Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Lourdesgrotten in Halsteren

Lourdesgrotten

Op het mooi onderhouden kerkhof van Lepelstraat vind je deze intieme plek voor meditatie en gebed, in de vorm van een soort Lourdesgrot. Een soort, want hoewel er veel onderdelen van de traditonele Lourdesgrot aanwezig zijn, wijkt dit ensemble op een essentiële manier af van de traditionele Lourdesgrot.

© BHIC/Frans van de Pol, 2018Kerkhof

Het beeld van Maria is het bekende beeld in wit en blauw van de H. Maagd met rozenkrans die zich bekend maakt als O.L. Vrouw van de Onbevlekte Ontvangenis. Er is ook een beeldje van een knielende Bernadette. Uniek zijn de toegevoegde schaapjes (althans, we zijn die in Brabant nog niet eerder tegen gekomen).

Maar wat ontbreekt is de eigenlijke grot. Maria staat wel in een nis, in een soort berg van opgemetselde natuurstenen, maar er is geen verwijzing naar de grot van Massabielle, waarin een altaar zou kunnen staan.

Het bijzondere plekje is in de zomer van 2009 door vrijwilligers aangelegd en op 15 augustus van dat jaar met een korte gebedsdienst in gebruik genomen. Kan het zijn dat er bij de aanleg gebruik is gemaakt van oudere beelden? We zouden het graag willen weten.

© BHIC/Frans van de Pol, 2018 © BHIC/Frans van de Pol, 2018

Foto: Collectie Heemkundekring Halchterth
Antoniusgesticht

Lepelstraat had nog een andere Lourdesgrot, waarvan we dankzij de vriendelijke medewerking van de heemkundekring Halchterth ook een foto kunnen laten zien. Hij stond in de tuin van het Sint-Antoniusgesticht (van de Zusters van Etten) en werd in 1931 ingewijd door de toenmalige pastoor Smets.

De kroniek van het Antoniusgesticht vermeldt dat dat gebeurde in het bijzijn van enkele weldoeners, wat er op zou kunnen wijzen dat de grot door enkele parochianen geschonken is. Daar zouden we best meer over willen weten.

De foto is in de linker onderhoek een beetje vaag, maar als je goed kijkt zie je daar het beeld van de knielende Bernadette. Wel goed te zien is dat hier het ensemble verder helemaal klopt, dus inclusief de grot.

Rond 1960 is de grot afgebroken. Het klooster is in 1977 opgeheven, waarna er de gemeentelijke muziekschool in gevestigd is geweest. De grot was toen dus al verdwenen.

Janus van de Zanden stuurde ons ook nog onderstaande foto van de grot aan de Lepelstaartensdreef met een groep meisjes ervoor, waarvoor onze hartelijke dank.

Huize St. Elisabeth

Dankzij Janus van der Zande van de heemkundekring Halchterth weten we dat er in Halsteren in de tuin van Huize St. Elisabeth aan de Gasthuisstraat ook een grot heeft gestaan. Hij stelde ons deze foto's ter beschikking, waarop de grot vooral als achtergrond fungeert. Op de eerste foto zien we Cor van Loon in het gras voor de grot zitten. Het Mariabeeld in de nis is te zien, evenals het hekwerk voor de grot.

Op de tweede foto zien we de familie Van Zanten in 1946, opgesteld voor de grot. Opvallende detail: op de voorgrond zien we het beeldje van een knielende Bernadette en het lijkt wel alsof ze de gezinsleden een beetje regisseert.

De zusters Franciscanessen vertrokken in 1977 en een jaar later volgde sloop van het oude Elisabethsgesticht voor de nieuwbouw van de Stichting Savelanden. Was dat het moment dat de grot ook verdween, of was hij misschien al in de jaren '60 gesneuveld, net zoals in Lepelstraat? We zijn benieuwd of iemand dat nog weet.

Heilig Hartklooster

We hadden nog geen foto van de grot aan de Nonnekensdreef. Maar inmiddels heeft Kees van Turnhout in die leemte voorzien, waarvoor onze harteliike dank.

