Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Missionarissen van de H. Familie MSF

Paters & Nonnen

Hoewel van Franse oorsprong heeft de congregatie van de Missionarissen van de H. Familie ook een beetje een Nederlands, ja zelfs een Noord-Brabants tintje. Oprichter was de Franse priester Jean Berthier (1840-1908) die als volksmissionaris bij de Congregatie van O.L. Vrouw van La Salette in aanraking kwam met jonge mannen met een late roeping.

Die konden op de meeste seminaries niet terecht vanwege hun leeftijd, ze waren immers al rond de twintig! Berthier besloot daarom een congregatie te stichten die zich speciaal zou richten op late roepingen voor de buitenlandse missies, en stelde die onder bescherming van de H. Familie.

Het eerste stichtingsplan legde hij in november 1893 voor aan kardinaal Langénieux, aartsbisschop van Reims. In januari 1895 kreeg Berthier de pauselijke zegen voor zijn onderneming en datzelfde jaar nog vestigde hij zich met toestemming van de Bossche bisschop in het Noord-Brabantse Grave. Het duurde niet lang of de Congregatie der Missionarissen van de H. Familie kwam tot bloei. Eind 1936 telde de congregatie 910 leden. Het generalaat werd in 1957 van Grave naar Rome verplaatst. Het missiecentrum was in Goirle gevestigd.

De congregatie, ook wel bekend onder de naam van Congregatio Missionariorum a Sancta Familia ofwel Paters van de H. Familie, richtte zich in het bijzonder op de missie in die plaatsen waar de kerk nog niet of niet meer levensvatbaar was, zoals Noorwegen. Nederlandse missionarissen waren werkzaam in Brazilië (1910), Chili (1938), Argentinië, de Verenigde Staten en Madagaskar. Een specifiek missiegebied van de Nederlandse provincie was Nederlandsch Indië waar men in 1926 Oost-Borneo van de Kapucijnen overnam. In 1932 begonnen de paters op Midden-Java onder jurisdictie van de apostolisch vicaris van Batavia.

De congregatie kent behalve paters ook broeders. Die laatsten leggen zich toe op handenarbeid en het assisteren van de paters.

In Noord-Brabant komen we de Missionarissen van de H. Famile tegen in Bosschenhoofd (klooster De Campagne); in Goirle (Sancta Theresia); in Grave (klooster van de paters van de H. Familie); in Kaatsheuvel (Missiehuis Sint Antonius); in Nieuwkerk, gemeente Goirle (klooster van het H. Hart van Jezus); in Oudenbosch, (Missiehuis Sint Joannes Berchmans en Markt 84) en in Vught (De Steffenberg).

Buiten Noord-Brabant hadden de paters kloosters in o.a. Amsterdam en Wijk aan Zee. Buiten Nederland vinden we de missionarissen terug in in Indonesië (Borneo en Java), Noorwegen, Noord-Amerika, Brazilië en Chili.

Foto’s
Jean Berthier (1840-1908). Bron: website La Salette.
Grave, missionarissen van de Heilige Familie op het punt van vertrek naar Brazilië, 1912. Bron: BHIC, fotonr. GRA0685.

Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Database Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven,  Missionarissen van de H. Familie (P025).
Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960, lemma Missionarissen van de H. Familie (MSF).
Website Misafa.

4

Reacties (4)

Joop de Krom zei op 24 januari 2025 om 16:31 uur

Ik ben in het bezit gekomen van diverse brieven, veel foto's verzekeringspolis, bouwtekeningen van klooster hoofdweg 13 Amsterdam etcetera.
Is daar belangstelling voor ?

Marilou Nillesen zei op 26 januari 2025 om 16:11 uur

Dag Joop, wat leuk dat je dat hier laat weten. Aanvullende vraag: gaan deze brieven/foto's en dergelijke over de Missionarissen van de H. Famile in Brabant? Daarin zijn we zeker geïnteresseerd.

Als het meer landelijk is, dan vermoed ik dat dit de aangewezen plek is voor dit archief: https://erfgoedkloosterleven.nl/

Joop de Krom zei op 27 januari 2025 om 15:06 uur

Foto's en documenten gaan over brabant en ook nederland. Ik kan Foto's niet plaatsen. Veel gaat over pater P. Luypen M.S.F. volgens mij vanuit Oudenbosch naar Amsterdam vertrokken en daar de Open deur mede opgericht.
Ik afwachting van uw bericht of er belangstelling is.
Groet Joop de Krom

Thijs de Leeuw zei op 2 maart 2025 om 19:12 uur

Beste Joop, ik denk dat in eerste instantie dan het genoemde Erfgoedcentrum Ned. Kloosterleven de beste bestemming is voor het materiaal. Daar wordt namelijk het archief bewaard van de congregatie in kwestie, zie: https://proxy.archieven.nl/1212/5EA9984403BB4B23A00BBD4C95561ABE
Contactgegevens voor het erfgoedcentrum vind je hier: https://erfgoedkloosterleven.nl/contact/ Ik denk dat het materiaal zeker een mooie aanvullingen is voor dit archief.
Hartelijke groet,

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.