Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Krabbebossen: katholiek kinderhuis in Rijsbergen

Internaten

In 1933 werd in Rijsbergen "De Krabbebossen" geopend. Het instituut zou het eerste rooms-katholieke kinderhuis van Nederland worden met twee doelstellingen: een gezondheidsoord voor "zwakke kleuters" en een centrum voor de opleiding van hulpkrachten voor kleuterzorg.

Foto: Nico van Zijverden / coll. Stadsarchief Breda, nr.


In tegenstelling tot de meeste rooms-katholieke instellingen indertijd werd De Krabbebossen niet geleid door een congregatie, maar een katholieke bond: de Provinciale Bond van het Wit-Gele Kruis. Met als doel om de grote kindersterfte van die tijd tegen te gaan. In het bestuur zat echter wel een pastoor uit Breda, A. Asselbergs. Hij was tevens geestelijk adviseur, aangesteld door de bisschop van Breda. In de statuten stond dat er geen besluit mocht worden genomen zonder dat dit eerst was goedgekeurd door de geestelijk adviseur.

Kleuters konden drie maanden aan een stuk verblijven op De Krabbebossen, maar dit werd vaak met drie maanden verlengd. Er waren ook kinderen die langer in het kinderhuis verbleven.

Twintig jaar na de opening had het huis 6000 kleuters verzorgd. De verzorging werd toevertrouwd aan lekenverpleegsters die hiervoor een opleiding hadden gevolgd en verliep aan de hand van vijf hoofdmiddelen:

  • Zoveel mogelijk openluchtbehandeling;
  • Uiterst zorgvuldige lichamelijk verzorging;
  • Goed geregelde voeding, zorgvuldig bereid, waarin alle bestandsdelen in de juiste verhouding aanwezig zijn;
  • Doelmatige kleding die in het koude jaargetijde voldoende beschutting geeft;
  • Een regelmatige levenswijze, die geheel aan de behoefte van het kind is aangepast.

Klik op afbeelding voor PDF flyer


In 1960 opende De Krabbebossen pas een bijhorende R.K. kleuterschool. Deze voldeed niet aan de officiële eisen voor een kleuterschool, maar werd toch per koninklijk besluit goedgekeurd. Het eerste jaar telde de school veertig kinderen, die ook verbleven in het kinderhuis, dat iets verderop lag. In 1985 werd de kleuterschool weer gesloten.

In 1969 breidde De Krabbebossen zich flink uit. Dat jaar werd het Willem-Alexanderhuis geopend door Princes Beatrix. Hierdoor kwam er in totaal plaats voor 120 kleuters - tot dan toe was er slechts plaats voor 80. Een jaar later werd het instituut officieel erkend als "medisch kinderhuis".

In 1999 fuseerde De Krabbebossen met De Stegel in Roosendaal en de resulterende instelling fuseerde vier jaar later met twee andere Brabantse zorginstellingen. In 2011 fuseerde deze stichting, Tender genaamd, met De Zuidwester en Don Bosco onder de naam Juzt. Deze jeugdzorginstelling vroeg in 2019 faillissement aan.




Bronnen

  • Erfgoed Juzt
  • Foto's en flyer met dank aan John Jacobs van Erfgoed Juzt
  • José Buiks-Hendrickx, 'Het Medisch Kindertehuis "De Krabbebossen", basisschool "De Koperakker" Rijsbergen' (Het Land van de Breede Aa 1992).

Reageren

Reageer hieronder, deel jouw herinneringen aan De Krabbebossen en vul deze pagina aan! Ook is het BHIC op zoek naar foto's. Stuur ze naar info@bhic.nl, dan voegen wij ze hier toe. Hieronder vind je enkele inzendingen.

Klik hier voor de herinneringen van Henk, die in de periode 1962-1974 in De Krabbebossen verbleef.

Klik hier voor de herinneringen van Maria Hack, die in 1955 in De Krabbebossen verbleef.

Klik hier voor de herinneringen van Angela Rindt-Wevers, die in 1965 in De Krabbebossen verbleef.

Publicatie van Gerda Godrie-van Gils over de geschiedenis van De Krabbebossen (uitgeverij Eburon, 2023) - klik op de afbeelding om deze te vergroten


Voorlichtingsboekje De Krabbebossen. Met dank aan Angela Rindt-Wevers.


Dagrooster, 1965. Met dank aan Angela Rindt-Wevers. 


Gebedsprentje Krabbebossen voorkant


Gebedsprentje Krabbebossen achterkant


Foto van de Krabbebossen met Sinterklaas, Rita Burgerhof en haar broer Ad. Zij hadden in die tijd een jasschortje aan. Foto met dank aan Rita Wijkmans(-Burgerhof).


Deze foto is rond de kerst gemaakt bij de kerststal in 1964. Foto met dank aan Marjan v.d. Schans.


Caption


261

Reacties (261)

Kevin Ots zei op 29 november 2020 om 09:34 uur

Goede morgen,
Graag zou ik in contact willen komen met een aantal klasgenoten die hier, net als ik hebben gezeten? Ben geboren in 1981 en heb er op gezeten tussen de zomer van 1983 tot februari 1984. Mvg Kevin

Thijs de LeeuwBHIC zei op 8 december 2020 om 12:43 uur

Hallo Kevin en bedankt voor het reageren. Hopelijk gaan nog meer oud-leerlingen dat doen. Ook bij andere internaten zien we dat dit soms eventjes nodig heeft. Mag ik nog vragen hoe je op jouw verblijf in dit kinderhuis terugkijkt?

Rita Burgerhof zei op 17 december 2020 om 18:50 uur

Ik ben er geweest met mijn broer ad Burgerhof een aantal maanden. Daarna ben ik nogmaals paar maanden geweest. Denk jaar 1965 kan mij er weinig van herinneren. En wat ik nog wel heb onthouden dat ik mijn moeder miste, ze kwam gewoon niet zag nooit niemand in al die tijd. Was blij dat mijn broertje er toen nog was. Apart eten en slapen. Heb er jammer genoeg 1 foto van dat Sinterklaas kwam. Daar stond ik bij op de foto met mijn schortje aan. Verder weet ik niks erg jammer. Geen documenten of dergelijke.

Chris Kluft zei op 18 december 2020 om 06:42 uur

Hoi John,

Wat goed dat je de Krabbebossen op deze bijzondere wijzen door laat leven.
Ik zal deze tijd ook nooit meer vergeten!
Ik heb er een onwijs mooie tijd gehad en mooie herinneringen.

Maria zei op 1 januari 2021 om 20:04 uur

Hallo ik ben er in 1964 geweest en zal deze 6 maanden nooit echt nooit vergeten. Heel veel verdriet gehad dat ik mijn ouders niet zag. Ik zou graag met meerdere in contact willen komen van dat jaar. Ik was er ook met de kerstdagen.

Kevin zei op 1 januari 2021 om 20:21 uur

Weet er niet veel meer van, alleen dat ik heb geprobeerd te ontsnappen. Was 2 jaar en wilde er niet blijven omdat ik mijn moeder miste.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 4 januari 2021 om 11:03 uur

@Rita: als je wilt dan kun je die foto van Sinterklaas op De Krabbebossen sturen naar internaten@bhic.nl en dan voegen we die hier toe. Wat ik me nog afvroeg: waarom droeg je op dat moment eigenlijk een schort?

@Chris: goed om te horen dat je zo'n fijne tijd hebt gehad in dit kinderhuis. Wat maakte het voor jou zo'n mooie tijd? Bepaalde activiteiten of ook positieve herinneringen aan bepaalde klasgenoten?

@Maria: wat triest om te horen en wat erg dat je zelfs met de kerstdagen niet naar huis mocht (tenminste zo lees ik het)... Hopelijk gaan er hier snel andere oud-leerlingen van jouw jaar reageren. Mochten we kunnen helpen door achter de schermen contact te leggen dan mail me via internaten@bhic.nl

@Kevin: dank voor je reactie op mijn vraag. Je maakt wel nieuwsgierig naar die ontspanningspoging. Vertel er vooral meer over, als/wanneer je wilt!

Dank allemaal voor jullie reacties!

Carla Cazzetta zei op 10 januari 2021 om 18:19 uur

Heb er in de jaren 50 een tijd doorgebracht.
De gezonde buitenlucht zou mij beter doen eten.
Is niet gelukt,heb daarna altijd slechte verhouding met eten gehad.
De glazen gang traumatisch ervaren .
Waarschijnlijk om abrupte scheiding van mijn moeder.was 3 jaar denk ik.
Jammer dat er geen dossiers zijn bewaart.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 januari 2021 om 11:13 uur

Bedankt voor je reactie Carla. Zou je misschien nog wat meer willen vertellen over jouw verblijf? Zoals over die 'glazen gang'? Het is natuurlijk heel lang geleden maar wat kun je je nog als de dag van gisteren herinneren? Welkom op de site.

henk zei op 11 januari 2021 om 15:57 uur

Ik heb er gezeten in het jaar 1962-1963 ongeveer 6 maanden. Het was een vreselijke tijd. Je zag je ouders niet en toen ik door mijn vader werd weggehaald zei ik tegen mijn moeder juffrouw. En juffrouw mag ik naar de WC. Mijn hart zou nu bloeden als dat mijn dochter op 4 jarige leeftijd tegen me zou zeggen. Verder herinner ik mij zeer weinig van die tijd. Veel bidden. Ik heb nog een gebedsprentje daarvan. Zeer strenge leken opvoeders, slecht eten en totaal geen privacy. Kortom een rottijd. Ik denk dat er veel jonge kinderen beschadigd zijn voor hun hele leven door hier een tijd doorgebracht te hebben.

Maria Hack zei op 12 januari 2021 om 14:39 uur

In 1955 heb ik daar rond Kerstmis ook enkele weken en/of maanden (?) doorgebracht. Ik was 5 jaar en heb geen enkele herinnering aan deze periode. Wel nog enkele foto's en zo te zien was ik een tevreden, blij en gelukkig kind.
Volgens mijn vader was ik "het tweelingzijn" moe en was het beter dat we een tijdje uit elkaar waren..

Thijs de LeeuwBHIC zei op 12 januari 2021 om 14:49 uur

@Henk: ik kwam je al elders op de site tegen, maar wilde je ook hier nog graag bedanken voor je bijdrage(n). Belangrijk dat deze verhalen verteld en bewaard worden. Je zou ons een foto/scan van dat prentje kunnen sturen, naar internaten@bhic.nl, dan voegen we deze aan je reactie toe.

