Van september 1963 tot juli 1966 heb ik hier op kostschool gezeten. Het was voor mij een leuke tijd. Het was er echt anders dan hierboven vermeld staat.
Er waren geen slaapzalen maar een of tweepersoonskamers. Alle nieuwelingen kregen een eenpersoonskamer. Ieder had een eigen bureautje waar je huiswerk aan kon maken. Elke ochtend ging om 7.00 de bel. Om kwart voor acht moest je samen komen in de grote hal voor het morgengebed. Daarna moest je alles mee naar beneden nemen en na het ontbijt kon je meteen door naar school. ( je bed moest ook opgemaakt zijn en de kamer netjes!) Op dinsdag en donderdag ging de bel om 6.30 dan was het snel wassen en aankleden om dan om 7.00 in de mis te zitten. Na het ontbijt had je dan nog tijd om je spullen te pakken en je kamer op te ruimen.
1x in de maand werden de verjaardagen gevierd van iedereen die in die maand jarig was geweest. Er werd dan gezongen, muziek gemaakt, toneelstukjes opgevoerd én er werd gedanst op populaire muziek uit die tijd. De Rolling Stones waren verboden maar de Beatles mochten wel alhoewel niet alle zusters dat mooi vonden! Haha. Ook werd het sinterklaas feest uitgebreid gevierd.
We konden er ons typ diploma halen en er waren ook meisjes die pianoles kregen. Ook gingen we 1x in de week in Eindhoven in het Sportfondsen bad zwemmen.
Om 21.00 moesten we naar boven en om 21.30 moest het licht uit zijn.
We gingen om het weekend naar huis, alhoewel er ook meisjes waren die slechts eens in de maand naar huis gingen. In het weekend was het wat vrijer. Vaak mochten we dan iets op t.v. af kijken. Ik weet nog dat John F.Kennedy doodgeschoten was en we alles op t.v. mochten volgen.
Voor mij was het echt een mooie tijd waar ik later veel aan gehad heb. Ik heb nog steeds vriendinnen uit die tijd, die ik regelmatig zie. Helaas is een van hen enkele weken geleden, veel te vroeg, overleden.
Ook aan zuster Sivera Janssen, in mijn tijd de mentrix, heb ik goede herinneringen. Tot haar dood in 2016 heb ik ook met haar nog contact gehad.
Graziella.

Goed om te horen dat het zo'n mooie tijd voor je is geweest, Graziella, en dat je er nog meerdere vriendschappen aan hebt overgehouden. Ik heb je bijdrage zojuist met veel plezier gelezen. De Rolling Stones waren dus nog een brug te ver! Maar die roerige jaren zestig werden dus niet helemaal buiten de deur gehouden : ) Lees ik het goed dat sommige zusters de Beatles (stiekem?) dus wel konden aanhoren?
Ook wel fijn, kan ik me voorstellen, dat er naast alle nadruk op routine ook tijd werd vrijgemaakt voor uitstapjes naar de stad, het toneel en het zwemmen bijvoorbeeld.
.Je bijdrage is trouwens ook heel welkom, omdat we helaas maar heel weinig info over dit internaat hebben kunnen vinden. Maar zo komt het dus toch nog goed. Bedankt!

In deze periode was ik ook op deze kostschool en was een klasgenoot van Graziella. Haar verhaal is helemaal zoals ik het ook heb ervaren. Mijn zus was er ook, dus heimwee was er voor mij niet, bovendien waren al mijn 7 zussen op een kostschool geweest, een vast gegeven voor mij.
Vooral dat er altijd iemand was om spelletjes mee te doen, buiten te kunnen spelen, trefbal en rolschaatsen, ook een reeks boeken om te lezen en bordspellen.
Er waren wel regels en corvee diensten zoals de gangen boven zwabberen (dan mocht je de kerkdienst overslaan) en afwasbeurten. Op zaterdagmiddag werd er gewandeld.
Je leerde zelfredzaam te zijn en samen te werken in een groep .
Het heeft mij wel op een goede manier gevormd.
Hoe lang de kostschool na ons nog heeft bestaan daar ben ik wel benieuwd naar.
Roza Toorians Bressers

