Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Pensionaat St. Joseph in Eindhoven

Internaten

De meisjes van pensionaat St. Joseph werden onderwezen en opgevoed door de Zusters van Liefde van Schijndel. Ze zaten op de industrie- en huishoudschool, de kweekschool, werden opgeleid tot verpleegkundige, of volgden nijverheidsonderwijs. Voor die nijverheidsschool hadden de zusters ook een vooropleiding: de "ulno" (uitgebreid lager nijverheid onderwijs).

Kookles op de huishoudschool St. Joseph, jaren '20 of '30. Op de foto staan 1) Luus van Eembergen 2) Christien Thier 3) Jo de Leur 4) Marietje Verspaget 5) Grarda Willems en 6) Marietje Vlemmix. De naam van de zuster is niet bekend. (Bron: privécollectie Jan Weijers / collectie Eindhoven in Beeld, nr. 8763)

Vroeger werden vanuit de hele omgeving meisjes naar dit pensionaat gestuurd om er bij de zusters in de leer te gaan. Omdat zij van ver kwamen was kost en inwoning ook nodig. Dat betekende dus wel een aantal jaren van afzondering. Want je had wel vakantie, maar voor het overige speelde je leven zich af in het enorme klooster- en scholencomplex. De oud-internen, maar ook de ‘externen’ die er naar school gingen (degenen die gewoon thuis bleven wonen), herinneren zich vast nog wel het Angelusklokje in het torentje op het dak, dat dagelijks om twaalf uur luidde.

Op het pensionaat kreeg je routine en discipline aangeleerd. En werkelijk alles deed je samen. Zoals slapen op de zaal. De internen hadden op die slaapzaal nog enigszins privacy, dankzij de slaapcabine's inclusief nacht- en kleerkastje. En zodra het tijd was om op te staan, was het met z'n allen naar de koud-waterkraan om te wassen. De oud-leerlingen zullen zich misschien nog de geborduurde handdoeken herinneringen, waar ‘Goede Morgen’ op stond. Wat de interne ook samen deden was het bidden in de kapel in de vroege morgen en vervolgens het eten in de refter, waarna iedereen zich door de lange gangen naar de klaslokale begaf. Daar kregen zij, naast de gebruikelijke vakken, bijvoorbeeld ook les in strijken, naaien en andere handwerken.

En dat alles onder het toeziend oog van de zuster en in het teken van een goede godsdienstige opvoeding natuurlijk. Zuster Benigna was een van de zusters die vroeger de leiding had over de huishoudschool. Op de foto zien we nog een flink aantal andere zusters en ook een paar priesters, die jij misschien wel als docent hebt gehad.

Pensionaat Sint Joseph heeft bestaan van 1921 tot in het begin van de jaren '70, toen de zusters naar de Kloosterdreef verhuisden.

Staf en docenten van huishoudschool St. Joseph, 1960 (bron: collectie Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, nr. 258829)

Heb jij nog bij de zusters op kostschool gezeten? Reageer dan hieronder, deel je herinneringen en vul deze pagina aan! Ook is het BHIC op zoek naar foto's. Stuur ze naar info@bhic.nl, wij voegen ze dan hier toe.

30

Reacties (30)

Rosemarie jansen Stokvis zei op 10 maart 2019 om 20:16 uur

Ik heb er gezeten van 1965 tot 1968.met veel plezier en veel geleerd.
Het was wel streng maar niet vervelend Hoofd van het pensionaat was zuster Theresia Marie.leuke contacten aan overgehouden.

Thijs de Leeuw zei op 11 maart 2019 om 09:23 uur

Bedankt, Rosemarie, voor je reactie! Leuk om te horen dat je er zulke goede contacten aan hebt overgehouden, misschien dat zich de komende tijd nog van die oud-klasgenoten zich hier melden. Als ik het goed heb, behoorde jij dus ook tot een van de laatste groepen leerlingen, voordat het internaat dicht moest..? Maar misschien was daar toen nog niet zoveel van te merken? Voel je vrij om hier nog meer over het internaat te vertellen, alle info is welkom! Hartelijke groeten,

