Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Martinuskerk in Eindhoven

RK kerken

Als je voor de Martinuskerk in Tongelre staat, verbeeld je je misschien even dat je in Frankrijk bent. Niet helemaal ten onrechte: deze Eindhovense kerk is gebouwd naar het voorbeeld van de Franse kathedralen. Sommigen zeggen naar die van Tours, anderen naar de Notre Dame in Parijs.

Foto: © Job van Nes, 2009. Bron: www.reliwiki.nl
© Job van Nes, 2009. Bron: www.reliwiki.nl


Hoe dan ook: het is onmiskenbaar Franse gotiek en geheel in de middeleeuwse traditie zijn de torens niet af. Talloze kerken uit die tijd moeten ze missen, omdat op een zeker moment het geld op was. Precies hetzelfde gebeurde met de Martinuskerk. Hoewel bouwpastoor Van Kessel er zelf maar liefst 20.000 gulden in had gestopt, bleven de torens onvoltooid.

Ook zonder de torens is de kerk zonder meer de status van rijksmonument waard. Het gebouw werd ontworpen door Emmanuel Corbey en in 1891 ingewijd. Het is nog steeds in gebruik als kerk en staat op de plaats van de middeleeuwse kerk.

Pastoor Van Amstel (foto: collectie KDC)
Pastoor Th.H.G. van Amstel
(bron: collectie Katholiek Documentatie Centrum)


Op een van de foto's zien we een van de pastoors van de Martinuskerk, Th.H.G. van Amstel. Hij werdin 1936 tot pastoor in Tongelre benoemd, nadat hij 18 jaar in Tilburg kapelaan was geweest. Hij vierde in 1942 in Tongelre zijn zilveren priesterjubileum en in 1957 zijn veertigjarig jubileum. Ook in de jaren zestig bediende hij de parochie nog. Zijn kapelaan was de priester A.G.W. Wagemakers. In 1964 werd pastoor Vogels in de parochie ingehaald.

Wij zijn benieuwd naar jouw herinneringen aan het katholieke leven van vroeger, in de kerk en in de parochie.

 

9

Reacties (9)

Wilhelmina van der Heijden zei op 30 oktober 2020 om 19:17 uur

In deze kerk ben ik gedoopt! Jarenlang op de Koudenhovenseweg gewoond!

Marilou NillesenBHIC zei op 30 oktober 2020 om 21:42 uur

Wat leuk, WIlhelmina! Heb je toevallig een foto van je doop die je met ons wil delen? Als je die stuurt naar info@bhic.nl ovv Martinuskerk, dan zetten we die hier graag bij.

Jan van den Dungen zei op 5 maart 2021 om 11:18 uur

Kapelaan Piet Vogels (*Leende 1915) stamt uit een generatie die eigenlijk voor en tijdens WO-II actief moest worden in hun eerste functie. Zijn Eerste H.Mis in Leende, waar zijn vader Justinus Vogels burgemeester was, werd dan ook sober gehouden, omdat juist de oorlog was uitgebroken.
In oktober 1940 werd hij op zijn eerste standplaats benoemd tot kapelaan van de Caecilia-parochie in Veldhoven-Dorp en bleef daar tot 1947. Hij werd vervolgens kapelaan in de Petrusparochie van Bergeyk-’t Hof en vertrok daar in 1958 om wederom kapelaan te worden van de parochie H. Petrus in Eindhoven-Woensel. Vijf jaar later, eind december 1964 werd hij pastoor van de St. Martinusparochie in Eindhoven in Tongelre, de voormalige gemeente, waar zijn vader eertijds wethouder van was. De pastoor duldde geen tegenspraak of samenspraak. Zijn opvolgende kapelaans hadden geen enkele inspraak in liturgievernieuwing of id. Tijdens diens afwezigheid beheerde de huishoudster de portemonnee, stond mensen aan de deur te woord, vroeg ze om later terug te komen en briefde alles terug aan Mijnheer.
Pastoor P.C.M. Vogels overleed in september 1980, 65 jaar oud en werd begraven op het kerkhof van de St. Martinusparochie in Tongelre.
Foto: Pastoor Vogels eind jaren '60 voor de Martinuskerk in Tongelre met naast hem zijn kapelaan Leo Le Large. Let op het onderscheid in hoofddeksel

Thijs de LeeuwBHIC zei op 8 maart 2021 om 07:49 uur

Bedankt, Jan, ook voor je werk op andere (kerk)pagina's. Dit waarderen wij enorm. In je beschrijvingen zie je mooi de loopbaan en standplaatsen van de Brabantse clerici terug.

