Heb daar mooie herinneringen aan. Vriendschappen waren daar verboden. Maar Sjaak weet ook wel dat dat moeilijk was. Samen bevriend met Theo Wouters. Was wel mooi. Ik heb daar de ULO gedaan en ben in 1957naar BOEKEL gegaan met als kloosternaam Raymundus. Is het mogelijk om het adres van Sjaak Ruis ste krijgen of zijn e mail.?

Hallo Henk, ik zal je mailadres naar Jac Duis sturen, dan kan hij zelf contact met jou opnemen. Hopelijk wordt het dan zo vervolgd.

Vervolg gevende aan de reeds ingezonden/geplaatste berichten, heb ik tot 2x toe een aanvullend bericht ingezonden in de verwachting dat ook dit geplaatst zou worden. Helaas en zeer tot m'n spijt is dit niet zo gegaan/ geplaatst.
Géén account zal de oorzaak zijn ?

@Nicasius: wat enorm vervelend dat dit weer fout is gegaan. Ik kan het me nog goed herinneren, dat we er toen naar hebben gekeken, maar helaas geen duidelijke oorzaak konden vinden.

Feit is dat dit zo niet kan/hoort. Dus ik stel het volgende voor. Mail mij je reacties, dan plaats ik ze waar jij maar wilt.

Je kunt je reacties mailen naar dit adres: info@bhic.nl
Onder vermelding van "juvenaat Mariahof Tilburg"

Nogmaals excuses. Hopelijk komen we er zo uit.
Hartelijke groeten,

De onderste foto van de groep dateert uit +/- 1964 / 1965. Dit weet ik omdat ik er zelf opsta. Ik heb hier eerder over bericht maar er heeft destijds geen aanpassing plaatsgevonden.

@J Beaten: bedankt nog voor het dateren van deze foto, ik heb het bijschrift erop aangepast!

Waar op de foto sta jij trouwens? Alle extra info over deze foto is welkom.

Geheel links, achterste rij op de groepsfoto staat pater Blasius (kapucijn en rector van het juvenaat), vervolgens kapucijn, pater Mamertus en daarnaast broeder Daniël. Links op de foto broeder Robertus of Norbertus (leraar Juvenaat en regisseur van het jaarlijkse toneel. Daarnaast broeder Aloysius (surveillant) In het midden op de foto in de achterste rij staat broeder Patricius (directeur Juvenaat) eneen stukje links daarvan staat nog een broeder die surveillant was. Namen van leerlingen van de groep: Theo Pluk, Gerritsen ( 2 broers), v.d. Ven, Arts, van Hest, van Gorp (van het waterleidingbedrijf achter Puisoord) en een zoon van de buurman die boer was. De laatste twee waren twee externe leerlingen.

@J. Beaten: Dank voor deze aanvulling! Ik ga het toevoegen.

Van 1962 tot 1965 heb ik als 'extern' op het Juvenaat Mariahof mijn ULO-opleiding afgemaakt nadat ik in de Theresia-parochie in Tilburg was gestraald met een cijferlijst van louter 2-en en 3-en. Dat eerste jaar van mijn Middelbare School-tijd had me in een soort 'emotioneel coma' gestort omdat ik de voormalige veiligheid van de Lagere School daar erg miste. Mijn vader had -met een vooruitziende blik- een plekje voor mij geregeld op het Juvenaat dat juist in die tijd de deuren opende voor die 'externen' vanwege het teruglopende aantal roepingen.
In een 3 jaar durende stoomcursus doorliep ik alsnog met goed gevolg de oorspronkelijk 4 jaar durende ULO. Ik fietste vanuit Tilburg dagelijks heen en weer naar het Juvenaat, samen met een zestal andere externen waarmee ik spoedig goed bevriend raakte. Mijn verblijf op Mariahof vormde een totale ommekeer in mijn deplorabele gemoedstoestand, niet in de laatste plaats door de sympatieke begeleiding van de broeders die er werkzaam waren. Met name de milde gestrengheid van directeur Patricius, de lucide overgave in de Nederlandse taal-lessen van pater Mamertus en de jolige bourgondische stijl van Norbertus hebben veel voor mij betekend in mijn ontwikkeling. Met Patricius en Mamertus heb ik later nog contact gehad. Pater Mamertus, een van de twee Jezuïeten op het instituut en tevens mijn belangrijkste mentor uit die tijd, heb ik nog vaak bezocht in zijn kamer op Mariahof toen dat al een rusthuis was geworden. Daar ging ik mee door totdat hij begon te dementeren en hij mij niet meer herkende, maar dan was het evengoed nog een belevenis om hem te spreken..

Ik heb in die mooie tijd wel het een en ander meegekregen van de traumatische ervaringen van sommige 'internen' die daar hun dagen moesten slijten en maar een keer of drie in het jaar naar huis konden. Als ze na zo'n intermezzo weer op school terug kwamen was het her en der huilen geblazen. De diverse verslagen hierboven van de ervaringsdeskundigen zijn erg ontroerend. Vooral als het gaat over de hardvochtige bejegening waar ze bij hen thuis aan overgeleverd waren.
Daar was destijds al wel iets van te merken. Al waren die juvenisten niet altijd even mededeelzaam, d'r zaten er toch wel een paar bij waar ik goed mee kon praten. Ook op het vlak van de geestelijke discipline en de voormalige kuisheids-regels die er ooit heersten kreeg ik wel eens wat mee. Ouderejaars leerlingen vertelden me dat ik van geluk mocht spreken dat ik nu net in dat progressieve tijdsgewricht daar aangeland was. Zij hadden de tijd nog meegemaakt dat ze bij het douchen een soort rubberen kazuifels moesten dragen waarin aan de zijkanten openingen zaten waar je een borstel aan een steel doorheen kon steken zodat ze zichzelf niet 'onzedig' zouden betasten. Daar werd door de toenmalige surveillanten nauwlettend op toegezien en wee je gebeente als je je daar niet aan hield..
Totale gekte die nog maar net tot het verleden behoorde op het moment dat ik daar mijn opwachting maakte. Ik droom nog wel eens van zulke anecdotes en ik prijs me gelukkig dat ik niets van dien aard aan den lijve meegekregen heb. Dankzij die hele omwenteling in de 60-er jaren waarbij de kloosters langzaam leegliepen en al die aspirant-broedertjes gelukkig ook weer gewoon naar hun reguliere bestaan terug konden keren.

