Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het Moederhuis van de Franciscanessen van Dongen

Kloosters

Het oudste deel van dit kloostercomplex van de Franciscanessen van Dongen dateert van 1801. Het complex werd aanhoudend verbouwd en uitgebreid. Na de sloop van het carrévormige achtergedeelte van het klooster in 1856, begon architect P. Soffers in 1865 met een uitbreiding.

Moederhuis, scholen en internaat rond 1880 (tekening van Sr. Patrice O'Sullivan)
Moederhuis, scholen en internaat op de tekening van Sr. Patrice O'Sullivan (Bron: J. Smits, Vademecum)

Het gebouw deed dienst als noviciaat en kweekschool van de franciscanessen. Enkele jaren later ontwierp Soffers een grotere kapel, die 8 december 1868 werd ingezegend. Over de aanbouwen van 1880 is niets terug te vinden. De schetsen van soeur Patrice O’Sullivan uit die tijd geven een indruk van de veranderingen, die het kloostercomplex onderging. Nieuwe behoeften eisten in 1897 vervanging van nagenoeg het hele voorgebouw.

Ter gelegenheid van haar jubileum schonk zuster Maassen een nieuwe kapel, ontworpen door architect C.P. van Genk uit Leur, die op 24 oktober 1899 kon worden ingezegend. Ondertussen bouwde architect J. Oomen in 1898-1899 een uitbreiding, waardoor een samengestelde plattegrond ontstond. Het moederhuis en pensionaat Saint Joseph, de kweekschool Sint Antonius en de andere scholen maakten er deel van uit.

Foto: Jan Smits
Foto: Jan Smits

De gebrs. Oomen bouwden in 1932 een nieuwe vleugel aan de slottuin, die gewijzigd werd in 1938. Achitect C.P. Schellekens uit Dongen bouwde in 1957 aan de Bollekenssteeg een nieuwe vleugel.

Deze gebouwen zijn alle weer gesloopt voor het kloosterbejaardenhuis van de zusters. De nieuwbouw vond plaats in 1983 door architect A. Oomen. Op het vrij gekomen terrein werden bejaardenwoningen gebouwd, die in beheer kwamen bij de Constantia-stichting.

Er volgde een nieuwe verbouwing van het moederhuis in 2002-2003 door architect A. Oomen. Sinds 2004 wonen ook de zusters uit het vroegere klooster Maria-Oord weer in dit moederhuis.

Foto: BHIC, collectie Provincie Noord-Brabant
Foto: BHIC, collectie Provincie Noord-Brabant

In 2016 is een proef gestart, waarbij in een samenwerking van o.a. de congregatie en Stichting Mariaoord een nieuwe kleinschalige zorgomgeving voor ouderen en mensen met een beperking wordt gecreëerd, het ‘Community Care Concept’. Hierin werken professionele zorg, mantelzorgers, buurt en wijk samen in de verlening van zorg. In de toekomst wil de congregatie het complex overdragen aan een belegger in dit woon-zorgcomplex.

Het complex bestaat na sloop en verbouw uit een langgerekte voorbouw en een kapel. De voorbouw is deels in 1856, deels in 1898 gereed gekomen en heeft een monumentale ingangspartij. In de gevel bevindt zich een nis met een beeld van Sint Jozef met Kind. De kapel van architect C.P. van Genk is een neogotische kruiskerk met vieringstoren, waarin een luidklok. De kapel heeft een gesloten koor met glas-in-loodramen van Joep Nicolas. Ook heeft de kapel een rijke decoratie met muurschilderingen van onder meer Joan Collette uit 1924.

50

Reacties (50)

Marianne zei op 20 oktober 2016 om 20:21 uur

Onze moeder: Annie Andriessen-Klijn is overleden in de spreekkamer van de zusters. Ze ging ons jongste zusje opgegeven voor de kleuterschool. Dat gebeurde op zondag 27 augustus 1961, nadat ze naar de kerk was geweest. Ze werd dood op een stoel aangetroffen door de zusters, getroffen door een hartstilstand. Ze was 46 jaar en liet een man en vijf dochters tussen de vijf en elf jaar achter. Bijzonder is dat ik pas in oktober 1915 er bij toeval achter kwam wie haar heeft geïdentificeerd.

Marilou Nillesen zei op 21 oktober 2016 om 09:56 uur

Jee, wat een aangrijpend verhaal, Marianne. Ik kan me voorstellen dat zoiets een enorme impact heeft gehad.

Ik denk trouwens dat je 2015 bedoelt? Wel speciaal dat je zoiets per toeval ontdekt, mooi hoor.

Marianne zei op 21 oktober 2016 om 12:38 uur

Ja, ik bedoel inderdaad 2015.
Ik wilde dit delen omdat het zo'n bijzondere plaats is waar onze moeder is overleden. Ze was een erg gelovige vrouw dus ik vind het ook iets moois hebben. Bedankt voor je aardige reactie Marilou.