Yvonne Henderson zei op 3 augustus 2023 om 06:00 uur

Pastoor Van Amstel werd al in 1936 tot pastoor in Tongelre benoemd, nadat hij 18 jaar in Tilburg kapelaan was geweest. Hij vierde in 1942 in Tongelre zijn zilveren priesterjubileum en in 1957 zijn veertigjarig jubileum.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 3 augustus 2023 om 08:20 uur

Bedankt Yvonne, we passen het aan.

A. van Overbruggen zei op 2 september 2023 om 23:42 uur

Een berichtje uit Hongarije. Ik werd in de Martinuskerk gedoopt op 13 april 1943, daags na mijn geboorte. Kapelaan van der Pas doopte me. Peter en meter waren mijn neef Frans van den Hurk, koster in/van de Martinuskerk en mijn nicht Toos Claas(later getrouwd met Karel de Greef). Pastoot van Amstel was een fanatieke supporter van de voetbalclub RKVV Tongelre en liet zich tijdens de wedstrijden regelmatig horen met zijn uitroep "Uiterts", wat inhield dat er via de vleugels gespeeld moest worden. Tijdens een vriendschappelijke uitwedstrijd in en tegen Boxtel, kwam hij tijdens de rust het kleedlokaal binnen met een tas vol appels uit zijn eigen tuin. Toen een van de spelers een appel pakte en op wilde eten, de pastoor had het kleedlokaal al verlaten, kreeg de desbetreffende speler een stevige uitbrander van de trainer: "je kunt tijdens de rust wel wat drinken maar eten doen we niet". De vader van pastoor Vogels is volgens mijn moeder ook een tijdje koster geweest in de Martinuskerk. Kapelaan Boeijen was in mijn tijd, net als kapelaan Wagemakers en pastoor van Amstel, een van de geestelijken die de huwelijks-en uitvaartmissen en de kruisweg verzorgden. In de Martinuskerk werd ik ook gevormd door bisschop Mutsaars uit Den Bosch en ook "vierde" ik er mijn kleine en grote communie. Kapelaan Le Large heeft ook de huwelijksdienst geleid van mijn jongste zuster. Een poos daarna heeft hij het priestersambt verlaten en is in het huwelijk getreden. Voor mijn huwelijk, dat ik graag in de Martinuskerk wilde sluiten kreeg ik van de toenmalige bisschop van Den Bosch geen toestemming omdat mijn toekomstige echtgenote niet katholiek was.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 september 2023 om 15:08 uur

Bedankt A. van Overbruggen voor deze bijdrage! Vooral ook door die laatste zin realiseer je je dan dat het wel om andere tijden ging. Daar was dus bisschoppelijke toestemming voor nodig.. en dat deze dan ook niet wordt verleend, dat is wel wat zeg.

Y Henderson zei op 12 september 2023 om 08:02 uur

18

Tongelrenaar Paul Theelen heeft zich jarenlang verdiept in de geschiedenis van oud-Tongelre en dit ook gedeeld op zijn site theelen.info:
"Toen de oude kerk in 1891 werd gesloopt, werd vastgesteld, dat het bovendeel dateerde uit 1325, terwijl het Romaanse onderstuk zeker ouder moet zijn geweest. Sloop van de oude kerk was niet beslist noodzakelijk geweest, omdat de huidige kerk ongeveer honderd meter verderop werd gebouwd. Bij het slopen vond men ook nog enkele oude graven, waarvan één waarschijnlijk van de in 1772 overleden Jonker Johan Carel de Jeger, die in 1719 het kasteel Coudenhoven had gekocht. De gemeente Tongelre heeft de bouw van de kerk mede mogelijk gemaakt door een bouwsubsidie. Ook nam de gemeente het puin van de oude kerk kosteloos over, om daarmee de weg naar de Collse watermolen te verharden. In het verslag van de gemeente over 1891 kunnen we lezen:
“De wegen zijn in den loop van het jaar veel verbeterd door het bestorten met puin, afkomstig van de gesloopte oude kerk en toren. De verbetering betreft vooral de zandweg vanaf de kom tot aan het gehucht Urkhoven."

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.