@Maria: het is ook alweer een hele tijd geleden, maar wat fijn dat je dan nog foto's hebt! Als je wilt, kun je er ons een paar sturen, naar internaten@bhic.nl, dan voegen we ze hier aan je reactie toe. Bedankt voor je bijdrage.

Jos Ritzerfeld zei op 1 februari 2021 om 16:42 uur

Ik heb er gezeten van 1963-1964 ongeveer 9 maanden. Ik herinner me de ster nog daar mochten we spelen en bleek wat ik later hoorde de plek waar mijn ouders me achter glas konden zien! Ik was de grote vriend van Janus de tuinman. Ik mocht vaak met hem mee! Ik herinner ook dat we ligapap met sinaasappelsap kregen

Thijs de LeeuwBHIC zei op 2 februari 2021 om 05:33 uur

Bedankt Jos voor je reactie. Eigenlijk zou je over alles wat je schrijft wel wat meer willen weten. Apart zeg, die 'ster', een bezoekruimte dus zonder dat jullie het wisten? Wat leuk dat je daar zo'n bijzondere band hebt gekregen me de tuinman, wat herinner je je nog het beste van de keren dat je mee mocht?

Kevin zei op 2 februari 2021 om 13:38 uur

Na een bezoek van mijn moeder en mijn vader, lag ik in bed en kon de slaap niet vatten. Ik had door het raam gezien dat zij er vandoor gingen en ik ben uit bed geslopen de deur zachtjes open gemaakt en de hal in gegaan naar het trappenhuis. Bij de deur aangekomen merkte ik dat deze op slot zat. Toen ben ik maar weer terug geslopen en in bed gekropen en ben gaan slapen.

henk zei op 2 februari 2021 om 13:51 uur

Geachte redactie

Zou u kunnen achterhalen waar de dossiers van de Krabbebossen zijn gebleven. Ik denk dat velen graag dit ter inzage willen hebben.

Maria Hack zei op 2 februari 2021 om 13:59 uur

Hallo Henk,

Ik ben zo’n 15 a 20 jaar geleden nog eens bij de Krabbenbossen langs geweest en met name om te vragen of het mogelijk was om mijn dossier ter inzage te krijgen.. Helaas waren alle dossiers ouder dan 25 jaar vernietigd (vlak voor mijn bezoekje..) Dus helaas, we moeten het doen met wat ons verteld is door onze ouders, met vriendelijke groet, Maria

Jos Ritzerfeld zei op 2 februari 2021 om 14:03 uur

Janus de tuinman daar mocht ik vaak mee op pad. Ik herinner me dat ik in de kruiwagen mocht zitten en hij reed me dan rond. Ook paaseieren zoeken staat me nog bij als activiteit.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 5 februari 2021 om 08:25 uur

Mooie herinneringen Jos, fijn dat je er nog wat meer wilde delen!

Lia Voogt zei op 10 februari 2021 om 22:11 uur

Mijn verblijf in de Krabbenbossen was rond 1954. In ieder geval na de watersnood, ben ik daar naartoe gebracht om ( dat heb ik altijd gehoord) aan te sterken. Hoe lang ik er ben geweest weet ik niet meer. Maar ik heb het er, in mijn herinnering, niet slecht gehad. Ik herinner mij de slaapzaal met allemaal witte ijzeren ledikantjes. Ze waren vrij hoog. Ook het buiten slapen, rusten, kan ik me goed herinneren. In mijn herinnering was er een hek langs het terras met een schuurtje. In dat schuurtje stonden fietsjes en ander speelmateriaal. Na ons buitendutje ging dar schuurtje open en mocht er gespeeld worden.
Verder herinner ik me de eetzaal.
Omdat ik, in verband met de watersnood, lang bij andere mensen was ondergebracht en daarna naar de Krabbenbossen, had ik mijn ouders in lange tijd niet gezien. Toen ik opgehaald werd om naar huis te gaan, herkende ik mijn ouders niet. Maar wel ons kindermeisje!
En, ik bleek toen ook nog geelzucht te hebben. Al met al was dat een zeer bepalende periode in mijn leven.

Linda zei op 15 februari 2021 om 12:35 uur

mijn vader heeft hier vele maanden van zijn eerste levensjaren doorgebracht. van de periode 1955 tot 1962? hij had vele herinneringen. vooral het verlaten gevoel. Ook zijn nagelknip fobie stamt uit deze periode. hij wist nog welk bedje van "hem" was. zijn sinterklaasfeesten daar. een rode brandweerauto. Pasen waarbij hij een kapotte bal vond en die gebruikte als mandje. helaas ontdek ik deze site nu een week na zijn overlijden. Hij heeft door de jaren heen vaak gezocht naar mensen die net als hem meer konden vertellen.

Henk zei op 15 februari 2021 om 12:49 uur

De groepsleidsters waren half religieus en hadden weinig empathie voor de kinderen. Het eten was ook heel slecht. Ook werd er enorm gehuild door de kinderen als er bloed werd geprikt. Dit werd met pipetten gedaan en het gekrijs van de kinderen herinner ik mij nog wel. Dit is me altijd bij gebleven. Ook de toiletten zonder afscherming waren zeer gênant. Ik denk dat er vele kinderen enorm zijn beschadigd door deze periode. Niet fijn, slecht eten en een bepaald regime wat weinig kindvriendelijk was.
Wat een leed is hier jonge kinderen aangedaan!!!!!!

Thijs de LeeuwBHIC zei op 15 februari 2021 om 15:07 uur

Bedankt allemaal voor jullie bijdragen. Het is belangrijk dat deze verhalen bewaard blijven. Vertel dus vooral eens verder.

@Lia: onvoorstelbaar wat je zo jong al hebt meegemaakt, wat moet dat vreemd zijn geweest, om je ouders naderhand niet meer te herkennen. Hoe hebben zij dat eigenlijk ervaren? En kun je nog meer vertellen over je verblijf op De Krabbebossen?

@Linda: gecondoleerd met het grote verlies van je vader. Ik wens jou en je naasten alle sterkte. Wat goed dat je zijn verhalen hier vertelt. Wat mij toch telkens weer opvalt, is hoe levendig de herinneringen zijn, hoe specifiek, ook al is het zo lang geleden en waren ze zo jong. Wat vertelde je vader nog meer over zijn verblijf? En hoe zat het met die nagelknip fobie als ik vragen mag?

@Henk: goed je terug te zien en dat je nog meer wilt vertellen. Hoe zat dat precies met het 'half religieus' zijn van de leidsters? Namen zij ook heel duidelijk bepaalde gebruiken, levensstijlen of uiterlijkheden van zusters over?

henk zei op 16 februari 2021 om 07:26 uur

De leidsters waren inderdaad half religieus. In die tijd gold als je huwde als Katholiek mocht je niet werken als vrouw. Meestal waren dit wat oudere ongehuwde dames. Niet echt kindvriendelijk. Ik herinner mij nog het gekrijs van de kinderen als er bloed werd geprikt. Dit werd met glazen pipetten ook gedaan. Ook de toiletten die niet afgescheiden waren. Dit was enorm gênant. En dan de angst voor de kinderarts in zijn witte jas. Nee het was een akelige tijd. Het enige wat ik mij herinner is dat mijn vader mij is komen ophalen. Als het aan mijn moeder had gelegen dan was ik rechtstreeks naar de Koningshoeve in Edam gegaan. Ik heb dus geen enkele fijne herinnering aan deze periode maar ik weet er ook nog heel weinig vanaf. Maar de dingen die ik mij herinner waren in ieder geval niet fijn. Het was een verkapt streng internaat.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 17 februari 2021 om 10:13 uur

Dank voor de uitleg, Henk, en voor het delen van jouw verhaal. Bloed prikken met pipetten, toiletten niet gescheiden... Je zou toch zeggen dat dit, ook in die tijd, anders kon. Ben je op latere leeftijd meer te weten gekomen, over waarom het er zo aan toe ging / aan toe kon gaan?

Maria zei op 23 februari 2021 om 22:53 uur

Hoi Thijs,

Zou je contact met mij op willen nemen

Thijs de LeeuwBHIC zei op 24 februari 2021 om 10:13 uur

Hoi Maria, dank voor je bericht. Ik neem contact met je op.

Danielle Ploeg zei op 28 maart 2021 om 13:16 uur

Wie weet wat er nu met de krabbebossen gaat gebeuren?
Ik ben een project aan het ontwikkelen wat daar uitstekend zou kunnen staan. Dit is ook met kinderen, mensen met een beperking en ouderen.
Hartelijke groet Danielle

Thijs de LeeuwBHIC zei op 29 maart 2021 om 12:28 uur

Hallo Danielle, je zou deze vraag het beste kunnen voorleggen aan de Stichting Erfgoed Juzt, de rechtsopvolger van De Krabbebossen. Het mailadres is stichting@erfgoedjuzt.nl en op deze pagina vind je nog meer contactgegevens: https://www.erfgoedjuzt.nl/433639346 Op hun website vind je ook actuele informatie over De Krabbebossen sinds het vertrek van de laatste kinderen in augustus vorig jaar: https://www.erfgoedjuzt.nl/441925196

Gerda Godrie-van Gils zei op 4 april 2021 om 19:45 uur

Via een artikel in de regionale krant over de Krabbebossen kwam ik op deze site terecht. Na mijn onderzoek over woonwagenbewoners ben ik al enige tijd op zoek naar een nieuw onderwerp om historisch onderzoek te doen. Er is nauwelijks onderzoek gedaan naar de geschiedenis van het kleuterhuis De Krabbebossen. Ik heb gezien dat er archiefmateriaal in het Bhic aanwezig is over de periode 1938-1959. Het lijkt me zeer interessant om deze geschiedenis te beschrijven, wellicht met bijdragen van mensen die hier een deel van hun jeugd hebben doorgebracht.

