Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Paulus en Antoniuskerk in Vught

RK kerken

De H.H. Paulus en Antoniuskerk, ingewijd in 1954, stond aan de Esscheweg en was een ontwerp van E. Nijsten. Het godshuis sloot in 1991 de deuren, waarna de parochianen terechtkonden in de St. Paulus en St. Janskerk aan de Lidwinastraat.

Pastoor Maessen (foto: collectie BHIC)
Pastoor Maessen zegent de eerste steen van de Paulus en Antoniuskerk, 1953. (foto: collectie BHIC, id.nr. 1634-008380)

Op de foto zien we de bouwpastoor van de Paulus en Antoniuskerk, de priester P.A.C.Th. Maessen, terwijl hij met de daarvoor bedoelde kwast (aspergillum) wijwater sprenkelt over de eerste steen van het te bouwen godshuis. Deze ceremonie, bijgewoond door een klein leger jongere en oudere geestelijken, vond plaats in juni 1953.

Het zegenen van mensen, dieren, gebouwen en kleinere objecten was een van de gebruikelijke pastorale taken en vroeger trok dat nog vele gelovigen. Auto's, scholen, paarden, vee, jachthonden, je kon het zo gek niet bedenken of het werd op deze wijze door tussenkomst van de pastoor beschermd tegen allerlei onheil.

Maessens kapelaan in die beginjaren was de twintig jaar jongere priester H.M. Vervoordeldonk. In de jaren zestig werd de H. Mis in de Paulus en Antoniuskerk opgedragen door de pastoor Th.A. Kuijpers. Over deze en andere geestelijken van vroeger (we zien er diverse op de foto) doen vast nog wel wat verhalen de ronde. Je kunt die hieronder met ons delen.

19

Reacties (19)

Anton Vogt zei op 21 december 2019 om 10:02 uur

Mijn vader heeft aan deze kerk gewerkt. Ik ging, als jongen van 10 naar de st Willibrordus basis school tegen over de kerk. Kort daar na, in 1958, zijn wij, als familie, voor goed vertroken naar Australie.

Marilou Nillesen zei op 22 december 2019 om 20:25 uur

Jee Anton, meer dan zestig jaar geleden! Heb je nog veel herinneringen aan Vught?

erna zei op 20 januari 2020 om 13:26 uur

deze kerk ben ik in gedoopt. Hij stond aan het Moleneindplein en niet de Esscheweg. Ik zat op de Lidwinaschool die tot aan ongeveer 1967 meisjesschool was. De Willibrordusschool was de jongensschool. Toen ik naar de 4e klas ging werden de klassen gemengd. Ik moest naar de jongensschool. Wij hadden een leraar meneer van Spijk. Hij meende dat als je niet op lette je de borstel of schoolkrijt naar je hoofd gesmeten kreeg. Soms sloeg hij ook wel eens met de liniaal op je tafel om je bij de les te houden. Na 3 maanden werd ik weer naar de Lidwinaschool gestuurd.

Marilou Nillesen zei op 20 januari 2020 om 19:28 uur

Ah ja, de laagvliegende borstel: dat fenomeen horen we hier nog wel eens voorbij komen... Was je blij weer terug te zijn op de Lidwinaschool, Erna?

Hans van Wijk zei op 26 december 2020 om 12:30 uur

Weet iemand hoe lang de nood kerk er heeft gestaan.

Norah zei op 26 december 2020 om 16:51 uur

De noodkerk is in gebruik genomen op 14-08-1949; Moleneindplein, Vught.
De eigenlijke kerk op 28-06-1954. Bouwpastoor was pastoor Maessen.
Mvg.

Toon Rombouts zei op 20 februari 2021 om 00:55 uur

Ja, lang geleden, maar niet meer uit te wissen. De broeders waren de docenten, althans over het algemeen. Een zeer sterke band met de nabij gelegen kerk. Op de nabij gelegen meisjesschool zwaaiden de nonnen de scepter. De kerk (uiteraard daar de Roomse) had een zeer zware, drukkende, invloed op het leven, dus ook op het schoolse gebeuren. Regelmatig de pastoor over de vloer, godsdienstlessen, veel kerkelijke "uitjes" , zoals biechten in klasformatie naar de kerk, mariamaand (mei) en dus dan dagelijks naar de kerk. Had je een -4 tje met roosjes en als je naar de kerk was geweest, mocht je een roosje inkleuren. Oh wee, als je wel gekleurd had en er niet was geweest. Het werd streng gecontroleerd. Kinderen, die wat minder bezig waren met het Roomse en ook een onvoldoende voor godsdienst op het rapport kregen waren op voorhand uitgesloten voor middelbaar onderwijs. Daar zorgde de clerus wel voor en de meeste ouders namen dat voor lief. "de kerk" regeerde en was baas. "appeltjes jatten" uit de pastoorstuin leverde extra straf op als je dat had opgebiecht.
Het was een vast gegeven in het leven van die tijd. De jaren '60 gaven een omslag. De Roomse invloed viel grotendeels weg. De kerken stroomden leeg (jaren '50 wel 1.000 bezoekers op een zondag, later enkele tientallen). Desalniettemin een aanvaardbare jeugd gehad. Je wist ook niet beter. Sterker nog: afvalligen konden op dat moment bijna altijd een (goede) loopbaan wel vergeten. Daar zorgde de clerus wel voor. Nu, 2021, gruw ik er soms nog van, maar toen.....het hoorde zo. Keuze was eigenlijk -nul-. Wil ik het overdoen? Ja en nee. Het was erg beschermd leven, duidelijke grenzen. Nu: enorm betuttelen. Onaanvaardbaar. Andere tijden en dus andere gewoonten.

