Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De H. Martinuskerk in Olland

RK kerken

Olland is sinds 1865 een zelfstandige parochie. Vóór die tijd hoorde het gehucht kerkelijk bij Sint-Oedenrode.

Interieur van de Martinuskerk (foto: BHIC / Paul Huismans, 2014)
Interieur van de Martinuskerk (foto: BHIC / Paul Huismans, 2014)

Ook voordien was het plaatsje nooit een zelfstandige parochie, maar de kapel van Sint-Petrus, die in 1990 werd ingewijd, verwijst wel naar een oudere kerkelijke geschiedenis. In de vijftiende eeuw stond er al een kapel die aan deze heilige was gewijd, en in 1466 werd nabij Olland zelfs een kartuizerklooster gesticht.

De monniken droegen in de kapel de mis op en leefden van wat hun land opbracht. Dat was echter ook voor deze bijzonder strenge en sobere orde te weinig. Niet voor niets wordt vermoed dat de naam ‘Olland’ onland, slecht land, betekent. Uiteindelijk vertrokken de Kartuizers in 1467 naar Vught. De Petruskapel heeft er nog gestaan tot 1871.

De Martinuskerk in Olland (foto: BHIC / Paul Huismans, 2014)
Foto: BHIC / Paul Huismans, 2014

De eerste parochiekerk van Olland liep ten tijde van de bevrijding van Zuid-Nederland zware schade op. Nadien verrees een eenvoudig nieuw kerkgebouw.

De kerk werd in 2018 gesloten. Anno 2024 worden er appartementen in gebouwd.

 

3

Reacties (3)

Willie Damen van de Mosselaer zei op 4 december 2024 om 07:09 uur

Olland en de kerk
Rond het midden van de 20e eeuw voelde de Ollanders het gemis van een kerk. Dat gemis blijkt heel duidelijk uit een brief 5 april 1859 die geschreven werd door de bewoners aan de Heren Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
Daaruit blijkt dat de ongeveer vijf jaar geleden, bij een verzoek aan het Gemeentebestuur door alle bewoners en grondeigenaars in dit gehucht ten getallen van ruim 120 ondertekenaars het verzoek hebben gedaan om hun woeste gronden en voorpotingen voor het gehucht van ouds bestierd en geadministreerd, en algemeen bekend onder de naam van Bodem van Elde te verkopen om uit het provenu een kerk of kapel te bouwen voor zijn bewoners en voor zover er gelden mochten overschieten een fonds te hebben voor de Priester en Bedienaar.
De gronden Mijne Heren, gelijk deze thans daar liggende, zijn van zeer klein nut, uitgezonderd wellicht de voorpotingen voor de geërfden, die daarmede handelen of het hun eigendom was, zonder er iets voor, zelfs niet de grondlasten te betalen, terwijl nochtans die gronden uit zodanige goede grondstoffen bestaan, dat ze bij ontginning de uitmuntendste bouw- en weilanden en houtkwekerij zullen worden en van de andere kant, mijn Heren voelen wij het grootste gebrek in onze geestelijk behoeften. Daar wij in deze afgelegen hoek met slijk en leemachtige wege van alle naburige kerken ook van de Parochiekerk minstens een uur zijn verwijderd, dat onze voorouder in voorzeker minder gunstige omstandigheden en bij een kleiner aantal, in het bezit zijn geweest van een eigen parochiekerk thans bedehuis (Capel) zijn geweest, dat later in schoolhuis en school is veranderd.
Om die gronden te verkopen en de kooppenningen ten gerieve der bewoners voor het gemis en het genot van een kerk te besteden tot het herbouwen van een kerk of kapel en het onderhoud van een dienaar kan dus niet anders dan als een nuttige zaak beschouwd worden en is ook de wens van alle bewoners en belanghebbende. Met de grootse blijdschap hebben wij dan ook vernomen dat en de Gemeenteraad op den 5 januari jl. het besluit genomen heeft tot het verkopen van de gronden en bereid zijn aan de goedkeuring van U Edele achtbare is onderworpen. De bedoelde gronden en voorpotingen hebben ongeveer een en twintig duizend gulden opgebracht (onder deze som is niet begrepen de opbrengst van de tegelijkertijd verkochte goederen onder Besselaar, genaamd het Bersselaars heike).
Namens het Rooms Katholiek Parochiaal Kerkbestuur van Olland. De voorzitter L. van Loenhout en H. Klerkx secretaris.

Willie Damen van de Mosselaer zei op 4 december 2024 om 07:11 uur

Hendrina van de Loo weduwe van Lambertus van der Heijden eerder gehuwd met Maria Klerkx verkoopt op 18 juli 1865 aan de Rooms Katholieke Gemeente van de parochie Olland en Houtum een perceeltje opgaande bomen kadastraal bekend onder I 309 en het westelijk gedeelte zo als is afgepaald van een perceel bouwland I 1757. Aan de Weleerwaarde Heer Jacobus Wilhelmus Smits priester en Pastoor in de parochie Olland aan de Rooms Katholieke gemeente van de parochie Olland en Houtum verkoop zij een perceeltje opgaande bomen sectie I 1751 en het oostelijk gedeelte zoals is afgepaald van een perceel bouwland sectie I 1757. Wordende al het hout op voorschreven goederen door de verkoopster gereserveerd om te worden geruimd voor den eersten mei. De koopsom van sub 1 bedraagt achthonderd gulden en van sub 2 vierhonderd gulden. En zijn ten deze verschenen mede Cornelis de Koning, Pieter de Koning, Hendrikus Klerkx en Johannes Versantvoort handelende in hoedanigheid van kerkmeesters en mitsdien uitmakende het kerkbestuur van bovengenoemde Rooms Katholieke Gemeente. Gedaan en verleden te Sint-Oedenrode in Olland ten woonhuize van den comparant 21 juli 1865 in tegenwoordigheid van Willem van Hombergh gemeentesecretaris en Antonie van de Ven zonder beroep als getuigen.

Marilou Nillesen zei op 5 december 2024 om 09:20 uur

Mooi om te lezen wat er allemaal in gang wordt ingezet 'voor het gemis en het genot van een kerk'. Bedankt voor deze bijdragen, Willie, weer een interessante bladzijde van de geschiedenis van Rooi.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.