In 1616 gaf de paus zijn goedkeuring aan de regel, de zusters noemden zich Congregatie van Onze Lieve Vrouw. Vanaf 1628 kregen ze bekendheid als Kanunnikessen van de H. Augustinus. Andere benamingen voor de congregatie zijn: Reguliere Kanunnikessen van de Heilige Augustinus van de Congregatie van Onze Lieve Vrouw of Kanunnikessen van de H. Augustinus. De stichtster Alix le Clerc werd in 1947 zalig verklaard.
De orde had een tweeledig doel en de zusters leidden dan ook een vita mixta, een combinatie van een beschouwend, liturgische leven en het apostolaat, in de vorm van het geven van onderwijs, met aandacht voor opvoeding en missie. De kanunnikessen legden naast hun traditionele geloften van armoede, gehoorzaamheid en kuisheid nog een vierde gelofte af tot het opvoeden en onderwijzen van vrouwelijke jeugd.
|
De orde kent drie soorten zusters:
- Koorzusters, verantwoordelijk voor het onderwijs en het bidden van het koorgebied volgens het Rituale Romanum;
- Lekezusters, verantwoordelijk voor de huishoudelijke bezigheden en
- Uitgaande zusters of tourières, verantwoordelijk voor de relaties met de buitenwereld, bijstaan van de lekezusters en assisteren in het onderwijs.
Het noviciaat, het scholastikaat (de opleiding voor onderwijskrachten) en de missieprocuur bevonden zich in Frankrijk.
Na een flinke periode van groei van de congregatie in Frankrijk en Duitsland, vestigden kanunnikessen uit Essen (Duitsland) zich tussen 1876 en 1888 tijdelijk in Nederland vanwege de Kulturkampf die daar woedde.
In Frankrijk gebeurde rond de eeuwwisseling iets dergelijks als in Duitsland zo’n 25 jaar eerder: een sterk antiklerikale houding die een groep kanunnikessen uit Gray (F.) in 1903 noodzaakte naar Nederland te vertrekken. Zij stichtten een klooster in Ubbergen. Om dezelfde reden vestigden zusters uit Lunéville zich in Vught.
In die plaats hebben zij drie kloosters gehad: Regina Coeli, het klooster in Villa Eikenheuvel en het klooster Alix le Clerc. Buiten de provincie Noord-Brabant hadden de kanunnikessen nog kloosters in Ubbergen en Rotterdam.
De orde verrichtte in de twintigste eeuw missiewerk in Europa, Zuid-Amerika, Afrika en Azië, maar het aandeel van Nederlandse zusters daarin is onduidelijk. De Unie van Jupille (België), waartoe het klooster in Ubbergen behoorde, missioneerde in Brazilië en Belgisch Congo. Nederlandse zusters waren daar bij betrokken.
De Romeinse Unie, waartoe het klooster Vught behoorde, had een missie in Vietnam, waar zusters werkten in lager en middelbaar onderwijs, weeshuis en poliklinieken
Foto’s
Alix le Clerc (1576-1622). Bron: Wikipedia.
Kanunnikes uit Vught, z.j. Fotograaf: Fotopersbureau het Zuiden. Bron: BHIC, fotonr. FOTOVU.4897.
Vught, afleggen van de Eeuwige Geloften door zuster Heere op Regina Coeli, 1959. Bron: BHIC, fotonr. 1634-010732.
Vught, Mère Maria Paul op Regina Coeli, 1948. Fotograaf: Fotopersbureau Het Zuiden. Bron: BHIC, fotonr. 1634-007430.
Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Database Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, lemma Kanunnikessen van de H. Augustinus.
Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960, lemma Kanunnikessen van de H. Augustinus.
Reactie toevoegen