De drie Boxtelse Lourdesgrotten zijn inmiddels allemaal verdwenen, die van Stapelen nog maar zo recentelijk als 2014. De Lourdesgrot in Liempde is een aantal jaren geleden helemaal opgeknapt en leidt een vitaal bestaan. Daar steekt nog regelmatig iemand een kaarsje aan.

Klooster Duinendaal

Het Sint Annagesticht te Boxtel, beter bekend als het Liefdehuis op Duinendaal, is in 1855 in gebruik genomen door de Zusters van de Choorstraat. Zij werden in 1862 opgevolgd door de Zusters van Jezus, Maria en Jozef. Deze congregatie bouwde het klooster uit tot een compleet complex, met kapel, pensionaat, gasthuis en onderwijsfaciliteiten, van bewaarschool tot mulo. Ergens in die jaren van uitbreiding moet ook een Lourdesgrot in de tuin van het klooster zijn gebouwd, al weten we niet precies wanneer.

Het meisjespensionaat is in 1962 gesloten en in 1972 is het klooster opgeheven. Alle gebouwen van het complex zijn in 1982 gesloopt, na jaren van leegstand en verval. Foto: BHIC, nr. 1901-004094

Missiehuis St. Charles

In de tuin van het Missiehuis St. Charles van de Witte Paters heeft ooit een Lourdesgrot gestaan. Het huis is in 1892 in gebruik genomen als studiehuis voor postulanten, die van hieruit naar de missie werden gezonden. Op het uitgestrekte terrein kwam ook de officiële begraafplaats voor in Nederland overleden paters en broeders.

De verbreding van de snelweg Boxtel-Vught in 1987 maakte de afbraak van het Missiehuis onvermijdelijk. Alleen het viaduct met de naam Sint Charles herinnert er nog aan.

Als de Lourdesgrot al niet eerder was afgebroken, dan heeft hij in ieder geval 1987 niet overleefd. We weten nog hoe hij er uitzag, dankzij een mooie prentbriefkaart van deze grot in de collectie van Heemkunde Boxtel. Foto: HKK Boxtel, nr. hkb3156.

Kasteelpark Stapelen

In de ochtend van maandag 24 november 2014 begon een graafmachine van aannemingsbedrijf Van Pinxteren aan de sloop van de toen bijna honderd jaar oude Lourdesgrot in het kasteelpark van kasteel Stapelen. Dat was noodzakelijk, omdat de grot, die de paters Assumpionisten in 1917 hadden gebouwd, op instorten stond. Extra-argument voor sloop was het materiaal waarmee de grot was gebouwd: afkomstig uit de zinkfabriek in Budel, dus eigenlijk zwaar vervuild.

Volgens deskundigen was restauratie moeilijk en sloop onvermijdelijk. De gemeente zag de grot graag behouden, maar had daar geen geld voor. Elders in het park zou een nieuwe Lourdesgrot worden gebouwd, maar dat is uiteindelijk niet gebeurd. Op de plek van de grot is nu een stilteplek met een beeldhouwwerk in de vorm van twee platen cortenstaal gekomen.

De grot werd op 15 augustus 1917 ingewijd, op het feest van Maria ten Hemelopneming. De paters Assumptionisten, wier naam afgeleid is van het Latijnse assumptio (opneming), vonden dit duidelijk een passende dag voor de inzegening van de grot. Het altaar in de grot werd vroeger gebruikt als rustaltaar tijdens de jaarlijkse Sacramentsprocessie.

Bij een rustpauze in de processie werd dan de meegevoerde monstrans met Hostie daarop neergezet. De paden werden versierd met kunstig gestrooid, gekleurd zaagsel. Foto’s: HKK Boxtel, nrs. hkb11128 en hkb06004; BHIC, nr. PNB001009041.

Bronnen:
Brabants Dagblad 24 november 2014; Boxtelnet.nl 2014; Brabants Centrum 3 mei 2015

Liempde, Sint Albertusklooster

In 1887 legde pastoor Albertus Raaijmakers de eerste steen voor het St. Albertusklooster, dat het jaar daarop betrokken wordt door de Zusters van Liefde. In 1891 kreeg Moeder Overste Benedictine 50 gulden geschonken van de Eerwaarde Heer Van Gerven, een goede kennis van pastoor Raaijmakers. Het geld was bestemd voor de bouw van een Lourdesgrot. In juli van datzelfde jaar kon de grot in de kloostertuin worden ingewijd.

Decennialang is de Lourdesgrot het einddoel van de jaarlijkse processie op de feestdag van het H. Hart van Jezus geweest. Maar in 1985 verlaten de Zusters van Liefde Liempde en wordt het klooster verbouwd tot appartementencomplex. In de aanleg van de nieuwe “kloostertuin” wordt de Lourdesgrot behouden als onderdeel van de tuin.

De Lourdesgrot uit 1891. Foto: Fotocollectie Stichting Kèk Liemt.

Vanaf de zomer van 2003 houden bewoners van de Kloosterhof de grot zelf regelmatig bij. Maar in het najaar van 2007 blijkt een ruim 50 jaar oude klimop-stam grote scheuren in de grot te hebben veroorzaakt.

De Kindsheidoptocht voor de Lourdesgrot, jaren '20. Op het schild dat bij de grot hangt, staat de tekst: Zegen ons | O Heilige Maagd | Geef ons | wat ons bede vraagt. Bron: Fotocollectie Stichting Kèk Liemt.

 Gevaar van instorting dreigt. Tineke van der Heijden, bewoonster van de Kloosterhof, neemt het initiatief tot een grote hersteloperatie. Met gemeentelijke steun vindt er een grondige restauratie plaats en op 10 mei 2008 kan pastoor Van der Sluis de herstelde grot opnieuw inzegenen.

Na de herinzegening van 2008. Bron: Fotocollectie Stichting Kèk Liemt.

Mooi detail: het is dat jaar precies 150 jaar geleden dat Maria in Lourdes aan Bernadette verscheen.

Bronnen:
Brabants Centrum van 20 december 2007