Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De H. Sacramentskerk in Breda

RK kerken

Breda heeft iets met het H. Sacrament. In de Middeleeuwen werd het H. Sacrament van Niervaert aanbeden. Bisschop Hopmans zocht rond 1925 naar manieren om de aanbidding van het H. Sacrament nieuw leven in te blazen.

Foto: BHIC, Collectie Provincie Noord-Brabant
Foto: BHIC, Collectie Provincie Noord-Brabant

Het was zijn bedoeling om die aanbidding 24 uur per dag, zeven dagen in de week te laten plaatsvinden. Een ‘altijddurende aanbidding’ dus. Dat moest gebeuren in een kerk die aan het H. Sacrament was toegewijd. Dag en nacht zou de kerk voor die aanbidding open staan, zo was de bedoeling. Maar de bisschop was naast idealist ook een realist. Zo’n altijddurende aanbidding kon je niet aan gewone parochianen overlaten. Daarom zorgde hij ervoor dat er naast de kerk een klooster kwam met zusters Benedictinessen van de Altijddurende Aanbidding van het Heilig Sacrament.

De Sacramentskerk kwam te staan in de wijk Zandberg, aan de Zandberglaan. Op Sacramentsdag 1925 legde bouwpastoor Van Meel de eerste steen en één jaar later vond de wijding plaats. Helaas was er te weinig geld om het hele ontwerp van architect Jan van Dongen uit Apeldoorn uit te voeren. Zo ontbraken de toren en enkele mozaïeken in het interieur.

Je moet altijd oppassen om iets voor de eeuwigheid te organiseren. Aan de altijddurende aanbidding kwam immers rond 1970 een einde. De zusters zijn inmiddels vertrokken.

Ook de kerk zelf had niet het eeuwige leven. Daar zag het er althans rond 2000 naar uit: de nieuwe Jeruzalemparochie wilde de Sacramentskerk sluiten. Daarop kocht het koor van de kerk het gebouw en nam de exploitatie over. De Sacramentskerk is dus nog als kerk in gebruik, maar ook als concertzaal. Misschien niet voor de eeuwigheid, maar het begin is in ieder geval gemaakt.

Reageer hieronder en deel je herinneringen aan de kerk, het leven in de parochie en de geestelijken van vroeger.

Pastoor Duyse
Pastoor C.A. van Duyse (tweede van links)
Baron van Oldenzeel tot Oldenzeel
Baron Van Oldenzeel tot Oldenzeel, kapelaan van de H Sacramentskerk (bron: collectie Katholiek Documentatie Centrum)
16

Reacties (16)

Michael Jepkes zei op 1 januari 2015 om 18:33 uur

In 1993 maakte ik een wandschildering op een scheidingswand tussen absis en schip van 11,5 meter x 8,5 meter. Op de schipzijde is een collageachtige compositie ontstaan met een tondo van glas-in-lood. Aan de koorzijde een verbeelding van de Emmausgagers met gecalligrafeerde bijbelteksten.

A. v.d. Brink zei op 8 maart 2015 om 11:19 uur

Geachte heer Buijks,
Volgens http://reliwiki.nl/index.php/Breda,_Zandberglaan_58_-_Sacramentskerk is de Sacramentskerk ontworpen door architect J.A. van Dongen uit Breda.
Met vriendelijke groet, AvdBrink

Annemarie van Geloven zei op 9 maart 2015 om 12:25 uur

@ Michael Jepkes, hebt u misschien een foto van uw wandschildering die wij kunnen plaatsen? Het lijkt me heel mooi wat u gemaakt heeft!

Annemarie van Geloven zei op 9 maart 2015 om 12:27 uur

@A.vd Brink, dank voor uw reactie. Ook op de erfgoedweb Breda wordt de naam van J.A. van Dongen als architect genoemd.