Ik ben nu 69, gepensioneerd en sinds vier jaar weduwnaar. Ik ben blij dat ik dit platform gevonden heb omdat het me momenteel nogal bezig houdt, de hier genoemde episode uit mijn jonge jaren. Ik hoop op reacties en eventueel een hernieuwde kennismaking met mijn klasgenoten uit die tijd die ik volledig uit het oog verloren ben. Ik zal er enkele noemen: Anton van Raak, Joost van Alphen, Andre Straathof en nog 'n paar waarvan ik de namen helaas vergeten ben.

Beste Joop,
Een kleinigheid in je verhaal. Ik herinner me Pater Mamertus als een Pater Capucijn, geen Jezuïet. De OFM Cap hadden bruine habijten, net als de Franciscanen en de broeders Penitenten. Alleen hadden de Penitenten geen capuchon. De Jezuïten hadden zwarte kledij.
Bij de broeders Penitenten kon je aan de kleding en attributen (koord, rozenkrans, scapulier ook zien of je te maken had met een postulant, novice, tijdelijk geprofeste of eeuwig geprofeste.

Jij weet er wat van Jan! Ik begin nu te begrijpen waarom ik Mamertus voor een Jezuïet aanzag. Hij heeft me d'r ooit iets over verteld, over de Jezuïeten en hun intellectuele capaciteiten. Omdat ik hem en Rector Blasius (beiden kapucijn, dus) beschouwde als het intellectuele hart van het Juvenaat, heb ik hen in mijn kinderlijke onschuld tot Jezuïeten bevorderd. Misschien leken ze voor mij hiërarchisch wat hoger in rang te staan dan de broeders penitenten. Ik zeg niet dat het zo is, maar dat gevoel had ik een beetje. Broeder Patricius had veel respect voor hen beiden en ik had het idee dat hij de nodige 'voeding' van dit tweetal betrok.
Mamertus zelf was de beste leraar die ik ooit in mijn leven gehad heb. Hij haalde de cultuur erbij in zijn taal-lessen. Ik noem hem in mijn eerste stukje 'lucide' maar dat was hij ook echt. Toen hij voor de klas een verhaal over Vincent van Gogh vertelde (over hoe die met zijn ezel en zijn doeken door het boerenland struinde) sprong hij op zijn bureau en demonstreerde hij en plein public hoe dat er aan toeging, zo'n kunstenaar met zijn bepakking. Sensationeel! Toen begreep ik ineens precies wie Van Gogh was. Zo heb ik nog wat saillante herinneringen aan hem, maar dat is voor een volgende keer..

Ik heb met veel interesse deze stukjes gelezen. Graag zou ik willen weten of men ook op Huize Assisië kwam tijdens de periode op Mariaoord. En degene die toch naar Boekel zijn gegaan. Hebben jullie ook op Assisië in Biezenmortel (gemeente Udenhout) gewerkt als broeder? Ik werk daar nu en ook in het historisch archief van Assisië. Ben zeer benieuwd of ik reacties ga krijgen.

Elmy,
Wel in Boekel en Tilburg. Op het Juvenaat maakten we in de vakantie een "Ronde van Nederland". We startten in Tilburg, vandaar naar Heemstede (de Hartenkamp) . Volgens mij bleven we daar een dag. Dan naar Apeldoorn (Sint Joseph-stichting) ('s avonds naar een park dat helemaal verlicht was).
Vanuit Apeldoorn ook nog een uitstapje naar Wilp (de Lathmer).
Dan weer naar het zuiden. naar Boekel (Huize Padua) . Volgens mij waren we een week onderweg. Assisië was te dicht bij Piusoord/Mariahof.