@Roza: wel fijn zeg, om samen met een zus je kostschooltijd door te brengen. Dat kan denk ik veel verschil maken. Maar je zegt het al: een kostschoolopvoeding hoorde er in jullie gezin gewoon bij. Waren dat allemaal oudere zussen trouwens? Dan zul je van te voren ook wel wat verhalen hebben gehoord over hoe het er aan toe ging. Gingen zij allemaal naar dezelfde kostschool trouwens?
Dan je laatste vraag: Hoe lang de kostschool heeft bestaan zouden wij ook wel willen weten. Over dit internaat hebben we sowieso maar erg weinig informatie kunnen vinden. Kan goed zijn natuurlijk, dat er hier nog een oud-leerling gaat reageren die het antwoord weet. Dank voor je bijdrage!

Hallo Roza,
Wat leuk om op deze manier nog wat van je te horen!
Ja, nu herinner ik me het corvee ook weer. Ook de wandelingen in het weekend. Op een gegeven moment is ook mijn fietsje naar Best gekomen, alleen weet ik niet meer wat de reden was. En we zijn ook gaan schaatsen ergens.....
Wat de sluiting van het internaat betreft denk ik dat het na ons vertrek nog één jaar onder leiding van zuster Joantine is door gegaan. Dat zou dus tot 1967 zijn. Maar ik weet het niet zeker. Wel weet ik waar zuster Joantine woont, tenminste als ze inmiddels niet is overleden. Ik zag haar in 2016 bij de uitvaart van zuster Sivera op St. Jozefoord in Nuland. Ze zag er goed uit en herkende mij nog.
Misschien kan ik er achter komen?
Weet je nog dat we een eigen lied hadden? " Midden in het hart van Brabant, ligt ons internaat van de huishoudschool, waar de blijheid viert haar hoogtij, daarvan is haar naam 't symbool!" Leatitia.....
Graziella.

Daar ben ik ook 2 jaar op internaat geweest.Van1966 tot 1968.

Hallo Joke, ben je toevallig ook één van bovenstaande dames tegengekomen, of hebben jullie elkaar in jaren net gekruist? Heb je zelf goede herinneringen aan die tijd?

hallo joke heb jij ook Marjo Gerards gekend ik ben al jaren op zoek na haar
groetjes Jossette

Heb goede herinneringen aan het internaat.De dames erboven ken ik niet.We hadden zuster Theresine en zuster Marie Regine.en juf Lillie.die waren op het internaat.Marjo schiet me niet zo te binnen.ga er over nadenken!!!!

Als Marjo ook een juf was heb ik ze denk ik ook een jaar gehad. Ik weet het niet meer. Na haar kregen we Zr. Joantine terwijl zr. Sivera de leiding had...
Ik heb er gezeten van 1963 tot 1966. Het hoofd van de huishoudschool was zr. Martine.

Nee ze was geen juf maar een leerling maar ze zat later op deze school zoals ik nu zie jammer maar mogelijk kent haar toch iemand

Wat leuk om iets te lezen over het pensionaat.
Ikzelf was hier van 1962 tot 1965.
Heb het erg naar mijn zin gehad. Heb nog fofo's, want een kapelaan van de naastgelegen parochie maakte vele foto's.
De weekenden waren ook heel gezellig: inderdaad veel lezen, spelletjes, rolschaatsen en dansen.
Zuster Sivera was ook heel aardig.
Ook weet ik nog dat het 100Jarig bestaan (van klooster?) werd gevierd .
En met de bus een dagje uit naar "Oud Valkeveen" Naarden zijn geweest.
Enkele namen weet ik nog:
Leny van der Aken , Lies Verboord...José? Isabelle ( heette eerst Ida)
Jacqueline M.??

