Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Sint Vincentius Seminarie in Wernhoutsburg

Kloosters

In 1882 kwamen de Lazaristen uit Frankrijk naar Nederland, als gevolg van de antikerkelijke wetten die in dat land werden ingevoerd. Na tevergeefs een verblijf in Maastricht te hebben gezocht, vestigden ze zich te Wernhoutsburg in de gemeente Zundert op het landgoed van de familie Loos.

Sint-Vincentiusklooster (Erfgoedcentrum Ned. Kloosterleven, collectie Dochters der Liefde)
Sint-Vincentiusklooster (bron: Erfgoedcentrum Ned. Kloosterleven, BM-Z030 collectie Dochters der Liefde nr. 100036)

Het huis, in 1843 gebouwd, deed later dienst als tussenstation voor de diligencedienst van de gebroeders Loos te Antwerpen. In de loop van de tijd hadden nieuwe eigenaren er hun buitenverblijf gevestigd.

In 1882 kocht de congregatie van de missie-lazaristen het complex aan als toevluchtsoord voor Franse studenten. Het complex omvatte een herenhuis met hoektorens, een koetshuis, een visvijver, stallen, een smederij, boerderijen en 150 hectare grond.

Broeder Arouër had de leiding over de eerste verbouwingen. De villa werd het poortgebouw van het kleinseminarie. Er verrezen twee kasteelachtige gebouwen met twee smalle ronde hoektorens. In 1885 was de kapel gereed.

De lazaristen verhuisden het noviciaat in 1903 naar huize Sint Jozef in Helden-Panningen. In de jaren dertig is het klooster nogmaals verbouwd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het huis verwoest.

In 1949 bouwde aannemer Van Erk uit Zundert een kapel naar plannen van architectenbureau Oomen uit Oosterhout. De kapel is slechts vier jaar in gebruik geweest. In de jaren 1954-1957 herbouwde aannemer Van Geel het seminarie op de oude grondvesten, naar plannen van architect A.J. Rats uit Amsterdam.

Van 1920 tot 1946 verzorgden de Franciscanessen van Bergen op Zoom de huishouding voor de lazaristen en de studenten in het seminarie. De zusters woonden in een apart huis aan de Mereltjeslaan, later kregen ze een afgescheiden klooster in het hoofdgebouw. Ook in de kapel hadden ze een eigen gedeelte. In de Tweede Wereldoorlog moesten ze hun werkzaamheden staken.

De Dochters der Liefde namen de taken in 1946 over. Na het Tweede Vaticaans Concilie verminderde het aantal zusters zo sterk dat ze in juli 1967 vertrokken, tegelijk met de studentenpopulatie. Het seminarie is in 1967 gesloten.

Het huis wisselde enkele malen van eigenaar maar bleef leeg staan en was een prooi van vandalen. Het complex werd door de brandweer en de ME gebruikt als oefenterrein. In 1988 kwam het huis in handen van Arjan van Dijk B.V. uit Geertruidenberg, die het liet verbouwen tot party- en congrescentrum. Daarbij is het oorspronkelijke voorgebouw gesloopt. Op de binnenplaats vindt men nog de contouren van de kapel en het oude huis.

24

Reacties (24)

André Habraken zei op 4 oktober 2020 om 14:59 uur

Goede middag,
Ik verbleef van september 1948 en augustus 1950 als intern priesterstudent in Wernhoutsburg. Voor mij is dit nog steeds een belangrijke ervaring. Als ik een mailadres krijg kan ik hierover wel een en ander delen.
Met vriendelijke groet,
André Habraken.

André Habraken zei op 5 oktober 2020 om 07:30 uur

CORRECTIE.
Gelieve in de eerste zin van mijn bericht van gisteren te lezen:
Ik verbleef van september 1948 tot augustus 1950 enz.
André Habraken.

Mick van Gerwen zei op 5 oktober 2020 om 08:58 uur

Hallo André, Alles over internaten kan je in principe kwijt aan internaten@bhic.nl, maar ik zal alvast mailcontact met je opnemen.

Jan zei op 24 augustus 2021 om 22:51 uur

Goedenavond,
Ik woon sinds kort tegen over het oude klooster in wernhoutsburg.
Vanavond ging ik een stuk lopen met de honden en kwam ik plots een groot kruisbeeld tegen op een metselwerk het zag er erg bijzonder uit ik heb een paar fotos er van gemaakt maar ik zou er graag wat meer geschiedenis van willen weten over het kruis maar ook over het voormalig klooster!