Dag beste mensen,
Ik heb een paar reacties gezien van mensen die in dezelfde tijd op Mariahof zaten als ik, namelijk 1962-1965. Toch kan ik mij hen niet herinneren. Toen mijn moeder enkele jaren geleden was overleden vond ik tussen haar spulletjes nog enkele foto's van mijn tijd daar. De jongens die daar op staan herken ik wel maar kan er hun namen niet meer opplakken.
Ik heb er een leuke tijd gehad en veel geleerd. Na iedere vakantie had ik wel een weekje last van heimwee, maar dan was het wel over. Het was er wel erg gedisciplineerd met alles op tijd en orde. Huishoudelijk werk was er heel normaal en kwam dagelijks terug want de boel moest wel netjes en schoon blijven. Er waren verschillende groepen die elk een deel van het gebouw bijhielden en regelmatig wisselde je dan van groep zodat je niet steeds het zelfde moest doen. Bijvoorbeeld het afwasteam werd iedere week door anderen bemand. De week voor iedere vakantie (3x per jaar) was het de poetsweek. We werden verdeeld in diverse werkploegen waar oudere studenten de leiding hadden. Dan werd er grondig gepoetst, zoals iemand hier al schreef met staalwol onder de borstel het linoleum schrobben om de was eraf te krijgen en daarna een nieuwe waslaag erop zetten. De slaapzalen bijvoorbeeld, werden dan helemaal leeg gemaakt om die vloer te kunnen doen. Je had mazzel als je in de zomer in de buitenploeg zat, want ook de omgeving van het gebouw moest er netjes bijliggen.
Er werd ook veel gesport. Vooral voetbal. Er lagen enkele voetbalvelden bij het gebouw en jaarlijks werden er wedstrijden gespeeld van het schoolvoetbal. Daar deden ook teams van ons aan mee. We speelden het hele jaar door tegen allerlei ploegen. Ik was de keeper van het eerste team. Als er dan op al die velden werd gevoetbald kwamen enkele patiënten van Piusoord thee en water brengen voor in de rust. En het schaatsen in de winter was erg populair. Zoals al eerder is verteld werden de betonnen volleybalvelden onder water gezet zodat het kon bevriezen. Als er dan 's-nachts sneeuw op was gevallen werd er met man macht gewerkt om het ijs weer vrij te maken.
Ik werd door mijn medestudenten "Kennedy" genoemd. Kennelijk zagen zij enige gelijkenis tussen mij en de toenmalige president van de USA.
Ik herinner mij pater Mamertus nog heel goed. Hij was leraar Nederlands ergens op een gymnasium, ik dacht in Oosterhout, maar hij zat in een burn-out en was daarom tijdelijk bij ons gestald. Hij had een kamer naast die van rector pater Blasius. Vóór Blasius was er een andere rector. Een gemoedelijke man, tonnetjerond met een stevige kapucijnerbaard. Hij werd aalmoezenier bij de landmacht en moest toen worden vervangen. Op een zaterdagavond heeft Mamertus ons eens flink geamuseerd met een lezing over "de koe". Toen liet hij zien wat een taalvirtuoos hij was. Hij noemde ons tussen neus en lippen door en zonder blikken of blozen, geen toehoorders maar koehoorders. Er waren er genoeg die het niet echt opmerkten. Van hem heb ik de passie voor schrijven meegekregen.
Van de broeders kan ik mij o.a. Patricius (directeur en leraar Engels), Mauritius (leraar Duits), Robertus (leraar Frans en muziek). Ik herinner mij als surveillant broeder Bonaventura en later kwam in zijn plaats een jongere, maar daar ben ik de naam van kwijt.
Dit is wat ik me nu zo kan herinneren. Mochten er nog meer dingen opborrelen, meld ik me wel weer.
Zal ik die foto's naar Joost sturen met enige toelichting of moet ik dat anders doen?
Hartelijke groeten, Michel.

Michel, De naam van de surveillant na broeder Bonaventura zal wel broeder Aloysius zijn geweest.
Nog even over Pater Mamertus. Ik was er ook bij toen hij de lezing gaf. Broeders van de buren (Piusoord) werden soms wel uitgenodigd voor zulke bijeenkomsten.
De lezing van Mamertus was amusant, beschaafd en gevat. De titel herinner ik me ook nog : "Vaccalogische beschouwingen". Vacca is het Latijnse woord voor koe. De vaccalogische beschouwingen die nu rond gaan op de media zijn overigens van geheel andere aard.

Ook ik heb op het Juvenaat in Tilburg gezeten .Enkele namen kan ik mij nog herinneren . Loosbroek uit St Anthonis -Verstegen uit Uden - Duis uit Bladel . De fietstocht door Nederland blijft ook mij nog altijd bij , en dat op zo,n klein fietsje . Geert Daamen Nuenen

Hallo Geert, Welkom op onze site en bedankt voor je bericht. Ik ben benieuwd naar die fietstocht door Nederland. Kan je daar meer over vertellen?

Ik kreeg onlangs een foto uit 1960/1961 van alle juvenisten met de Broeders Theobaldus en Bonaventura met de volledige namenijst op de achterzijde.

Iets voor publicatie op deze site?

Hallo Jo, Die zouden we zeker op deze pagina kunnen publiceren. Kan je de foto sturen naar internaten@bhic.nl? Dan zorg ik dat hij hier terecht komt.

Ook ik zat op Mariahof In eerst instantie op Piusoord na de nieuwbouw werd het Mariahof verschillende leerlingen en broeders herinner ik me nog. Ik zat er van af 1956 t0t ik naar Boekel ging. Ik herinner me nog Jan Witloks en Jo van Ras, ook Gerret Broekmans en Harry van der Aa, De gebroeders Termeer, Theo Wouters, Ook Baselmans en van Avendonk, Vloet en van Loosbroek uit St Anthonis, Jo Boom en van Beurden uit Udenhout, en zo nog meer. Ook een fietstocht naar verschillende huizen van de Penitenten kan ik me nog goed herinneren.

Hallo Frans, dank voor je bijdrage. Je weet nog een hoop namen te noemen, leuk om deze ook in andere reacties terug te zien. Ik zie ook dat enkelen hier hebben gereageerd.
Zou je nog wat meer willen vertellen? Waarom gingen jullie per fiets langs die huizen van de penitenten? En waarom ging je later naar Huize Padua / de kluis in Boekel was dat om verder te leren?

De jaarlijkse fietstochten werden georganiseerd in de vakantie. 2 keer heb ik de tocht gefietst de eerste keer reden we fietsend van Heemstede naar Apeldoorn. Bij de tweede keer gingen we fietsend van Heemstede naar Amsterdam dan met de boot naar Harderwijk en dan fietsent naar Apeldoorn waar het dan op het huis kermis was en in de avond en wandeling door een park dat mooi verlicht was. Bij de hele tocht kan ik de meeste plaatsen die we onderweg tegen kwamen uit het hoofd nog wel opnoemen. Wel hangt me nog steeds bij dat ik aan voetballen een grote hekel had maar volleyballen deed ik graag.

Dank voor de uitleg Frans. Dat waren beste fietstochten zeg, als ik het goed lees dan was die activiteit op zich dus belangrijk, lekker buiten zijn, sportief bezig en misschien ook wel groepsgevoel stimuleren? Gelukkig kon je er ook volleyballen ik neem aan dat ook daarvoor een eigen internaatclub was en misschien deelname aan lokale competitie?