Martin Krewinkel zei op 4 april 2021 om 20:25 uur

Een stukje uit mijn autobiografie:




Op een gegeven moment moest ik om de een of andere reden naar een soort van kuuroord voor kleuters: de Krabbebossen. Dat was in de buurt van Breda, in Rijsbergen om precies te zijn. Ik weet het niet zeker, maar waarschijnlijk had dat te maken met mijn bronchitis. De doelstelling van dit rooms-katholieke kleuterhuis was: “Een gezondheidsoord, waar de zwakke kleuters alles hebben, kan wat ter verbetering naar lichaam en geest wordt voorgeschreven. In het bijzonder: rust en beweging, licht en frisse lucht, zon en water, eenvoudige voeding, verstandige opvoeding en doelmatige verzorging en dat alles onder deskundige leiding in een streng en hygiënisch milieu. Behalve een gezond makende kracht zal er ook een opvoedende kracht uitgaan van het kleuterhuis. Want de moeders zal hier duidelijk worden, hoe met louter hygiënische maatregelen en eenvoudige, natuurlijke, weinig kostbare middelen, haar bleek, slecht etend, nerveus kind in enkele weken verandert in een levenslustig, gezond kind.”




Het doel was de grote kindersterfte die in die tijd gebruikelijk was tegen te gaan. De kinderen konden drie maanden onafgebroken in het tehuis blijven, maar dit werd vaak met nog drie maanden verlengd. In tegenstelling tot andere RK instellingen werd de Krabbebossen niet geleid door een congregatie, maar door de Provinciale Bond van het Wit-Gele Kruis. Tijdens mijn verblijf was ik veel buiten, in de frisse lucht. Er werd gesport en gespeeld, maar vooral ook veel gerust. In rijen lagen wij, allemaal kindertjes in leeftijd variërend tussen de 3 en 5 jaar, verplicht in de buitenlucht in bedjes om op krachten te komen. In dit oh zo goed bedoelde sanatorium heb ik mogen vertoeven van 12 mei 1964 tot en met 31 augustus daaropvolgend. Mijn vierde verjaardag heb ik dus daar mogen vieren. Na drie-en-een-halve maand eenzame opsluiting en een gelukkig door het AMF vergoede bijdrage van Fl.952,- mocht ik eindelijk weer naar huis.




Mijn verblijf in dit kleutertehuis bleek achteraf een absoluut traumatische ervaring te gaan worden. Ik werd erheen gebracht en alleen achtergelaten op deze vreemde plaats tussen allemaal vreemde mensen. Mijn hele wereldje stortte in. Ik kon maar niet begrijpen waarom dit nodig was en hoe ze mij dit aan konden doen. Toen ik contact probeerde te maken met de andere aanwezige kinderen had ik, die behalve regelmatig op de kinderafdeling van het Kerkraadse ziekenhuis nog nooit buiten de eigen vertrouwde omgeving was geweest, niet in de gaten dat ze mijn Kerkraadse dialect niet konden verstaan. Op hardhandige wijze werd mij door een “Hollander” te verstaan gegeven dat ik maar beter mijn stomme bek kon houden want van een dergelijk achterlijk taaltje was hij niet gediend. Ik hoefde ook niet te proberen nog met andere kinderen te praten, want zij zouden mij ook niet verstaan en hij zou overal achter komen en mij dan eens flink in elkaar rammen. In de hele periode dat ik daar verbleven ben heb ik ontzettend veel gehuild. Ik zie me nog daar staan als ukkie voor het grote hekwerk. Het was net een gevangenis. Ik voelde me vreselijk alleen en in de steek gelaten. Uiteindelijk zou mijn verblijf in de Krabbebossen ertoe leiden dat ik voor de rest van mijn leven contactgestoord zou zijn. Ik werd introvert en stil. Toen mama mij kwam halen moest ik er zeker van zijn dat we heel ver van deze plek verwijderd waren en ik niet meer terug hoefde voordat ik voorzichtig weer een woordje durfde te zeggen. De angst voor de “Hollander” is nog heel lang blijven hangen. In iedereen zag ik, vooral in de eerste periode na mijn thuiskomst, in iedereen een spion van die “Hollander”. Vóór die tijd omschreef men mij als een echte clown, een heerlijk extrovert kereltje. Die tijd was toen voorgoed voorbij.














Bijgesloten de helaas enige foto's die ik heb van mijn tijd in De Krabbebossen.

Gerda godrie van Gils zei op 5 april 2021 om 16:09 uur

Op erfgoed Jutz staat een prachtig filmpje uit. 1935.
Schitterend al die kindjes.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 7 april 2021 om 09:54 uur

Hallo Gerda, naast mijn mail ook via deze weg nog een reactie. Wat een mooi maar ook uitdagend onderzoek. Ik wil je daar graag veel succes mee wensen en we zijn natuurlijk benieuwd naar de uitkomsten. Later zouden we een link kunnen plaatsen naar de resultaten, op deze pagina. Mocht je dat willen dan horen wij dat t.z.t. graag. Dank ook voor de verwijzing naar het filmpje op Erfgoed Juzt, hier is nog de link: https://www.erfgoedjuzt.nl/433639519

Thijs de LeeuwBHIC zei op 7 april 2021 om 10:50 uur

@Martin: veel dank voor deze bijdrage, met zowel een stuk geschiedenis van De Krabbebossen als een aangrijpend persoonlijk verhaal bevat. Wat enorm schrijnend, als je jouw ervaringen naast de doelstellingen van de instelling legt, over de 'gezond makende en opvoedende kracht'. Een deel van wie jij had kunnen zijn, dat extraverte zoals je zegt, is daar dus eigenlijk de kop ingedrukt en vervolgens nooit meer teruggekeerd, daar achtergebleven. Dat valt niet goed te praten of te maken. Goed dat je het lef hebt getoond er hier over te vertellen, want dit moet gehoord worden en als ik de reacties hier zo lees, dan zal er ook veel herkenning zijn. De foto's die je ons hebt gestuurd, zal ik toevoegen.

Gerda Godrie zei op 10 april 2021 om 17:16 uur

De kinderverzorgsters waren niet religieus, ook niet half. Ze kregen een interne opleiding van twee jaar waarvoor minimaal mulo was vereist om te worden toegelaten.

Norah zei op 10 april 2021 om 17:26 uur

Heb je het nu over de jaren na de oorlog, Gerda? Anders kan ik het me niet voorstellen dat men niet R.K. was.

Gerda Godrie zei op 10 april 2021 om 17:36 uur

Onder religieuzen werden leden van een congregaties verstaan, maar het kleuter was geïnitieerd door het Wit-gele kruis. En inderdaad streng katholiek. Vanaf 1933 tot ?? Zover ben ik nog niet met mijn onderzoek.

René Sprengers zei op 12 april 2021 om 09:50 uur

Beste,
Ik ben daar terecht gekomen omdat ik thuis onhandelbaar was in de periode rond 1968. Mijn leeftijd was toen 4 of 5 jaar.
Ik ben daar 9mnd geweest en mijn herinneringen waren dat ik met de tuinman altijd de wilde zwijnen mocht voeren.
We brachten de nacht door met veel kinderen op een grote zaal.
En mijn ouders mochten maar eens in de 2 weken een paar uurtjes langs komen.
Ik heb van het verblijf op de Krabbenbossen alleen maar goede herinneringen.

Groetjes
René Sprengers

Carla Cazzetta zei op 12 april 2021 om 20:55 uur

Hallo,
Tijdje geleden ook een stukje geschreven.
Een aantal jaren geleden was er gelegenheid om voor de afbraak van de oude gebouwen nog een keer te komen kijken.
Daar ik jarenlang beelden in mijn hoofd had die ik niet kon plaatsen en altijd dacht dat het met de Krabbenbossen te maken moest hebben ben ik gegaan.
Alles viel op zijn plek,de muurschilderingen in de villa en inderdaad de glazen gang,die symbool staat voor het abrupte afscheid van je ouder.
Liep gelijk naar slaapzaal boven aan de trap.
Zie de spijlen van bedje zo voor me.
Ook had ik een naar gevoel bij een "strafkamertje"aan einde van een gang.
Een vroegere begeleidster of zuster kon beamen dat je daar in de kast werd opgesloten als je in bed had geplast.ik was 3-4 jaar.
Ook vertelde ze dat het eigenlijk kindermishandeling was wat daar gebeurde.
Als je je het smerige eten niet opat kreeg je het koude eten gewoon weer bij de volgende maaltijd of de volgende ochtend.
Heb al mijn hele leven een vreselijke hekel aan geprakt eten.

henk zei op 13 april 2021 om 12:03 uur

Inderdaad het was in de jaren zestig een verkapt streng katholiek internaat met slecht eten en slechte verzorging. De kinderen waren niet meer dan een nummer. Voor de buitenwereld leek het pracht en praal maar intern was het zeer slecht.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 14 april 2021 om 09:37 uur

Bedankt, Carla, Henk, en René (wiens reactie we via de mail binnenkregen), voor jullie bijdragen. Goed om te zien dat er steeds meer verhalen worden toegevoegd.

@Carla: fijn dat je nog meer wilde vertellen, ook al zijn het voor jou dus zeker geen fijne herinneringen. Het voorbeeld dat je geeft, over het geprakte eten, is wel veelzeggend. In zulke dingen zie je dan de blijvende invloed terug. Moedig dat je voor de afbraak toch nog eenmaal bent gaan kijken.

Ageeth zei op 15 april 2021 om 12:40 uur

Heftig deze verhalen, tranen springen in m'n ogen. Ik heb daar ong. 3 jaar gezeten van 1968-1971. Ik was ong. 2.5 jaar toen ik daar kwam. M'n familie kan me weinig vertellen over deze periode ik heb één foto met prinses Beatrix en getypte briefjes die het thuisfront een keer per maand ontving hoe het met mij ging. Ik heb helemaal geen herinnering aan deze tijd. Net alsof die periode er niet is geweest. Maar loop m'n hele leven lang tegen dingen aan die ik niet begrijp. Meer dan jammer dat er geen informatie meer is over die tijd, wel fijn om ervaring van anderen te lezen.

gerda Godrie-van gils zei op 15 april 2021 om 13:47 uur

Dat is nou precies de reden van mijn historisch onderzoek naar de geschiedenis van de Krabbebossen; mensen die hier tijdelijk zijn geweest een stem geven en hun verleden 'zichtbaar' maken.

John Derks zei op 16 april 2021 om 11:08 uur

Door mijn schoondochter werd ik attent gemaakt op de Krabbenbossen.

