Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970
Paters & Nonnen

Zoals wel meer pastoors in de negentiende eeuw, ergerde pastoor C. Scheiberling uit Bennebroek zich er enorm aan dat het in zijn parochie, waar hij in 1886 was aangetreden, volledig aan degelijk katholiek lager onderwijs ontbrak. Die parochie omvatte de gemeenten Vogelenzang, Bennebroek, Heemstede en Haarlemmermeer.

Cornelius Scheiberling. Foto: KDC, TF2A08535Onder zijn leiding bouwde men in 1894 in Bennebroek een complex, bestaande uit een kerk, een school, een klooster en een werkkamer voor de kapelaan. Scheiberling wilde dat in het schoolgebouw een kleuterschool, een lagere school voor jongens en een lagere school voor meisjes kwam, allemaal geleid door zusters-religieuzen.

Bij zijn zoektocht naar onderwijzeressen langs de verschillende congregaties vond hij uiteindelijk gehoor bij mère de Clery, provinciaal overste van de zusters van Sacré-Coeur in Brussel. En zo kwamen in april 1895 de eerste zusters-onderwijzeressen vanuit de Belgische hoofdstad naar Bennebroek.

In het Bennebroekse pensionaat sprak men Frans. Lang heeft het allemaal niet mogen duren: de pensionaires moesten uit heel Nederland komen en de bereikbaarheid van Bennebroek liet te wensen over. Ook in andere Nederlandse plaatsen ontstonden vestigingen. In 1919, na 25 jaar verblijf in het ‘petit paradis du cher Benn’brock’,  moesten de Belgische zusters hun pensionaat aan de franciscanessen uit Rotterdam verkopen.

Deze franciscanessen waren een filiaalstichting uit 1841 van de Franciscanessen Alles voor Allen uit Breda, die in 1847 een zelfstandige congregatie was geworden. Zij stichtten vervolgens in 1920 hun Luciaklooster en moederhuis in Bennebroek.

In Noord-Brabant is deze congregatie alleen actief geweest in het onderwijs in Woudrichem (klooster in het Jacoba van Beierenhuis) tussen 1958 en 1985. Ze hadden daarvoor wel eerst het vertrouwen van de bevolking moeten winnen via het liefdewerk van de wijkverpleging.

Buiten Noord-Brabant hadden deze franciscanessen kloosters in Amsterdam, Friesland, Gorinchem, Haarlem, Heemstede, Rotterdam en Wijchen. Buiten de landsgrenzen waren ze actief in Padang (Sumatra, Indonesië).

Foto’s
Cornelius Scheiberling, pastoor te Vogelenzang. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. TF2A08535.
Franciscanessen van Bennebroek, 1932-1933. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. TF1A20752.
Zuster Angeline geeft zangles in de Sint Luciaschool, 1937. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. AFBK-1A20753.

Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Database Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Kloosterorganisatie: Franciscanessen van St. Lucia (Z050)

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.