Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Pensionaat Sint Antonius in Bergen op Zoom

Bergen op Zoom telde meerdere internaten voor katholieke jongens en meisjes. Op pensionaat St. Antonius aan de Burgemeester van Hasseltstraat verbleven meisjes, die les kregen van de Franciscanessen van Mariadal. Zij stonden ook wel bekend als de Franciscanessen van Roosendaal.

Foto: collectie Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven 184012
Keuken van de nijverheidsschool (bron: collectie Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, nr. 184012)


De zusters hadden daar een klooster met kweekschool, waar onderwijzeressen werden opgeleid voor de lagere school. Daarnaast hadden ze een huishoudschool, een nijverheidsschool en gaven ze uitgebreid lager onderwijs (ulo). Bij de zusters verbleven meisjes en jonge vrouwen van zo'n twaalf tot twintig jaar. Opvallend is dat er veel kinderen zaten van kermisexploitanten.

In 1979 ging het internaat dicht. Het klooster werd een jaar later opgeheven en in 1983 afgebroken.

Foto: collectie Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven 184010
Tekenzaal van de kweekschool en externaat (bron: collectie Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, nr. 184010)


Foto: collectie Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven 184009
Eetzaal van de kweekschool en externaat (bron: collectie Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, nr. 184009)


Reageren

Reageer hieronder, deel je herinneringen aan het internaat en vul deze pagina aan! Foto's zijn ook van harte welkom. Stuur ze naar info@bhic.nl, dan voegen wij ze hier toe.

Foto's 1966-1968, met dank aan Vera Elshout, voormalig groepsleidster op het internaat:

1


2


3


4


5


6


7


8


9


10


11


12


13


14


15


16


17


18


19


20


21


22


23


24


25


22

Reacties (22)

j broeckx zei op 15 mei 2019 om 14:08 uur

ik heb van 1968 tot 1971 op.het Sint Antonius internaat in de burgemeester van hasselstraat.2 in Bergen op zoom gezeten is er iemand die daar ook op heeft gezeten gr Johanna broeckx

Marilou NillesenBHIC zei op 16 mei 2019 om 08:39 uur

Hallo Johanna, bedankt voor je berichtje. Hopelijk melden zich hier mensen die in diezelfde periode ook op het Sint Antonius hebben gezeten, dat zou leuk zijn!

Hoe kijk jij zelf terug op deze tijd?

Ida de Voer zei op 28 augustus 2019 om 21:17 uur

Ik heb met mijn tweelingzuster ook van 1966 t/m 1969 ook op Sint antonius internaat gezeten.burgemeester van hasselstraat Bergen op zoom.
Was een leuke tijd,Zusters waren zeer zorgzaam.

Marilou NillesenBHIC zei op 29 augustus 2019 om 11:57 uur

Ah, dat is goed te horen, Ida. Spreek je nog wel eens met je zus over die periode? Welke herinneringen komen dan als eerste weer naar boven?

Gijs Asselbergs zei op 28 mei 2020 om 23:01 uur

Op jullie site staat ook een rubriek over het Antonius Gesticht in de Burgemeester van Hasselstraat. We hebben het hier over dezelfde instelling / gebouwencomplex. Is dit niet verwarrend? Kan dit verhaal niet samengevoegd worden met hetgeen al beschreven is bij het Antonius Gesticht ?

Thijs de LeeuwBHIC zei op 2 juni 2020 om 09:54 uur

@Gijs: dank voor je reactie. Samenvoeging is zeker het overwegen waard, gezien het aantal reacties hier is het overzetten van e.e.a. niet heel bewerkelijk. Ik ga het voorleggen aan mijn collega Paul die de andere pagina heeft aangemaakt.

christine rigby zei op 19 juni 2020 om 17:51 uur

ik heb op de huishoud school in bergen gezeten en heb daar een fijne tijd gehad. we hadden veel lol. ik zou graag weer in contact komen met een klasgenoot jose ruig. de laatste keer dat ik haar sprak was in de jaren 80 zij was verloofd met een hans van dijk en woonachtig in koedik

Elly Mennes zei op 30 juni 2020 om 18:34 uur

Bij ons thuis kwamen altijd 2 schipperskinderen. Zusjes. Met Pasen moesten wij ons snoeptrommeltje delen met ze.het vasten trommeltje.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 1 juli 2020 om 11:01 uur

@Christine en Elly: dank voor jullie reacties! Ik heb deze verplaatst naar deze pagina: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/sint-antoniusgesticht-in-bergen-… Aangezien dit de oude pagina is over het Antoniuspensionaat. Je zult ook zien dat op die andere pagina ook al veel vaker is gereageerd. Dat was voor ons een belangrijke reden om de twee pagina's, die ook sterk op elkaar leken qua inhoud, samen te voegen.