Marjola de Groot zei op 24 september 2018 om 17:44 uur

Een tante van mijn moeder was non bij de Franciscanessen. Ik kan me een bezoek herinneren waarbij 'tante Bertha' ons het klooster liet zien. Als kind van een jaar of zes maakte vooral de kleine kamertjes van de leerlingen van de 'kostschool' veel indruk. Ook de rust en ruimte van de kloostergangen zijn me altijd bijgebleven. Ik denk er nog altijd aan terug als ik b.v. een klooster of abdij in het buitenland bezoek.
Begin jaren zestig was tante Bertha vijftig jaar in het klooster. Dat werd gevierd met een groot familiefeest. Ik droeg er samen met mijn zusje een versje voor. Toevallig vond ik vorige week nog wat foto's van tante Bertha en het feest. Het zijn mooie herinneringen.

Mariët Bruggeman zei op 25 september 2018 om 09:41 uur

Bedankt Marjola, voor het delen van jouw mooie herinneringen aan Tante Bertha en jullie bezoekjes aan het klooster. Mocht je tijd hebben om een foto van haar jubileum op te zoeken en te scannen, dan zouden we die graag bij jouw reactie willen plaatsen. Je mag de foto mailen naar info@bhic.nl. Alvast dank!

Piet Poppelier zei op 1 oktober 2018 om 14:09 uur

De helaas te vroeg overleden mgr. Muskens heeft ook twee tantes in het klooster gehad. Hij kwam bij ons in de kerk om het H. Vormsel toe te dienen en ik, als koster maar ook lid van de werkgroep Vormsel, zaten na de dienst naast elkaar om koffie te drinken en een worstenbroodjes te eten. Tijdens het gesprek vroeg ik aan de bisschop of hij Dongen kende en zijn antwoord was heel duidelijk: Ja, want ik had twee tante nonnekens hier in het klooster en met een regelmatige tijd kwam ik daar op bezoek. De ene tante was zo vroom: zij bad Onze Lieve Heer van het kruis, maar de andere tante was wel eens ondeugend! Ja en toen stelde ik uiteraard de vraag: op wie lijkt u het meest? Met een glimlach van oor tot oor zei hij toen: ik heb van alle twee wel wat meegekregen! Een zeer bijzondere man om nooit te vergeten.

Marilou Nillesen zei op 1 oktober 2018 om 20:52 uur

Haha, prachtig verhaal Piet! Wat een mooie anekdote, ik kan me voorstellen dat je met veel plezier terugkijkt op die ontmoeting!

Francisca van Dongen zei op 15 maart 2020 om 01:30 uur

Yvonne van der A. werkte in het tehuis voor Werkende en Studerende Meisjes in Breda. Helaas. zij mishandelde sommige meisjes geestelijk, en zeer ernstig, waar deze meisjes nog jaren later leed van ondervonden. Yvonne is nooit op het matje geroepen voor haar wandaden. Door een samenspel van macht van de toenmalige directrice, andere collegas, is nooit aangifte gedaan van geestelijke mishandeling. In die tijd, wie zou er ooit luisteren naar een 16-jarire? En dat voor kinderen die al mishandeld waren in hun gezin van oorsprong. Schandelijk, dat een geestelijk ongezond mens werd uitgezonden en meer slachtoffers maakte. Zelfs de klachten toentertijd werden onder het tapijt geschoven. Dit is hoe mensen geen verantwoordelijkheid hoeven af te dragen over de mishandeling en ernstige wonden die zij veroorzaakten in een al kwetsbare populatie.

Francisco van dongen zei op 15 maart 2020 om 01:35 uur

Yvonne van der A. was een non, en is misschien nog steeds, in dit klooster. Schandalig wat zij gedaan heeft. Herinner de slachtoffers G, K en een hoop anderen.

Thijs de Leeuw zei op 16 maart 2020 om 11:45 uur

@Francisca: goed dat je dit hier deelt, ook namens de slachtoffers, waarvan jij de namen nog goed kent, maar die je hier begrijpelijk hebt geanonimiseerd. Je zegt het al: wie luistert er naar een 16-jarige. Helaas lezen we dat maar al te vaak. Toch een beetje dat heilig verbond tussen God, school en ouders - niet mijn woorden, maar ik las het een tijdje terug nog in een voorlichtend boekje uit de vroegere twintigste eeuw voor ouders van schoolgaande kinderen. Kritiek op de docenten/opvoeders moest vooral niet publiekelijk geuit worden, dat was "not done"...
Ik kan alleen maar mijn hoop uitspreken dat jullie, door alle aandacht die er de laatste jaren is gekomen voor geestelijk, seksueel, fysiek misbruik, een heel klein beetje het gevoel hebben gekregen dat er - veel en veel te laat - alsnog een begin is gemaakt met luisteren.