John Derks zei op 16 april 2021 om 11:40 uur

In October 1941 kwam ik als 6 jarige kind wegens ernstige bloedarmoede in de Krabbebossen, en ben daar ongeveer 6 maanden gebleven. Al die tijd heb ik geen bezoek gehad door het feit dat mijn Moeder thuis nog 5 kinderen had, en mijn Vader door de Duitsers opgepakt was, en in de Oostbloklanden op de Staatsboerderijen en Landerijen moest werken, tot hij in 1944 kon vluchten uit Polen. Tijdens mijn verblijf kregen we b.v. wortelstamp waar ik een gruwelijke hekel aan had. Ik at het niet op en werd opgesloten in een kamertje, vanwaar ik de kinderen kon zien spelen.
Alle volgende maaltijden gingen aan mij voorbij tot er schimmel op het eten stond, waarna ik weer bij de groep kwam en ander eten kreeg. Mijn plat Brabantse taal kreeg een spoeling tot perfect A.B.N, zodat ik bij thuiskomst na 6 maanden door mijn broertjes en zusjes als een vreemde werd bezien, die dat ook uitspraken. Tijdens mijn opleiding tot Bijstands Maatschappelijk Werker toen ik al 42 jaar was, bleek de beleving in de Krabbebossen, een onvoorstelbare invloed op mij te hebben gehad, omdat je dan zoveel van je zelf moet prijsgeven tijdens zo'n opleiding.
Meerdere bevindingen van anderen kan ik onderschrijven, want streng was men daar, zeker de hoofdleidster Schaper. Ik ben nu 85 jaar, al 60 jaar getrouwd en heel gelukkig.

Jolanda zei op 17 april 2021 om 13:38 uur

Hallo,
In het jaar 1966 ben ik in de krabbebossen geweest. Ik heb er een jeugdtrauma aan over gehouden. Op 4 jarige leeftijd ben ik daarheen gebracht omdat ik in mijn bed plaste. Daar moest je alles wat je bezat wegdoen, kreeg kleren van daar, je ouders vertrokken. Je was met vreemde mensen om je heen zonder iets van jezelf. Ik ben daar 9 maanden geweest toen heeft me vader er weg gehaald. Ik weet nog dat ik 6 jaar werd kon mijn geluk niet op , dan kon ik niet meer naar de krabbebossen. Wat heb ik me daar eenzaam gevoeld. Weet nog dat we elke avond op ons knieën moesten bidden. We hadden allemaal een soort van vierkante lade waar mijn kaarten in werden bewaard die ik van familie kreeg. Als ik snacht in bed had geplast werd dat smorgens aan heel de zaal getoond, hoe vies ik was. Later bleek dat ik een erfelijke afwijking aan de urinewegen had. Nee voor mij een vreselijke tijd waar ik mijn verdere leven last van heb. Heb nog verschillende herinneringen maar geen fijne. Las laatst een stuk waarin stond dat er kinderen naar toe gestuurd om de ouders te ontlasten. Maar die kinderen dan....
Met vriendelijke groet,
Jolanda

Ingrid obbens zei op 18 april 2021 om 19:48 uur

Ik heb in krabbebossen verbleven vanaf mijn 3 t/m 4 jaar. Dit is in het jaar 1969-1970 geweest. Ik ben daar gekomen omdat ik ernstige gedragsproblemen vertoonde. Ik heb tot nu toe altijd het idee, dat er iets mis is met mij en dit is zeker met bindingen met mensen. Ik weet dat, wanneer ik een driftbui kreeg, ik heel hard in een bad werd gezet. Daarna werd er ijskoud water over mij heen gegooid. Dit gebeurde meerdere keren op een dag. Ik heb wel foto's en een plakboek van die tijd. Ook heb ik de kaartjes die naar mijn ouders werden gestuurd. Met de opening van prinses Beatrix was ik er ook en heb daar ook een foto van. Jaren geleden om daar naar terug te gaan, maar dit werd altijd afgewezen. Dossier was vernietigd zeiden ze, net alsof je dan ook alles maar moest vergeten. Mijn ouders hebben nooit geweten, wat daar gebeurden.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 20 april 2021 om 10:21 uur

Heel fijn dat jullie je verhalen hier delen, dank daarvoor! Door jullie bijdragen krijgen we een beter beeld van het leven in deze instelling. Het is wel heel verdrietig om te lezen wat voor nare herinneringen deze plek bij jullie naar boven haalt. Ik heb het eerder gezegd, maar dit is voor de meeste mensen niet voor te stellen!

henk zei op 20 april 2021 om 10:36 uur

De leiding van dit fake internaat dient zich te verantwoorden voor hun daden. Vele kinderen zijn voor hun hele leven beschadigd door deze instelling. Mogelijk toch eens via de krant achterhalen wie er nog leeft van de staf/leiding. het leed wat zij de kinderen hebben aangedaan is met geen pen te beschrijven.
Ik wil dan ook aan deze redactie vragen om te achterhalen of er nog stafleden leven vanuit de jaren zestig.

Ageeth zei op 20 april 2021 om 11:38 uur

Henk ik sta er helemaal achter om te achterhalen of er nog mensen zijn die daar hebben gewerkt en ons meer kunnen vertellen over de gang van zaken, niet zozeer om met terugwerkende kracht verhaal te halen maar meer om begrip en duidelijkheid te krijgen. Ik heb daar 3 jaar (1968-1971)gezeten en er totaal geen herinneringen aan te hebben voelt als een leegte.

Met vriendelijke groet,
Ageeth

Martin zei op 20 april 2021 om 16:54 uur

Ik sluit me bij Ageeth aan. Ik ben ook wel benieuwd naar de verhalen en ervaringen. Niet meer dan dat.

henk zei op 20 april 2021 om 17:06 uur

Het feit dat wij een leegte hebben aan de Krabbebossen is typerend dat het een rottijd was. Goede en leuke dingen onthouden we beter omdat we niet in verweer daardoor gaan. Mogelijk kunnen we in de archieven van het wit-gele kruis nog zaken herleiden. Ik ga morgen eens contact opnemen met het wit gele kruis in Breda.

Henk zei op 20 april 2021 om 18:47 uur

Neem contact op met erfgoed jutz zij hebben alle historische info over de krabbebossen

Tine Hoofd zei op 8 mei 2021 om 21:45 uur

Wat doet het me goed om deze ervaringen te lezen. Ik heb jaren gedacht dat het aan mij lag dat ik daar zo ongelukkig was. Ik was daar 3 maanden in de zomer van 1964. Ook ik hield mijn eten niet binnen met de bekende aanpak tot gevolg. Een keer kwam mijn moeder op bezoek maar ik mocht haar niet ontmoeten. Alleen dansje doen bij de ster. Daar zag ik haar van achter het raam heel even. Ben een teruggetrokken kind geworden tot pakweg mijn 12e. Later pedagogiek gestudeerd. Dat heeft geholpen bij de verwerking van deze ervaring. Maar ook mijn moeder is altijd erg verdrietig geweest dat ze me daarheen heeft laten gaan.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 9 mei 2021 om 14:55 uur

Hallo Tine, dank voor je reactie. Ook in jouw verhaal duikt 'de ster' weer op en die afstand tijdens het bezoek van ouders. Het blijft toch verbazen dat het er zo aan toe ging. Een verblijf van drie maanden met een flinke impact. Wat goed om te horen dat je deze ervaringen, dankzij die studie pedagogie, deels een plek hebt kunnen geven.

Martin zei op 9 mei 2021 om 15:48 uur

Behalve boven beschreven ervaring kan ik me niet echt veel meer herinneren. Het is allemaal heel langzaam boven komen drijven na mijn veertigste.... Wel herinner ik me nog het verplicht op bedjes moeten liggen in de buitenlucht en heel vaag de gebedjes. Van "de ster" weet ik niet meer. Wat was dat, Tine? Grappig trouwens dat ik jouw reactie hier mag lezen. Ik was net bezig met een lijstje van mensen die samen met mij in de Krabbebossen waren. Jij staat er ook op. Maar je was toen ruim 6 jaar oud. Heftig dat die tijd op jou ook zo'n indruk heeft gemaakt....

Johan Bruijn de zei op 22 mei 2021 om 09:56 uur

ook ik was daar, van 05-12-1951 tot eind mei 1952. Vertel ik later meer over, maar het was er niet best, puur traumatisch, de goedwillenden niet te na gesproken. Ik heb een herinnering waar ik meer over wil weten:
ik lig op een operatietafel, een dokter links van mij, een zuster rechts. De zuster zegt: de dokter moet even in jouw buikje kijken, maar je voelt er niets van want hij doet het als jij slaapt, en ze wrijft met iets kouds over mijn maagstreek. Later moet ik een paar weken lang in bed blijven met meestal de gordijnen dicht.
Ik wil weten wat dat alles betekent, wat is daar met mij gebeurd?
Wie daar een zinvol antwoord op kan geven, hoor ik graag. Mail me maar!
Ik was daar omdat ik tb had gehad, heb ik altijd gedacht omdat andere kinderen daar dat zeiden en omdat ik in de zomer van 1951 op de quarantaine afdeling van het ziekenhuis in Boxmeer heb gelegen.
Ik heb nog veel herinneringen aan dat tehuis, vertel ik nog. Voor nu alleen die ene vraag, want ergens klopt er gewoon iets niet en ik wil weten wat. Zijn er mensen met soortgelijke ervaringen?

