Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Klooster H. Agnes in Geertruidenberg

Kloosters

Dit twaalfde succursaalhuis van de Zusters van Liefde van Tilburg werd in 1843 gesticht, op initiatief van onder andere pastoor J.W. Allard. Het werk van de zusters zou aanvankelijk bestaan uit het geven van onderwijs.

Foto: Erfgoedcentrum Ned. Kloosterleven, collectie Zusters van Liefde (Tilburg)
Bron: Erfgoedcentrum Ned. Kloosterleven, collectie Zusters van Liefde (Tilburg), nr. 150036.

Ze logeerden in de pastorie en richtten het huis van mr. Brouwers aan de Venestraat, dat ze geschonken kregen, deels in als bewaarschool. Spoedig volgden handwerklessen en godsdienstonderricht.

In 1849 begonnen de zusters ook met ziekenverpleging, terwijl pastoor Hermus inmiddels grond voor de bouw van een jongens- en een meisjesschool had gekocht. De eerste weeskinderen werden in 1861 opgenomen, een internaat voor schipperskinderen volgde.


Tuinkoepel. Foto: Wies van Leeuwen. Bron: BHIC.

Op het terrein van de oude schuurkerk bouwde architect A. Goyarts uit Tilburg een nieuw klooster en gasthuis, dat in 1868 in gebruik werd genomen. Dit gebouw, waarvoor men het oude dak van de schuurkerk gebruikte, vertoonde al snel vele gebreken.

Een reeks reparaties en verbouwingen begon in 1907, toen een nieuwe vleugel werd gerealiseerd. In 1917 verbouwde men opnieuw. Architect Oomen uit Oosterhout tekende in 1928 plannen voor een vleugel in de richting van de Venestraat, met een nieuw ziekenhuis en een refter. En op 17 oktober 1934 kon de nieuwe kapel, ook van Oomen, worden ingewijd.

Er was een boerderij met boomgaard en een grote tuin, waarin de tbc-patiënten konden kuren. Het complex met kapel, zusterklooster, kerkhof, tuin en scholen was gelegen tussen de Koestraat en de Venestraat en kwam in 1935 in bezit van het moederhuis van de zusters.

De zusters hebben de communiteit opgeheven in 1963, toen het Tweede Vaticaans Concilie om inzet van de congregatie in missiegebieden vroeg. De kloostergebouwen kregen sindsdien de naam Streekverpleeghuis Sint Agnes. Tussen 1975 en 1977 is het complex afgebroken voor nieuwbouw.

Bron: J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant, Alphen a/d Maas, 2010

18

Reacties (18)

Beata Rusheleau van Dongen zei op 13 augustus 2018 om 05:13 uur

In 1953 was het Agnes gesticht voor de bejaarden waar my Oma zat.During de watersnood ging my vader naar zyn moeder toe wy woonden aan de venestraat 51Ik ging door de tuin van het agnes gesticht naar school. s'morgens voor school was er een mis in de kapel.

Mariët Bruggeman zei op 13 augustus 2018 om 10:50 uur

Bedankt voor het delen van je herinneringen aan dit gesticht, Beata. Dan woonden jullie vlakbij dit complex. Was dat ook de reden dat je door de tuin mocht om naar school te komen of was dat voor iedereen toegankelijk ?

m.n. de bot peters zei op 23 januari 2020 om 14:01 uur

Dat gesticht bestond uit een bejaardenhuis, ziekenhuis met operatiekamer ( kleine ingrepen) en meisjesinternaat voor schipperskinderen. We moesten door de mooie tuin naar de school waar ook de kinderen van G.Truidenberg naar toe gingen. er was ook een heel mooie kapel aan het klooster verbonden. we hadden een rector als geestelijk leider.

Marilou Nillesen zei op 27 januari 2020 om 08:57 uur

Bedankt voor deze toevoeging, M.N. de Bot-Peters. Hoe kijk je terug op deze tijd? Wat voor herinneringen heb je er aan?

Harry Pruijsten zei op 20 juni 2020 om 19:47 uur

Mijn oma Wilhelmina Blans, weduwe van Anton van Dongen en wonende op de Stationsweg 27 in Drimmelen, heeft hier haar laatste dagen doorgebracht. Zij is overleden op 23 oktober 1951. Ik was toen nog net geen 4 jaar, maar weet nog heel goed dat ik met mijn moeder bij haar op bezoek ging. Het maakte indruk op mij.

Emma Boon zei op 2 oktober 2020 om 10:56 uur

goedemorgen, ik heb zelf op het internaat op school gegaan, van 1949t/m1953. mijn moeder en haar zussen zijn daar ook op school gegaan . ik heb daar een goeie tijd gehad maar meningen verschillen nog al, toen het internaat opgeheven werd ben ik naar Oegstgeest gegaan naar huize Duinzicht , daar was het wel een beetje anders(Fransen nonnen)gelukkig maar 1 jaar toen kregen we een huis in Rotterdam Pendrecht . de tuin met de grot in het prieeltje zie ik nog zo voor mijn ogen. en in de zomer met een emmer de tuin in voor fruit te plukken. ach je zie dan we aan het oud worden zijn de herinneringen komen terug

Thijs de Leeuw zei op 4 januari 2021 om 09:09 uur

@Harry en Emma: dank voor jullie bijdragen. De reden dat ik nog niet eerder reageerde, is dat deze pagina (samen met een hele reeks andere internaten voor bijzondere doelgroepen, weeshuizen, schipperskinderen etc.) pas recentelijk aan onze internatenkaart van Brabant is toegevoegd.