Anonymous zei op 10 mei 2020 om 00:47 uur

Francisca, ik ken je niet maar kan bevestigen dat ik in het tehuis voor Werkende en Studerende Meisjes heb gezeten. Ik ben geestelijk zeer ernstig mishandeld door Yvonne van der A. Juffrouw D. de toenmalige directrice was ook op de hoogte van verkrachtingen van meisjes in het tehuis door een groepsleider. Zij erkende dat zij dit al vermoedde toen de daden gepleegd werden. Toen haar vermoeden bevestigd werd, besloot zij te zwijgen en de dader vrijuit te laten gaan. Ik kreeg geen enkele hulp van haar noch het tehuis bij de aangifte aan de politie. Yvonne van der A. heeft meerdere meisjes ernstig geestelijk mishandeld. En hoewel dit verteld werd aan de groepsleiding, de groepsleiding besloot om geen bescherming te bieden aan mij en anderen die al een ernstig traumatisch verleden hadden voordat zij opgenomen waarin in dit tehuis. Waar is de gerechtelijke vervolging voor dit gedrag?

betsy zei op 10 mei 2020 om 01:06 uur

Schande! Er zijn geen woorden voor het leed dat Yvonne van der A. heeft toegebracht aan meisjes die al getraumatiseerd waren door hun gezin van herkomst. Schandalig dat dit klooster geen verantwoordelijkheid neemt voor de geestelijke mishandeling van 14 tot 18 jarige meisjes die in een tehuis zaten. Die geen ouders of iemand anders hadden om hen te beschermen. En je wist het, Yvonne. Er waren geen consequenties voor je wrede gedrag. Anders had je het niet gedaan. In een machtspositie zitten als een zogenaamde volwassene en groepsleider en kinderen geestelijk mishandelen die al getraumatiseerd waren. En dan als een katholieke, vrome, non schijnheilig iedere zondag naar de kerk gaan. Schande!

Piet Poppelier zei op 10 mei 2020 om 10:26 uur

Ik vind het vreselijk wat er binnen de muren van het klooster gebeurd is en kan mijn ogen daar niet voor sluiten en zal dat ook doen! Ik ben in 1953 geboren, dus in de tijd van het Rijke Roomse Leven. Ben misdienaar geweest dus ook midden tussen de geestelijkheid. Gelukkig zelf daar “niets” mee gemaakt! Gelukkig!! Ik heb wel ervaringen bij het befaamde koor de Oosterhoutse Nachtegalen. De toenmalig oprichter en leider van het koor was een en al muziek, maar kon helaas zijn handen ook niet thuis houden!
Eens in de paar maanden moesten we laten horen hoe onze stem vorderde en als je heel goed kon zingen of slechte ogen had, dan mocht je bij de rector op schoot zitten en zo kon je dus er partituur goed lezen en kon de rector zelfs met één hand piano spelen! Waar zijn andere hand dan zat, viel te raden! Ikzelf had toen goede ogen en mijn stem was redelijk goed. Mij is het gelukkig niet overkomen. Toen ik dit thuis vertelde kreeg ik te horen: Hou je mond maar, want als de rector dit te horen krijgt, dan moet je van de Nachtegalen af.
Ik ervaar verhalen zoals van d dames van het misbruik met grote afschuw en hoop dat ze het eenplaats kunnen geven!

Ano zei op 10 mei 2020 om 20:02 uur

Seksuele misdrijven die gepleegd worden door priesters zijn veel voorkomend. Van de BBC: Australia's royal commission inquiry found that the greatest number of reported abusers were in Catholic institutions. The inquiry heard that 7% of the nation's Catholic priests allegedly abused children between 1950 and 2010.
Er is nog steeds weinig aandacht voor de ernstige geestelijke mishandeling die meisjes hebben ondervonden aan de hand van nonnen in dezelfde tijdsperiode. Als 7% van de paters jongetjes seksueel misbruikten, dan is het aanneembaar dat het percentage van meisjes die ernstig geestelijk mishandeld werden door nonnen tenminste even hoog ligt. Het percentage nonnen, geschat op minstens 7%, die meisjes ernstig geestelijk mishandelden zegt niets over hoeveel slachtoffers er gevallen zijn. We hoeven maar aan de tweede wereld oorlog te denken. Een kleine groep mensen hebben ondragelijk lijden en de dood van tenminste 5 miljoen mensen veroorzaakt. Dus 1 non kan tientallen slachtoffers gemaakt hebben. Het wordt nu tijd dat, naast de vele seksuele misdrijven die door paters zij gepleegd, ook de ernstige geestelijke mishandeling gepleegd door nonnen de aandacht krijgt die het verdient. Geestelijk geweld is ook een misdrijf.