Thijs de Leeuw zei op 22 februari 2021 om 09:28 uur

Bedankt voor deze bijdrage, Toon. Interessant wat je schrijft over (het einde van) het confessionele tijdperk. Merkte je van die omslag ook al wat in de jaren vijftig, ook al zaten de kerken toen dus nog stampvol? En hoe heb jij die omslag in de jaren zestig destijds ervaren?

Hans Doreleijers zei op 23 februari 2021 om 19:31 uur

Ik kan me de wijding van de kerk nog goed herinneren. Voordat deze kerk opende, was er nog 'n kleine noodkerk die later voor jeugd doeleinden gebruikt werd. Van 1958 tot 1966 (toen we naar Canada emigreerde) ben ik in deze kerk misdienaar geweest. Ik herinner mij Pastoor Maessen als een energieke man die voor jaren lang probeerde om een toren bij de kerk the bouwen. Dat is hem nooit gelukt.

Erna zei op 23 februari 2021 om 19:37 uur

Hans waar heb jij op school gezeten? Ik kan me nog herinneren dat er bij mij in de klas een jongen was die ging emigreren

Hans Doreleijers zei op 23 februari 2021 om 21:51 uur

Erna, ik heb op the Willibrordus school gezeten. Dit was de lagere school. Daarna op het Jacob Roelands College in Boxtel. It moet toegeven dat ik de naam Erna niet herken, maar dat kan ook aan mijn geheugen liggen.

Erna zei op 24 februari 2021 om 07:06 uur

Nee dan ben jij niet die jongen. Ik heb 3 maanden op de Willibrordus school gezeten, en daarna weer snel terug naar de lidwinaschool

Hans Doreleijers zei op 24 februari 2021 om 21:17 uur

Dat klopt dan Erna. Toen ik op de Willibrordus school zat (tot 1962), waren er geen meisjes bij mij in de klas. Die zaten allemaal op de Lidwinaschool.

Shelley zei op 25 maart 2023 om 17:51 uur

Ik heb een heel andere herinnering aan deze kerk. Ik ben katholiek gedoopt en opgevoed en de bijbelse verhalen hadden altijd veel invloed op me.
Ik studeerde in. Utrecht en ging met een vriendin naar The exorcist. De film maakte me zo bang, haalde alle hel en verdoemenis in me naar boven. Uit angst ging ik naar mijn ouders die in Vught woonden en heb een week bij mij moeder geslapen. Ik las toen in de krant (Klaverblad?) dat Jesus Christ Superstar in de kerk aan het Moleneindplein vertoond zou worden. Dacht dat dat mijn angst zou weghalen en ben met mijn moeder gaan kijken. Het hielp niet echt ....
Dat was in 1973/74. Dat is mijn herinnering.

E.C. Swarts zei op 26 maart 2023 om 19:07 uur

Ik heb geen enkele herinnering aan deze kerk maar wel aan de Willibrordusschool waar ik de 6e klas mocht afmaken en het VGLO. Als dwarse kikker was ik al van de Mariaschool gestuurd en ging naar de openbare lagere school waar ik halverwege de 6e klas naar huis mocht en ik aangemeld werd bij de Aluwissiusschool waar ik niet welkom was en er maar een overbleef, juist. Dan naar de MULO dachten mijn ouders, helaas niet welkom, het werd de ULO in Vliedberg. Wat Toon Rombouts al aanhaalde, als je niet naar de pijpen van de lange rokken danste dan kon je het in Vught wel vergeten. Na 10 maanden ULO was het daar ook over en voorbij. Ik was 15 en kreeg toestemming van mijn ouders om te gaan varen, kregen ze eindelijk rust en ik ook. Was meteen 4 maanden rondje Afrika gaan doen, heerlijke tijd, halve wereld gezien tot mijn diensttijd, die deed ik in Duitsland (Huzaren).

Thijs de Leeuw zei op 13 april 2023 om 14:38 uur

Bedankt Shelley en E.C. Swarts voor jullie bijdragen. Wat mooi om te lezen dat er nog zulke levendige herinneringen aan deze kerk zijn, of dan in ieder geval aan de geestelijkheid en de invloed die deze op het onderwijs heeft gehad.

Maja zei op 1 november 2023 om 22:03 uur

Erna. Was jij van indische afkomst dan was jij mijn klasgenootje

Marianne van den Brandt zei op 4 februari 2024 om 18:44 uur

In 1971 zijn wij getrouwd in deze kerk. Wij zijn daarna verhuisd naar het westen van het land (Haarlem, Amsterdam, Purmerend, Hoorn) om uiteindelijk in de Betuwe tot rust te komen. Mijn schooljaren heb ik doorgebracht op de Lidwinaschool en de R.-K. Mulo te Vught.

erna hodenius zei op 5 februari 2024 om 09:01 uur

@ Maja: nee dat was de andere Erna

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.