Hallo Lidy,
Ik kan me jou en je klasgenoten nog wel herinneren. Ik had verschillende pasfoto's van jullie! Gemaakt door Rector Theunissen. Jij zat een jaar boven mij. Ook kwam Kapelaan Mackloet ( ? ) regelmatig bij ons op bezoek. Daar heb ik ook nog verschillende foto's van. Ook heb ik foto's van de gym uitvoering bij het eeuwfeest van Huize Nazareth. Dat was dus het zelfde jaar als het uitje naar Oud Valkeveen.
Leuk om nog op deze manier van je te horen.
Groetjes, Graziella Andrean

@Lidy en Graziella: welkom op deze site en mooi om te zien dat er gelijk contact is gelegd! Jullie hebben vast genoeg om over bij te praten dus ik houd het voor nu kort : )

Wilde alleen zeggen dat jullie foto's van harte welkom zijn. Je kunt scans daarvan sturen naar info@bhic.nl o.v.v. internaat Laetitia in Best. Dan komen ze bij mij terecht en dan plaats ik ze op deze pagina. Zoals jullie zien kunnen we ze goed gebruiken!

Er zijn nieuwe foto's toegevoegd voor internaat Laetitia, ingezonden door een oud-leerling. Klik ze aan om te vergroten.

Meer foto's zijn altijd welkom. Stuur ze naar info@bhic.nl o.v.v. internaat Laetitia (en ook voor Huize Nazareth zijn foto's natuurlijk welkom).

Ik heb het laatste jaar voordat het internaat opgeheven werd daar kostschool gezeten. Ze probeerden het voor ons zo gezellig mogelijk te maken. Zo ook een uitje naar een klassiek concert in het dorp. Zuster... (Het hoofd) kon ons maar niet stil krijgen en een lid van het orkest kwam naar ons om aan te geven dat we toch echt onze mond moesten houden.
Na het optreden beende een met hoogrode kleur , zuster voor ons uit om een aantal dagen niet te verschijnen. Juffr. Lilly en ander personeel werden er helemaal zenuwachtig van. Toen we voor ons gebed op onze knieën zaten kwam deze zuster met een misboekje in de hand met een rode kleur van woede voor ons staan . In mijn herinnering smeet ze het boekje op de grond en riep "stelletje ordinaire fabrieksmeiden" Dit voorval heeft nog lang indruk gemaakt.
Nadat het in 1970 gesloten werd gingen we met een aantal door naar Schijndel....De zusters van Liefde!

Dank voor het reageren Ria. Mooie anekdote, of die aanpak van de zuster wat uithaalde ik vraag het me af, laatste concert geweest denk ik? : )
Hoe was die overstap naar Schijndel?