Paul van Driessche zei op 10 juni 2021 om 14:09 uur

Hallo,
Ik lees hier de reacties van mensen die als kind een tijdje zaten in de Krabbebosschen. Sommige reacties zijn verbeten en zwaar negatief. Dat is jammer. Ik heb sterk de indruk dat er met de ogen van nu geoordeeld wordt over een pedagogische instelling die wortelde in een andere tijd. Ook ik verbleef in de Krabbebosschen. Ik was 6 jaar (1959)en vanwege algehele fysieke zwakte veroorzaakt door astmatische bronchitis brachten mijn ouders me vanuit Zeeland voor drie maanden naar deze instelling. Boslucht zou mij goed moeten doen. Is het fijn om als zesjarig kind weg te moeten naar een totaal vreemde situatie met andere kinderen en andere (zorgende) volwassenen, allemaal onbekend? Nee, natuurlijk niet. Ik denk dat ik ook wel heimwee had, en dat hadden de meesten daar. Dat zagen de verzorgenden natuurlijk donders goed. De strenge maatregel dat je ouders je niet mochten bezoeken was er niet voor niets. Door bezoek zou de heimwee aangewakkerd worden en zou er van de aansterkende therapie niets terecht komen. Van een terreurachtig regime was echt geen sprake. Er waren liefdevolle verzorgsters die alles voor ons deden en ja in de tijd van het Rijke Roomse Leven was deze instelling ook katholiek, maar in het dagelijkse leven waren daar geen negatieve gevolgen van merkbaar. Ik was een zwak kind toen ik kwam en na drie maanden blootgesteld te zijn aan de boslucht en de goede zorgen ging ik, aangekomen en blozend weer terug naar huis, waar helaas na een tijdje de astma gewoon weer terug kwam. Wat zijn mijn herinneringen? Ik herinner me de villa met het rieten dak! Ha, hij staat er nog steeds, ik kom er elke week langs, woon nu op 10 km afstand! De "ster' zoals sommigen die noemen komt boven in mijn herinnering. We gingen daar met een juf kringspelletjes doen en achter ondoorzichtig glas stonden dan soms de ouders te kijken!
Ik kreeg elke dag van mijn moeder een kaart toegestuurd. kaarten met allerlei afbeeldingen. die werden elke dag uitgedeeld. We hadden een blok met voor ieder kind een rood kastje. Daar gingen de kaarten in.
We aten buiten voor het hoofdgebouw, uitkijkend op de zandbak met de waterstroompjes. De waterstromen door de zandbak waren een ware sensatie.....Het eten was volgens mij prima....ik heb daar tomaten leren eten.
In de slaapzalen lagen wij inderdaad in bedjes met aan beide zeiden spijltjes...niet onlogisch bij kleinere kinderen. Eén gebeurtenis ben ik nooit vergeten. We sliepen daar met totaal open ramen: door een hele open wand stroomde de frisse boslucht de hele nacht vrijelijk naar binnen. Soms erg koud. Maar op een nacht begon het te onweren! Wild waaiende gordijnen, enorme flitsen en keiharde donderslagen.....als je wel eens in een tentje gelegen hebt weet je hoe het klinkt. Ik vertrouw er op dat de verzorgenden toen de ramen gesloten hebben...

Voor mij was dit als 6 - jarige een broodnodig verblijf dat me goed deed. Dank aan alle verzorgenden die zo het hart op de goede plaats hadden....

Johan Bruijn de zei op 10 juni 2021 om 15:02 uur

Ja, Paul van Driessche, wat jij beschrijft was er zeker. Goede zorg en goede bedoelingen volgens de inzichten van die tijd. Maar er was ook iets anders daarnaast. In mijn tijd waren er verzorgenden, zusters, maar ik denk dat het lekenzusters waren, die s'nachts of s'avonds laat kinderen uit hun bed haalden, meenamen naar een afgelegen grote badkamer waar meerdere grote baden stonden een daar bestraften. Niet zachtzinnig, oh nee. En wat had je misdaan? Je ten niet opgegeten omdat je lichaam gewoon niet meer kon eten dan wat er al in zat? En ze deden dat omdat ze er plezier aan beleefden. Je mocht er beslist niet over praten anders kreeg je nog meer straf! In mijn herinnering waren ze telkens met twee. Eentje ging het verst en ik weet nog eenmaal dat de ander het te gek vond worden en meerdere keren vroeg om ermee te stoppen, en dat ze er iemand bij ging halen als het nu niet ophield, het ging haar veel te ver. Toen werd ik terug gebracht naar mijn bed. Ik herinner mij niets van pijn hoewel die er geweest zal zijn. Ik herinner me vooral de angst en paniek in de stem van de zuster die vond dat het moest stoppen. "Je slaat hem nog dood!" zijn haar woorden die ik nooit meer kwijt raak.
Wat ik ook heel erg vond was dat niemand je iets vertelde of uitlegde. Ik wist dat ik niet ziek was, ik voelde me goed en ging gewoon naar school. En op een dag werd ik daar gewoon door een totaal wildvreemde naar toe gebracht. Op mijn vragen kreeg ik geen zinnig antwoord, alleen maar dat ik 'beter moest worden'. Terwijl ik in mijn beleving helemaal niet ziek was! Ik kon alleen niet zo veel eten als zij wilden. Soms hielden ze mij met tweeen vast, de een drukte mijn mond open en de ander propte die vol met pap. Want ja, pap, een melkproduct, kon ik niet verdragen en spuugde ik steeds weer uit. Niet uit vrije keuze, maar omdat mijn lijf geen melkproducten verdroeg. Maar darr hadden de zusters geen boodschap aan of geen inzicht in.
Ook dat is een stukje werkelijkheid over de Krabbebossen!
Toch ben ik niet verbitterd over die tijd en moet ik ook eerlijk zeggen dat er andere zusters waren die mij op een veel humaner manier behandelden. Het had alles eigenlijk twee gezichten. Maar ik denk dat de ouders maar een van die twee te zien hebben gekregen.
Zoals iedereen ziet staat mijn echte naam bij mijn reacties en mijn mail adres is bekend . Ik heb er een hekel aan om min of meer anoniem dingen te zeggen. Zowel de goede als de slechte.

henk zei op 10 juni 2021 om 16:34 uur

Dank je voor je eerlijke reactie. De waarheid moet boven tafel.
Mijn berichten staan iets verder naar boven.

Paul van Driessche zei op 11 juni 2021 om 16:22 uur

Beste Johan
Ik vind het naar om te lezen wat jouw ervaringen zijn geweest op de Krabbebosschen. Jij hebt het zo ervaren en het had zeker anders gemoeten. Ik kan me voorstellen dat je verderop in je leven nog hulp gezocht hebt om het te verwerken.
Uit mijn onderwijsleven heb ik nogal wat ervaringen met kleine kinderen (en ook grote overigens) Ik weet dat dingen die je onbewust, zonder opzet, doet met een kind, zonder dat je het weet een hele grote impact kunnen hebben. Bv je zegt tegen een kind: Dat is wel een gek antwoord Kees. Het kind komt thuis met de stellige bewering: De meester schold me uit voor gek. Een kleine verdraaiing en de bewering is van een totaal andere orde.
Ik wil je probleem niet bagatelliseren maar we waren in de jaren 50 kleine kinderen, nooit van huis geweest, geen levenservaring , ook kinderen met problemen en de huidige "zachtzinnige" opvoedingsmethodes van nu waren nog ver weg. Alles is vreemd en het kan zomaar zijn dat een op zichzelf kleine (pedagogische) maatregel zomaar in het brein, en uitgesmeerd over vele jaren, tot grotere proporties uitdijt.
Ik heb zelf geen vervelende herinneringen aan de Krabbebosschen, of....ha... het moet zijn dat toen we buiten aten, ik achteloos een stukje tomaat met daarop een bij in mijn mond stak. Het beestje werd boos en stak in mijn gehemelte.....dat was erg pijnlijk....
3 jaar na mijn verblijf in Rijsbergen ging ik , en weer vanwege mijn gezondheid, naar kostschool......in totaal bracht ik daar 11 jaar door....

Kevin zei op 11 juni 2021 om 16:30 uur

Moeten we nou echt discussie gaan voeren hier?? Nee toch

Het gaat om ervaringen met de krabbebossen goed of slecht.

P.S. moderator mocht dit een weekje of twee erop staan mag je het verwijderen als dat gaat. Ik verwacht dat iedereen het dan wel gelezen heeft. Succes met de zoektocht naar verhalen en niet discussies.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 13 juni 2021 om 16:47 uur

Hallo Kevin,
Dank voor je bericht en oplettendheid. Inderdaad bieden we hier zowel plek voor de goede als slechte ervaringen. Discussie mag ook, vermits iedereen elkaar blijft behandelen zoals ze zelf behandeld zouden willen worden. We hebben hierover ook diverse huisregels: http://www.bhic.nl/onderzoeken/forum/huisregels-forum
Veel ervan spreken voor zich. Mooi om te zien hoeveel begrip er is hier voor elkaars ervaringen en meningen, ook al gaat het er soms wat feller aan toe dan op veel andere BHIC pagina's. Maar gezien het onderwerp, deze instelling specifiek maar ook de overkoepelende internatenkaart, hielden we daar ook wel rekening mee.
Graag tot ziens op de site (ook alle andere bezoekers!)
Hartelijke groet,

Johan de Bruijn zei op 14 juni 2021 om 09:35 uur

Dit is mijn laatste bericht op dit forum.

Ik denk dat ik misschien dit forum verkeerd heb ingeschat. In elk geval wil ik niet in een soort discussie terecht komen, in een welles-nietes spelletje. Ik begrijp dat er mensen zijn met goede ervaringen, en dat er mensen zijn met slechte ervaringen. We moeten kennis nemen van elkaar en elkaars ervaringen respecteren. Allebei de kanten waren werkelijkheid in de loop der jaren. Ikzelf kan alleen iets zeggen over de periode december 1951 t/m mei 1952, en over wat mij toen is overkomen.

Eerst een reactie op wat Henk schreef.
Mijn bedoeling was en is niet meer dan een geschiedkundig stukje te schrijven. Want ik vind wel dat áls je terugkijkt op iets, dan moet je ook proberen alle kanten ervan te zien. En je moet altijd proberen de dingen te zien tegen de achtergrond van de tijdgeest die er nu eenmaal was en waar alle individuen gewoon deel van waren.
Er waren in de Krabbebossen leidsters met conservatieve opvattingen en anderen met meer moderne. Het was -zoals meestal- een tijd van verandering. In die tijd heb ik meegemaakt wat ik beschreef. Ik heb begrip voor de opvattingen over ziektebeelden, opvoedkundige aanpak etc. zoals die toen bestonden en elkaar beconcurreerden.
Ik heb er geen trauma aan overgehouden. Ik zie mijn verhaal als een stukje eerlijke geschiedschrijving, niet meer. Want van eerlijk terugkijken kunnen we leren.