Mieke Kuijpers zei op 17 maart 2019 om 20:32 uur

De twee allerlaatste jaren ben ik er geweest samen met
José Buijs uit Herpt
Ine Lammers uit Aarle Rixtel
Rieky Schimmel Reek
Cora Zomers uit Uden
Jeanne Kersten uit Overloon
Ik werk in de zorg en heb de man van n zus van zr. Teresia Marie nog verzorgd. Zij is overleden.
Wij hadden n jufrouw die ons moest begeleiden. Juffrouw Mieke Smits uit Berlicum.
Ik heb nooit goed kunnen wennen daar. Blij dat ik ieder weekeinde naar huis mocht.
Ook ben ik er n keer weggelopen, naar huis toe.
Nog even heb ik contact gehad maar ik ben iedereen uit t oog verloren.
Vriendelijke groet Mieke

Thijs de Leeuw zei op 18 maart 2019 om 09:24 uur

Bedankt voor je bijdrage, Mieke. Mooi zeg, dat je alle namen en plaatsen nog zo weet te noemen. Jammer dat jullie elkaar gaandeweg uit het oog zijn verloren... Wat me trouwens opvalt is dat ze echt overal vandaan kwamen. Wel fijn dat je dan steun bij elkaar vindt, kan ik me voorstellen. Het zal voor de meesten toch wel spannend zijn geweest om voor zo lang, zo ver van huis weg te gaan.. In welke periode zat je eigenlijk bij de zusters op kostschool?

Mieke Kuijpers zei op 23 maart 2019 om 13:55 uur

Ik denk van 1966 /1967 - 1967/1968.

Thijs de Leeuw zei op 3 april 2019 om 11:40 uur

Oke, bedankt nog voor de aanvulling, Mieke.

Willy Nabuurs zei op 15 januari 2020 om 18:14 uur

Hallo, ik heb ook rond die periode 1965 tot 1967 op dit pensionaat gezeten. Toevallig zocht ik op internet naar de geschiedenis van Hemelrijken, door de telefilm die vanavond op tv is. Er is weinig over te vinden. Ik ken de buurt van toen ook niet omdat je nauwelijks buiten kwam. Er was een kweekschool tegenover, je ging naar de VHBO naast het klooster en het internaat en je sportte achter het pand bij de enorme tuin. Ik ben daarna op kamers gegaan en naar de Na- opleiding. Verhuist naar Dordrecht en na de HBO opleiding weer gaan studeren. Wat is dit lang geleden, maar een indringende en eenzame periode.

Marilou Nillesen zei op 15 januari 2020 om 21:31 uur

Bedankt voor je oprechte berichtje, Willy. Hoe oud was je toen je op dit pensionaat zat? Denk je nog wel eens terug aan deze intense, harde tijd?

Willy zei op 17 januari 2020 om 12:42 uur

Ik heb op 2 internaten gezeten, in Aarle Rixtel en Hemelrijken, vanaf ongeveer mijn 12e tot 18 jaar, daarna op kamers. Ik denk wel eens aan deze tijd terug natuurlijk, maar ben blij dat ik die kans heb gekregen, anders was ik misschien niet zo sterk geworden, dat weet je niet. Ik was benieuwd naar wat er gebeurd was met het gebouw en de nonnen, maar kan daar niets over vinden.

Rosemarie Jansen Stokvis zei op 17 januari 2020 om 20:11 uur

Volgens mij zitten er nu appartementen in het gebouw.
Zuster Theresia Marie is naar een klooster in Schijndel gegaan en eind 1970 aan een hersentumor overleden.
Ik heb samen met Willy op het internaat gezeten en we hebben er ook veel plezier gehad.

Marilou Nillesen zei op 19 januari 2020 om 20:50 uur

Bedankt voor deze aanvullingen, Rosemarie. Welke herinneringen komen als eerste naar boven als je denkt aan de tijd met Willy?

Hannie Nijhuis zei op 11 maart 2020 om 13:45 uur

Ik ben van 1959 tot '62 daar intern op school gezeten. Ik woonde in de buurt van Arnhem en mocht alleen met vakanties naar huis, ik vond dat moeilijk. Ik heb nog contact met één klasgenoot. We kennen elkaar nu ruim 60 jaar. Ik zou best wat meer willen weten van klasgenoten van toen.