Ano zei op 11 mei 2020 om 02:10 uur

De geschiedenis van de katholieke kerk is bezoedeld met seksueel misbruik en ernstige geestelijke mishandeling van honderd duizenden slachtoffers. Terwijl paters en nonnen vroom ieder dag naar de kerk gingen, verkrachtten zij velen en mishandelden zij velen geestelijk op de uren dat zij niet in de kerk waren. Zoals wij het nazi regime niet eren door de gruweldaden die gepleegd zijn is er ook geen plaats om deze kerk te eren waar paters en nonnen ongebreideld hun machtswellust konden botvieren op hulpeloze slachtoffers die geen stem hadden. Het wordt tijd dat ernstige geestelijke mishandeling bij nonnen openbaar gemaakt wordt. En de levenslange gevolgen voor de slachtoffers. Tot nog toe een taboe. Deze slachtoffers zijn meisjes in tehuizen of stichtingen waar nonnen ongebreideld de macht hadden. Er is een begin gemaakt met alle verkrachtingen door paters openbaar te maken en het ernstig leed, vaak levenslang, dat dit veroorzaakt heeft voor de slachtoffers. Het is nu de tijd om meisjes die ernstig mishandeld zijn door nonnen ook een stem te geven.

Thijs de Leeuw zei op 11 mei 2020 om 08:20 uur

@Ano, Piet, Betsy, Anonymous, Francisca: dank voor jullie reacties en goed om te zien dat jullie elkaar hier hebben gevonden. Alle walgelijke vormen van seksueel, geestelijk en fysiek misbruik door RK geestelijken moeten (ook hier) kunnen worden benoemd en besproken. Om privacyredenen heb ik een gedeelte van de naam in kwestie moeten anonimiseren. Ik hoop dat jullie daar begrip voor hebben en dat het een verdere bespreking van deze wandaden niet in de weg staat : ( Dus wat mij betreft ook heel graag tot ziens op de site.

C. van der Heijden zei op 14 juli 2020 om 20:03 uur

Yvonne vd A mishandeling? Juffrouw D. mishandeling?
Ook ik ben een oud "bewoner" van het tehuis voor werkende en studerende meisjes. Ik heb daarna nog contact gehad met Yvonne en ben juist naar haar op zoek. Ik ben Nu is door deze twee personen heel goed behandeld en heb een warm gevoel. Als het nodig was waren hun wel de strengste, maar wel de meest betrouwbare.
Het doet me pijn om deze berichtge ging te lezen. Ik kan niets aan het gevoel van die ander weg nemen, maar ik heb wel de behoefte om er iets anders naast te leggen.

C. Van der Heijden zei op 14 juli 2020 om 22:45 uur

Daarnaast wil ik ook kwijt dat ik het jammer vind dat er zo'n reactie komt op een hele andere intro van dit bericht, Maar ook dat er anoniem iets gezegd wordt over iemand. En dan mag wel de naam genoemd worden?

Ano zei op 25 juli 2020 om 16:56 uur

Als je zelf niet geleden hebt onder de mensen zoals Yvonne en T. Dijkstra, dan is het vaak moeilijk te begrijpen hoeveel leed deze mensen veroorzaakt hebben. En het

Ano zei op 25 juli 2020 om 16:56 uur

Als je zelf niet geleden hebt onder de mensen zoals Yvonne en T. Dijkstra, dan is het vaak moeilijk te begrijpen hoeveel leed deze mensen veroorzaakt hebben. En het

Ano zei op 25 juli 2020 om 16:56 uur

Als je zelf niet geleden hebt onder de mensen zoals Yvonne en juffrouw D., dan is het vaak moeilijk te begrijpen hoeveel leed deze mensen veroorzaakt hebben. En het

Ano zei op 25 juli 2020 om 17:38 uur

Het verdedigen van mensen, omdat je zelf niet ernstig geestelijk mishandeld bent door Yvonne A. en juffrouw D., is een bekend verschijnsel. We hoeven maar naar de tweede wereldoorlog te kijken om het phenomeen van het ontkennen wat er werkelijk gebeurde te zien. In zaken van ernstige geestelijke mishandelingen, willen sommigen niet geloven wat een ander is overkomen. Mishandelaars zijn er vaak erg goed in om hun donkere kant te verbergen. We hoeven maar aan de velen verhalen te denken waar een man zijn vrouw slaat en naar de buitenwereld het imago van de aardigste man op de hele wereld weet hoog te houden. Het kan erg pijnlijk zijn om toe te geven dat jij je ernstig vergist hebt in sommige mensen. De nazi die Joden doodsloeg in een concentratiekamp, was thuis misschien wel een hele aardige huisvader. En zijn vrouw kon het niet geloven toen zijn daden later aan het licht kwamen. Dit is niet mijn man, zei ze. Maar het was wel haar man. Veel mishandelaars zijn er goed in om hun daden te verbergen, te liegen en te verdraaien. Dit is waarom deze zaken pas veel later aan het licht komen. Het is vaak moeilijk om toe te geven dat een mens die als aardig ervaren werd, anderen ernstig geestelijk mishandeld heeft. Net als de vrouw die met een moordenaar getrouwd was die in een concentratiekamp werkte, niet kon geloven wat haar man gedaan had. In deze tijd waarin verhalen over sexueel misbruik door paters naar bovenkomt, is er ook meer aandacht voor ernstige geestelijke mishandelingen van meisjes in tehuizen en internaten door nonnen. Denk jij dat iedere broer of zus van een pater die kinderen verkrachtte, kon geloven wat hun broer gedaan had? Zij hadden dezelfde reactie als jij.