Mariët Bruggeman zei op 25 augustus 2021 om 14:38 uur

Bedankt voor je bericht Jan, bij dit verhaal vind je nog wat meer informatie over de Lazaristen in Zundert. En ook een verwijzing naar een webpagina over de Lazaristen:
https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/de-lazaristen-cm

Brigitte Lemmens zei op 9 november 2022 om 13:35 uur

Van 1961 tot 1965 daar verbleven als interne hulp in de keuken. Vanuit Antwerpen (weeshuis in De Duinstraat) op 16 jarige leeftijd daar heen gestuurd. Op mijn 20e vanuit daar getrouwd.

Thijs de Leeuw zei op 14 november 2022 om 11:48 uur

Bedankt Brigitte voor het reageren. Wat leuk om een bijdrage te ontvangen van oud-personeel. Voor jou moet zo'n verblijf toch weer een heel andere ervaring zijn geweest dan voor de seminaristen? Wat hield je werk daar zoal in? Zijn er nog bepaalde gebeurtenissen of personen daar die je nooit meer zal vergeten?

Ria de Jong zei op 21 mei 2023 om 14:23 uur

Dag Brigitte, wat leuk dat ik hier een berichtje van je zie. Wij kennen elkaar vroeger goed. ik heb ook op het seminarie gewerkt net als jij. wi j woonden op de boerderij van Wernhoutsburg. Nu woon ik in Breda. eigenlijk ben ik benieuwd of jij hier nog woont. Misschien woon je toch nog in de buurt

Pieter Bastiaanssen zei op 5 juli 2023 om 15:30 uur

Met een glimlach lees ik de berichtjes van Brigitte en Ria. Tussen 1961 en 1965 heb ik de dames wellicht niet dagelijks, dan wel wekelijks in en om het seminarie bezig gezien. Nooit geweten dat ze respectievelijk Lemmens en De Jong heten. Beiden zijn in mijn beleving van toen een verhaal apart.
Zo heb ik van Brigitte nooit geweten dat Brigitte haar echte naam is. Met haar uiterlijk leek ze in de ogen van menig interne puber toen op de gelijknamige filmdame Bardot uit Frankrijk en was naar mijn idee als zodanig daar naar vernoemd. Ze kwam ook veel ouder over dan haar werkelijke leeftijd, die -naar ik nu begrijp- amper verschilde met die van de oudere jongens op school. Leuk na ruim zestig jaar te vernemen dat Brigitte gewoon Brigitte heet. Ook leuk te vernemen wat de reden van haar plotselinge verdwijning was, namelijk dat ze trouwde. Dit soort zaken werd door de heren niet met het studievolkje gedeeld. Heel jong natuurlijk, dat trouwen. Maar ook heel begrijpelijk: als jonge meid vanuit een weeshuis bij nonnen met vliegkappen terechtkomen als hulp in de keuken en huishouden van tweehonderd jongens en dertig heren... Dat heb je na vier jaar wel gezien. Zeker als je de liefde bent tegengekomen.
Van Ria heb ik nooit geweten dat ze zo heette. Bij mij en de meeste jongens was ze bekend als een van de drie (of vier?) dochters van de boer, die pal naast het seminarie woonde. Ik ben me er niet van bewust dat zij in de jaren dat ik intern was, er samen met Brigitte werkte.
Ik kende Ria, en haar zussen, van de "melkbrigade". Bijna elke dag toog zij rond vieren met pa en zussen naar een van de weilanden rond het internaat waar hun koeien stonden, om die te gaan melken. Een dik uur later kwamen ze dan weer terug, paraderend langs de twee studiezalen waar tweehonderd paar ogen de gang van de dames volgden....
Zie het verhaal dat daarover elders op deze site eerder heb geschreven.

