Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Internaat Damiaancollege in Sint-Oedenrode

Internaten

De Paters van de Heilige Harten (ook wel picpus-paters genoemd) hadden in Sint-Oedenrode een klooster met internaat, vernoemd naar hun congregatiegenoot Damiaan 'de Melaatse'. Deze 19e-eeuwse Belgische missionaris en heilige staat bekend om zijn werk in de leprakolonie van het Hawaïaanse eiland Molokai.

Foto: collectie Katholiek Documentatie Centrum, nr. 1A11972


Het klooster stond bekend als het Missiehuis Pater Damiaan, later kortweg Damiaancollege. Dat 'huis' was in feite een enorm complex, met drie vleugels en gebouwen van wel drie verdiepingen hoog. Het staat onder andere bekend om de prachtige glas-in-loodramen. De leerlingen die op het internaat verbleven, waren jongens van pakweg twaalf tot zestien jaar met een roeping. Ze werden opgeleid tot priester en voorbereid op een leven als missionaris in verre landen. Dat vergde echter vele jaren van studie. Bij de paters in Sint-Oedenrode zette je slechts de eerste stappen, op het zogeheten kleinseminarie, een voorbereidende priesterstudie op gymnasiaal niveau.

De paters huisvestten hun priesterstudenten in een daartoe bestemde kloostervleugel. Zelf woonden ze in het voorste gedeelte van het gebouw. De studenten begonnen en eindigden hun dag op de bovenste verdieping, waar ze een eigen 'cel' hadden met bed en meubel om persoonlijke bezittingen in op te bergen. Om de klaslokalen en studiezalen te bereiken moesten ze aan de wandel, eerst de trappen naar beneden en vervolgens doorlopen naar de achterste vleugel. In het tussenliggende gedeelte lagen de refters, de keuken, de kapel en de bibliotheek.

Groepsfoto paters en leerlingen in Sint-Oedenrode (1943). De paters werden na de confiscatie van hun klooster ingekwartierd in de sigarenfabriek. Daar kregen de seminaristen toen ook les. Dit duurde tot na de bevrijding in 1944. Eerste rij v.l.n.r. broeder Aloys, ??, pater Thadeus van der Linden, ??, pater Brinkhof, pater Odulf, pater Philippus van der Linden, ??, broeder Willibrord. Foto: collectie BHIC


Het kleinseminarie was van 1923 tot in 1971 in het klooster gevestigd. In 1943 hebben de Duitsers het gebouwencomplex geconfisceerd, waarna de paters werden ingekwartierd in de sigarenfabriek van Mignot en De Block aan de Nijnselseweg. Op deze locatie hebben de paters hun kleinseminarie tot na de bevrijding in 1944 voortgezet. Na de oorlog keerden zij terug naar het missiehuis. Wat volgde was een glorietijd. In de jaren vijftig bereikte het studentenaantal een recordhoogte. In de jaren zestig volgde echter een flinke daling in het aantal roepingen. Het aantal aanmeldingen voor seminaries nam af en daarmee ook het aantal geestelijken en seminariedocenten. Dit probleem deed zich trouwens in het hele land en ook daarbuiten voor. Het klooster in Sint-Oedenrode ontsnapte de dans niet; twee jaar na de sluiting van het seminarie werd het in 1973 opgeheven en verkocht.

Wat overblijft zijn de herinneringen van de oud-internen. Zo kijkt een van deze mannen terug op zijn verblijf als een "mooie schooltijd", ook al werd geen van zijn klasgenoten priester. Hij waardeert dat de paters bij hen een gevoel aanwakkerden van maatschappelijke betrokkenheid. Maar misschien waardeer jij het kostschoolleven achteraf wel heel anders.

Bronnen

Reageren

Heb jij nog op kostschool gezeten bij de paters? Reageer dan hieronder, deel je herinneringen en vul de pagina aan. Ook zoekt het BHIC foto's die een impressie geven van het kostschoolleven. Stuur ze naar info@bhic.nl, dan voegen wij ze hier toe en aan onze collectie.