C. Van der Heijden zei op 25 juli 2020 om 20:07 uur

Nou, nou. Je standpunt is duidelijk.
Moorden, oorlog, ontkenning. Van alles komt voorbij. Ik wil je alleen maar zeggen dat ik echt wel weet wat er in de wereld kan spelen. Mij is ook weinig gespaard gebleven.
En ik geef alleen maar aan dat ik zeer verbaasd ben en er niets in herken.
Dat ik me wederom stoor aan Anoniem een het niet in verhouding vind staan met waar het eigenlijk over ging. Geschiedenis van Mariaoord.
En als laatste wil ik je zeggen dat het weer niet om gaat of ik je geloof of niet. Dat ik je wel degelijk serieus wil nemen, maar of die de geschikte locatie is?

Thijs de Leeuw zei op 27 juli 2020 om 14:13 uur

@ Ano en C. Van der Heijden: bedankt voor jullie bijdragen aan deze pagina. Jullie herinneringen aan dit internaat verschillen behoorlijk. Zolang bezoekers elkaar niet volledig gaan afvallen is dat wat ons betreft ook geen enkel probleem. Sterker nog: als BHIC willen JUIST een breed platform bieden. Aan álle kostschoolleerlingen ongeacht hoe ze hun verblijf ervaren. Internen wiens leven, voordat het goed en wel begon, volledig is verwoest; die hebben geleden en nog steeds lijden op een manier die voor veel mensen (en zeker voor mij ook) niet te bevatten is. Gelukkig is er de afgelopen tijd veel meer aandacht gekomen voor alle vormen van geestelijk, fysiek en seksueel misbruik. Ook willen we ruimte bieden aan oud-leerlingen die een toptijd op het(zelfde) internaat hebben gehad, mensen die terugdenken aan zo'n verblijf en weer helemaal opleven. Die komen we ook geregeld tegen op de site en er zijn natuurlijk ook veel oud-internen met gemengde herinneringen. Samen geven ze dan een beeld van hoe het er op een internaat aan toe ging… Dit doet er allemaal niet aan af, dat ook de negatieve herinneringen (ook hier!) gehoord moeten worden.

Ik twijfelde eerlijk gezegd of ik hier wel moest reageren. De discussie is best fel maar het hoeft zeker niet uit de hand lopen. Het verwijderen van reacties zou erg jammer zijn, daar schiet werkelijk niemand wat mee op en we zien jullie graag terug, op deze pagina en de site. Hartelijke groet,

[Aanvulling 28-10-2021] Voor verdere info, zie hier de huisregels voor reageren op onze site: https://www.bhic.nl/onderzoeken/forum/huisregels-forum

Margriet zei op 2 april 2022 om 18:39 uur

Ik heb op de H. Hartschool gezeten bij de Franciscanessen en was bevriend met wat meisjes op de kostschool in Dongen.
Ik heb er goed onderwijs gehad en er is nooit iets voorgevallen.
Ook de meisjes op de kostschool/ internaat werden goed behandeld.
Ik herinner me nog de kapel die erg mooi is/ was en de rust die n klooster uitstraald.
Ook t vroegere Gasthuis in Dongen werd door zusters beheerd.Ik weet niet of die van dezelfde orde waren.

Piet Poppelier zei op 2 april 2022 om 21:54 uur

De zusters van het Gasthuis waren ook wel zusters Franciscanessen , naar van een andere “tak”. Dit waren zusters van de congregatie Alles voor Allen vanuit Breda, die ook het Sint Ignatiusziekenhuis gesticht hebben en o.a. het Oudenmannenhuis op de Haagdijk in Breda en de voorgangers van het huidige Elisabethverpleegtehuis in Breda. In 1921 is het toenmalige Sint Ignatiusziekenhuis geopend aan de Wilhelminasingel in Breda, Moeder Overste was toentertijd zuster Ignatia en samen met o.a. dr Klein Swormink en dr. Karthaus sr. hebben zij dit ziekenhuis gesticht. Dr. Dre Karthaus ( een zoon van de oprichter) noemde de plaats aan de Singel altijd gekscherend : “De luie hoek van Breda” ! Aan de ene kant van de Singel lagen ze (ziekenhuis)en aan de andere kant zaten ze: de Koepelgevangenis! En bovendien zei hij: “ je kunt beter aan de overkant zitten, want dan weet je wanneer je er uit komt en bij ons nooit”