Heb bovenstaande verhalen gelezen en ik kan er nog veel aan toevoegen. Misschien is het mogelijk om een samenvatting hiervan in een boek te verwerken, zodat deze verhalen niet verloren gaan. Hieraan wil ik graag aan meewerken als er behoefte aan is.
Ik was op Mariahof van 1953 t/m 1956. Ging hierna naar Huize Padua.
Heb hier het noviciaat afgemaakt en hierna de tijdelijke geloften. Mijn broedersnaam was Eustachius.
Werd overgeplaatst naar de St.Jozefstichting in Apeldoorn waar ik met de B-opleiding ben begonnen. Na 2 jaar ben ik daar uitgetreden en heb mijn opleiding voltooid op St.Servatius in Venray.
Hoop hiermede op reacties.

Met vriendelijke groet, Antoon van Dinter.

Ik wil graag even reageren op het verhaal van Michel -Kennedy- Verhoeven d.d. 23-06-'20. Zijn verslag is heel herkenbaar voor mij, zij het dan dat ik het allemaal van een afstandje aankeek omdat ik tot het selecte groepje 'externen' behoorde dat in die jaren tot het juvenaat toegelaten werd. Wij -gemiddeld een mannetje of zeven- vielen onder een ander regime dan de interne bewoners van Mariahof.
Dat Pater Mamertus daar terecht gekomen was vanwege een burn-out was mij niet bekend. Maar achteraf bezien had zijn exotische stijl van les- en lezingen geven daar misschien toch iets mee van doen. Hij had (wellicht therapeutisch?) zijn ware zelf gevonden en was niet terughoudend om zijn hartstochtelijke inhoud ruimhartig met mij/ons te delen. Het was een inspiratie waar ik in mijn verdere leven mijn voordeel mee gedaan heb.

Een karakteristieke anecdote: Na het eindexamen van 1965 was er een viering in die betonnen bak waar normaliter gevolleybald werd en 's winters geschaatst. Terwijl ik flink op zat te scheppen over mijn examen-prestaties (die onverwacht superieur waren aan die van gezakte internen tegen wie ik altijd opgekeken had) stond Mamertus achter mijn stoel een dikke sigaar te roken. "Een beetje bescheidenheid zou je sieren!" zei Mamertus en hij tipte een vette askegel van zijn sigaar af, bovenop mijn hoofd. Er viel een gordijn van as voor mijn ogen naar beneden..
Ik kon altijd goed met hem opschieten en dit incident was een weirde bevestiging van dat onderlinge vertrouwen. Ik geef ondertussen al heel lang les -ook als er niet om gevraagd wordt- en dit voorval is mij altijd bijgebleven en het heeft mij geïnspireerd tot de wil om ook zo te zijn, zoiemand met dezelfde durf als die goede Pater Mamertus.

Peter de Snoo stuurde ons deze foto’s van een zangbundel uit 1961 met daarop genoteerd ‘Juvenaat Mariahof’. Wie herinnert zich deze bundel en de liederen nog van de middelbare school destijds? Reacties welkom.

Het exacte jaar herinner ik me niet, maar tussen 1958 en augustus 1961 werkten de juvenisten mee aan radiouitzending met zang. Remi Schelstraete was de dirigent en enkele weken vóór de uitzending kwam hij vanuit Nijmegen naar Tilburg. Zie verder het verhaal van Jo van Ras van 14-04-2019.
Mogelijk is de zangbundel daarvoor aangeschaft.

Ik kan mij niet herinneren dat dit boekje werd gebruikt tijdens mijn verblijf in Mariahof (1962-1966). Maar dat boekje ken ik wel heel goed. Het ligt in mijn woonkamer bij de pianopartituren naast de vleugel. Soms speelt mijn echtgenote daaruit verschillende liedjes.
Tijdens mijn opleiding op de Pabo gebruikten wij het ook en tijdens haar opleiding op de kleuterleidstersopleiding zat dit boekje ook de boekentas van mijn eega.

Dank Jan en Michel voor het reageren. En wie weet is de bundel dan gebruikt voor die medewerking aan de KRO radiouitzending. Misschien dat iemand dat later hier nog kan bevestigen.

Al bladerend zie ik de naam "Antoon van Dinther" voorbijkomen! Onlangs kreeg ik van enkele koorgenoten van ons Gregoriaans koor uit Uden de groeten van hem. Volgens mij was Antoon "vierdejaars" toen ik in 1957 als 12-jarige op het juvenaat kwam.

Antoon, ik meen me herinneren dat jij geboren en getogen bent in de De Mortel, (gemeente Gemert) en samen met twee anderen, Berends uit Apeldoorn en Stekelenburg uit Kwintsheul in 1958 naar het noviciaat Boekel vertrok. Bij ons in het koor nog twee oud-juvenisten, Mies Bekkers uit Sint Oedenrode en mijn dorpsgenoot Arnold Zegers uit Zeeland. Met veel plezier zingen we in dit koor.

De basis, op Mariahof gelegd door Broeder Robertus, zal ik niet vergeten!