Dan een reactie op wat Gerard schreef.
Wat hij schrijft over het menselijk geheugen is natuurlijk waar. Zo kán het zijn. Maar je kunt niet zo maar aannemen dat dat bij een ander die je niet kent dus ook wel zo is. Ik kan je verzekeren dat ik een uitzonderlijk goed en betrouwbaar geheugen heb aan vroeger. Dat heeft zich al vaak bewezen zo te zijn. Ik heb herinneringsmomenten van mijn eigen geboorteproces, door heel mijn prille kindertijd, etc. Die herinneringen zijn telkens weer juist gebleken.
Bovendien heb ik al vroeg als kind een geheim geschriftje bijgehouden. Niet over wat er dagelijks gebeurde, nee, ik schreef over die dingen die mij overkwamen en die ik wilde vergeten omdat het geen goede dingen waren. Ik schreef niet om het te bewaren, ik schreef om het te verwerken. Over sommige dingen heb ik heel vaak geschreven, altijd weer hetzelfde verhaal. Want het opschrijven gaf mij ontlading en maakte mijn hoofd als het ware weer leeg. Die schriftjes verstopte ik en ze zijn nooit gevonden.
Die gewoonte heb ik later in mijn leven ook gehouden. Schrijven is mijn manier om trauma’s te voorkomen en om mijn eigen verhaal tot mijn werkelijkheid te maken en te accepteren. Tegenwoordig niet meer in schriftjes natuurlijk, maar in bestanden die een goed wachtwoord hebben. Ik heb nog heel veel van vroeger, en nog vroeger, in bestanden opgeborgen, en heel soms als er een aanleiding voor is dan lees ik het nog eens door. Wat ik over mijn verblijf in de Krabbebossen heb beschreven is geheel correct. Naast de goedbedoelde methoden waar wij nu heel anders tegen aankijken als toen, waren er ook dingen die niet door de beugel konden. Naast de mensen met goede bedoelingen waren er ook -net als nu nog steeds kennelijk- ook mensen die hun duistere kant uitleefden binnen hun beschermde beroepsomgeving. Ik heb er geen blijvende schade aan overgehouden en mijn jeugd was niet traumatisch.
Maar het is gebeurd en moet in een geschiedkundige bijdrage ook vermeld worden. Tegen een persoon met goede ervaringen zeg ik ook niet: er moet toch iets zijn gebeurd, je bent het vast vergeten of je hebt het diep weggestopt, of iets dergelijks.

Zo, dat was het dan. Ik wens jullie allemaal een gelukkige toekomst.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 14 juni 2021 om 15:04 uur

Hallo Johan.
Om te beginnen alle begrip voor je beslissing om met deze laatste bijdrage afscheid te nemen. Dank voor het delen van jouw verhaal en natuurlijk vinden wij/het BHIC het jammer dat je het hierbij laat. Mocht je nog eens verder willen vertellen, we staan altijd open voor álle verhalen. Op al onze pagina's die over een internaat of verwante instelling handelen zien we dat de ervaringen van oud-internen als dag en nacht kunnen verschillen, ook al zat je in dezelfde klas bijvoorbeeld.
Het is inderdaad niet de bedoeling dat iemand die het lef heeft om zijn of haar herinneringen te delen, vaak enorm persoonlijke verhalen, daar dan vervolgens op aangevallen wordt of dat die verhalen hevig worden bediscussieerd. Dan verlies je die ruimte om te delen en daar draait de hele site in de eerste plaats om. Betekent niet dat we het altijd met elkaar eens moeten zijn, maar we stellen toch telkens voorop dat degenen die reageren te goeder trouw zijn en ze kunnen het natuurlijk ook niet helpen dat ze hun verblijf hebben ervaren, zoals ze dat doen.
Heel verhaal, maar het kan geen kwaad dit nog eens te benadrukken want we zouden het als BHIC grote zonde vinden als bezoekers besluiten om niet meer te reageren omdat ze die ruimte niet meer voelen.
Hartelijke groeten en hopelijk tot ziens op de site, Johan. En hopelijk komen er op je bijdrage snel nog reacties.

Rob Minke zei op 24 juni 2021 om 11:59 uur

Heb daar eind jaren ‘60 gezeten omdat brandwonden had en moest herstellen. Ik kon erg genieten van het buiten spelen, buiten slapen en samen zijn met veel andere kinderen. Ik kan alleen maar positief terug kijken en heeft mij toen al zelfstandiger gemaakt.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 7 juli 2021 om 07:52 uur

Dank voor je reactie Rob. Wat mooi dat je, ondanks dat het toch zo'n heftige periode voor jou was, positief erop terugkijkt. Als je wilt, vertel dan nog eens verder hoe het daar eind jaren '60 was. Hartelijke groet,

frits schoormans zei op 6 september 2021 om 14:48 uur

Hallo aan een ieder. Ik ben er 1954 ongeveer 6 maanden geweest. Waarom weet ik niet. Waar kan ik enige informatie vinden over deze periode ,in dossiers of fotomateriaal. Ik ben nu 70 jaar en naarmate je ouder wordt neemt ook de nieuwschierigheid toe. Mijn oudste zussen die deze periode beter kennen dan ik zijn helaas al overleden van daar mijn vraag.
met vr,groeten Frits

Norah zei op 6 september 2021 om 16:14 uur

Dag Frits,

Als ik het goed heb was je pas drie jaar jong in 1954. Reden van opname lijkt mij, als ik het zeggen mag, dat je een zwakke gezondheid had. B.v. ook het kinderhuis in Egmond aan Zee stond erom bekend dat men daar kinderen een tijdje opnam >frisse buitenlucht, goede voeding enz. Men moest aansterken zoals dat gezegd werd.
Als je hierboven alle reacties naleest, kom je o.a. ook tegen dat de dossiers vernietigd zijn.
Mvg.

Gerda Godrie zei op 6 september 2021 om 17:15 uur

Dag Frits ,
De expositie in Zundert biedt heel veel informatie . Ook kun je daar je inschrijving navragen, Ik ben via archieven de geschiedenis aan het beschrijven .

Frits schoormans zei op 7 september 2021 om 16:52 uur

Hallo Gerda ,bedankt voor de tip ,ik zal zeker een bezoek brengen aan de expositie in zundert.
mvg Frits

gwj schoormans zei op 18 oktober 2021 om 14:03 uur

Hallo Gerda,afgelopen zondag een bezoek gebracht aan het museum in zundert. Uit een eerder contakt met de Hr Jacobs van de stichting erfgoed juzt ben ik in het bezit van een aantekening met daarop de datum van inschrijving en uitschrijving t.w 7-7-1957 tot-2-11-1957. Was dus 6 jaar.
Nu ga ik proberen om foto,s te vinden via dit erfgoed in oosterhout wat ik vernomen heb tijdens mijn bezoek aan het museum.
met vr groeten Frits

Gerda Godrie zei op 18 oktober 2021 om 14:33 uur

Dag Frits,
Heb je via deze expositie een beter beeld gekregen van het tehuis. Er zijn heel veel foto's, hopelijk vind jij jezelf daar op terug. Ik ben al aardig gevorderd met mijn onderzoek en ik vind de geschiedenis steeds boeiender word. Ik hoop dat ik tezijnertijd wat herinneringen en 'lege' plekken op kan vullen voor degenen die er vroeger verbleven.

Henk zei op 18 oktober 2021 om 16:18 uur

Zo boeiend was
S het niet om in de krabbebossen te verblijven vele kinderen zijn enorm beschadigd voor hun hele leven.

Harry van de Beek zei op 1 januari 2022 om 11:50 uur

Hallo allemaal. Ik ben van 1949 en moet rond 1952/1953 in de Krabbebossen hebben verbleven. Ik weet hier niets meer van, behalve de herinnering aan de weeïge lucht van eten. Wij waren met 7 kinderen thuis, ik was nummer 5 en nummer 6 en 7 zullen net gearriveerd zijn. Waarschijnlijk om wat drukte thuis te verlichten hierheen gestuurd. Ook omdat ik niet of nauwelijks praatte; in de treinreis terug naar huis zei mijn oudere zus in het Limburgs “ kiek Harry allemaol hoezeer” waarop ik zei “nee dat zijn huizen”.
Ik heb naar mijn weten geen negatieve gevolgen overgehouden aan mijn verblijf daar. Ik eet heel goed, slaap nog altijd met de ramen open en ben heel veel buiten bezig. Ook praten gaat mij prima af.
Ben zeer onder de indruk van alle ervaringen op dit forum en razend benieuwd wat er wel nog bewaard is gebleven. Is die tentoonstelling in Zundert er nog?

Thijs de LeeuwBHIC zei op 1 januari 2022 om 12:32 uur

Hallo Harry, bedankt voor het reageren. De tentoonstelling is er helaas niet meer (zie: https://zundert.nieuws.nl/cultuur/11007/tentoonstelling-krabbebossen-mu… ) Maar voor foto's, ander materiaal uit die tijd en verdere informatie zou je contact kunnen opnemen met de Stichting Erfgoed Juzt, rechtsopvolger van De Krabbebossen. Website: https://www.erfgoedjuzt.nl/ , mail: stichting@erfgoedjuzt.nl , verdere contactgegevens: https://www.erfgoedjuzt.nl/433639346

Misschien dat ook Gerda Godrie (zie haar reacties hierboven nog tips heeft? Zij doet (archief)onderzoek naar deze instelling.

Heel veel succes gewenst in je zoektocht!

Gerda Godrie zei op 1 januari 2022 om 14:29 uur

Dag Harry ,
Je kunt bij de stichting Juzt je inschrijving/ontslag aanvragen.
Ik hoop mijn onderzoek/boek af te kunnen ronden. Als het financieel mogelijk is ook uit te geven. Het is een boeiende geschiedenis, een prachtig tijdsbeeld over kinderopvoeding in die tijd en wellicht heel interessant voor iedereen die hier destijds verbleef. Jammer dat je de expositie niet hebt gezien.

