Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Sint-Adrianusgesticht in Hilvarenbeek

Kloosters

Op bezoek bij je opa of oma of als juf voor de klas, je had grote kans om in Hilvarenbeek nonnen van de congregatie van de Zusters van Liefde van Tilburg tegen te komen. Oudere bewoners zullen nog de nodige herinneringen aan hen hebben. Deel ze op www.bhic.nl!

Sint-Adrianusgesticht in 1935 (collectie Regionaal Archief Tilburg)Nadat broer en zus Arnoldus en Clasina Pijnenborgh verschillende schenkingen aan de RK kerk in Hilvarenbeek hadden toegezegd ‘tot het bestaan van een godsdienstig instituut’, kwamen de eerste drie Zusters van Liefde van Tilburg in 1852 naar Hilvarenbeek. Ze gaven onderwijs aan arme meisjes en woonden enige tijd aan het Vrijthof.

Na de dood van Clasina Pijnenborgh verhuisden ze in 1868 naar haar woonhuis aan de Paardenstraat op de hoek van de Doelenstraat. Achter dit pand stond sinds 1856 de armenschool, waar ter verhoging van de inkomsten weldra ook les gegeven werd aan meisjes die schoolgeld konden betalen.

Pastoor L. Jurgens van Hilvarenbeek liet aan de Koestraat het Sint-Adrianusgesticht bouwen, dat in de jaren 1906-1907 werd betrokken. Naast het onderwijs aan de lagere school en de bewaarschool kregen de zusters nieuwe taken: ze gingen hulpbehoevenden en zieken in het gasthuis verplegen en inwoners uit Hilvarenbeek verzorgen, die aan besmettelijke ziekten leden.

Kapel van het Liefdegesticht, 1930 (collectie Regionaal Archief Tilburg)

Het klooster en het ernaast gelegen patronaat werden in 1926 eigendom van de congregatie. Na de oorlog bleek het Adrianusgesticht volkomen verouderd. Omdat renovatie niet haalbaar was, besloot men tot de bouw van een nieuw bejaardentehuis. Het complex werd verkocht aan de Stichting Bejaardenzorg Hilvarenbeek en zou tijdens de bouw van het nieuwe bejaardenhuis Clossenborch geleidelijk aan worden afgebroken.

De Zusters van Liefde verlieten Hilvarenbeek officieel op 17 juli 1960.

De zusters Franciscanessen van Dongen namen de bejaarden- en ziekenzorg over. Het oude gesticht werd vervangen door het nieuwe Clossenborch, waar de zusters ook gingen wonen. Toen de laatste drie zusters in 1973 vertrokken is de communiteit van de Dongense zusters opgeheven. Het huidige zorgcentrum Thebe-De Clossenborch is in 2003 gebouwd. 

Bron: J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant, Alphen a/d Maas, 2010

Foto's
  • Sint-Adrianusgesticht in 1935. Bron: collectie Regionaal Archief Tilburg, nr. 054710
  • In de kapel van het Liefdegesticht, 1930. Bron: collectie Regionaal Archief Tilburg, nr. 084398
6

Reacties (6)

Anniek van Hoorn - van den Broek zei op 26 januari 2021 om 17:40 uur

In mijn onderzoek naar onze familie geschiedenis ben ik onlangs gestuit op een broer van mijn opa, de heer Johannes (Jan) van den Broek die rond 1939, na het overlijden van zijn vader naar Hilvarenbeek vertrok om daar als tuinman en klusjesman te werken in bejaardentehuis de Clossenberg". Ik denk dat dat in de overlevering misschien Clossenborgh had moeten zijn. Jan overleed op 5 december 1973 en naar nu blijkt is daarna etoude tehuis gesloten toen de zusters vertrokken. Mocht er informatie opduiken over dez man, waar mijn vader naar vernoemd is, dan zou ik daar graag van horen. Vriendelijke groeten, Anniek van den Broek

Marilou Nillesen zei op 27 januari 2021 om 10:02 uur

Hallo Anniek, bedankt voor je berichtje. Je hebt waarschijnlijk wel nog wat meer informatie over bijvoorbeeld zijn ouders? Dan kun je zelf ook dieper de archieven in duiken via:

https://www.bhic.nl/memorix/genealogy/search/persons
en
https://www.regionaalarchieftilburg.nl/

Ook via ons forum kun je de hulp van anderen inroepen:
http://www.bhic.nl/onderzoeken/forum/nieuw-onderwerp-starten

Maar mogelijk ben je op zoek naar andere informatie dan deze genealogische gegevens?
Laat anders maar horen hoor.

H.C.F. Bazelmans zei op 7 mei 2022 om 16:22 uur

Bij toeval-wat surfen-kwam ik het verhaal tegen van Mevr. Anniek van Hoorn - van den Broek Welnu toevallig schot in de roos. Ik heb hier het gedachtenisprentje voor me. Johannes van den Broek. geb. 20 febr. 1893. En overleden te Tilburg 5 dec.1973
Als het om deze persoon gaat kan ik als nu 75 jarige vele passende namen noemen.
Waar ik nu vooral op wil wijze, is de film over die hilvarenbeekse tijd is gemaakt en zeer veel wordt getoond door Beek tv. Een topper! En Jan van den Broek komt hier in voor met enkele van mijn familieleden.
Ook opvallend slechts twee reactie's!
Als het deze persoon betreft wil ik wel inlichtingen geven, voor zover gewenst.

