Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het Missieklooster H. Bloed in Aarle-Rixtel

Kloosters

In 1889 hadden de Missiezusters van het Kostbaar Bloed een bescheiden huis gesticht in Kirchherten (D.), maar in de nasleep van de Kulturkampf vertrokken ze toch uit Duitsland. Ze vestigden zich in 1891 in Helden-Panningen. Toen dit te klein werd zochten abt Gerard Wolpert en moeder Paula Emunds een plaats voor een nieuw klooster.

Foto: BHIC, collectie Provincie Noord-Brabant Abt Wolpert kocht een eenzaam landgoed met een klein landhuis in Aarle-Rixtel. Het klooster werd ontworpen door broeder-architect Nivard Georg Streicher CMM. De abt gaf het klooster de naam Missieklooster Heilig Bloed.

Op 10 september 1902 vond in het nog in aanbouw zijnde klooster de eerste eucharistieviering plaats in een tijdelijke kapel. Op 15 juli 1903 was het huis zover klaar dat 74 zusters, novicen en postulanten het konden betrekken en op 17 juli werden het huis en de kapel ingezegend.

In 1910 bouwde men de noviciaatsvleugel en in 1930 de Theresiavleugel. Deze laatste uitbreiding met dienstgebouwtjes, slaapzalen en de verbouwing van het rectoraat was van architect C. Franssen uit Roermond. In 1931 plaatste architect M. van Roij uit Aarle-Rixtel aan de voorzijde een derde verdieping op het hoofdgebouw, omdat er nog meer slaapplaatsen nodig waren. 

Foto: BHIC, collectie Provincie Noord-Brabant De zusters werkten op het land of in de wijkverpleging in Aarle-Rixtel. Van 1908 tot 1967 was het klooster het Moederhuis van de orde. Die titel voert het huis nog steeds, al is het Generalaat intussen in Rome gevestigd. In de loop der jaren werd het klooster een toevluchtsoord voor terugkerende zusters en missionarissen. Daarnaast fungeert het als opleidingshuis voor vrouwen die zuster willen worden.

De eerste steenlegging van dit indrukwekkende klooster met bijgebouwen werd vastgelegd in een gedenksteen. Het gebouw had oorspronkelijk een L-vormige plattegrond. In 1910 en 1938 zijn vleugels aangebouwd. De gevels zijn uiterst sober. Op de verdieping bevindt zich boven de refter een gemoderniseerde kerk. De moderne ramen zijn van zuster Hadwig Münz. Tegen het koor zien we een nis met Mariabeeld. De kapel heeft een torenspits met klok.

Foto: BHIC, collectie Provincie Noord-Brabant In de topgevel een nis met reliëf van het Lam Gods. Links van de kapel bevinden zich twee haakse vleugels met in de gevel een heiligenbeeld. In de gevel van de vleugel uit 1910 beeldt die de H. Anna met de jonge Maria uit, een verwijzing naar Mariannhill (Zuid-Afrika), waar de congregatie is gesticht. Het huis is gelegen in een grote kloostertuin met een landschappelijke aanleg en een gevarieerde aanplant van oude bomen. Ernaast ligt de 19e-eeuwse kloosterboerderij, waarin sinds 2008 een restaurant is gevestigd.

Zie voor meer informatie de website www.missieklooster.nl.

Foto's: BHIC, collectie Provincie Noord-Brabant

Dit verhaal is op 17 en 22 november 2016 aangepast aan de hand van de reacties van Zr. Madeleine Bouman. Red.

15

Reacties (15)

zr. Madeleine Bouman cps zei op 5 november 2016 om 19:52 uur

Mooi. Het verhaal zelf dateert uit 2012 - er zitten een paar kleine onnauwkeurigheden in, maar de grote lijnen kloppen wel.
De congregatie van de Missiezusters van het Kostbaar Bloed is in 1885 gesticht door Abt Franz Pfanner (Trappistenabt) in Mariannhill, bij Durban, in Zuid-Afrika. Het is correct dat de zusters in 1889 naar Europa kwamen, en wel naar Kirchherten in Duitsland, omdat de reis voor de jonge dames die zuster wilde worden en die uit Europa kwamen wel lang was, en een opleidingshuis in Europa praktisch werd gevonden. Maar de Kulturkampf in Duitsland was toen eigenlijk al voorbij. De nasleep ervan zorgde ervoor dat de zusters om praktische redenen toch gingen verhuizen naar Nederland, maar een vlucht was dat niet, en bovendien trokken de zusters in een al bestaand klooster in Helden Panningen. Dat werd inderdaad te klein, en de boerderijgrond was te ver van het klooster zelf.
Maar dat betekent dat het Missieklooster Heilig Bloed geen 'Kultuurkampfklooster' is, het is van ná die tijd.
Het "Heiligenbeeld' waar sprake van is, in de gevel van de vleugel die in 1910 is aangebouwd, is Anna met Maria, waarbij Maria als jong meisje is afgebeeld. Het is een verwijzing naar de stichtingsplaats van onze congregatie: Mariannhill, Maria-Anna-heuvel.

Annemarie van Geloven zei op 6 november 2016 om 22:52 uur

Hartelijk dank voor uw professionele toelichting, zr. Madeleine! Ik stuur uw opmerkingen door naar de auteur.

zr. Madeleine Bouman cps zei op 12 november 2016 om 15:58 uur

Heel fijn! Dan voeg ik nog één wijziging toe: het was van 1908-1967 het generalaat (dus moederhuis) van onze congregatie.
(dus, 1908, én, congregatie in plaats van orde).
Met dank!

