Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het Sint Franciscusklooster in Baarle-Nassau

Kloosters

Eind jaren ’20 was de congregatie van de Broeders van het H. Kruis uit Hausen (D.) op zoek naar een plek in Nederland om zich te vestigen. De maatschappij Libra uit Heythuysen bemiddelde voor de broeders en kocht bij een openbare verkoop in 1928 het landhuis het Hooghuis aan de Bredaseweg in Baarle-Nassau.

Baarle-Nassau, Het Hooghuis in 1937. Foto: Collectie Jan Smits
Het Hooghuis in 1937. Foto: Collectie Jan Smits

Dit landhuis was gebouwd door architect N.J.H. van Groenendael uit Breda. Er hoorde in totaal ook nog bijna 90 hectare grond bij. In september 1931 werd de congregatie eigenaar en op 24 oktober kon pastoor Vekemans van Baarle-Nassau het Sint Franciscusklooster inzegenen. Een eerste uitbreiding vond plaats in 1937 naar plannen van architect Jac van Alphen. Er werd een nieuwe vleugel aan het Hooghuis gebouwd. Dit nieuwe broederhuis omvatte een kapel, een recreatiezaal annex eetzaal, een nieuwe keuken en 38 cellen voor de broeders. In 1960 bouwde men een nieuwe kapel voor de gasten.

Baarle-Nassau, De Cruyshof in 1972. Foto: Collectie Jan Smits
De Cruyshof in 1972. Foto: Collectie Jan Smits

Bij notariële akte van 22 april 1968 werd Stichting De Gaarshof in het leven geroepen. Datzelfde jaar droegen de broeders hun werk over aan deze stichting, die de zorg voor thuisloze mannen voortzette. De broeders zelf bouwden een nieuw kloostertje op een terrein achter De Gaarshof, waarschijnlijk naar plannen van architect Jacobs uit Alphen. Op 7 oktober 1972 werd het nieuwe klooster De Cruyshof ingewijd en konden de broeders wonen en werken van elkaar scheiden.

De foto van De Cruyshof toont het eenvoudige U-vormige klooster uit 1972. Een grote veldschuur was bij de bevrijding in oktober 1944 door brand verloren gegaan. In 1950 verscheen op deze plaats een stenen schuur. In 1952 begon men met de bouw van een vleugel voor het waslokaal, de slagerij, de wagenloodsen en de machinekamer, erboven kwamen voorraadzolders.

Hiertegenover werd in 1954 een nieuwe vleugel gebouwd met woonruimte voor de knechten, een grote stal voor het melkvee, een stal voor het jongvee en een varkensstal met voorraadzolders. Na een vernietigende brand in 1971 werd de boerderij niet meer als boerderij herbouwd.

Baarle-Nassau, de Gaarshof, 1981. Foto: BHIC, fotonr. PNB001001866
De Gaarshof, 1981. Foto: BHIC, fotonr. PNB001001866

In 1971 kwamen er drie Zusters van Maria Mater Dei uit Breda als verpleegkundige naar De Gaarshof, én ook een zuster om in de huishouding te werken. Die laatste bleef tot 1978. Voor deze zusters uit Breda richtte men de helft van de dubbele arbeiderswoning aan de ‘praatweg’ in. De zusters bleven tot 7 oktober 1981 in de verpleging werken. De architecten Mens en Pruyn ontwierpen het nieuwe gebouw van De Gaarshof in 1981, ze renoveerden daarbij ook het vroegere Hooghuis en de bestaande bouw.

In 2004 overleed de laatste broeder, waarna het klooster is verkocht.

Bron: Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.