Jack Oprins zei op 5 juni 2022 om 13:53 uur

Ik was benieuwd of er gegevens waren van de twee zussen van mijn vader die in Dongen zijn ingetreden bij de Franciscanessen. ik ben uitgekomen in het archief in St Agatha en heb daar veel informatie gevonden en tevens een heel veel foto's waar zij beiden opstonden toen zij in Medan in Indonesië waren. jammer genoeg is Sr. Theobalda maar drie jaar daar actief geweest van 1926 tot zij stierf aldaar in 1929. ook vond ik een foto van haar graf aldaar. In Dongen is er alleen een gedenksteen voor zusters die aders overleden zijn. Haar zus SR. Anselmo was een jaar eerder naar Medan gegaan en heeft daar in het interneringskamp haar zilveren kloosterfeest gevierd opgezet door haar medezusters. Zij is in 1946 nadat zij waren bevrijd uit de kampen eind 1945 terug gevaren naar Nederland en weer in Dongen gaan wonen. Daar heeft zij les gegeven op de meisjesschool die aan het klooster verbonden was, dit was ook wat zij in Medan hebben gedaan toen de Franciscanessen in 1925 aldaar scholen hebben opgericht voor de lokale bevolking. over die periode heb ik nu een beter beeld gekregen. Nadat Sr. Anselmo terug was heeft zij ook nog in Dorst en in Gilze les gegeven op scholen die verbonden waren aan de zusters Francicanessen.
PS. in St'Agatha zijn veel kloosterarchieven samengebracht.
In haar persoonlijk dossier had ik weinig aanknopingspunten, maar in de diverse fotoboeken die verschillende nonnen hadden bijgehouden stonden hele verhalen in over die periode en het leven in de kampen.

Thijs de Leeuw zei op 7 juni 2022 om 08:41 uur

Bedankt voor deze reactie Jack, hier kunnen ook andere bezoekers hun voordeel mee doen. Goed om te lezen dat het bezoek aan het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven te St. Agatha je verder heeft geholpen in je onderzoek!

Leintje zei op 11 november 2022 om 16:18 uur

Reageer op het verhaal dat Yvonne A. en juffrouw D. meisjes (geestelijk) mishandeld zouden hebben? Ik heb zelf én op de Baronielaan 92 én op de Lange Bedde 1 gewoond en niets, maar dan ook niets, van dat alles meegemaakt!!!! Die anoniem maakt er mooi sterk verhaal van, waar niets van klopt. Ik vind het eerlijk gezegd een grove schande dat zulke verhalen de wereld ingestrooid worden. Bah, bah en nee, ik lijd niet aan cognitieve dissonantie

Lisette Kuijper zei op 11 november 2022 om 21:53 uur

Bedankt voor je reactie, Leintje. We kunnen de verhalen uiteraard niet controleren, maar we komen vaker voorbeelden tegen van internaten waar er zeer uiteenlopende ervaringen zijn geweest. Soms hebben enkele kinderen er een fijne tijd gehad, terwijl andere kinderen tegelijkertijd toch met misbruik te maken hebben gehad. We willen bij het BHIC iedereen de ruimte bieden om elke ervaring te delen.

Piet Poppelier zei op 13 november 2022 om 13:05 uur

Sinds zondag 6 november zijn wij, de Parochie Sint Laurentius, te gast bij de Zusters. Hun kapel is goedkoper te verwarmen en onze prachtige Sint Laurentiuskerk niet! Het is een grote koepelkerk en met de huidige engergietarieven redden wij het niet.
En het mes snijdt aan twee kanten: onze vrijwilligers kunnen verlichting brengen bij de diensten, daar de zusters, gezien hun leeftijd en aantal, niet alles zelf meer kunnen. De Kerstdagen vieren we weer wel in onze Sint Laurentiuskerk, omdat de kapel dan te klein is. De Zusters zijn er ook blij mee dat hun kapel nu op de zondag goed bezocht wordt.

leintje zei op 13 november 2022 om 20:41 uur

Jullie kunnen idd de verhalen niet controleren nee. Ik heb echter een aantal vrienden die ook op Lange Bedde 1 hebben gewoond, en waar ik nog steeds contact mee heb, gevraagd of zij ook met misbruik te maken hebben gehad? Nope! Wel een adjunct directeur (oud politie-agent) H. die alcoholist was! Die is toen door D. ontslagen! Dit soort verhalen de wereld in gooien is heel gevaarlijk en valt onder smaad en laster en is strafbaar! Dat jullie dit verhaal klakkeloos aannemen is ronduit stuitend te noemen!

Thijs de Leeuw zei op 14 november 2022 om 10:13 uur

Beste Leintje, dit is een heel begrijpelijke reactie. Als BHIC willen we absoluut niets klakkeloos overnemen, echter dit is een van onze vele fora en het is heel lastig om deze te onderhouden, zeker als het pagina's over internaten betreft, zonder óók ruimte te bieden aan iedereen die te maken heeft met seksueel, fysiek of geestelijk misbruik. Daar kunnen en willen wij de ogen niet voor sluiten. Collega Lisette gaf al aan dat wij hierbij helaas niet alles kunnen controleren. Wat we als BHIC kunnen, is de anonimiteit borgen en de vorm van de discussie in de gaten houden. We houden het - ook hier - nog eens extra in de gaten. Ik ga nog eens door de reacties en maak de nodige aanpassingen, zodat die anonimiteit nog beter geborgd is. Want inderdaad wil je geen platform worden voor smaad of laster! Helemaal met je eens. Tegelijkertijd blijven we ruimte bieden aan àlle herinneringen aan het kostschoolleven, bijv. ook aan die vele leerlingen die op het internaat juist een toptijd hebben gehad, of (zoals bij de meesten) voor wie het een periode was waarop ze met heel gemengde gevoelens terugkijken. Ik snap heel goed dat dit niet het antwoord is waar je op zit te wachten. Het is ook geen volmaakte oplossing die we zo bieden. Ik hoop dat we je wel terugzien op deze of andere pagina's en waardeer je bijdragen. Veel dank voor je oplettendheid en bevlogenheid in deze kwestie, Leintje. Hartelijke groet,