Hallo Jo, kom inderdaad uit de Mortel en was 4e jaars toen jij kwam. Br. Robertus maakte een selectie van zangers. Uit mijn " lichting" waren Jan Berkers en Ben Berendsen die in het Gregoriaans koortje mochten zingen en jij ook.
Br. Robertus gaf Frans en muziek, Br. Mauritius Duits, Br. Patricius Engels en Br. Majella natuurkunde.
Br. Edmundus en Br. Bonaventura waren de surveillanten.
Heb er een mooie tijd meegemaakt, alleen mocht men niet naar begrafenis van familie of huwelijken van broers of zussen.
We kregen godsdienstles van de Rector. Bij behandeling van de Sacramenten werd het huwelijk niet behandeld. De bladzijden hiervan waren dichtgeplakt.
In de vrije tijd werd er veel gewandeld en in een grote groep. We speelden voetbalcompetities tegen de Parochies van Tilburg.
Volleybal was toen in opkomst en kregen training van een speler van Odulphus . Alles werd toen nog buiten gespeeld.
Het nieuwe Mariahof heb ik wel gebouwd zien worden. Dat zal wel een vooruitgang zijn geweest want in het OUDE gebouw lagen we met 8 personen op een slaapzaal met GEEN privacy.
Het Gregoriaans heeft mij niet meer losgelaten en ben in Venray Bij het kerkkoor gegaan. Jan Berkers uit Deurne is mij even later nagegaan.( Hij is vorig jaar overleden.)
Bij het jubileum van het kerkkoor van de St. Jozef parochie Helmond waren de koren uit de regio uitgenodigd. De gezamenlijke zang was echt een belevenis in zo'n volle kerk. Voor ons zat uw koor uit Uden.
Jammer dat jij er niet was, dan hadden we nog eens een praatje kunnen maken in het restaurant.
Ons koor bestaat nog uit 8 personen omdat door Corona enkelen zijn gestopt.
Jo, de groeten en hopelijk tot ziens.

Br.Robertus

Antoon, bedankt voor jouw reactie! Eerder heb ik gemeld dat ik me een "warm hart" terug denk aan mijn juvenaatsperiode. De namen van de broeders die jij noemt komen mij natuurlijk ook bekend voor. In 2019 is de laatste, Br. Edmundus, op 91-jarige leeftijd overleden. Zoals zijn medebroeders is hij begraven op het Penitenten-kerkhof, achter in de prachtige tuin van de Parochiekerk van Handel. Ik kom daar een paar keer per jaar, omdat het een traditie is dat ons koor daar optreedt. De nog in leven zijnde broeders zijn enkele jaren geleden ingetrokken bij de Capucijnen in Tilburg. Daarvoor woonden zij in een groot "herenhuis" in de Poirterstraat, ook in Tilburg. Ik ben daar nog wel eens op bezoek geweest. Een hartelijke ontvangst veel mij daar ten deel. We hebben 31 jaar in Goirle gewoond, en zijn 6 jaar geleden naar onze geboortestreek terug gekeerd en wonen met veel plezier in Heesch.
Het zou aardig zijn om met oud-juvenisten nog eens bij elkaar te komen om herinneringen op te halen. Ik vrees dat het er niet meer van komt!
Hartelijke groet en tot ziens of horen!
Jo van Ras

Dag Jo en Antoon,
Ik kan ook beamen dat het een leuke tijd was op het juvenaat. Ik zat er wat later dan jullie (1962-66) en ik heb in Tilburg in het "nieuwe" gebouw (bij Piusoord) gezeten.
Ik moet je teleurstellen Antoon betreffende de slaapzalen. De twaalf tot15 jarigen lagen op zalen met zestien tot twintig bedden en er waren geen tussenschotten of zo. Dus (nog steeds) geen privacy. Werd je 15, dan kreeg je een eigen kamertje een verdieping hoger. Je mocht dat maar beperkt naar je eigen smaak inrichten. Geen posters enzo aan de muren of het moest er een van Jezus zijn.
Alle namen van de leraren herken ik. Broeder Patricius was toen ook de directeur van het juvenaat. Hij staat op een van de bij deze reeks opgenomen foto's naast mij. Hij kon ook erg goed voetballen. Zelfs met zijn habijt aan slingerde hij met de bal aan de voet tussen ons door.
Van hem leerden wij bijvoorbeeld ook het alfabet in het Engels opdreunen. Of het woord Mississippi snel met dat alfabet spellen. (em aai es es aai es es aai pi pi aai). Nog steeds lol als ik dat opzeg tegen mijn neefjes en nichtjes.
Of het grapje van broeder Mauritius die Duits gaf. In Nederland gaf/geeft een klein bordje vaak aan waar je jezelf kon melden. "Hier bellen" stond erop. Bellen betekent in het Duits "blaffen". " In de oorlog dachten de Duitsers dat ze voor de gek werden gehouden", aldus broeder Mauritius. Dankzij deze twee leraren heb ik mij wel in mijn latere leven heel goed kunnen redden in die twee talen.
Broeder Edmundus heb ik niet gekend. Ik ken alleen broeder Bonaventura als surveillant.
Voetballen was, naast volleyballen, een van de belangrijkste vrijetijdsbestedingen buiten. Er waren vier velden en wij deden mee aan het schoolvoetbaltoernooi van Tilburg. Die werd op diverse velden verspreid in Tilburg gespeeld. Zo ook bij ons dus.
Binnen waren we veel aan het tafeltennissen en biljarten of in de sportzaal basketten, touwklimmen of "apenkooien".
Ik heb hier in juli 2020 ook al gereageerd en het een en ander verteld. Ook bij de foto's zitten er een paar van mijn tijd op het juvenaat. Gemakshalve verwijs ik daar ook naar.
Hartelijke groeten,
Michel

Michel,
Aardig dat je reageert! Ik heb Broeder Patricius nooit kunnen betrappen op enige vorm van sportiviteit. Als voetballende broeder heb je waarschijnlijk Broeder Mauritio voor ogen; hij was ook onze gymnastiekleraar. Hij was ook degene die aan het einde van de les voorlas uit "De zwarte Plak" van Toon Kortooms, een boek over de bezettingstijd 1940-1945 en het ondergrondse verzet van de Familie Poels. Broeder Robertus las ook voor uit een boek van Kortooms, nl . Beekman en Beekman.
Groet,
Jo van Ras

Wanneer ik terugdenk aan mijn tijd op het juvenaat dan komt het volgende vaak naar boven: Naast de recreatiezaal stond buiten een houten dierenverblijf. In het eerste hok werd een gevangen eekhoorn gezet en Broeder Patricius wilde nog iets in het hok doen en vroeg aan een leerling om het deurtje dicht te houden. Dat werd netjes gedaan totdat een ander riep dat hij het deurtje maar op slot moest doen. En ja hoor dat werd gedaan. Broeder Patricius werd zo kwaad dat niemand het deurtje weer open durfde te doen. Broeder Aloysius moest eraan te pas komen.
Ja, het was een leuke tijd waarin veel kattenkwaad werd uitgehaald. Ook in de avond stiekem brood weghalen uit de spoelkeuken en bij de toiletten opeten en in de herfst cantharellen zoeken in het bos.