Ria de Jong zei op 6 juli 2023 om 13:04 uur

ik ben benieuwd naar wat er rondom Wernhoutsburg bekend zoal bekend was. Dat is heel veel. Ik heb mijn jeugd erdoor gebracht. De aanleiding dat ik ging zoeken was een foto die ik tegen kwam. en op een gegeven moment een bericht va Brigitte. We zijn elkaar uit het oog verloren. Vind ik wel jammer. Misschien komt het nog een keertje.
en Pieter over je grappige verhaal over "de melkmeisjes"Het klopt niet helemaal. Het schept wel enig idee wat jullie ook bezighield behalve je studie. ik zal eens zien wat jullie ook bezighield

Pieter Bastiaanssen zei op 6 juli 2023 om 13:46 uur

Hallo Ria, dank voor je reactie, maar ik ben nu wel benieuwd naar het werkelijke verhaal van "de melkmeisjes". En om een explicieter idee te geven van hoe jullie bij ons (puber studentjes) overkwamen, verwijs ik je graag naar wat ik daarover al op 4 maart 2020 aan Thijs de Leeuw schreef op "RK Internaat>kleinseminarie Sint Vincentius in Zundert". Het zal je dan duidelijk zijn dat het kijken naar "de melkmeisjes" niet ongestraft bleef. De blikken die ik aan jou en je zussen richtte, leverden mij -maar ook anderen- uren strafklas op. Die ik natuurlijk met liefde uitzat.....

Ria de Jong zei op 19 juli 2023 om 22:06 uur

Er zijn een paar dingen anders. Ik heb vier zussen. en vijf broers. Nu nog 4 broers en 3 zussen. een broer en zus zijn overleden. Ik ging om 4 uur inde regel niet mee om te gaan melken omdat ik dan nog niet thuis was. Ik was nog aan het werk in de keuken van Wernhoutsburg. bezig met het voorbereiden van de avondmaaltijd onder leiding van Zr. Odilia en nog een paar collega's. Het was altijd een hele drukte om daar op tijd mee klaar te zijn. en te zorgen dat alles op de serveerwagens stond en de collega"s van de eetzaal dat weer konden doorgeven van de de zesde klassers dat op tafels serveerden. Volgens verliep dat altijd goed georganiseerd en natuurlijk kwamen we nooit verder dan de grote deur die pas weer open ging als alle leerlingen weer wegwaren richting speelzaal of coure of studiezaal

Pieter Bastiaanssen zei op 4 augustus 2023 om 17:42 uur

Hallo Ria. Nu begrijp ik waarom ik twijfelde of er drie dan wel vier dochters De Jong deel uit maakten van de "melkbrigade". Ik moet jullie ongetwijfeld ook wel eens met zijn vieren hebben zien lopen. Eén zus kan ik mij nog goed herinneren; waarschijnlijk de jongste, want zo zag ze er ten opzichte van de overige zussen uit. Volgens mij loenste ze een beetje op een stoute manier. Wat mijn puber hart van dertien , veertien jaar compleet deed smelten als ik naar haar keek. Om vervolgens, bam, weer twee middagen strafklas aan mijn broek te krijgen...
Contacten met de keukenhulpen had ik niet. Ik was nog te jong om het eten mee uit te delen. Toch zal ik een zekere "clash" met de keuken nooit vergeten. Wellicht heb je de (vr)eetwedstrijden ook meegemaakt, welke een paar weken lang op de vrijdagavond plaatsvonden. De wedstrijden gingen tussen de tafels met acht jongens, alsook tussen die met twaalf. Het ging erom welke tafel bij de avondmaaltijd de meeste boterhammen verorberde. Daartoe werd door iedereen al vanaf maandag bij elke maaltijd boter en beleg bij elkaar geharkt, om op de bewuste vrijdagavond geen droog brood te hoeven eten. Hetgeen niet altijd lukte. Ik weet niet meer wat het uiteindelijk record was, maar ik weet nog wel dat het gemiddeld aantal weggewerkte boterhammen aan mijn tafel zestien (!) was. Kortom, Ria, de broden waren toen niet aan te slepen, wat weer tot grote consternatie in de keuken leidde, naar ik me heb laten vertellen. Na een paar vrijdagavonden werd de wedstrijd door de Heren verboden. Tot verdriet van de jongens, natuurlijk, maar zeker ook tot dat van de bakker, Jan Dictus uit Zundert (overigens een broer van mijn moeder), die de broden leverde. Wellicht weet jij nog wat voor reacties die schranspartijen bij de zusters in de keuken opleverden.