Martin Krewinkel zei op 1 januari 2022 om 14:36 uur

Hoi Gerda,
Je zou er ook voor kunnen kiezen je boek uit te geven via print-on-demand. Iemand die het boek wil kan het dan bestellen. Je hebt zelf geen kosten. Ik heb zelf goede ervaringen met 24print.com
Jrus
Martin

Uco egmond zei op 22 maart 2022 om 20:44 uur

De Krabbebossen, als stadse bleekneusje werd ik daar in 1955 door de huisarts naartoe verwezen. Ik herinner me nog goede de luchtfoto van het complex dat daar in de kamer hing. Ik herinner me vaag door mijn tante daar naartoe zijn gebracht ( we woonden in Eindhoven) met de stoomtrein die toen nog reden. Mijn moeder was toen erg ziek. Het is een opeenvolging van vage beelden en herinneringen. De slaapzaal, het grote grasveld, de term regeringsbrood ik weet het niet zeker meer. De 50'er jaren lucht van zure karnemelk en kool, de hoogtezon. De enorme teleurstelling met Sinterklaas dat de Dinkey Toy hijskraan, een houten bleek te zijn. Omdat ik niet genoeg was aangekomen werd die vreselijke tijd nog een keer verlengd. Of ik er iets heb overgehouden heb weet ik niet, maar ik weet wel dat het voor mijn ouders en mij een totaal onnodige diepe ingreep was in ons leven.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 28 maart 2022 om 16:48 uur

Bedankt Uco voor het reageren. Zo te lezen zijn bepaalde herinneringen toch nog best levendig. Als je nog eens verder wilt vertellen dan ben je hier welkom.

gerda godrie zei op 28 maart 2022 om 17:26 uur

ik hoop toch met mijn onderzoek/boek een bijdrage te leveren om de veelal summiere herinneringen van degenen die hier een periode verbleven aan te vullen.

gerda godrie zei op 28 maart 2022 om 17:26 uur

ik hoop toch met mijn onderzoek/boek een bijdrage te leveren om de veelal summiere herinneringen van degenen die hier een periode verbleven aan te vullen.

R.aarsman zei op 22 april 2022 om 15:30 uur

Mevr. Hage is heden overleden op 99 jarige leeftijd. Met het opruimen van haar kamer kwam ik een foto boek tegen van kleuterhuis Rijsbergen. Het zijn foto’s uit 1944 toe zij daar werkte. Hebben jullie iets aan deze foto’s?.. Gr.ria

Gerda Godrie zei op 22 april 2022 om 21:44 uur

Mooie aanvulling voor het archief. Mag ik deze foto’s gebruiken voor mijn boek?

Thijs de LeeuwBHIC zei op 25 april 2022 om 12:09 uur

Beste R.aarsman, zeker zijn wij in dit fotoboek geïnteresseerd. Ik zal hierover contact met u opnemen via de mail. Ook kunnen dan achter de schermen contactgegevens worden uitgewisseld met Gerda Godrie, indien gewenst. Hartelijke groet,

Petra verstegen zei op 26 mei 2022 om 20:21 uur

Ik heb daar in 1953 gezeten. Ong. 6 maanden zonder bezoek van mijn moeder of de rest van ons gezin. Ondanks mijn jonge leeftijd kan ik daar nog veel van herinneren van dingen die ik alleen heb meegemaakt en niemand anders die ze me kon vertellen. Wanneer ik mijn bordje niet leeg at werd er gedreigd dat ik opgesloten werd in een van de schuifkastjes in de eetzaal. Ik heb altijd alles opgegeten en kwam helemaal opgezet met een onnatuurlijk uiterlijk eindelijk thuis. Nu verwijt ik mijn claustrofobie aan die ervaringen.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 2 juni 2022 om 15:35 uur

Dank voor het reageren Petra. Wat verschrikkelijk, ook dat het verblijf zulke sporen in je verdere leven heeft nagelaten. Uit het slot van je bericht maak ik dus op dat die straf, die je noemt, ook jou niet bespaard is gebleven. En dan al die maanden zonder bezoek van familie...

René Daniels zei op 7 juli 2022 om 22:17 uur

Beste beheer mijn naam is René Daniels ik heb ook op de krabbenbossen gezeten ik kan mij maar paar dingen vaag herinneren ik was toender tijd 4 of 5 jaar ik ben er nu 47 en de enige herinnering wat mij is bij gebleven is die spontane begeleidster juffrouw Karin ik zou graag willen weten of zei nog in leven is en of ze nog steeds het werk doet wat ze toen deed ik zou graag weer eens in contact komen ik weet dat ze vroeger lang blond haar had volgens mij was zij ergens in de 20 toender tijd als jullie iets weten in het archief of zo zou ik dat graag willen weten aan gezien dat krabbenbossen niet meer bestaat zou ik graag contact willen met vriendelijke groet René Daniels

Gerda Godrie zei op 7 juli 2022 om 22:50 uur

Dag René,
Wellicht kun je proberen om via Stichting Erfgoed Juzt informatie te krijgen. Er zijn twee medewerkers die haar misschien nog kennen. De website/adres is hierboven al en keer vermeld
Veel succes, Gerda Godrie.

Peter van Dongen zei op 15 juli 2022 om 19:10 uur

Beste

Ook ik heb in dit 'internaat' gezeten voor ongeveer een jaar. (1968-1969, 6 jaar oud)
Het meeste wat ik me herrinner was erg positief, echter bij interesse op latere leeftijd over bepaalde zaken, kreeg ik te horen dat ze dat niet vaak vernamen van kinderen die daar geweest zijn.
Ik heb heel mijn leven daarna maar gedacht: Kun je nagaan hoe goed/slecht het thuis wel niet geweest moest zijn.
Als ik iets negatiefs moet opnoemen zijn het bv de verplichte inname van de levertraan bolletjes, die ik overigens onder de tafel plakte nadat ze met speeksel nat waren.
Of de rode kool die ik niet lustte en die mij afzonderlijk in de badkamer wel even op brute wijze werd toegediend.
Dit kan natuurlijk niet, maar over het algemeen was het zo slecht nog niet.
Aangrenzende paardenwei met houten hek er omheen, welke naar de carboleum rook en ik deze reuk heel mijn leven als heerlijk heb ervaren.
Ik kijk er met plezier naar terug nogmaals buiten sommige momenten om, maar dat heb je altijd!!

Gp

Peter van Dongen zei op 16 juli 2022 om 07:54 uur

Ps

Wat ik persoonlijk nog wilde weten !

Het verblijf in de krabbenboschen zal zeker kosten met zich meegebracht hebben, wie draaide voor deze kosten op?
Mijn ouders hadden een karig inkomen, ik zou veronderstellen dat ze met 5 kinderen geen financiele ruimte hadden om maar enige financiele bijdrage te kunnen leveren.

Werd dit via het ziekenfonds vergoed?

Gp

gerda Godrie-van GIls zei op 16 juli 2022 om 08:20 uur

Peter,
De kosten werden in het begin gedragen door particuliere giften, donaties en allerlei acties die door verenigingen enz. werden gehouden. Alleen ouders die dat konden, moesten een bijdage leveren. De bedelbrieven en financiële problemen lopen als een rode draad door de geschiedenis van de Krabbebossen. Vanaf 1970 werd de instelling erkend en werden de kosten door het AWBZ vergoed. De details komen in mijn boek te staan, dat gaat hier te ver.

Peter van Dongen zei op 16 juli 2022 om 22:19 uur

Beste

Op latere leeftijd ben ik er na wat onderzoek achter gekomen dat je bij de krabbenboschen niet alleen terecht kwam als je als kind iets mankeerde.
Vooraf werden bij de GGD testen met je gedaan om er achter te komen wat er evt met je mis was.
Welnu ik bleek een normaal sociaal functionerend kind te zijn, het probleem lag bij mijn stiefmoeder (helaas voor haar)
Ik herrinner me nog een test waarbij ik als kind in een kamer werd gestuurd met in elke hoek een ander speelgoed artikel.
Waarschijnlijk hadden ze destijds een andere mening over mij gehad als ik ipv met de voetbal in de ene hoek met het mes in de andere hoek was gaan spelen.
(Wat een psychologie van de koude grond destijds)
Dit heeft mij wel goed gedaan voor de rest van mn leven toen ik daar achter was gekomen.
Uiteraard zou het fantastisch zijn als ik verzamelde gegevens zou kunnen krijgen over mezelf uit die tijd in de krabbenboschen. Echter... waarschijnlijk gaat dat niet lukken, daar ga ik maar van uit (omstreeks 1967)

Mvg Peter

gerda Godrie zei op 16 juli 2022 om 23:02 uur

Dag Peter,
De dossiers zijn allemaal vernietigd, maar je inschrijving en de periode kun je nog opvragen bij Stichting erfgoed Juzt.

Gaatske zei op 19 september 2022 om 20:52 uur

Hoi hoi.
Ik was te klein om me dingen te herinneren. Ben er een half jaar 1963/1964 geweest en heb 10 foto’s en postkaarten die wekelijks naar mijn ouders werden gestuurd nog als aandenken. Ben daar 3 jaar geworden. Mijn moeder vertelde dat ik altijd naar zuster Mia vroeg toen ik weer thuis was. Ik was in die tijd 200gram aangekomen. Weet wel dat helaas mijn bindingsangst in die tijd moet zijn ontstaan. Groetjes Gaatske

Thijs de LeeuwBHIC zei op 10 oktober 2022 om 15:48 uur

Bedankt voor het reageren, Gaatske. Benieuwd naar die foto's! Mocht je ons enkele willen sturen, dan kan dat naar info@bhic.nl o.v.v. katholiek kinderhuis De Krabbebossen. Ik voeg ze dan hier toe, als je wilt. Je vraagt je dan toch af wie zuster Mia was. Misschien dat anderen zich haar nog herinneren. Ben je later nog meer over haar te weten gekomen?

Peter Heldens zei op 15 oktober 2022 om 21:55 uur

Ik heb er in 1965 gezeten. Ik was vermoedelijk een jaar of 4 en was een druk ventje met zware astmatische bronchitis. Ik kan me er weinig van herinneren, maar weet dat ik heel erge heimwee had naar huis. Ik ben er een half jaar geweest en ben toen weer teruggehaald door mijn ouders. Wat ik me wel heel goed herinner was het warme eten: alles was gemalen tot het vlees toe.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 20 oktober 2022 om 15:57 uur

Dank Peter voor je reactie. Al het eten gemalen... was dat in bepaalde gevallen of altijd zo? Weet je nog waarom je ouders je na een half jaar weer hebben teruggehaald? Of was dat ook vanaf het begin het plan? Vertel nog eens verder als je wilt.