Bedankt Jacques voor het reageren, leuke anekdote!

De verhalen op deze site nog eens lezende, lijkt het mij aardig om samen eens herinneringen op te halen over onze tijd op juvenaat en noviciaat. De vraag is natuurlijk: hoe pak je dat aan?
Om de belangstelling te peilen wil ik graag mijn e-mailadres geven.
(jovanras@home.nl)
Ik ben benieuwd naar de reacties!
Groet,
Jo van Ras

Heb belangstelling nu het nog niet te laat is!

Jacques Baeten stuurde ons deze foto’s van het internaat / juvenaat Mariahof in Tilburg, waarvoor dank!

1. Broeder Norbertus was regisseur en medespeler. Jaarlijks was er een toneeluitvoering onder zijn leiding.

2. Broeder Aloysius geheel links. Tweede van links, leraar Duits. Tweede van rechts broeder Majella (leraar).

3. Voor de opvoering van het toneelstuk nog even een gezamenlijke maaltijd gebruiken.

4. De opvoering van het toneelstuk.

5. Een georganiseerde ontspanningsavond met artiesten. Dit alles in de recreatiezaal.

6. Uitstapje naar Nijmegen

Ter aanvulling:
Broeder Robertus toch.
Leraar Duits Br. Mauritio Br. Majella gaf natuurkunde.

Of zijn naam Norbertus of Robertus is weet ik niet. Zelf twijfelde ik ook.

Tot nu toe vier reacties voor het houden van een reünie!
Dat is leuk voor een borreltafel! Laat ieder in zijn eigen omgeving eens nagaan wie benaderd zou kunnen worden!

Ter aanvulling de volledige lijst van leraren:
Patricius van Kempen, Jutphaas: Engels, Nederlands
Mauritio Timmermans, Tilburg: Duits, Geschiedenis gymnastiek
Robertus van Eijk, Bergharen: Frans, Muziek
Majella Kouwenberg, Beek en Donk: Boekhouden, Handelsrekenen, Natuurkunde

Norbertus was de naam herinner ik me. Hij was nogal een bourgondische figuur wat op de foto's ook wel te zien is. Type Sjef van Oekel. Bij de jaarlijkse toneelvoorstellingen zocht hij voor de eventuele vrouwenrol in het stuk een of andere zachtmoedige knaap uit, die dan van een paar opgeblazen ballonnen onder zijn kledij voorzien werd. Na de voorstelling werden die door de regisseur persoonlijk lekgeprikt zodat die doffe klappen de nodige hilariteit onder de deelnemende juvenisten opleverden.

Ik kan mij ook herinneren dat het broeder Robertus was die ons Frans en muziek onderwees. Hij was ook de baas van het kerkkoor. Het was inderdaad een zeer corpulente man. Hij kon humoristisch zijn maar ook erg streng. Hij had een kamer op de verdieping boven de slaapzalen. Ongeveer een half uur nadat wij vanuit de kapel naar de zaal waren gegaan en net op bed lagen, hoorde je hem vaak over de gang naar de trap lopen om naar zijn kamer te gaan.

De inleiding doet vermoeden dat het piusoord verboden terrein is geweest voor de internen van Mariaoord,niets is minder waar,ik heb hier destijds hand en spandiensten gedaan als interne,onder andere schoonmaakwerk en begeleiden van de jongens daar.Herinner mij nog sterk dat ik meehielp bij een broeder die het haar knipte bij de jongens,de naam van deze broeder is mij ontschoten,ik deed het voorbereidende werk als er iemand op de stoel zat deed ik een halskraagje om en een witte kapperschort aan soms was dat een heel gedoe wat daarvoor moest iemand zijn armen naar voren houden om en de mouwen te gaan,het is voor mij een enerverende ervaring geweest om met deze mensen om te gaan.

In mijn tijd op Mariahof in de jaren 52–56 was Br. Theobaldus die de juvenisten knipte. Van een helper in deze heb ik niets meegekregen.

Dat klopt Alex. Piusoord was niet perse verboden terrein. Ik kwam op zeker moment (ergens in '62 of '63) met stukken aan mijn fiets op school aan, omdat ik onderweg een kleine aanrijding had gehad. Patricius stuurde mij naar een broeder op Piusoord die daar de smid en/of onderhoudsmonteur was. Een grote kerel. Ik ben helaas zijn naam vergeten. Hij was zeer bekwaam en sloeg met geweld mijn omgebogen trapper weer in z'n fatsoen.
Ontmoetingen met de zwakbegaafden waren echter schaars. We zagen ze van een afstand in kleine colonnes door de oprijlanen sukkelen, begeleid door verpleegsters. Dat laatste is niet helemaal zeker. Het kan ook zijn dat ik dat karakteristieke beeld deels heb opgepikt uit het beroemde fotoboek van Ad Windig; 'In het land der levenden'. Een uitgave uit 1966, dus vlak nadat ik het juvenaat verlaten had. Ik had het destijds al tweedehands aangeschaft, maar later heb ik een exemplaar in mint-conditie gevonden waaraan ik nog altijd zeer gehecht ben. Een aanrader, waarin die typische sfeer rond Piusoord onmiskenbaar opgeroepen wordt.