leintje zei op 14 november 2022 om 13:07 uur

Wel frappant dat die Francisca en/of Francisco van Dongen, Betsy, Anonymous / Ano (1 dezelfde denk ik) nu niet meer reageren! Heb trouwens geen Francisca en/of een Betsy daar mee gemaakt. Zal mijn vriendinnen eens vragen of die namen hen bekend voor komen.

Norah zei op 14 november 2022 om 16:49 uur

Kan het ook niet zo zijn, Leintje, dat jij in een heel andere periode daar doorgebracht hebt dan degenen die deze beschuldigingen uitten?

leintje zei op 14 november 2022 om 17:23 uur

Die kans is wel erg klein! Juffrouw D. was al directrice op de Baronielaan (ik kwam daar in juli 1974) en heel het tehuis is in jan 1977 verhuisd naar Lange Bedde met juffrouw D. erbij. Yvonne kwam vlak na die verhuizing of tegelijkertijd in beeld en was zelfs leidster in mijn groep! Heb beiden dus intensief meegemaakt en nooit te nimmer iets meegekregen van andere meiden ivm (geestelijke) mishandeling. Een aantal heb ik zelfs nog contact mee en die ontkennen dit ook!

Nicolesc zei op 9 december 2022 om 17:33 uur

@leintje @c van der heijden
Allereerst wil ik zeggen dat ik het fijn vind dat jullie en ook anderen niet hetzelfde overkomen is. Daardoor snap ik ook jullie reactie. Maar zoals altijd heeft een verhaal meerdere kanten. Ik ben ook "slachtoffer" geweest van Juffrouw D. en van Y v/d A. Dagelijks zelfs. Ik kan vele feiten opsommen hierover. Maar dat ga ik hier niet doen. Ik heb zelfs nog contact met anderen meisjes uit die tijd, die mijn woorden kunnen bevestigen. Ik noem het bewust geen verhalen, want het zijn waargebeurde situaties en geen verhaaltjes. Er zijn in de tijd dat ik er zat echt hele vervelende dingen gebeurd. Het ging zelfs zover dat ze een hoop meisjes in de leefgroep tegen mij en nog een ander meisje opstookten. Uiteindelijk was het...wie het meeste ons in de gaten hield en het doorbriefde aan D en Y. Die had het witste voetje en kreeg volop privileges. En dat is een hele lange tijd zo gegaan. Er werden in ieder geval hele vieze manipulatieve spelletjes gespeeld door de meisjes die ze met rust lieten tegen de "slachtoffers" op te zetten.

Nicolesc zei op 9 december 2022 om 18:12 uur

Ik wilde nog even aanvullen op mijn vorige bericht dat ik er heb gezeten in de periode 1984-1985

Nicolesc zei op 9 december 2022 om 18:12 uur

Ik wilde nog even aanvullen op mijn vorige bericht dat ik er heb gezeten in de periode 1984-1985

celina geerts zei op 13 februari 2023 om 18:11 uur

Ik zou graag in contact komen met allen die hier op gereageerd hebben!

Piet Poppelier zei op 13 februari 2023 om 19:16 uur

Hallo, Celine, wie bedoel je allemaal in je vraag?Groetjes, Piet Poppelier.

Nicolesc zei op 13 februari 2023 om 20:10 uur

Hallo Celine, waarom wil je dat?

Met vriendelijke groet, Nicole

Jm van dijk zei op 19 maart 2023 om 23:01 uur

Hoi allemaal,ook ik heb op de lange bedde gewoond. Van 1979 tot 1982.
Y vd a en merv d. Waren mijn vertrouwens personen. Niet dat ik daar toen wat aan had. Psychische begeleiding was er niet voor meisjes de ernstig getraumatiseerd binnen kwamen. Ja er was een psygoloog mt maar die was er alleen maar met een groepsgesprek. Ik heb daar ook hele nare dingen meegemaakt. Maar niet met y zij was mijn mentrix. Maar wel met Mari.. en wi...de mannelijke leiding. De ene was was de ene groep en de andere van de andere groep. Vaak samen dienst. En Agn..Van de administratie was ook een vreselijk mens. Later toen de zt er kwam aan 1 kant werd je wel tot bepaalde dingen gedwongen. Vreselijk..... ik draaide door. En zonder de hulp die ik echt nodig had was ik 23 en moest naar een psychiatrisch ziekenhuis. Nare tij

Leon Hilleman zei op 31 mei 2024 om 23:20 uur

Tijdens mijn zoektocht naar familie aan vaders kant, stuitte ik op de naam van zuster Laurentia Hilleman, geboren op 1 januari 1863, overleden op 29 januari 1939.
Ik weet helaas niet of zij ook echt directe familie van mijn vader was, maar ben wel erg benieuwd naar haar verhaal, en of er iemand van haar familie nog in leven is die mij meer zou kunnen vertellen.