Thijs de Leeuw zei op 23 maart 2020 om 16:24 uur

@Hannie: dank voor je bericht en welkom op de site. Dat was een eind weg van je ouderlijk huis. Zijn er nog bepaalde vakken, buitenschoolse activiteiten, zusters of leerlingen die je je om een of andere reden nog goed kunt herinneren uit die tijd? Hopelijk wordt hier binnenkort nog gereageerd door andere oud-leerlingen en dan ook degenen die je nog graag eens zou spreken. Hoe heten ze? We zien op andere internaatpagina's dat het noemen van namen nog wel eens wil helpen om meer reacties te krijgen, dus wie weet...

Ans Donders zei op 12 september 2020 om 17:33 uur

Hallo, ik Ans Donders heb twee jaar op het internaat gezeten.
Ik denk 1965 en 1966
Weet er nog alles van maar vond het geen leuke tijd.
Ik weet nog wel enkele namen waar ik bij in de klas zat.
Marie-José van Kollenburg, Nelleke de Bekker, Addy Lammers en Anny Rooyakkers.
Weet dat de kweekschool aan de overkant zat en een winkeltje.
De enige leuke non was Zr Odiliana. Zr Theresia Marie vond ik zacht uitgedrukt zeer onaardig . Na twee jaar ben naar de MULO gegaan in Tilburg. Ben verpleegkundige geworden en inmiddels met pensioen. Heb er wel wat van geleerd waar ik profijt van heb gehad.

Mick van Gerwen zei op 14 september 2020 om 13:38 uur

Hallo Ans, Dank voor je bericht. Wel vervelend om te horen dat je hier geen leuke tijd hebt gehad. Waardoor kwam dat, als ik vragen mag?

Ans Donderd zei op 15 september 2020 om 14:01 uur

Ik had vanaf de eerste dag geen klik met Theresia Marie, bovendien had ik heimwee en daar werd geen rekening mee gehouden.
Gelukkig mocht ik na twee jaar van mijn ouders naar de MULO in Tilburg. Was wel 7 km fietsen maar dat had ik er graag voor over.
Ik kom uit een groot gezin waarvan de vier oudste naar het internaat moesten.
Mijn oudste zus zat in Veldhoven op Koningshof en mijn twee broers hebben in Weert op het Lyceum gezeten.

Mick van Gerwen zei op 15 september 2020 om 16:10 uur

Het moet inderdaad naar geweest zijn dat er geen rekening werd gehouden met heimwee naar huis. Dat is iets wat op meer internaten voor kwam. Wel fijn dat je na twee jaar eraf mocht. Hadden je broers en zus het wel beter naar hun zin op kostschool?

corrie broeders zei op 1 oktober 2020 om 14:04 uur

Ik heb op de ULNO gezeten op het St.Josefgesticht (deze naam stond boven de voordeur). Die opleiding duurde drie jaar. Op de foto herken ik
verschillende zusters en leraren. Er was groot verschil tusssen de nonnen die gestudeerd hadden en de anderen die niet gestudeerd hadden. Mere en Soeur.We werden zowel in het pensionaat en in schoolklas flink onder de duim gehouden. Veel naar de kapel en elke avond verplicht studeren. Na de ULNO ben ik naar Posterholt gegaan, ook intern, voor de lerarenopleiding NXXI. Daarna heb ik jaren lesgegeven.

Mick van Gerwen zei op 1 oktober 2020 om 15:55 uur

Hallo Corrie, Bedankt voor je berichtje. Ik hoor inderdaad vaker dat er een groot verschil was tussen gestudeerde en ongestudeerde nonnen. Mensen zeggen vaak dat de nonnen die niet hadden gestudeerd een stuk liever waren dan de degene die dat wel hadden gedaan. Is dat ook jouw ervaring?

Joke Jansen Roest zei op 23 januari 2021 om 18:56 uur

Ik heb in dezelfde naar groep gezeten als Rosemarie Stokvis. Examenjaar 1968. Ik had het er prima naar mijn zin. Goede herinneringen.