Dag Joop,

Als jij in 1966 het juvenaat hebt verlaten, hebben wij gedurende dezelfde tijd daar verbleven. Ik ben met de kerstvakantie 1965 thuis gebleven. Herken je mij op de foto's die ik hier heb ingestuurd? Ben je een van de mensen voor de reünie die Jo van Ras hier eerder voorstelde?

Piusoord was zeker geen verboden gebied voor ons. Op zondag gingen we vaak wandelen over de wegen daar en kwamen we in aanraking met de rondlopende patiënten.
Ik kan mij ook herinneren dat wij er hand- en spandiensten moesten verrichten. Met name poetsen en helpen in de keuken als er te weinig menskracht was. Ook heb ik in een van de kleinere paviljoentjes spelletjes gespeeld met een paar patiënten met het Downsyndroom. Ook een keer een benarde situatie beleefd toen er een bosbrandje was en er paniek uitbrak in het paviljoen. Gelukkig was de bedrijfsbrandweer er rap bij.

Er waren ook patiënten die kwamen kijken als we aan het voetballen waren. Als het tegen een ploeg uit Tilburg was, zorgden ze ook voor de thee die ze met een karretje uit de keuken brachten.

Een paar jaar nadat ik weg was gegaan, was ik elftalleider van een schoolvoetbalploegje. Om wedstrijden te spelen had ik het voor elkaar gekregen dat we daar een wedstrijd konden spelen tegen de jongens die toen in Mariahof verbleven. Al vrij snel stonden er een paar patiënten te kijken. Eentje kwam naar mij toe het riep: "Hee, jou ken ik!" Het was er een van de patiënten waar ik spelletjes mee had gespeeld. Enthousiast ging hij voor mijn spelers thee voor in de rust halen. Dat was een leuk weerzien.
In 2009 was ik nog eens een keer daar. Een neef van mij had het Downsyndroom en verbleef in Piusoord, dat toen al zo niet meer heette. Hij was overleden en de begrafenis was in de kapel van Mariahof. Toen heb ik samen met mijn vrouw door het gebouw mogen wandelen en kon ik haar vertellen hoe het daar toen was. Het was wel veel veranderd maar de basis was nog wel aanwezig.

Ja Michel, ik herken jou wel op die foto's. En dan vooral dat Kennedy-kapsel natuurlijk. Je zat -geloof ik- niet bij mij in de klas, maar ik stond wel eens mee te kijken bij die voetbal-toernooien en andere sportevenementen waar jij aan meedeed. De inwonende juvenisten en de 'externen' (waar ik toe behoorde) waren min of meer gescheiden groeperingen. Wij gingen 's avonds lekker op de fiets naar huis en genoten ons sportief genoegen eerder in Tilburg dan bij die Mariahof-elftallen. De juvenisten waren -in onze ogen- een soort braverikken en wij waren dan zogezegd de 'hipsten' van de klas. Allemaal hoogmoed natuurlijk, want achteraf bezien waren wij even braaf als de rest van de leerlingen. Wij hadden misschien iets meer vrijheden dan jullie.
Wat een reünie betreft, daar ben ik zeerzeker voor te vinden. Helaas hebben de andere externen (o.a. Antoon van Raak, Andre Straathof en Joost van Alphen) de weg naar dit BHK-platform nog niet gevonden. Die zou ik maar wat graag weer eens willen spreken. Groetjes, Joop

Dag Alex,Ik heb op juvenaat Mariahof maar een jaar gezeten ik wilde broeder worden maar zag er na ongeveer een jaar vanaf,in deze korte tijd heb ik ook werkzaamheden gedaan op piusoord,ik herinner mij van de patiënten als ze geknipt werden op een pompstoel zaten met een witte dokter jas die ze achterstoveren aan kregen en dat deed iemand van de verpleging altijd,ik zag ze dan met hun armen naar voren staan om in de mouwen te steken waarna die jas van achter werd dichtgeknoopt ze konden dan geen kant meer op,soms heb ik meegeholpen om ze op die stoel te zetten,was soms een hels gedoe als iemand niet wilde,bij mij veel indruk gemaakt.

Op nog geen tien meter afstand van elkaar was het een totaal andere wereld, destijds dat ik op Mariahof zat heeft dat op mij veel indruk gemaakt,ik weet dat daar een aparte kamer was bij het piusoord om jongens te knippen,ik heb er corvee werk gedaan dan zag ik dat ook weleens als ik naar binnen keek dat een patiënt zijn armen naar voren moest doen en zo een witte doktersjas achterstevoren aan kreeg het was alsof hij dan met een dwangbuis op die stoel zat ik vond het een naar gezicht als iemand zat te fladderen als hij geknipt werd ze gingen niet bepaald zachtzinnig om en dat heeft me persoonlijk geraakt.

Heb op Piusoord gewerkt naast dat ik leerling was van juvenaat Mariahof dus het is voor de juvenisten gewoon toegankelijk geweest,ik deed hand en spandiensten zoals reinigen van alles en nog wat.

Indrukwekkend voor mij vond ik de patiënten op het piusoord ik heb er in de zestiger jaren ook hand en spandiensten mogen doen het piusoord is altijd vrij toegankelijk geweest voor juvenisten van Mariahof.

Nog bedankt Teun, Jan en G. Uphoff voor jullie bijdragen over de verhouding Piusoord - Mariahof. Dat is wel voor te stellen, dat dit indruk maakte en zeker als je nog jong bent.

Na links en rehts mijn voelhorens uitgestoken te hebben kom ik tot de conclusie dat er nauwelijks belangstelling is voor een bijeenkomst van oud-juvenisten. Ik staak derhalve mijn pogingen daartoe!