22

Reacties (22)

Hans Lakwijk zei op 11 maart 2019 om 14:04 uur

Op dit moment is een vijftal oud-seminaristen bezig met het maken van een boekje over de invloed van hun "Damianen"-jaren op hun leven. Als een van de mede-auteurs (en waarschijnlijk de bron voor de positieve reactie in bovenstaand artikel en als mede-oprichter van het Damiaancentrum in Sint-Oedenrode) kan ik al wel verklappen, dat wij het gevoel hebben op een uitzonderlijk internaat te hebben gewoond, in ieder geval in een uitzonderlijke tijd (1959 - 1967) onder een bijzondere leiding. Over enkele maanden (eind augustus) hopen wij het boekwerkje tijdens een reünie te presenteren.
Grote groet,
Hans lakwijk

Marilou NillesenBHIC zei op 11 maart 2019 om 16:03 uur

Hallo Hans, bedankt voor je berichtje. Dat klinkt veelbelovend; onze interesse is in ieder geval gewekt... Hou je ons op de hoogte als het boekwerkje is verschenen?

Of mogelijk vind je het leuk om zelf daar wat meer over te schrijven op deze site? Laat maar weten, in ieder geval veel succes met de afronding van jullie project!

Peter van den Oetelaar zei op 16 maart 2019 om 15:04 uur

Heel veel interesse in het boekwerken. Zelf was ik daar intern in de periode 1955/56. En ik heb nog steeds goede herinneringen aan die jaren.
Peter van den Oetelaar. ‘S-Hertogenbosch.

Marilou NillesenBHIC zei op 18 maart 2019 om 09:52 uur

Dat is goed om te horen, Peter. Welke herinnering schiet je als eerste te binnen als je terugdenkt aan die tijd?

Peter van den Oetelaar zei op 18 maart 2019 om 10:52 uur

Wat mij het beste is bijgebleven is de aandacht daar voor cultuur en muziek. Nog steeds, na 60 jaar, geniet ik daarvan bij bezoeken aan concerten en schouwburgen.

Marilou NillesenBHIC zei op 18 maart 2019 om 19:54 uur

Dat kan ik me voorstellen, Peter. Mooie herinnering, dank voor het delen.

Peter van den Oetelaar zei op 18 maart 2019 om 20:08 uur

Natuurlijk herinner ik ook het vele sporten op Pater Damiaancollege. Grote wandelingen, maar vooral veel voetballen. En dan gedurende de zomermaanden bijna dagelijks zwemmen in het eigen zwembad; een zwembad gebouwd door Groot Seminaristen gedurende hun zomervakantie in St Oedenrode.

Marilou NillesenBHIC zei op 18 maart 2019 om 21:38 uur

Ik kan me voorstellen dat je dan terugkijkt op mooie jaren, Peter. Heb je nog contact met mensen uit die tijd?

Peter van den Oetelaar zei op 18 maart 2019 om 22:46 uur

Jazeker. Zeker een tiental, maar met het vorderen van de leeftijd zijn de meeste ervan ons al ontvallen of lopen onze wegen uit elkaar. Heel opvallend dat ik een klasgenoot van toen in mijn verdere leven constant ben tegengekomen: Jan Lahaye uit Kerkrade. Eerst tijdens mijn studie aan de universiteit in Tilburg en later in Heerlen toen ik bij DSM werkte. En in de periode 1985-98 ook nog als teamgenoot Hockeyer. Sinds mijn verhuizing naar Den Bosch zie ik Jan nog steeds bij reünies van ons hockeyteam.

Marilou NillesenBHIC zei op 19 maart 2019 om 12:45 uur

Dat is inderdaad bijzonder, om elkaar op zo uiteenlopende disciplines dan toch weer te treffen, Peter. Mooi dat het verblijf op het internaat zo'n hechte band heeft gesmeed.

hans lakwijk zei op 21 maart 2019 om 14:25 uur

Dag Peter,
Jou herinner ik me niet van mijn tijd op het Damiaancollege (1959-1966), maar Jan Lahaye wel. Voor de reünie op 21 september in het Damiaancentrum (in de bijgebouwen van het voormalig klooster) zoeken wij e-mailadressen van oud-Damianen. Zou jij mij daaraan kunnen helpen? Wij willen op die dag het boekje presenteren. Om verder buiten deze (interessante!) site te communiceren kun je je wenden tot hanslakwijk@gmail.com .

Overigens: Het Damiaancentrum is in 2005 opgericht als een soort eerbetoon aan onze jaren op het seminarie. Vanaf 2011 heeft het zich ontwikkeld tot een ontmoetingscentrum voor mensen, die het minder getroffen hebben.