De grot stond achter in de tuin van het klooster aan de Dorpsstraat, het Heilig Hartklooster van de Zusters van Moerdijk. Die kwamen in 1897 naar Halsteren en hieven hun klooster op in 1962 en verkochten het gebouw aan de gemeente.

Waarschijnlijk is bij de daaropvolgende sloop ook de grot verdwenen.

10

Reacties (10)

Henk van Aert, medeoprichter Halchterth. zei op 6 februari 2020 om 11:41 uur

Beste Rien,
Toen de Zusters van het H. Hart het klooster en school aan de Dorpsstraat van Halsteren hadden overgedragen aan de Gemeente Halsteren kreeg Piet Nefs de opdracht om het grote H. Hartbeeld dat in de achtertuin stond én het Lourdesgrotje dat halverwege het pad naar de Jannelandseweg stond te vernietigen en af te voeren naar een stort aan de Langstraat. Piet was lid van het Kerkbestuur en nogal gedegen katholiek. Hij heeft de zaken heel gelaten en voorzichting in de stort laten zakken. Als daar ooit gegraven gaat worden zal men ze onaangeroerd terug vinden.

Marilou Nillesen zei op 10 februari 2020 om 08:36 uur

Jee Henk, wat een verhaal. Dat prikkelt de nieuwsgierigheid. Zijn er nooit plannen geweest - voor zover je weet - om juist om die reden te gaan graven?

(overigens is mijn collega Rien sinds kort met welverdiend pensioen - vandaar dat ik nu reageer)

Henk van Aert zei op 10 augustus 2022 om 14:32 uur

Nee, Marilou, daar mag helemaal niet gegraven, en zelfs niet gebouwd worden. In die stortplaats is namelijk ook een hoeveelheid giftige stoffen geloosd van een fabriekje dat destijds bij ons op Halsteren was. Als daar een mol wat te diep graaft, gaat hij eraan.
Groetjes, Henk.

Mariët Bruggeman zei op 12 augustus 2022 om 13:32 uur

Bedankt voor je reactie Henk, (Marilou is nu even met vakantie ).
Daar moet dus vooral niet in gegraven worden, dat is duidelijk ! ;)

Kees Stoffels zei op 15 juni 2024 om 10:50 uur

Als kleuter dikwijls bij het grotje een weesgegroetje gebeden, onder leiding van zuster Marie-Martini.Deze had de kleuterklas onder haar hoede. Zij verzorgde dan de bloemen die in het grotje stonden.Dan schepte ze water uit de sloot die daar de polder in liep.Wij als kleuters moesten ver van de sloot blijven want zei de zuster daar zit een lelijke BULLEBAK in.Die angst heeft de kleuters altijd ver van die sloot gehouden.

Marilou Nillesen zei op 16 juni 2024 om 15:14 uur

Toch bijzonder hoe zoiets voor altijd in je geheugen gegrift staat, Kees. Had je als kleuter een bepaald idee bij die lelijke bullebak die zich zou schuil houden in die sloot?

Kees Stoffels zei op 17 juni 2024 om 09:29 uur

Ja, in de beleving van mij zou dat een lelijk en gevaarlijk dier zijn.Ik denk voor de andere kleuters hetzelfde.(75 jaar geleden)

Marilou Nillesen zei op 17 juni 2024 om 20:19 uur

Hoe dan ook, het werkte goed ;)

Kees Stoffels zei op 24 juni 2024 om 04:23 uur

Saillant detail, misschien wel 40 jaren na deze bullebak kom ik in het atelier van mijn neef die kunstschilder is.Wat schept mijn verbazing,staat daar een doos met het opschrift in kapitalen:BULLENBAK .Dat 1 letter meer een wereld van verschil maakt.Een doos waar lappen in lagen om geknoeide verf weg te poetsen.

Marilou Nillesen zei op 24 juni 2024 om 09:09 uur

Hahaha, zo zie je maar weer dat een correcte spelling soms heel nauw komt, Kees ;)

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.