Korte tijd heb ik op Mariahof gezeten en ook een enkele keer bij Piusoord werk gedaan zoals corvee werk,ik deed ook als het nodig was werk bij de kapper de naam weet ik niet meer van die Frater,voor de patiënten moet het angstig geweest zijn een man met een witte jas aan die hun knipte.
Ik heb het me maar al te vaak aangetrokken hoe de patiënten behandeld werden,als de mensen geknipt werden kregen ze eerst een soort doktersjas aan die met knopen op de rug gesloten werd daarom moesten ze bij het aandoen met hun armen naar voren gestrekt staan dat was altijd een heel gedoe dan verstijfde sommige van hun door de spanning,edoch is het omgaan met gehandicapte mij goed afgegaan in deze periode van de jaren zestig.

Goeie morgen,ik wil even iets duidelijk maken omtrent het omgaan met gehandicapte patiënten.
Ik begrijp hieruit dat jongens van juvenaat Mariahof meehielpen in de psychiatrische instelling piusoord.
Dit moet zeker indruk gemaakt hebben als iemand geknipt werd dit herken ik zeker.

Bedankt Theo en Marion voor de aanvullingen wat betreft de behandeling van de patiënten van Piusoord. En inderdaad wel een interessant detail dat de juvenisten ook meehielpen, de ouderejaars dan allicht? Ik weet ook niet of er veel oud-juvenisten uiteindelijk op Piusoord, als broeder, gingen werken. Kan me voorstellen dat ze daarop werden voorbereid als onderdeel van de broederopleiding..? Boeiend om te lezen allemaal. Hartelijke groet en dank voor het delen.

Ik heb vroeger in de psychiatrie gewerkt bij geestelijke gehandicapte mannen daar waren speciale kapmantels voor de jongens en mannen.
Reuze handig waren ze voor de spastische mensen.
Was bedoeld dat ze niet zomaar de kapmantels af gingen doen in de kapjas zaten mouwen en aan de achterzijde werd de jas met knopen gesloten dat werkte veel rustiger tijdens het kappen van het haar.

Wat betreft de overweging van Thijs de Leeuw of er überhaupt veel oud-juvenisten gingen werken in Piusoord: ik meen me te herinneren dat er van mijn lichting (vroege 60’er jaren) uiteindelijk maar een jongen als een 'echte broeder' doorstroomde naar dat vakgebied nadat ie zijn eindexamen gehaald had. Ik weet helaas niet meer wie dat precies was.
Wat ik wel weet is dat de voormalige surveillant Aloysius (te zien op een van de foto's van Jacques Baeten) daar is gaan werken nadat het Juvenaat als onderwijsinstelling opgedoekt werd. Vanwege nostalgische aanvechtingen ging ik later nog wel eens wandelen over de terreinen rond Piusoord. Bij een van die wandelingen kwam ik Aloysius tegen. Een hele leuke ontmoeting. Hij was ondertussen uitgetreden als penitent maar werkte er nog altijd, nu dan in een profane rol. Hij verontschuldigde zich alsnog voor zijn hilarische gestrengheid ten tijde van zijn surveillance. "Ik was toen echt een zeikerd." zei hij. "Eerlijk gezegd was ik een beetje jaloers op de vrijmoedigheid die jullie -de externen- destijds uitstraalden. Ik heb me bevrijd en me tot een ander mens ontwikkeld!"

Omdat ik tot dusver weinig persoonlijke reacties op mijn bijdrages op deze site ondervind geef ik bij deze mijn mailadres vrij. Misschien dat deze of gene liever langs die weg iets met mij uit zou willen wisselen. Daar sta ik voor open.

Mijn adres: joopswaans@gmail.com

Veel Brabantse broeders hebben vroeger bij de Sint Bavo in Noordwijkerhout gewerkt bij de patiënten.

Veel dank, Brigitte, Joop en Rinus voor alle verdere info betreffende de zorg voor de patiënten in die tijd! @Joop: wat een mooi toeval is dat geweest zeg, om jaren later daar de voormalige surveillant tegen het lijf te lopen! Ook interessant om te horen hoe hij dan zelf terugkijkt op die tijd en hoe hij handelde.

Ook ik heb op dit Juvenaat gezeten en ik herken mijzelf op enkele foto,s. Wij hebben daar ook nog een keer een eucharistie viering gedaan voor de wereldomroep van de KRO en dat was dacht ik op 19 maart de feestdag van st Jozef en heb daar een solo gezongen die bijna mislukte omdat broeder Robertus bijna van zijn krukje viel. Ook heb ik daar meegespeeld in een toneelvoorstelling van de Kruisridders waarvan ik nog een foto heb. Zou er nog ergens een opname zijn van die eucharistie viering? Leuke tijd hebben we daar gehad en heel veel geleerd. Groeten van Ties (Tini) van Lanen.

Ook via deze weg nog bedankt Tini voor je bijdrage en de foto's.
Voor die opname van de eucharistieviering voor de wereldomroep van de KRO zou je eens kunnen informeren bij het Katholiek Documentatie Centrum, dat het archief van de KRO bewaart. Online hier te vinden: https://www.ru.nl/kdc/bladeren/archieven-thema/subpagina-archieven-them… Ik vermoed niet dat ze zelf (veel) opnames hebben, maar zij kunnen vast vertellen in hoeverre opnames van zo lang geleden zijn bewaard en waar. Misschien dat in het archief wel e.e.a. te vinden is aan materiaal dat destijds is gebruikt in de totstandkoming van betreffend programma, draaiboek/script o.i.d.? Hopelijk kom je via deze weg meer te weten en misschien meldt zich hier in de tussentijd nog iemand die meer weet?

Misschien dat zoeken in de catalogus van Beeld & Geluid nog iets oplevert? Zie: https://zoeken.beeldengeluid.nl/ en dan een zoekopdracht om te beginnen met "KRO eucharistie"? Dat levert al best veel op en tot ver terug in de tijd. Om welk jaar ging het?

Het zou 1959 kunnen zijn maar ik weet het niet zeker.

Bedankt Tini voor de foto's ik herken nog diverse personen o.a Ad van Herk Gerard Broekmans en anderen