Ik heb van Pasen 1954 (schooljaar 1953-1954, 5e klas) tot en met de zesde klas (sept 1954-juli 1955) op dit internaat gezeten. Ik vond het verschrikkelijk. Vanaf de paasvakantie tot de grote vakantie op een grote slaapzaal, vroeg naar bed. Vanaf de zesde klas had je chambrettes met gordijntje ervoor, breedte van je bed, met een tafeltje met uitklapplank waar je elke ochtend je dekens en lakens over moest hangen. Er tegenover een tafeltje met waskom.
Een keer per week in bad, dan je hemd aanhouden tijdens het wassen.
In de recreatiezaal was een kast waar je een vak in had voor wat persoonlijke spullen: leesboek, spelletjes etc, maar daar werd door zusters en anderen ook in gegraaid als die vonden dat ze wat anders wilden. Een keer per week snoep, uit de 'voorraad'die je ouders af hadden moeten geven. Per trimester mochten de ouders één keer op bezoek komen, zelf mocht je niet naar huis, alleen tijdens de schoolvakanties. Voor een stukje fruit elke dag moest extra betaald worden.
Brieven werden gecensureerd. Vriendin worden met een van de meisjes uit Best mocht niet (die zaten daar ook op de lagere school). 's Woensdags in de rij wandelen. Vrij lezen (er was een klein boekenkastje, wat op slot zat) alleen op woensdag en zondag voor het middageten na de mis. Een keer was ik zo verdiept in een boek dat ik de etensbel niet gehoord had. Als straf het boek overschrijven tot waar ik gebleven was! en een leesverbod. En dat voor iemand die wilde wegvluchten uit die omgeving er al vanaf haar vierde volop las.
Ik heb meegemaakt dat ik terugkwam van de kerstvakantie en (10 jaar oud, ik had een klas overgeslagen) en op mijn donder kreeg van de hoofdzuster omdat ik thuis 'lastig' geweest zou zijn. Is het gek dat ik extra aandacht vroeg thuis na ze ruim 3 maanden niet gezien te hebben?
Brieven waren altijd opengemaakt, je eigen brieven werden door hen gelezen voordat ze verstuurd werden. Er was een kale speelplaats waar je rondjes kon lopen. Elke dag naar de mis, s'zondags ook nog het lof. Het enige voordeel is dat ik wel goed gregoriaans heb leren zingen.
Ik heb altijd gezegd: mijn kinderen nooit van mijn leven op kostschool.
Achteraf snap ik de reden wel: wij woonden in een heel klein dorp, terwijl het de bedoeling was dat er verhuisd ging worden naar Eindhoven. En om aansluiting te vinden qua onderwijs was het nodig omdat de onderwijskwaliteit in dat dorp niet erg hoog was.
Gelukkig hebben mijn zus en broers nooit op kostschool hoeven te zitten.
Tonnie Gresnigt-Blommaert

Bedankt Tonnie, voor het optekenen van jouw herinneringen aan je verblijf op dit meisjesinternaat. Wat waren er een hoop regels zeg en wat zul je een heimwee gehad hebben. Ik begrijp dat je uiteindelijk toch op een 'gewone' school terecht bent gekomen? Ging dat goed, die overgang?

Hallo Mariët,
In Eindhoven ben ik naar het toenmalige Catharinalyceum gegaan (tegenwoordig het Maerlantcollege) en daarna het Joriscollege, waar ik mijn diploma HBS-a heb gehaald.
Ik kwam daar als heel naïef verlegen dorpsmeisje terecht tussen meisjes die allemaal ouder waren en veel verder in ontwikkeling. Op kostschool nooit voorlichting gehad, had zelfs nog nooit meisjes of vrouwen in badpak gezien. Het was een heel nieuwe wereld. Gelukkig dat het allemaal goed is gekomen nadat ik in de 2e klas was blijven zitten, toen zat ik met meisjes die even oud waren als ik in de klas en heb ik ook vriendinnen gevonden.
Tonnie Gresnigt-Blommaert

Die overgang van de kostschool naar een 'normale' school is dus zeker niet vanzelf gegaan. Her verschil zul je zeer goed gevoeld hebben, maar des te fijner om te lezen dat het allemaal goed gekomen is. Dank Tonnie, voor je berichten.

Ik zat daar van 1959 tot 1962. Beleefde de tijd als een gevangenis met een strafregiem uit de middeleeuwen. Machtuitoefening tot in het absurde! Tonnie Gresnigts verhaal klopt helemaal. Als kind kon je geen kant op. Alles werd gecontroleerd en er waren regels voor alles en nog wat, je mocht bv in de nacht niet eens naar de wc!
Ik hield me niet zo goed aan die regels, protesteerde tegen nepotisme (kinderen van meer bedeelde ouders kregen voorkeur behandeling). Mijn meest positieve herinnering: Ik kon naar huis want ik was een dwarsligger in de zin van dat ik niet in “het gareel” liep. Mijn ouders ook heel blij want ze hadden wel in de gaten dat daar iets niet pluis was. Bovendien koste het handen vol geld!
Afschaf alle internaten - een uit de tijd instituut!