Peter van den Oetelaar zei op 21 maart 2019 om 14:30 uur

Stuur mij een mailtje. petervdoetelaar@home.nl
Ik zal je dan het adres etc van Jan toesturen.

hans lakwijk zei op 1 oktober 2019 om 17:07 uur

Het is er niet meer van gekomen om deze site te bekijken. Mijn excuses daarvoor, Peter. Intussen is op 21 september de grote reünie geweest met 90 aanwezigen. (70 oud-Damianen). Een prachtige dag! Ook is het boek "Domweg gelukkig, herinneringen aan het Damiaancollege in Sint-Oedenrode" gepresenteerd. Het 1e exemplaar is overhandigd aan Jan Munsters, provinciaal van de paters Heilige Harten. Het boek is te koop bij Berne boekhandel in Heeswijk, Bruna boekhandel in Sint-Oedenrode of via e-mail damianen59@gmail.com . Ik zal binnenkort een exemplaar doneren aan het BHIC.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 2 oktober 2019 om 09:59 uur

@Peter en Hans: leuk om te zien dat jullie het contact weer hebben opgepakt, welkom terug : ) En ook dat je dat nieuwe boek over het Daminaancollege aan ons wilt doneren Hans. Da's trouwens een beste reünie geweest zeg, dan kom je bijna tijd te kort om met iedereen helemaal bij te praten. Er zullen die dag veel adressen zijn uitgewisseld!

Bert de Graaf zei op 8 mei 2021 om 11:41 uur

In voorbereiding een permanente expositie in De Damiaan, de huidige naam van het complex. De eigenaar Focus-vastgoed gaat meewerken.
De expositie gaat over het gebouw en zijn of haar inwoners en over (een beetje) de geschiedenis van de H.H. SSCC
Op het moment zit rechts, als je er voor staat er Promentis in (verslavingskliniek) en het linker gedeelte is leeg o.a. de kapel.
daar zal waarschijnlijk de expo komen.
Ook de geschiedenis groep van de heemver. De Oude Vrijheid uit St. Oedenrode is er mee bezig. In juni 2024 is het 100 jaar geleden dat het klooster officieel werd geopend.
bijgaand al vast een artikel van de werkgroep
https://www.mooirooi.nl/reader/283559?calo=81506f2de7f64b148dad9abecf3a…

Thijs de LeeuwBHIC zei op 9 mei 2021 om 17:05 uur

Goed dat je ons op de hoogte brengt Bert. En bedankt voor de verwijzing naar het artikel. Met interesse gelezen! Wat mooi dat er een permanente expositie komt mét aandacht voor het religieuze verleden van deze bijzondere locatie.

fons bessems zei op 29 januari 2022 om 14:58 uur

Ik ben slechts 1 1/2 jaar in st Oedenrode geweest Zat in de klas van o.a Jos Joosten, Hans Bervoets, Jan Lahaye Toon van Zutphen . Ben later ingetreden als broeder
in Bavel en Nuland en voor de eeuwige geloften uitgetreden. heb zeer goede herinneringen aan Rooy, Nuland en Bavel. Sedert 1993 ben ik permanent diaken in het bisdom Roermond. Jammer dat alle kloosters van de Picpussen in ons landtot het verleden behoren.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 1 februari 2022 om 08:57 uur

Dank voor het reageren Fons. Anderhalf jaar intern zal toch een lange tijd hebben geleken, met slecht heel beperkt contact met het ouderlijk huis neem ik aan. Als je nog eens verder wilt vertellen over deze periode dan ben je hier welkom.

Hanzz Witting zei op 9 juli 2022 om 17:17 uur

Mijn vader heeft tussen 1923 (plus minus) op het college gezeten voor opleiding tot geestelijke. J A H H F WITTING roepnaam Jan.
Verder is mij niets bekend. Wel ging hij met mij, zijn zoon in 1953 vaak langs Driehuis-Westerveld , Witte Paters om mij het instituut te laten zien voor late roepingen. Hij hoopte dat ik in zijn voetsporen zou treden. Ook moeten wij kinderen contact onderhouden met medeleerlingen in het buitenland door kaarten te sturen geschreven in ons mooiste handschrift. Voor de rest liet hij weinig los over zijn schooltijd. Door zijn tijd in concentratiekamp Vught in 1942 is hij zwijgzaam geworden kortom, wij weten niets van zijn verleden. Door een val uit een hoge boom is hij overleden en te Santpoort begraven. Wij nog levende kinderen allen boven de 75jaar zijn blij met alle informatie die ons een beeld geeft van dat stuk uit zijn jonge jaren. Het enige dat mij bijgebleven is dat hij in de tuin mocht werken en dat met hart en ziel gedaan had. Dit is het povere gedeelte wat wij bewaard hebben. Maar ik zeg wij echter mijn vader besprak sommige dingen alleen met mij en niet met mijn vier zussen.
Gegroet, Hanzz Witting 79jaar / JAHHF WITTING geboren te Groningen in de Ebbingestraat 1998 vader van ondergetekende

