Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Lourdesgrotten in Eindhoven

Lourdesgrotten

Zoals in veel plaatsen stonden de meeste Lourdesgrotten in Eindhoven in de tuin van een klooster. Een fraaie uitzondering is de inpandige Lourdesgrot in de kerk van O.L. Vrouw van Lourdes aan de Vlokhovenseweg. Helaas is deze kerk aan de eredienst onttrokken, en daarmee is ook de laatste Lourdesgrot in Eindhoven (nagenoeg) onzichtbaar geworden.

Pensionaat Eikenburg

Foto: BHIC, nr. 1920-003768
Foto: BHIC, nr. 1920-003768

Op een prentbriefkaart uit c. 1905 zien we een Lourdesgrot in de tuin van het Pensionaat Eikenburg aan de Aalsterweg 289. Daaronder een iets oudere situatie, mét een altaar, maar zonder Bernadette...

Klooster Eikenburg was het eerste klooster in Nederland van de congregatie van de Broeders van Liefde en werd gesticht in 1894. De Lourdesgrot moet dus in ieder geval vóór 1905 zijn gebouwd; wanneer hij is afgebroken is (nog) onbekend.

Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 16007
Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 16007

Liefdesgesticht St. Paulus

Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 0068213.
Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 0068213.

Op deze prentbriefkaart uit c. 1910 zien we een devoot boerengezin geknield voor de Lourdesgrot in de tuin van het Liefdesgesticht St. Paulus aan de Strijpsestraat 144 in Eindhoven.

Het klooster was van de Zusters van Liefde van Tilburg, die hier al in 1860 waren begonnen met onderwijs aan meisjes en de verzorging van oude vrouwen en hulpbehoevenden. In 1910 werd een nieuw klooster gebouwd, naar ontwerp van architect L. Kooken uit Eindhoven.

De zusters vertrokken in 1958. Of de Lourdesgrot toen nog bestond, is onzeker.

Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 0028862
Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 028862

Liefdegesticht Woensel

In 1880 vestigden de Zusters van Liefde van Schijndel zich naast de Woenselse kerk aan de Kloosterdreef en openden niet lang daarna een meisjesschool. Verder hadden de zusters in hun gebouw een verpleegtehuis, en verzorgden ze bejaarden.

In 1923 bouwde architect M. van Beek uit Eindhoven er een kleuterschool bij met een overdekte speelplaats. Het oude gasthuis werd in 1924 vervangen door een nieuw klooster van dezelfde architect, rechts naast de oude kapel.

Foto: Angela Wellink, 2021
Foto: Angela Wellink, 2021

In de tuin van het Liefdegesticht stond een Lourdesgrot, vermoedelijk gebouwd tussen 1908 en 1912. Dat past in het patroon waarin congregaties die meisjesonderwijs geven, een Lourdesgrot laten bouwen als onderdeel van de religieuze vorming. Opvallend aan deze grot is dat Maria voor de kijker links staat, in plaats van rechts, en dat het beeldje van een knielende Bernadette (als je heel goed kijkt, het is nogal klein), rechts onder zit, in plaats van aan de andere kant. Zo'n gespiegelde voorstelling (ten opzichte van de echte grot in Lourdes) zijn we tot nu toe alleen nog maar tegengekomen in Helmond.

De zusters hieven het klooster op in 1980. Van het oorspronkelijke klooster is op dit moment alleen nog de kapel over, omringd door het woonzorgcentrum De Horst-Kronehoef. De Lourdesgrot is verplaatst naar de zijkant van de kapel, deelde Angela Wellink ons mee, "Bernadette heeft sinds de herbouw altijd ontbroken maar we hebben een nieuwe moderne Bernadette laten maken en bijgezet."

O.L. Vrouw van Lourdes

Deze “dorpskerk” aan de Vlokhovenseweg 45 in Eindhoven in laatneogotische stijl dateert van 1920. Hij is gebouwd door architect W.A.M te Riele, de kerktoren is een latere toevoeging naar ontwerp van H.W. Valk. Binnen, in het linker zijkoor, bevindt zich een Lourdesgrot. Het bisdom Den Bosch heeft de kerk met ingang van 1 februari 2015 aan de eredienst onttrokken.

Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki
Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki
Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki
Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki
Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki
Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki
Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki
Foto: Job van Nes, Zaandam, 2004. Bron: Reliwiki

Kloostertuin Elisabeth

In het Klooster Elisabeth, aan de Vestdijk 45 (de voormalige villa Vijverhof), woonden de Missiezusters van het Kostbaar Bloed van 1922 tot 1957. Zij waren werkzaam in de wijkverpleging. Achter het huis hadden de zusters een Lourdesgrot gebouwd, waarvan we echter tot nu toe nog geen afbeelding hebben.

Josephziekenhuis

Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 273.
Foto: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 273

De Kleine Zusters van Sint Joseph uit Heerlen vormden van 1932 tot 1986 de verpleegkundige staf van het nieuw gebouwde Sint Josephziekenhuis (naar plannen van Edward Cuypers). Ze woonden in een klooster in het ziekenhuis.

In de strak aangelegde kloostertuin stond een Lourdesgrot, zoals te zien is op deze foto. Vermoedelijk stamt de grot uit dezelfde tijd als de nieuwbouw.

Het Sint Jozefziekenhuis aan de Aalsterweg 293 werd in 1991 gesloten en afgebroken. Of de grot toen nog bestond is onzeker, maar hij heeft in ieder geval de afbraak van het ziekenhuis niet overleefd.

 

De tekst over het Liefdegesticht Woensel is aangepast op 20 juli 2021. Redactie

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.