Graag tot ziens op de site en hartelijke groeten,

Francesca dees zei op 9 juli 2020 om 08:58 uur

Hello, July 8 2020
Hier een berichtje uit America,
Mijn naam Francisca Dees ongelooflijk dat ik deze website
heb gevonden, ik was op het internaat met mijn tweeling zus Hannie dees
en mijn oudere zus Els dees, in de jaren 1956/1957 tot en met 1963.
Zes lange jaren op deze school bij de nonnen
Wij waren genoemd de drie zusjes Dees. Ik kan me nog wel een aantal dingen herinneren.
Seur Superiour Marie Herma,and sister Deodata.
Ook dat we iedere woensdag in de namiddag naar buiten mochten op de straat om de eendjes te bezoeken.
We moesten elkaar handjes geven en in een Lange sliert naar de vijver.
Ook zal ik nooit zuster wilhelmina vergeten, zij was niet groot, was behoorlijk uitgezet, en heel erg onvriendelijk, met andere woorden
niemand vond haar leuk.
Het zou leuk zijn om meer te horen wie in die tijd op het internaat was.

Cockie Beekers zei op 21 augustus 2022 om 15:37 uur

Ik heb op dit internaat gezeten van 1970 tot 1976 samen met mijn zusje en broertje. Geen slechte herinneringen aan dit internaat. Misschien omdat ik al gewend was aan het internaatleven na vier jaar in Made op het internaat te zijn geweest. Het was fijn om naar de middelbare school te gaan want daardoor mocht ik meer buiten zijn, vrijheid! Ik herinner me het oefenen voor toneelstukjes, het vieren van de verjaardagen. Maar ook de bemoeizucht van de nonnen over welke boeken ik mocht lezen en als puber vond ik dokterromanntjes wel leuk. Het leverde een telefoontje naar mijn ouders op. Ook vonden de nonnen de keuze van de middelbare school niet geschikt. Gelukkig hielden mijn ouders voet bij stuk en kon ik naar het Roncalli waar ik helemaal op mijn plaats was. Ik herinner me nog goed de zusjes Broekx (?) uit Esbeek, zusjes Vermeulen en zusjes Rijk uit Zeeland. Recent heb ik weer contact met Nellina de Weerd, na ruim 50 jaar, hoe bijzonder is dat!

Cockie Beekers zei op 21 augustus 2022 om 16:31 uur

Na mijn vorige berichtje komen er toch weer minder fijne herinneringen boven, zo gaat dat. Ook hier moest je alles opeten, ik ril nog van de bloedworst en de broodpudding. Na mijn ervaring in Made wist ik al dat je beter niet kon zeggen dat je maar een beetje wilde want dan kreeg je een extra grote schep. De kinderen die hun eten niet lustten moesten het koud opeten na schooltijd tot overgeven aan toe. Ik kreeg een kamer samen met mijn zusje en omdat we ze verschillend waren was dat geen succes. Blij dat ik uiteindelijk toch een eigen chambretje kreeg, een plekje voor mezelf. Elke ochtend wakker gemaakt worden door de ochtend bel en op je blote knietjes het ochtendgebed doen en op woensdag ook nog naar de ochtendmis. Ik mocht (moest/) af en toe iets voorlezen tijdens de mis en moest daarom oefenen in de kapel, daarover door de uitgestorven en stille gangen lopen van het het nonnendeel, voel nog hoe eng ik dat vond. Nee, het internaatleven heeft mij geen goed gedaan. Thuis hoorde ik er niet meer bij (zo voelde ik dat) en had ik geen vriendinnen en na het internaat was ik ook die vriendinnen kwijt. Ik heb ongeveer 20 jaar geleden nog Made en Bergen op Zoom gezocht maar dat verwarde me alleen maar. Dat ik mijn verhaal nu hier vertel voelt wel als een overwinning. :)

Thijs de LeeuwBHIC zei op 23 augustus 2022 om 09:24 uur

Hallo Cockie, goed om te zien dat je ook hier hebt gereageerd. Ook nog bedankt voor je bijdrage op de pagina over het pensionaat St. Anna in Made. Ook hier alles met verwondering gelezen... Wat er voor mij uitspringt is ook dat moment waarop het allemaal ophield, dat je ineens weer 'in de wereld' bent en plotsklaps alle leerlingen o.a. je vriendinnen met wie je lief en leed hebt gedeeld weer terugkeren naar alle windstreken waar ze vandaan zijn gekomen. Tenminste ik neem aan dat dit ook hier het geval was? Dit sluit ook wel aan bij wat je eerder vertelde over je hoge mate van zelfstandigheid. Ook die periode ná het internaat zal daaraan wel hebben bijgedragen als je zo in je eentje opnieuw moet beginnen?

Wat prachtig dat je na al deze jaren weer contact hebt gelegd met een oud-klas/groepsgenoot. Wat moet er dan veel zijn om over bij te praten, of jullie een beetje hetzelfde terugkijken op die bewogen jeugd. Veel dank nog voor al je bijdragen Cockie.