Ria de Jong zei op 6 augustus 2023 om 11:51 uur

Er is iets fout gegaan

Thijs de Leeuw zei op 7 augustus 2023 om 09:31 uur

Dag Ria, wat is er precies fout gegaan? Is er een bericht niet goed doorgekomen? Mail het ons anders even naar info@bhic.nl , dan kan ik hier e.e.a. toevoegen. Hartelijke groet,

Elly van Hertom zei op 9 juli 2024 om 13:10 uur

Ik heb met mijn ouders op camping Patersven gestaan met een caravan.
Als 7-jarig meisje, ik kan mij herinneren dat er aan de overkant dit klooster was, waar we regelmatig gingen wandelen. De eerste jaren waren er nog 3 paters, als er een overleden was kwam daar niemand voor terug. Op het laatste was daar nog een pater. Van deze pater mocht ik (samen met mijn ouders) fruit plukken. Zoals aardbeien, aalbessen, pruimen, peren, appels en nog veel meer.
Ik weet niet alles meer maar dat ik mij altijd welkom heb gevoeld is zeker, ik ben nu inmiddels 62 jaar dus best wel even geleden.
Deze pater heeft mij ook best vele verhalen verteld en het was zalig om naar hem te luisteren
Door nog eens te zoeken naar de camping zag ik dat het onherkenbaar veranderd was. Op de camping hebben we gestaan met Wally Taks en Ton Manders (Dorus)
Ook gingen we wel eens naar het café waar een zelfspelend orgel stond, zo fantastisch om dat te zien. Vraag mij af of dat nog steeds bestaat, zou er best weer eens willen gaan kijken
Hopelijk zijn er mensen die mij nog wat meer kunnen vertellen over deze tijd. Zou toch schitterend zijn!

Thijs de Leeuw zei op 16 juli 2024 om 13:22 uur

Dag Elly, was dat café De Bocht? Nog bedankt voor je bericht. Bijzonder om dat nog te hebben meegemaakt, dat de paters (de laatste dan) daar nog zaten. En wat mooi dat contact met die ene pater, die dus niet om een verhaal verlegen zat, begrijpelijk dat dat je bij blijft. Benieuwd of nog iemand reageert hier met meer info over dat zelfspelend orgel, misschien nog wel met foto?? Kon er helaas (nog) geen vinden van het interieur. Hartelijke groet,

Brigitte Lemmens zei op 18 juli 2024 om 18:19 uur

Nog enkele namen (hopelijk goed gespeld) die mij herinner uit die tijd.
Annie Kustermans, Mien de Hoon en Joke Herrijgers.

Mariët Bruggeman zei op 19 juli 2024 om 20:29 uur

Bedankt Brigitte, voor je aanvulling. Waren de meisjes die je noemt ook interne hulpen in de keuken, of hadden zij andere taken ?

Brigitte Lemmens zei op 22 juli 2024 om 11:32 uur

Volgens mij hulp in de keuken.

André Habraken zei op 24 juli 2024 om 11:24 uur

Graag zou ik weten of er nog iemand leeft van de studenten die in de periode 1948-1950 daar als leerling zijn begonnen.

André Habraken. zei op 24 juli 2024 om 18:45 uur

Denkend aan de tijd dat ik daar verbleef komen er steeds meer herinneringen boven. Eén van de paters was Van Bilsen. Naast leraar Nederlands op het seminarie had hij de zorg voor een kleine parochie even over de grens in België. Fietsen deden paters niet en een auto was al helemaal taboe. Op zekere dag verscheen hij op de cour met een levensechte Solex, zo een met het motortje op het voorwiel. Uiteraard was de belangstelling enorm. En naar België lopen was voor hem verleden tijd!

Thijs de Leeuw zei op 25 juli 2024 om 14:59 uur

Dag André, helaas nog geen oud-internen uit die periode '48-'50 tegengekomen hier op de site. Ook op deze pagina https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/kleinseminarie-sint-vincentius-i… bent u de oud-leerling met het vroegste startjaar. Hopelijk meldt zich nog iemand die uw oproep leest. In de tussentijd: dank! voor het delen van uw herinneringen aan het seminarie en de lazaristen in deze periode.

Heeft u nog meer van die levendige herinneringen aan uw seminarietijd, zoals u nu als voorbeeld geeft? Hoe vond u het destijds op dit seminarie en hoe kijkt u nu op de opleiding en opvoeding door de paters terug?

Als u er liever via de mail méér over deelt, kan dat uiteraard ook.

Hartelijke groet,

Mariët Bruggeman zei op 26 juli 2024 om 11:54 uur

@Brigitte, nog bedankt voor je antwoord op mijn vraag.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.