Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970
Paters & Nonnen

De congregatie met de welluidende Franse naam Auxiliatrices des Âmes du Purgatoire, ofwel de Helpsters van de Zielen in het Vagevuur, kortweg zusters Auxiliatricen, is een negentiende-eeuwse stichting uit Parijs. In 1856 richtte Eugénie Smet (mère Marie de la Providence) deze sociëteit op, met als doel “de lafenis en verlossing van de zielen in het vagevuur”.

Eugenie Smet. Bron: Wikimedia (publiek domein)
Eugenie Smet. Bron: Wikimedia Commons
(publiek domein)

Dat doel was te bereiken door het doen van liefdewerken, waarmee de zusters een verbinding wilden zijn ‘tussen de uitersten van de sociale ladder’. Concreet kwam dat neer op het kosteloos helpen van de armsten op allerlei terrein: arme gezinnen, zieken, gevangenen, bejaarden. Ze onderhielden patronaten voor meisjes en vrouwen; ze gaven godsdienstonderricht en organiseerden retraites, vooral onder de ‘lagere volksklassen’. En dat alles dus in de hoop daarmee de zielen te helpen die in het vagevuur brandden.

Als kloosterregel volgden de Auxiliatricen een aangepaste versie van de Constituties van de orde der Jezuïeten.

In 1957 verklaarde paus Pius XII de stichteres zalig. In datzelfde jaar betrokken de Auxiliatricen hun eerste en enige klooster in Noord-Brabant, in Eindhoven, om daar hun sociale werk te verrichten.

In 1969 trokken de auxiliatricen zich terug. De zusters verspreidden zich over de bestaande communiteiten in België. In 2005 overleed de laatste zuster van deze congregatie in Nederland te Heeswijk.

Auxiliatrice aan het werk. Foto: KDC, fotonr. afbk-2b1436
Auxiliatrice aan het werk.
Foto: KDC, fotonr. afbk-2b1436

We zijn erg benieuwd of er nog mensen zijn uit Eindhoven of omgeving die de Auxiliatricen daadwerkelijk meegemaakt hebben en daar nog iets over kunnen en willen vertellen.

In Noord-Brabant was hun enige klooster het klooster bij de kerk van Don Bosco in Eindhoven. In Nederland hadden de Auxiliatricen verder nog kloosters in Amsterdam en Nijmegen. Buiten Nederland heeft de congregatie 58 kloosters over heel de wereld met noviciaten in Japan en Shanghai.

Bron: J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.

15

Reacties (15)

Bob Bakker zei op 27 september 2018 om 21:14 uur

Ik woonde met mijn ouders bij de Don Bosco kerk in Stratum. Mijn moeder die met andere dames uit de buurt liefdadigheidswerk deed, was bevriend met één van de zusters. Zuster Julia, als ik me goed heinner. Zij kwam af en toe bij ons koffiedrinken. Ze was nog jong. Vooraan in de twintig. Ik was een puber en vroeg mij af wat zo'n knappe jonge meid in het klooster deed. Ik heb het hasr nooit durven vragen.

Mariët Bruggeman zei op 28 september 2018 om 14:01 uur

Bedankt voor je reactie Bob.
Ik zou, mét jou, zeer benieuwd zijn naar haar antwoord. Wellicht had ze veel aan haar vriendschap met jouw moeder. Kwamen jullie ook wel eens in het klooster?

Bob Bakker zei op 1 oktober 2018 om 12:34 uur

Ik weet niet of mijn moeder er wel eens kwam. Ik ben er nooit geweest. Nu stelde dat klooster ook niet veel voor in die tijd: een barak naast de meisjesschool tegenover de kerk.

Marilou Nillesen zei op 1 oktober 2018 om 16:39 uur

Ah duidelijk Bob, bedankt voor je berichtje. Heeft de vriendschap tussen de zuster en je moeder lang stand gehouden?

Bob Bakker zei op 2 oktober 2018 om 14:09 uur

Ik heb er een hele tijd over zitten peinzen, want ik weet het niet precies. Ik ben tot de conclusie gekomen dat het in het schooljaar 1957/58 moet zijn geweest. Daarna weet ik het niet. Ik kan me wel herinneren dat ik haar ook niet meer in de buurt heb zien fietsen. Je zag de zuster namelijk iedere dag wel naar hun klanten/patiënten fietsen. Maar Julia was opeens verdwenen.

Marilou Nillesen zei op 3 oktober 2018 om 11:37 uur

Intrigerend, Bob! Wat er precies is gebeurd, zal altijd wel een mysterie blijven... Maar dank voor je reactie!

F Bakkers zei op 31 maart 2020 om 10:47 uur

Ik dacht dat er in Tegelen ook een klooster ( nu verzorging huis) van deze orde is geweest !