Hebben jullie misschien nog foto's van dit klooster / internaat? Ze zijn altijd welkom en kunnen worden verzonden naar internaten@bhic.nl.

Emma Boon zei op 4 januari 2021 om 10:15 uur

Madelein Peters, Mieke Nelis, Marietje Peters .Tinie Nelis. Zusjes van Gils. deze zaten bij mij op school ,

Thijs de Leeuw zei op 4 januari 2021 om 10:30 uur

@Emma: dank voor je reactie, wie weet reageert hier later nog een van die oud-leerlingen. Ook zij zullen vast het werken op de boerderij nog herinneren. Zijn er nog andere activiteiten, lessen, of bepaalde zusters waaraan je bijzondere herinneringen hebt?

Emma Boon zei op 4 januari 2021 om 11:10 uur

Thijs, in mijn tijd werkte we niet op de boerderij , we gingen wel appels en peren plukken omdat het zoveel was, ja het was een prachtige tuin
Zuster Adriana van de broodkamer had een losse tand hahah, en zuster Huberdin woont of woonde in het zusterhuis in Tilburg, ik denk dat er niet veel meer over is als je bedenkt dat ik 78 jaar ben nu. Ik heb het jubileum boek

St Agnes in Geertruidenberg 1843-1993. zorg in beweging. gekregen van de directeur van het nieuwe huis . het heet niet meer st. Agnes

Thijs de Leeuw zei op 4 januari 2021 om 11:20 uur

@Emma: ah zo, ik snap het, dank voor de toelichting (en de namen van de zusters). En een mooi historisch document dat je van de directeur hebt gekregen!

Jeanne De Ridder zei op 23 februari 2021 om 04:33 uur

Ik ben er geboren in 1955, mijn ouders hadden een schip en vervoerden zand en grint. Tegen de tijd dat mijn moeder moest bevallen bleef ze “ aan de wal” en is daar bevallen. Ook tantes van mij. Ik heb foto’s van de jonge moeders met hun baby en een zuster ernaast.

Thijs de Leeuw zei op 23 februari 2021 om 07:36 uur

Dank voor je reactie Jeanne. Als je wilt, kunnen wij die foto's hier toevoegen. Je kunt ze dan sturen naar info@bhic.nl o.v.v. klooster H. Agnes, Geertruidenberg. Het zou een mooie aanvulling zijn van deze pagina. Zijn die foto's trouwens van jouw moeder en/of tantes?

Mariët Bruggeman zei op 24 februari 2021 om 09:51 uur

We hebben nog een bericht ontvangen van Emma Boon:
Bedankt voor de info, er is weinig wat ik weet nu , jammer dat er weinig respons is gekomen op de verhalen , ja wat wil je he, we zijn allemaal tegen de 80 en misschien zijn er die niet zo goede verhouding hadden met het klooster,

Bedankt , en misschien zien we nu weer wat terug
Groetjes Emma Boon

Emma Boon zei op 13 juni 2021 om 17:06 uur

goedemiddag, nog een even alles door gelezen maar niemand weet nog meer te vertellen op deze site jammer, maar zoals ik als schreef we lopen tegen de 80 veel zijn er niet meer. toevallig gisteren een chat bericht van joosten haar moeder zat bij ons op school , zij was van 1942 mijn zus was van 1949 en ik van 1943 ik hier verder nog niet van gehoord ik ben benieuwd of ik meer hier over , wordt vervolgd

Bas Zijlmans zei op 16 november 2022 om 11:33 uur

Beste Allemaal,
Ik schreef in 1980 een artikel in "De Dongebode", tijdschrift van de Oudheidkundige Kring "Geertruydenberghe", over de geschiedenis van het Sint-Agnesgesticht. Toen, en ook nu weer, bleken de bronnen waaruit ik putte erg verwarrend en tegenstrijdig, vooral de jaartallen! Ik werk op dit moment, samen met Cees Schuller, aan een boek over 28 glasnegatieven en de daarvan genomen prentbriefkaarten. Daaronder bevinden zich vijf opnamen van het Sint-Agnes.
Nu wil ik aan bovenstaande personen vragen: "Wie van u kan mij helpen met de vraag hoe het gesticht ruimtelijk ingedeeld was?" Dus, waar woonden de zusters, ouwe vrouwkes en -mannekes, de schipperskinderen, etc. ? Ik zit dringend te wachten op antwoord daarop! Ik ben U heel dankbaar voor deze hulp!
Bas Zijlmans, Bergenaar in hart en ziel.

Emma Boon zei op 17 november 2022 om 10:38 uur

kan het wel uittekenen maar schrijven is iets anders , de zuster een aparte deur met SLOT erop mogen geen leken binnen , er was een ziekenhuisje , achter de RK kerk om via de markt. de kinderen een eigen gang met beneden 2 eetzalen voor de grote en de kleine kinderen en 2 speelkamers, trap slaapzalen met celletjes met gele geblokte gordijntjes met bed kast stoel tafel en wasbakje kleine kinderen,2 etage een smalle trap met tapijt voor de grote kinderen chambretjes met deur voor de grote kinderen op de 2 etage warenkamers 3 oude mensen ik weet nog 1 mijnheer had de hikziekte toen eng hoor . ook boven het ziekehuisje waren kamers voor oudere. ik kan zoveel schrijven maar ik weet niet of je begrijp ik zie het nog voor m,e naar zoveel jaar .groet Emma

Emma Boon zei op 17 november 2022 om 12:32 uur

Dag Bas , ook Zijlmans in mijn ouders kennissenkring , Rotterdam

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.