Agnes koernap zei op 1 oktober 2022 om 10:58 uur

Goedemorgen, mijn tweeling zus Tiela en ik hebben tussen 1963 en 1965 op het internaat gezeten. Wij hadden het wel goed, voor ons was het eigenlijk een ontsnapping aan de thuis situatie, alles was beter dan thuis. Vader aan de drank en losse handen en een stiefmoeder ook aan de drank en losse handen. Wij waren de jongste van een gezin van 10. Onze moeder is overleden toen wij 4 jaar waren. Ik herinner me nog wel een paar namen van het internaat. Seur cosma, seur Josefien, jeanne mouwen, jeanne sebastiaan, ellie smit, Astrid, , ik hoop dat ik een reactie krijg! Groetjes Agnes koernap

Thijs de LeeuwBHIC zei op 13 oktober 2022 om 13:02 uur

Hallo Agnes, dank voor je bijdrage. Hopelijk gaan daar anderen op reageren die in dit pensionaat hebben gewoond. Vertel hier ook zelf nog eens verder als je wilt, zoals waarom juist deze zusters je nog goed voor de geest staan, welke lessen of buitenschoolse activiteiten...

Justa van den Brink zei op 17 januari 2023 om 21:17 uur

Goedenavond ook ik heb van 1974 tot 1976 op het internaat gezeten met Cockie en Nellina. Mijn ervaring is wel positief ook omdat ik het heel gezellig in onze groep vond en goede herinneringen aan zuster Mischa die altijd de rits van mijn spijkerbroek moest maken:) en in het weekend was ik vaak bij Nellina thuis en gingen we uit in Bergen op Zoom.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 30 januari 2023 om 09:01 uur

Bedankt Justa voor het reageren en goed om te lezen dat je positief terugkijkt op deze periode. Wat is het met name, dat je aan dit verblijf zo waardeert achteraf? Zijn dat de vriendschappen die je eraan over hebt gehouden of ook het onderwijs en vorming?

Carla van der Burg zei op 22 mei 2023 om 15:14 uur

Ik heb hier gezeten vanaf 1962 tot en met 1965. Herken de foto's als de dag van gisteren. De slaapzaal de douches de speelplaats het schommelrek. Mijn zus Marijke kwam in 1965 ookerbij begin 1966 zijn wij eraf gegaan. Ja de herinnering blijft dat draag je heel je leven bij . Ik ben van 1957 en mijn zus van 1955

Carla van der Burg zei op 22 mei 2023 om 15:37 uur

Agnes Koernap wij hebben dezelfde tijd erop gezeten mijn vader stierf in 1962 en mijn moeder hertrouwde geen leuke thuissituatie maar wij hadden thuis 7 kinderen en ik had toch wel liever thuis gebleven. Ken je zuster Deodata nog herinneren zij kwam meestal in de speelzaal oppassen zij was de liefste. En de film rin tin tin die werd afgedraaid op een grote witte muur met een filmprojector we mochten voor het slapen gaan nog even naar het zandmannetje kijken en dan naar de laatste ruimte naar onze bedjes gingen dan eerst de grote chambrets voorbij dan de volgende ruimte met Chambrets en zo naar onze grote zaal met een stuk op 12 bedjes met erachter de wastafeltjes de toiletten 2 stuks naast elkaar aan het einde van de zaal ik sliep bij het raam het klerenkastje aan het voeteneinde kon nog iets naar buiten kijken 1 na laatste bedje. naast mij sliep een jongetje de laatse op de rij vlakbij toiletten de enige jongen op het internaat. Later denk ik dat er meer jongens bij kwamen. Maar in mijn tijd was hij de enige jongen Weet zijn naam niet meer . Oke tot zover leuk om de foto's te bekijken wel jammer dat ik nergens op sta maar denk toch dat ze rond mijn tijd gemaakt zijn.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 27 juni 2023 om 14:06 uur

Dank Carla voor het reageren en leuk om te lezen dat de foto's en verhalen van oud-internen weer zoveel herinneringen oproepen. En misschien dat Agnes hier nog op je bijdrage reageert. Bijzonder detail zeg, die ene jongen op een meisjesinternaat! Dat kon dus in die tijd al? Ik ben dan wel benieuwd hoe dat precies zat.

Ella Vergauwen zei op 8 oktober 2023 om 11:52 uur

Hoi, ik zat op het internaat van 1965 tot 1977. Was 4 jaar toen ik er kwam. Toen waren er nog maar 3 groepen wat er later 4 werden. Leuk de foto's van de slaapzaal kan me dit nog goed herinneren. Allemaal met je rug naar de zuster die wacht had voor in de zaal gaan slapen. Aankleden achter het kastje en ook de douches die we altijd vonden stinken en de juffrouw die dan een watje om een lucifer deed om je oren schoon te maken terwijl je op de grote tafel in het midden zat. Als je communie had gedaan moest je op woensdag en vrijdag ochtend op nuchtere maag naar de kerk. Was vriendin met Rita Landa, Richarda Koeleman en Rita Oerlemans.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 9 oktober 2023 om 16:12 uur

Dank Ella voor het reageren. Dit zullen zich veel leerlingen zich nog kunnen herinneren of niet, al die regeltjes de hele dag door. En dan van die details, ook zo veelzeggend, tot op het watje om de lucifer toe. Wat een lange tijd ook zeg, om zo jong weg van huis te zijn.. Wat vindt u er nu achteraf allemaal van, de opvoeding en het onderwijs zoals dat werd geboden door de zusters? Vertel nog eens verder als u wilt. Hartelijke groet,

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.