Marilou Nillesen zei op 1 april 2020 om 13:20 uur

Bedankt voor je bericht, F. Bakkers. Dat klopt inderdaad, ik vind al snel dit:
https://www.dezorggroep.nl/st-julia

En: "Een ander deel van het gebouw is als klooster in gebruik door de Zusters van Onze Lieve Vrouw." Bijzondere constructie, vind je niet?

Alfons Jaakke, pr. zei op 12 augustus 2020 om 09:49 uur

In 1942 - ik was toen zes jaar - mocht ik misdienaartje zijn bij de zusters Auxiliatricen aan de Egelantiersgracht in de Jordaan te Amsterdam. Hun kloostertje "Christo Regi" bevond zich in een aantal bijeengevoegde oude panden aan de gracht. De zusters deden veel goed werk aan armen, bejaarden en zieken. Ik heb goede herinneringen aan zuster Oda, een schat van een mens, die voor de jongens een werkclubje organiseerde op woensdagmiddag: figuurzagen, puzzelen, en tegelijk wat godsdienstondericht. Na de oorlog, we waren al wat ouder (+ 10 jaar), richtte zij een clubje op van "pauselijke zouaven" : we knutselden schildjes en zwaarden in elkaar (geel-wit) en 'verdedigden' aldus uitgerust Kerk en paus. Ik heb er nog een foto van. Toen ik ging studeren voor priester, ben ik ze uit het oog verloren. Waarschijnlijk zijn ze in de jaren zestig vertrokken.

Marilou Nillesen zei op 12 augustus 2020 om 11:09 uur

Veel dank voor deze mooie reactie, Alfons. We zijn heel benieuwd naar de foto waarover je spreekt. Als je die met ons zou willen delen, dan plaatsen we die hier graag bij (als je het zelf ook een goed idee vindt, mail dan de foto naar info@bhic.nl ovv zusters Auxiliatricen). Alvast dank!

F.Bakkers zei op 14 augustus 2020 om 17:59 uur

Ben blij te horen dat er iets meer bekend is/wordt over het betreffende klooster. Het is ook geen alom bekende orde .

dr. Jaakke pr. zei op 2 september 2020 om 14:56 uur

Dag Marilou, Na langdurig zoeken eindelijk het fotootje gevonden 8/12 cm.
genomen op het binnenplaatsje, elf jongens van wie ik de namen niet meer ken en zuster Oda. Zelf sta ik links boven en mijn 2 jaar jongere broertje Fred rechts boven, allemaal met schildjes en sjerpen met de tekst Christo Regi, en de afbeelding van paus Pius de XII. (ongeveer 1945)
Ik ga iemand vinden om te helpen deze foto naar het opgegeven adres door te sturen. Nog even geduld dus. Het vervult mij met een zekere weemoed wanneer ik naar deze afbeelding kijk, en me afvraag wat er van deze jongetjes en zuster Oda geworden is. HG Alfons Jaakke, pr.

Marilou Nillesen zei op 3 september 2020 om 08:40 uur

Ach, wat mooi dat de zoektocht niet voor niets is geweest. Alleen al de omschrijving maakt me heel nieuwsgierig. Dat weemoedige, dat kan ik me voorstellen. Wie weet, levert het nog reacties op en wordt een aantal vragen beantwoord.

Veel dank alvast voor alle moeite, ik wacht uiteraard geduldig af.

alfons jaakke pr. zei op 14 september 2020 om 15:18 uur

Dag Marilou,
Vandaag met behulp van een vriend het fotootje ge-emaild naar het adres: info@bhic.nl, zoals door jou opgegeven. Rechts staat Mère Oda, linksboven ikzelf en rechtsboven mijn broertje Fred. Een aantal achternamen herinner ik mij nog wel, maar niet meer wie =wie.
Het is goed om te weten dat het zusterklooster zich bevond aan de Egelantiersgracht in de Jordaan te Amsterdam. en grensde aan het R.K. Sint-Andrieshofje dat nog steeds bestaat en één van de oudste hofjes is van Amsterdam.
Behalve Mère's die naar buiten gingen op zieken- en armenbezoek had je ook Soeurs die het huishoudelijke werk verrichtten: schoonmaak, koken, herstelwerk enz.
Ik weet niet goed wanneer de zusters er zijn weggegaan: in de 60er of 70er jaren. Ze hadden ook een kleine kapel waar elke ochtend de H. Mis werd opgedragen door een pater S.J. van de parochie De Zaaier aan de Rozengracht, en waar de zusters ook het dagelijkse officie zongen. Ik ben er ook misdienaartje geweest. Nogmaals: de zusters hebben in de Jordaan veel goed werk verricht aan armen, ouderen, hulpbehoeftigen en aan de jeugd.
Groet van Alfons Jaakke pr. (geboren 21 augustus 1936)

Marilou Nillesen zei op 15 september 2020 om 12:23 uur

Bedankt voor je reactie, Alfons. Ik neem achter de schermen even verder contact op.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.