Helena zei op 1 juni 2024 om 01:10 uur

In de bevolkingsregisters (BR) van van Steenbergen en Dongen (kloosters van deze orde) staat zij als Johanna Geertruida Hilleman, maar als je naar die geboortedatum van 1 jan 1863 zoekt dan vind je haar als:
Anna Geertruijda Hillmann, geboren 1 jan 1863 Delfshaven
dochter van Frederik Wilhelm Hillmann en Jacoba Maria Elisabeth Roolaart
Stadsarchief Rotterdam > > zie scan 163 van 287 in volgende register:
https://hdl.handle.net/21.12133/46109B272F2447B487835D9D239152FF

Zij is op 15 mei 1889 van Delfshaven / Rotterdam vertrokken naar Dongen.
Zie scan in BR >> https://hdl.handle.net/21.12133/EC7AFEA278824FF58F962BA9B9F574EB

Weet niet of deze Frederik Wilhelm Hillman en Jacoba Elisabeth Roolaart jouw voorouders waren? Indien zo...dan inderdaad gerelateerd. De naam werd ook als Hilleman(n) geschreven.

Artikeltje in de Maasbode van 1 feb 1939, haar overlijden vermeld. Zie via verkorte link:
https://tinyurl.com/3fk8kyy9

Thijs de Leeuw zei op 19 juni 2024 om 15:12 uur

Veel dank Helena voor dit zoekwerk en het delen van de links, dit n.a.v. Leons vraag!

Leon Hilleman zei op 20 juni 2024 om 00:11 uur

Helena,
Hartelijk dank voor uw reactie, en voor het zoekwerk wat u gedaan heeft.
Ik vrees dat zuster Hilleman geen directe familie is van mij.
Ik heb niks kunnen vinden wat er op kan wijzen dat ze wel familie is, helaas.
Maar ik ga zeker nog verder met het uitpluizen van hoe het zit.
Nogmaals mijn hartelijke dank voor de genomen moeite

Jack zei op 20 juni 2024 om 12:58 uur

Helena,

Als jij je email geeft dan kan ik je een pdf. file sturen van een boek dat de zusters Francicanessen hebben uitegeven bij het 100 jarig bestaan van deze congregatie.
zij staat hierin vernoemd als zuster Maria Laurentia Hilleman. (op pagina 40)
jack.oprins@home.nl

Ik heb nl. vanalles verzameld van twee zussen van mij vader die ook in Indonesie zijn geweest waarvan er één aldaar is gestorven. en de oudste inde oorlog daar in het kamp heeft gezeten en in 1945 is teruggekeerd en niet meer daar naar toe is gegaan. Maar in Nederland in het onderwijs als zuster is verder gegaan.

gr. Jack

Helena zei op 21 juni 2024 om 03:54 uur

Dag Jack, - dank voor je aanbod, maar een pdf. file van die congregatie is verder niet nodig voor mij. Heb totaal geen connectie met deze zusters Franciscanessen in Dongen. Hielp alleen de vragensteller (Leon) even met zoeken naar mogelijke relatie tussen deze ene zuster en zijn familie Hilleman. Die is er blijkbaar niet. Aan hem om verder uit te zoeken waarom die naam dan wel eens in zijn familie opdook..? Misschien was zij een verre nicht of achternicht ..?

Vond nog wel een link naar haar grafsteen in Dongen. https://www.online-begraafplaatsen.nl/zerken.asp?command=showgraf&bgp=1…

Ook foto's van de graf- en gedenksteen van jouw tantes zijn via die link te vinden. Die zul je wel kennen.
https://www.online-begraafplaatsen.nl/zerken.asp?command=showpers&bgp=1…

Jack zei op 21 juni 2024 om 11:25 uur

Helena,

Dankjewel voor die linken van zr. Anselmo en zr. Theobalda.
Maar deze foto's had ik al, de steen van Theobalda is een gedenksteen voor zusters die elders gestorven zijn om deze hier te gedenken. Die van haar graf was in Medan waar zij 28 september 1926 arriveerde en 25 april 1929 overleden is. daar heb ik óók een foto van die ik terugvond in een fotoboek dat in het archief in Sint Agatha ligt, Het centrum bewaart de archieven, boeken en voorwerpen van ruim 100 orden en congregaties.. Ook een foto waar zij in een open kist voor het altaar staat bij de uitvaartdienst met haar andere zus die een jaar eerder daar naar toe was gegaan. Uit die foto boeken heb ik heel veel van hun kloosterleven aldaar meegekregen.

gr. Jack

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.