Hanzz Witting zei op 9 juli 2022 om 17:24 uur

PS.
JAHHF WITTING geboortedatum 18 juli 1898 te Groningen.
Toevoeging bij vorig bericht abusievelijk 1998 vermeld waarvan acte.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 13 juli 2022 om 11:47 uur

Beste meneer Witting, dank voor dit bericht. Voor wat betreft het religieuze verleden van uw vader zou u contact kunnen opnemen met het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, dat het archief van de Paters van de H.H. Harten bewaart en mogelijk persoonsinformatie in huis heeft. Zij zullen dit voor u kunnen opzoeken in genoemd archief. Contactgegevens zijn:
- telefoon: 0485 - 31 10 07
- e-mail: info@erfgoedkloosterleven.nl
- website: www.erfgoedkloosterleven.nl
Online kunt u de inventaris van dit trouwens alvast doorbladeren: https://www.erfgoedkloosterleven.nl/zoeken/collecties-zoeken.php?mivast…

Dit archief is enorm uitgebreid en ik verwacht dat er zeker wat informatie over uw vader in te vinden is. Ik zie op basis van de online inventaris o.a. deze onderdelen die voor u interessant zijn:

1 Bestuursarchieven > 1.8 Leden > 1.8.3 Wijding:
- 3096 Bidprentjes uitgegeven ter gelegenheid van de wijding van diverse paters, 1910-1967 (met hiaten) (1 omslag)
- 382 Wijdingsbrieven van priesterleden van de Nederlandse provincie, 1913-1952 (1 omslag)

1 Bestuursarchieven > 1.8 Leden > 1.8.7 Overlijden:
- Overlijdensberichten van paters en broeders, 1887-1979 (met hiaten) (8 omslagen)
- Bidprentjes van overleden Nederlandse confraters, 1876-1995 (4 omslagen)
- Overlijdensberichten van Nederlandse confraters sscc, 1933-2003 (7 omslagen)
N.B. Chronologisch gesorteerd.

2 Huisarchieven > 2.9 Sint Oedenrode, kleinseminarie Damiaancollege > 2.9.3 Leden van de communiteit:
- Registers van de leden van het Damiaancollege Sint Oedenrode, 1896-1969 (2 delen). N.B. De registers vermelden onder andere de volgende gegevens: kloosternaam, familienaam, professiedata en bedieningen.
- Dossiers inzake individuele leden van de communiteit Sint Oedenrode bijgehouden door de overste van de communiteit, ca. 1920-1970 (75 omslagen)

2 Huisarchieven > 2.9 Sint Oedenrode, kleinseminarie Damiaancollege > 2.9.10 Leerlingen
Hier zit heel veel in, o.a.
- Lijsten houdende cijferlijsten van de leerlingen van het Damiaancollege te Sint Oedenrode, 1920-1964 (15 omslagen en 45 delen)
- 5374 Studentenstamboek van leerlingen van het Damiaancollege over de periode 19 juni 1896 t/m 27 april 1955, 1955 (1 deel)

Het is dus erg veel! Maar de collega's van genoemd erfgoedcentrum kunnen u vast helpen bij het gericht naar boven halen van specifieke informatie betreffende uw vader. Als zij iets vinden, zouden zij u foto's of scans van relevante stukken per mail kunnen sturen. Hier kunt u bij hen naar vragen.

In een online databank van historische kranten vond ik ook nog de volgende artikelen die mogelijk op uw vader betrekking hebben:
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000016055:mpeg21:a00004
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000195196:mpeg21:a0052
Tenminste hierin wordt melding gemaakt van ene J.A. Witting als voorzitter van de Broederschap van oud-studenten van de Damiaan-Stichting te St. Oedenrode.

Hopelijk heeft u iets aan deze informatie. Ik wens u nog veel succes met uw onderzoek en bij vragen kunt u altijd hier reageren of mailen naar info@bhic.nl

Thijs de LeeuwBHIC zei op 13 juli 2022 om 11:50 uur

Beste meneer Witting, hier vindt u een huwelijksakte voor Jan Arnoldus Hubertus Hinderikus Franciscus Witting, d.d. 28-10-1938 te 's-Hertogenbosch: https://www.bhic.nl/memorix/genealogy/search/deeds/1e7d4444-fab0-fdf7-0… Die akte is daar ook (aan de rechterkant) in te zien en te downloaden.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.