Hoogachtend: H.C.F. Bazelmans.

Anniek van Hoorn - van den Broek zei op 7 mei 2022 om 17:32 uur

Beste H.C.F. Bazelmans, wat ontzettend fijn dat u reageert. Hartelijk dank daarvoor. Het gaat inderdaad om Jan van den Broek, geboren op 20 februari 1893. Zijn vader is drie maal getrouwd geweest en mijn opa Adrianus, Jan en Huub zijn de enige drie kinderen uit het tweede huwelijk. Mijn vader Jan (9 jun 1933 - 28 mar 1998) was zoon van Adrianus en ik ben zelf pas in 1971 geboren en ken deze oud-oom dus niet persoonlijk en als op een na jongste van de familie weet ik ook weinig verhalen. Ik heb wel een foto van een jonge Jan in uniform, maar het zou bijzonder zijn als we bewegende beelden van deze oom zouden kunnen zien. Ik denk dat ook mijn neven en nichten van vaders kant, dat erg leuk zouden vinden want zij herinneren zich deze oud-oom misschien wel (zijn allemaal wat ouder). Als u ons meer kuntvertellen, kom ik graag verder met u in contact . Met vriendelijke groeten, Anniek

H.C.F. Bazelmans zei op 9 mei 2022 om 16:21 uur

Beste mevr. van Hoorn- van den Broek, Ik kan me goed voorstellen dat u en uw familieleden graag levensbeelden willen zien van uw nu nog mystrieus familielid. Voor mij ook een verrassing dat zijn vader driemaal getrouwd was.

Ondanks drukte - (u weet het leven begint pas bij zeventig ) -, heb ik een kort onderzoek gedaan naar de beelden van uw oom. En om pr
oblemen op rechten voorkomen!

Welnu, langs Beek tv en Vimeo kwam ik uit bij YouTube.
Let op! Tik in YouTube.com Hilvarenbeek in 1955. Na 1.33h verschijnt het H.Adrianusgesticht. En dan na 3.56h. verschijnt uw oom. Hij loopt van rechts naar het midden van het beeld. Op de voorgrond mijn wils onbekwame ome Harrie. De kleine man is mijn grootvader Driekske, waarna ik heet.
Maar ook de rest van de film is boeiend. Dus genieten maar! In Hilvarenbeek zijn er meer van den Broek(s) dan op een hand te tellen.
Dus mag ik verwachten dat u uw familielid in een oogwenk eruit haalt.

De verhalen erachter, zou ik u de raad willen geven, overleg met uw familieleden om eventueel met de juiste gegevens een oproep te plaatsen in "De HIlverbode" van uitgegeverij E.M de Jong uit Baarle-Nassau die dit huis aan huis ook goed leesbaar online uitgeeft.

Daarnaast wil voor u ook informeren bij de begraafplaatsbeheerder, hoe de "Zusters van Liefde van Tilburg" de grafrechten hebben geregeld.

In mijn kindertijd sprak hij regelmatig over de plaats Esch (en uiteraard over Vught!)
Tot slot enkele namen van zijn kennissenkring. Baron van Slingelandt, Flip van Gool, Jan van Nuenen. En ook mijn grootvader Driekske Bazelmans en zijn vier wilsonbekwame kinderen.

Mocht er onverhoopt toch persoonlijk contact komen, dan denk ik toch een kleine verrassing te hebben, maar ik wil het hierbij even laten.

Ingelijks met vriendelijke groeten: Henk C.F. Bazelmans.

f.

.

harrie

H.C.F. Bazelmans zei op 14 mei 2022 om 17:06 uur

Beste Mevr. van Hoorn - van den Broek, een kleine verbetering en wat aanvullingen. In mijn vorige bericht moet uiteraard lezen 1.33min. en 3.56min.
Tot de kennissenkring van Jan van den Broek behoorde ook Dionysius Schuttelaars. In het dorp alleen bekend als "De Nies". Hij was stoker van het klooster. Ook een belangrijke functie. Hij was slecht ter been van het kolensjouwen.
Een ander kennis van Jan was dhr. Zwanenberg, telg van de Osse worstenfabriek. Het bierworstje van Zwan.
Ik heb contact gehad met de begraafplaatsbeheerder. Die kende Jan ook. Maar de kans dat zijn graf nog bestaat is slechts 1%. Daarvoor moet u contact zoeken met het archief van de parochie. Op de begraafplaats liggen in een massagraf 17 zusters van Liefde van Tilburg, waaronder enige uit Moergestel. Die zijn niet herbegraven in Tilburg. Het graf van de Baron is een rijksmonument in slechte staat.
Tot slot bezit ik een ander gedachtenisprentje, namelijk Hubertus van den Broek *Vught 5 juli 1895- + Udenhout 2 juli 1961 (begraven huize "Assisie" 5 juli 1961.) Ook een verwant?

Met vriendelijke groeten sluit ik af: Henk Bazelmans.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.