Annemarie van Geloven zei op 11 maart 2015 om 15:41 uur

En kijk, daar is de foto al! Hartelijk dank daarvoor!









































Mieke Sleddnes-van der Eerden zei op 27 maart 2015 om 17:23 uur

Aan de Sacramentskerk heb ik mooie herinneringen. Links van de kerk was de Claraschool voor meisjes waar ik mijn kindertijd op ben geweest. (van 1933 tot 1940) Daarna ging ik naar de Mulo op de Baronielaan. Direct na de oorlog waren er de Ziekentridiums waarbij ik meehielp. De zieken moesten van de Claraschool naar de kerk gereden worden. Ik herinner me dat het altijd mooi weer was. Op het schoolplein was het dan heel gezellig.

A. van den Brink zei op 6 mei 2015 om 18:33 uur

Aan Annemarie van Geloven: @ uw mail dd. 9 maart j.l. Dank voor uw bevestiging. Toch zie ik nu in andere bronnen, dat de architect van de Sacramentskerk J.G.A. van Dongen (1896-1973) uit Apeldoorn is geweest. Dit is een neef van architect J.A. van Dongen (1866-1934) uit Breda.
Met vriendelijke groet, A. van den Brink.

Mariët Bruggeman zei op 7 mei 2015 om 11:44 uur

Beste Meneer van den Brink, bedankt voor uw reactie. Zou u me nog even kunnen laten weten uit welke bronnen u de juiste naam van de architect heeft gehaald. Dan kunnen wij ons verhaal daarop aanpassen.

Mariët Bruggeman zei op 7 mei 2015 om 14:30 uur

Beste Meneer van den Brink, hartelijk dank voor het doorsturen van de links. Het is altijd handig om meer achtergrondinformatie te hebben.
We gaan de naam van de architect zeker aanpassen in de tekst.
Nogmaals bedankt!

Paul Huismans zei op 7 mei 2015 om 14:37 uur

@ A. van den Brink. Beste mijnheer Van den Brink, nogmaals hartelijk dank voor uw opmerkzaamheid. Zo te zien was de naam van de architect weggevallen en alleen zijn woonplaats overgebleven. De tekst is inmiddels aangepast.

Michael Jepkes zei op 23 januari 2016 om 20:07 uur

Op 6 maart 2016 houdt Michael Jepkes om 16 uur een kunstbeschouwing over het werk van Jhieronymus Bosch in de kapel van de Sacramentskerk aan de Zandberg;aan te Breda. Het Herman Hollandersconsort zal XVIe eeuwse muziek ten gehore brengen. Er is een collecte na afloop ten behoeve van het onderhoud van de kerk

Mariët Bruggeman zei op 25 januari 2016 om 11:24 uur

Ik hoop dat het druk wordt deze avond, Michael. Zodat de collecte zeker zijn vruchten zal afwerpen.

Peter Melissen zei op 1 september 2020 om 14:37 uur

In de beginjaren '70 was ik misdienaar in de Sacramentskerk (was leerling Sacramentsschool van 1968-1974). Toen waren het pastoor Sträter en kapelaan de Vos die de scepter zwaaiden.

Jur Nihot zei op 11 januari 2023 om 17:57 uur

In de jaren 50 was er behalve pastoor Van Duyse, kapelaan Van Boxel en kapelaan baron Van Oldeneel tot Oldenzeel ook nog kapelaan Soffers, die bouwpastoor werd in Etten-Leur. Ik zat op de Sacramentsschool achter de kerk en was lid van het jongenskoor o.l.v. de bekende dirigent, componist en organist Louis Toebosch. Het kleine koor ingebouwd boven achterin de kerk werd later uitgebouwd in de kerk zelf. Er kwam ook een nieuw orgel (Flentrop) en er kwamen orgelconcerten. Ook aan het 3-daagse ziekentridium heb ik enkele keren meegewerkt: bij het 'verbouwen' van de kerk en als brancardier. Het waren mooie indrukwekkende dagen.

Thijs de Leeuw zei op 25 januari 2023 om 11:01 uur

Bedankt Jur voor deze aanvulling en het delen van je - mooie - herinneringen aan deze kerk.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.