|
De Sint Jan, gezien vanuit het Bossche Broek (foto: Godelieve de Weerd, 2014) |
De bewoners van de jonge stad kerkten aanvankelijk in Orthen. In 1220 werd gestart met de bouw van de romaanse parochiekerk. Van dit gebouw is alleen een onderstuk van de toren nog goed zichtbaar.
Vanaf ongeveer 1370 begon men een gothische kerk over de romaanse heen te bouwen. De oude kerk is in 1505 gesloopt; 25 jaar later was de nieuwe kerk klaar. In 1559 werd hij de kathedraal van het nieuwe bisdom ’s-Hertogenbosch. Hoewel er korte tijd later tijdens de Beeldenstorm veel kunst verloren ging, is de kerk nog altijd rijk versierd.
Behalve de toren aan de Torenstraat had de kerk een hoge vieringstoren, die echter in 1584 nij een blikseminslag in brand vloog en instortte. De toren werd niet herbouwd, maar vervangen door een koepel.
Plebaan J.J.M. van Susante (links) (foto: collectie Katholiek Documentatie Centrum, id.nr. AFBK-1A491) |
Na de verovering van de stad in 1629 door Frederik Hendrik moesten de katholieken hun kerk opgeven. Hij werd voortaan gebruikt als protestantse kerk, totdat keizer Napoleon hem in 1810 na een bezoek aan ’s-Hertogenbosch teruggaf aan de katholieken. Drie jaar later namen de katholieken hem weer in gebruik, maar pas in 1816 bevestigde koning Willem I de teruggave.
De status van parochiekerk kreeg de Sint Jan weer in 1840. Toen in 1853 de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland werd hersteld, werd Mgr. Zwijssen de eerste Bossche bisschop en de Sint Jan weer kathedraal. De eretitel basiliek kreeg de kerk in 1929.
De oude kerk vergt veel onderhoud. In 1859 werd begonnen met restauratiewerkzaamheden en tot 2010 is men daar vrijwel alle jaren mee doorgegaan.
Op de foto zien we een van de pastoors, of beter gezegd een plebaan, van de Sint-Jan uit de jaren van het rijke roomse leven: plebaan J.J.M. van Susante. Hij was Geheim Kamerheer van de Paus - een vroegere eretitel, een soort pauselijke adel. Van Susante had in de jaren vijftig en zestig de kerk onder zijn hoede. Op de foto zien we ook prinses Irene, die door de plebaan in de St. Jan wordt rondgeleid. Rechts staat bisschop W. Bekkers.
Reactie toevoegen