Voor de duidelijkheid: ik was in Best. /Hanneke
Svp....was nie best.....

Dank voor je reactie Hanneke. Volgens mij zou je nog veel meer kunnen vertellen. Wat fijn dat je ouders achter je stonden toen je weer thuis kwam. Wat ik me dan nog afvraag: hoe/waarom kwam je op deze kostschool terecht? Hadden je ouders en omgeving van deze instelling in eerste instantie nog een wat positiever beeld? De redenen waarom kinderen naar het internaat gingen zijn zo divers, hoe zat dat bij jou? Als je hier nog meer wilt vertellen, je bent welkom.

Van Kapel tot Gezondheidscentrum.
Gingen jullie vroeger voor de dagelijkse verplichte H. Mis of later ‘Sterkte’voor een zieke binnenkort terecht voor een recept. Èn een kaarsje aansteken is nog een vraag. Máár de Kapel is er nog al gaat de voorgevel er anders uitzien.

Ik was op het pensionaat in Best in 1960-1961. Het eerste jaar dat ik er was nam juffrouw Jo afscheid, dat vonden we heel erg, want dat was een schat van een mens. Daarop trad juffrouw Nell aan, ook wel aardig, maar veel strenger. Verder bestond de dagelijkse leiding uit zuster Humilitas, een klein nonnetje, en later ook zuster Guiseppe. Ik kan me ook nog heel goed de snoepkast herinneren, waar iemand over schreef.
Ik heb mijn kostschooltijd zelf niet zo negatief ervaren, ik had al snel twee vriendinnen waar ik veel lol mee had, Marian Loerakker en Gerry Vermeer. De straffen bij het overtreden van de regels waren soms wel streng. Zo heb ik een keer een hele woensdagmiddag met mijn hoofd gebogen over mijn bord moeten blijven zitten omdat ik aan het eten geroken had. Gestoomde aardappelen hadden een speciale geur, en ik had gezegd dat ik vond dat het stonk. Ook heb ik wekenlang appelstroop op mijn brood gekregen, omdat ik in een onbewaakt ogenblik met een mes snel een hapje uit een mega groot blik appelstroop genomen had, waarbij ik gesnapt werd. Op een of andere manier kon ik toch ook wel de humor inzien van dat soort straffen.
Er waren ook strafmethodes die echt niet door de beugel konden. Zo was er een meisje, Mia, dat elke ochtend bij het ontbijt zat te kokhalzen of over moest geven. Voor straf moest ze het braaksel van de tafel opeten. Pas veel later heb ik begrepen dat Mia gewoon heimwee had en daardoor geen hap door haar keel kon krijgen.
Er waren twee groepen, de “groten” en de “kleintjes”. Zo werden ze ook genoemd. Iedere groep had een eigen dagverblijf/eetzaal. Meisjes van de zesde klas en ouder waren de groten. Mijn zus Ineke behoorde tot de groten, ik tot de kleintjes (hoewel ik maar een jaar jonger was). Ik herinner me bij de groten nog een statige zuster waar ik veel ontzag voor had, zuster Valentina. Het was misschien haar lengte waardoor ik zo geïntimideerd was, want volgens mij had ze eigenlijk een heel vriendelijk gezicht.
In mijn herinnering gingen we elke ochtend naar de kapel, maar of dat echt elke ochtend was durf ik niet met zekerheid te zeggen. De non, of nonnen, die de leiding hadden zaten achter mij, en ik heb menig keer een gemene por net onder mijn schouderblad gekregen als ik praatte of lachte met mijn buurvrouw. Je moest altijd ter communie. Op een dag had mijn zus niet op zitten letten en haastte ze zich naar de communiebank toen de rector zich met de kelk met hosties al omgedraaid had. Toen hij mijn zus opmerkte kwam hij terug naar de communiebank om haar alsnog de hostie uit te reiken. Ik voelde de spanning toen de non achter mij opstond, naar mijn zus toe liep en haar vermanend toesprak. De straf? De hele week (of waren het drie weken?) op haar knieën voor het grote heilig hartbeeld, dat in de eetzaal stond, haar ontbijt nuttigen. Tot overmaat van ramp mocht ze op mijn verjaardag niet bij mij in de kleine zaal komen eten. Het moment van onoplettendheid werd zo wel erg zwaar gestraft.
Ik had op kostschool pianoles, als ik het me goed herinner van zuster Emanuel. In mijn gedachten was ze heel klein en heel oud. De pianoles vond ik vreselijk, alsmaar oefenen op Jan daar ligt een kip in het water. Ik had natuurlijk helemaal geen talent, maar had mezelf aangeleerd om met één of twee vingers de Marialiedjes uit het lof te spelen, maar dat werd niet gewaardeerd. Toen was voor mij de lol er af. Over het lof gesproken, dat vond ik, in tegenstelling tot de andere kinderen, altijd leuk! Ik genoot van de muziek en ken nu alle liederen nog die daar gezongen werden. Ik zat ook op balletles, we hadden les van Jeanne Assman, die elke week met een andere kleur haar verscheen. Zij was een bekende ballroomdanseres en danste met Wim Voeten. Zo sierlijk en gracieus als zij was, zo wilde ik later ook worden! Helaas is dat niet gelukt.....
Marian en Gerry, ik heb nog wel eens geprobeerd om jullie op te sporen, maar zonder succes. Marian woonde in Boxtel en Gerry woonde in Elshout. Ik zou het wel leuk vinden om jullie nog eens te ontmoeten!