Rosemarie jansen stokvis zei op 23 januari 2021 om 20:00 uur

Wat fijn Joke dat je ook leuke herinneringen hebt aan die tijd
Want we hebben er toch veel plezier gehad

Elise Mak -de Bekker zei op 29 augustus 2021 om 14:25 uur

Ook ik was op dit pensionaat! Van 1963-1966! De meisjes kwamen ui het hele land! Hoe leerzaam om die verschillende culturen te ontdekken! Enige jaren geleden hebben we bij mij thuis een reünie gehad. Met Agatha van Bemmel ben ik gaan speuren naar adressen! Wat een onderneming! Hoe verschillend de herinneringen ook zijn, het was onze moeite meer dan waard. Met enkele jaargenoten heb ik nadien weer contact onderhouden!
Ik heb het erg naar mijn zin gehad en leerde daar met iedereen om te gaan!
Ik heb tot aan het overlijden van Theresia Marie regelmatig contact gehad.. ook haar metamorfose” naar burgerkleding” was een hele stap! Later hoorden we dat een van onze klasgenoten haar kleding had gemaakt!! Zo bijzonder om te horen hoe ingewikkeld dat bleek te zijn!
Theresia Marie is, in tegenstelling tot een eerdere vermelding in deze rubriek, niet in 1970, maar in januari 1984 overleden in Zesgehuchten (Geldrop)

Thijs de Leeuw zei op 29 augustus 2021 om 16:35 uur

Hallo Elise, dank voor het reageren. Mooi zeg, zo'n reünie na al die jaren! Wat zullen daar een hoop herinneringen zijn opgehaald. Als je nog eens wat meer wilt vertellen, dan ben je welkom. Je zegt het zelf al, over die meisjes uit alle windstreken. Was dat niet behoorlijk wennen die eerste dagen, weken, om je plek in de groep te vinden?

Dani van Doorn zei op 27 juni 2022 om 17:52 uur

De bovenste foto is overduidelijk uit de jaren 20-30. Leuk onderwerp! Heel interessant om dit hier te lezen.

Thijs de Leeuw zei op 28 juni 2022 om 14:10 uur

Bedankt Dani, ik heb het bijschrift erop aangepast. Misschien dat we nog eens kunnen achterhalen rond welk jaar de foto waarschijnlijk genomen is.

Rieky Schimmel zei op 10 februari 2024 om 14:59 uur

Wat bijzonder om nou via een omweg op deze site te komen.
Ik zat samen met mijn zus op het pensionaat. Ik vond het helemaal geen fijne omgeving. Ik zat in de groep bij Mieke Kuijpers en waren beste vriendinnen. Gingen regelmatig met elkaar een weekend mee naar huis. Ik heb serieus vaak geprobeerd in contact te komen met Mieke. is me niet gelukt, nu zie ik dat ik haar achternaam verkeerd spelde. Is het mogelijk dat ik in het bezit kom van haar mailadres? Het zou mooi zijn nog eens ervaringen te delen. dankuwel.

Mieke kuijpers zei op 11 februari 2024 om 08:17 uur

Hoi Rieky,

Wat leuk dat ik je nu tref op deze site.
Ik "zit" niet op sociale media.

Rieky Schimmel zei op 11 februari 2024 om 09:10 uur

Mieke, ik zou echt heel graag met je in contact komen. Hoe kunnen we dat regelen?
Als jij dat tenminste ook oke vindt?

Mieke Kuijpers zei op 12 februari 2024 om 08:30 uur

Mijn mailadres:
[e-mailadres verwijderd door Forumbeheer BHIC]

Lisette Kuijper zei op 13 februari 2024 om 13:33 uur

Beste Mieke, hartelijk dank voor je reactie. Wat leuk dat jullie elkaar hier zijn tegengekomen, Rieky en Mieke. We hebben je e-mailadres hierboven verwijderd om mogelijk verkeerd gebruik hiervan (denk aan spam) te voorkomen.

Inmiddels hebben we het mailadres van Rieky naar jou doorgestuurd, Mieke zodat jullie elkaar via die weg kunnen vinden.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.