Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De H. Johannes de Doperkerk in Oerle

RK kerken

In de periode 1250-1254 droeg Berta, vrouwe van Oerle, de kerk van Oerle over aan de abdij van Postel. Zo weten we dus dat Oerle in die tijd al een kerk had. Zeer waarschijnlijk was de kerk door de adellijke familie Van Oerle gebouwd, want op hetzelfde terrein, waaromheen een gracht was aangelegd, stond ook hun huis. Het kwam in die tijd veel voor dat vooraanstaande families een eigen kerk hadden.

Dat was de eerste kerk van Oerle. De tweede verrees rond 1450. In 1648 werd de kerk in beslag genomen: het plaatselijk bestuur werd eigenaar van de toren en de kerk werd in gebruik genomen door de protestanten. Dat duurde tot 1798.

Toen in 1877 werd besloten om een nieuwe kerk te bouwen, probeerde men zo veel mogelijk gebruik te maken van de oude kerk. De toren bleef staan en de fundering werd deels gebruikt voor de nieuwe kerk, die veel groter was en een indrukwekkende koepel had.


Maar het combineren van nieuwe en oude funderingen bleek geen goed idee: de nieuwe waren veel zwakker dan de oude en daardoor verzakte het gebouw. Al in 1909 moest worden besloten om de koepelkerk af te breken wegens instortingsgevaar. Ook de oude toren moest nu wijken en de nieuwe kerk, die in 1912 werd ingewijd, kreeg een nieuwe toren. Toch rest er iets van de historie: de fundamenten van de voorgangers van de huidige kerk zijn zichtbaar gemaakt in de bestrating van het kerkplein.

 

Foto: A. Ansems, 2008. Bron: WikipediaFoto: A. Ansems, 2008. Bron: Wikipedia

Maar dat is niet alles: Oerle bezit een zeer bijzonder kunstvoorwerp. Het heeft te maken met de patroon van de kerk: de H. Johannes de Doper. Hij kwam door onthoofding aan zijn eind en volgens de Bijbel werd zijn hoofd na de terechtstelling op een schotel gelegd. De kerk van Oerle heeft een eikenhouten schotel met daarop het hoofd van Johannes de Doper afgebeeld. Het is een kunstwerk uit de zestiende eeuw. Vanwege de kostbaarheid wordt het in het Museum voor Religieuze Kunst in Uden bewaard; in Oerle is een replica te zien.

De ontkerkelijking slaat echter ook in Oerle toe. In juni 2016 zal de laatste H. Mis worden gevierd. Er wordt gezocht naar een waardige herbestemming…

Het gebouw is gebleven, maar de pastoors en kapelaans zijn verdwenen. Toch leven er aan hen vast veel herinneringen bij de parochianen van toen. Aan pastoor Bless bijvoorbeeld, die in de jaren vijftig en zestig de heilige mis verzorgde in de Johannes de Doperkerk. Hij was al in 1947 naar de parochie gekomen, en zal zijn parochianen in de Sixties onderhand wel hebben gekend - en zij hem. Al was het maar door alle biechten die hij moet hebben afgenomen. Op de foto hieronder is pastoor Bless druk bezig om een voetbalveld in te zegenen. Met de wijwaterkwast van alles en nog wat besprenkeld door zulke 'mannen Gods'. Auto's, nieuwe gebouwen, vee, enzovoorts... Zo ging dat toen. Wat weet jij nog van Bless en de andere zielzorgers uit Oerle? Deel je verhalen met ons hieronder. We zijn benieuwd!


Pastoor Bless zegent een voetbalveld  

Een zonnige dag in Veldhoven op 23 augustus 1959, terwijl sporters zich verzamelen aan de Heikantsebaan. Die dag stond een plechtige inzegening van het voetbalveld op de agenda door pastoor H. Bless. We zien hem hier in actie met de wijwaterkwast. (Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, 131408, foto: Waarma)

 

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.