zo dat is een verrassing wat leuk wat je allemaal verteld je weet nog best veel van kostschool
ik zou het heel erg leuk vinden om jou maar ook gerry weer eens te zien

Ha Marjan, wat leuk dat je ook op deze site zit en mijn verhaal hebt gelezen!
Grappig om na 60 jaar op deze manier elkaar te vinden. Wellicht kunnen we elkaar ook een keer ergens treffen. Stuur mij anders even een mailtje (m.lenders@home.nl), dan kunnen we misschien iets afspreken, en dan kunnen we een poging wagen om Gerry ook op te sporen, dan is de familie (pa, moe, en kind, weet je nog dat we dat altijd speelden?) weer compleet.
Groetjes en misschien tot gauw, Maaike

Wat leuk om dit alles te lezen ...ik heb van 1965 tot 1968 op het internaat Laetitia te Best gezeten.....heb daar een geweldige tijd gehad.
Met Zr Theresin heb ik nog lang contact gehad. Zij is begin jaren 90 overleden in Nuland met als zr Sivera.
Toen ik kwam leiden Zr Sivera het internaat en later kwam Zr Theresin...en juffr Lilly. Juffr Lilly poetsen de hele dag door...
Jammer dat ik met niemand meer contact heb...zoals bv Louwke van Dun
S.morgens op de slaapafd waar alle kamers waren moesten we op de knieeen om te bidden....
En 2 of 3x per week naar de H.Mis..
De weekende waren super gezellig. Ik behoorde tot degene die 1x per maand naar huis kon......
Het werd voor ons altijd extra gezellig gemaakt..
Het waren toen al echte nonnen van deze tijd.
Eens zei zr Sivers in een gesprek met mij.
Het is niet belangrijk of je katholiek..Joods of een ander geloof hebt....het gaat erom hoe je van binnen bent..en lief voor je medemens.
Dit heeft zoveel indruk gemaakt...denk en leef er nog mee.
Als iemand contact wil ik sta er voor open
Zonnige groet Marjo

Bedankt Marjo voor je beschrijving van het kostschoolleven in de jaren '60. De zusters gingen echt met de tijd mee zo te lezen. Kon je dat aan nog andere dingen merken, dat de tijden aan het veranderen waren? En hoe probeerden ze die weekenden extra gezellig te maken voor de leerlingen die niet naar huis konden?