Rini zei op 15 november 2016 om 09:34 uur

Paul,
in de religieuze verzameling van mijn ouders,
tref ik een inschrijving bij de
Aarts-Broederschap van het Kostbaar Bloed.
Missieklooster ”Heilig Bloed”
te Aarle-Rixtel den 7 Sept. 1941.

canoniek opgericht te Aarle-Rixtel(N.B) in de Kapel
der E.E. Missiezusters van het Kostbaar Bloed.
Het boekje bestaat uit16 blz.
Ik stuur U per omgaande een kopie van de omslag.

De inschrijving houdt vermoedelijk verband met Vaders
bezoek aan de in de nabijheid gelegen
Houtzagerij van de familie van Stiphout.

Paul HuismansBHIC zei op 15 november 2016 om 12:08 uur

Dag Rini,
Hartelijk dank daarvoor. De foto is hier goed aangekomen. Later deze week ga ik ermee aan de slag.
Met vriendelijke groet

zr. Madeleine Bouman cps zei op 15 november 2016 om 16:57 uur

Dag Paul, dag Rini,
we hebben in het Missieklooster ook interesse in dat boekje, want ik heb hier wel een ouder (dertig jaar ouder) boekje van een vergelijkbare vereniging, maar als deze in 1941 is opgericht gaat het om iets anders, dat is interessant.

Rini zei op 15 november 2016 om 17:31 uur

Beste zr. Madeleine Bouman .
Ons Moeke, Regina de Groot-Verwijst
uit Uden, is den 7 Sept. 1941 ingeschreven.
Het boekje is van (Imprimatur) maandag 30 Oct. 1936.
En hiermede 5 jaar oud.
Wacht even af op Paul, ik wil best het gehele
boekje voor U scannen en verzenden.

zr. Madeleine Bouman cps zei op 15 november 2016 om 20:30 uur

Geweldig, bedankt!

Annemarie van Geloven zei op 16 november 2016 om 10:07 uur

In verband met het toesturen van scans van het boekje aan zr. Madeleine, is het digitale contact geregeld.

Paul HuismansBHIC zei op 17 november 2016 om 11:01 uur

Beste Rini, Jouw reactie en de foto die je me toestuurde vond ik leuk genoeg om er een afzonderlijk verhaaltje van te maken.

Paul HuismansBHIC zei op 17 november 2016 om 11:33 uur

Beste Zuster Madeleine,
Hartelijk dank voor uw reacties. Het verhaal is aangepast.

Martien van Wanrooij zei op 6 oktober 2018 om 18:11 uur

Mijn moeder kwam rond 1927, ze was toen 6, in Beek en Donk wonen en in haar dagboeken schrijft ze al over het "zusterke van het Broek" een zuster die als een soort wijkverpleegkundige werkte. Mijn oma deed wel eens een beroep op haar bij bepaalde kwaaltjes. Toen mijn moeder trouwde gingen mijn ouders aan De Hei (voormalige gemeentegrens tussen Beek en Donk en Lieshout) wonen en toen mijn tweelingbroertje, 6 maanden oud, in de zomer van 1955 stierf, was het ook weer een Zusterke van het Broek dat het kindje af kwam leggen en verzorgen. Sinds een jaar of drie kom ik regelmatig in dit klooster om te helpen met wat vertaal- en archiefwerkzaamheden en voor het verhelpen van computerprobleempjes en zeker omdat mijn moeder vóór haar huwelijk ook enkele jaren in een klooster in Veghel is geweest, voelt de sfeer nog altijd wat vertrouwd aan al is het alleen maar uit de verhalen van mijn moeder. Dat ik zelf tot mijn dertiende op het platteland tussen de boeren heb gewoond, maakt het geheel van klooster, boerderij en herberg tot een heerlijke plek waar ik me iedere keer weer thuis voel.

Marilou NillesenBHIC zei op 6 oktober 2018 om 21:55 uur

Martien, wat een prachtige bijdrage. Bijzonder om te lezen over het belangrijke werk van het Zusterke van het Broek, zeker ook in zware tijden zoals bij het overlijden van je broertje. En wat mooi dat de cirkel dan weer rond wordt doordat jij je ook weer inspant voor het klooster.

En wat beschrijf je op een ontroerende manier over de plek waar jij je zo thuis voelt. Prachtig, veel dank daarvoor!

W.Swinkels zei op 23 juli 2019 om 19:42 uur

Beste Marilou, na dit te lezen en ook op je reacties hier op, wil ik weer Katholiek worden,wa vanaf mijn 14 jaar al katholiek van geboorte uit door mijn vader en moeder en ben dus gedoopt en heb mijn plechtige comunnie ook gedaan evenals mijn vormsel, maar vanaf mijn 14 jaar ben ik zoekende geweest naar het juiste geloof, het JUISTE geloof heb ik dus tot heden niet kunnen vinden, en ben tot de conclusie gekomen dat het er ook niet is, want alles staat beschreven in de Bijbel GODS WOORD, dus de BIJBEL is het juiste geloof, kan dus overal waar JEZUS CHRISTUS met een oprecht hart beleden word heen gaan, en mijn Bijbeltje met mij, zie je het valt mij wel tegen dat ik weinig over JEZUS CHRISTUS hoor, maar goed dit is in het kort mijn geschiedenis, graag zou ik je mening hierover horen, Hartelijke groeten en GODS WONDERLIJKE ZEGEN je toegewenst. Willem.

Mariët BruggemanBHIC zei op 25 juli 2019 om 13:17 uur

Wat fijn om te lezen W. Swinkels dat de reacties die mijn collega Marilou (die nu zelf even niet kan reageren in verband met vakantie) zo goed reageert op de bijdragen van verschillende mensen. Zo goed zelfs dat het je oproept om je geloof weer te gaan belijden, dat kunnen wij alleen maar toe juigen.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.