Liesbeth Potters zei op 26 oktober 2022 om 10:34 uur

Ik heb t nog weleens over de Krabbebossen hoor. Ik was denk ik een jaar of 5 dat ik daar 3 maanden heen moest (werden er 6) het was denk ik in het jaar 1969 ofzo. Ik was een slechte eter en was kei mager (moeten ze me nu eens zien!) ik kan er niet alles van herinneren maar sommige dingen nog wel. M’n ouders kwamen wel vaak op bezoek op zaterdag, m’n oudere broers kwamen ook soms mee, die mochten naar binnen want waren 12 (ik dacht die leeftijd) m’n zussen kwamen ook soms maar dan deed ik daar tegen zwaaien vanachter een raam. Die mochten niet naar binnen. Ik weet nog goed het hertenkampje. Sinterklaas tijd, in mijn beleving liep er echt een paard over dat dak hahA . Ook weet ik nog dat ik met een bord wortel stamp zat en dat helemaal op moest eten. Ik vond dat zo vies en zat als enige nog daar met dat bord voor m’n neus pfff. Weet niet meer of ik dat eten helemaal op had. Ik had ook een ‘vriendje’ weet alleen z’n naam niet meer Rini? Hij kwam uit Boxtel iig. En herinner me een hele lieve verpleegster, haar naam weet ik ook niet meer. Ze had rossig haar in 2 paardenstaarten en ze had sproetjes. Ik denk niet dat ik er een vervelende tijd heb gehad hoor, kan het ook niet meer terug halen allemaal.


Wel weet ik, als ik maakt niet uit waar ben en ik ruik dennenlucht bomen dan zeg ik altijd; het ruikt naar krabbebossen


Ik ga dadelijk nog eens ouwe foto’s zoeken . Heb er nog wel maar ook een hoop verdwenen. Ook heb ik nog een plakboek vol met kaarten die ik kreeg van m’n ouders broers zussen familie etc. Heel leuk om te zien.




Vanmorgen nog ff ingekeken. Mooie vond ik dat er niet eens een adres bij hoefde te staan. Alleen kleuter tehuis krabbebossen Rijsbergen

1

2

3

4

5

6

7

8

Lisette KuijperBHIC zei op 27 oktober 2022 om 12:50 uur

Hartelijk dank voor je uitgebreide reactie, Liesbeth! Wat bijzonder dat je je toch nog best veel kunt herinneren uit die tijd. Mocht je foto's met ons willen delen dan kan dat door te mailen naar info@bhic.nl o.v.v. kindertehuis De Krabbebossen. Heel mooi dat je die foto's en kaarten nog hebt bewaard.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 9 november 2022 om 11:57 uur

De foto's van Liesbeth zijn inmiddels toegevoegd. Veel dank!

Anna zei op 17 november 2022 om 12:00 uur

Ik heb er in 1949-1950 drie maanden gezeten; ik was toen 3. Verschrikkelijke herinneringen aan: allemaal tegelijkertijd naar het toilet moeten en als het niet ging kreeg je een klysma, allemaal tegelijkertijd op die veldbedjes, en dan die non een jongetje de havermoutpap van de grond liet likken toen hij die had laten vallen. Ik was er omdat ik thuis niet kon eten. Kwam flink mollig terug, kreeg waterpokken en was onmiddellijk weer even dun. Maar het ergste trauma is dat je je ouders drie maanden niet te zien krijgt en niet weet waarom. Ben er ooit nog langs geweest, jaren later, en kreeg toen te horen dat nogal wat mensen die er in mijn tijd gezeten hadden, getraumatiseerd waren.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 17 november 2022 om 15:05 uur

Bedankt Anna dat je hier hebt willen reageren. Dat zijn wel taferelen waarvan ik snap dat je deze nooit meer bent vergeten! Ook al is het zo lang geleden.

Henk zei op 17 november 2022 om 15:58 uur

IK heb het ook als een vreselijke tijd ervaren. 1963, daar 6 maanden gezeten. Ouders mochten niet op bezoek komen. Vies smerig eten. Ik ruik nu nog die vieze geur als er rode kool klaar gemaakt werd. Ook de klysma's herinner ik mij en zo weinig privacy als je naar de wc moest. Je moest dat vragen en zonder tussenschot zaten de kinderen op de wc potten. Erg walgelijk. Ook het bloedprikken waarbij ik het krijsen van de kinderen nog hoor. Jarenlang ben ik bang geweest voor dokters, ziekenhuis en tandarts. Pas op mijn 30 e levensjaar heb ik dit trauma overwonnen. Je was nog minder als een nummer. En maar naar de buitenwereld mooie kaartjes sturen. Nee voor mij was het absoluut geen fijne tijd.

annemiek zei op 18 november 2022 om 16:18 uur

Heb in 1950 op de Krabbenbossen vertoefd.
Heimwee gehad en er achtergelaten door mijn ouders.
Trauma voor het leven.
Zoek naar foto’s waar kan ik die vinden?

Uco Egmond zei op 18 november 2022 om 16:47 uur

Als ik alle reacties lees zie ik ( ik heb er in 1955 gezeten) lees ik eruit dat het voor velen een traumatische ervaring is geweest, voor mij ook. Hoe is het mogelijk dat er in die tijd geen aandacht was voor die kant van het verhaal. Wellicht stond kinderpsychologie nog in de kinderschoenen..? Wie zal het zeggen, maar een jong kind voor een aantal maanden uit zijn vertrouwde omgeving halen en in een soort vreemde ziekenhuis omgeving plaatsen is onverantwoord . Ik woog door de omstandigheden na de Krabbebosschen ( zoals dat toen geschreven werd) minder dan daarvoor. Ik mis helaas , hoewel het lang geleden is ,en de verzorgers wellicht met de beste bedoelingen hebben gehandeld een soort verantwoording achteraf.

Henk zei op 18 november 2022 om 16:54 uur

Helemaal mee eens

Thijs de LeeuwBHIC zei op 28 november 2022 om 13:35 uur

@Annemiek: dank voor je reactie. In onze (BHIC) fotocollectie zijn een twaalftal foto's te vinden https://www.bhic.nl/memorix/images/search/?mode=gallery&view=horizontal… en daarnaast vind je er enkele op deze pagina. Wij zijn nog volledig afhankelijk wat dit betreft, van wat bezoekers ons doorsturen en hebben helaas niet méér in huis. Voor foto's zou je ook contact kunnen opnemen met de Stichting Erfgoed Juzt, rechtsopvolger van De Krabbebossen. Website: https://www.erfgoedjuzt.nl/ , mail: stichting@erfgoedjuzt.nl , verdere contactgegevens: https://www.erfgoedjuzt.nl/433639346
Ook is er op de site Schoolbank.nl een gedeelte over de Krabbebossen, https://www.schoolbank.nl/school/de-krabbebossen , waarvoor je je wel moet aanmelden / registreren. Misschien dat daar méér foto's te vinden zijn, wij hebben hier helaas (nog) geen zicht op. Ook op de website van het Stadsarchief Breda zijn foto's te vinden: https://stadsarchief.breda.nl/collectie/beeld/films-en-foto-s/?q=Krabbe…

Paul van Driessche zei op 29 november 2022 om 13:53 uur

Even een reactie hierboven waarbij Uco Egmond zegt dat het verblijf op de Krabbebossen voor velen een traumatische ervaring was en dat er daarom ook een soort "verantwoording" achteraf zou moeten komen.
Om bovenstaande enigszins te nuanceren......voor mij was het geen traumatische ervaring toen ik als vijfjarige in 1959 een zomerlang in de Krabbebossen verbleef. Ik was een ziekelijk en zwak kind en door de behandeling kwam ik er aangesterkt uit.
Natuurlijk was het ook voor mij niet leuk om langere tijd van huis te zijn, maar door de goede zorgen van de verpleegsters/leidsters kwam ik de tijd goed door. Dat alles niet helemaal ging zoals we dat nu idealiter zouden willen......allicht is dat zo....
Verantwoording achteraf (door wie denk ik denk dan zoveel jaar na dato?) zou wat mij betreft een schoffering zijn voor iedereen die zich daar heeft ingezet voor de zwakke kleuter in Zuid-Nederland.

Gerda Godrie-van Gils, onderzoekster Kleuterhuis de Krabbeb zei op 29 november 2022 om 15:14 uur

Ik ben het helemaal eens met Paul van Driessche. In de jaren dertig en daarna had men totaal andere ideeën over gezondheid en opvoeding, passend bij die tijd. Door voortschrijdend inzicht paste men in de jaren vijftig/zestig de behandeling aan en kreeg de geestelijke gezondheid meer aandacht. Uiteindelijk zijn uit deze ervaringen de kinderdagverblijven voortgekomen.

Gerda Godrie zei op 14 januari 2023 om 13:57 uur

Aan iedereen die op deze site heeft gereageerd zou ik willen vragen om fotomateriaal voor mijn boek. Graag met toestemming voor publicatie van de personen die er op staan en het jaartal. Wegens de nieuwe wet op de persoonsgegevens mag ik de foto's die ik heb, niet gebruiken omdat ik geen toestemming kan vragen. Graag een berichtje aan twins@kpnmail.nl dan neem ik contact met u op.
alvast hartelijk dank voor uw medewerking.

E.j.a.m.van de pas. Geb.28 03 1957 zei op 20 januari 2023 om 19:21 uur

Den op de krabbebos geweest. Weet niet wanneer en hoe lang.kan weinig herinneren. Zou fijn zijn als jullie meer hier over weten. Weet van mijn moeder dat ze het te druk had .groetjes Emiel van de Pas.

Liesbeth zei op 20 januari 2023 om 19:38 uur

Hoi, iemand kon wel aan de inschrijving komen van de krabbenbossen. En hoelang je er gezeten hebt Weet ff niet meer wie? Erfgoed jutz dacht ik
Ik heb t ook per mail gehad en was apart om dat te zien!

Rien van Hoorn zei op 30 januari 2023 om 17:09 uur

Mijn zoon Tommy heeft in 1972 in de Krabbebossen gewoond. Groep "De zonnebloemen". Ik herinner mij de term "Voogdij-instelling". Daar is voor het eerst de diagnose Autisme gesteld, waarvoor ik de Krabbebossen zeer dankbaar ben. Tommy is nu Tom (57 jaar) en de diagnose Autisme is nog steeds correct. Ik heb nog enkele foto's en nog een brief van juffrouw Anja nadat Tom bij mij is gaan wonen. In de brief worden 4 kinderen genoemd die er nog waren: Dimphy, Richard, Anay en Marco. Ook wordt Ome Janus genoemd. Verder sluit zij af met heel veel groeten van van mevr. Snelders en juffr Verduin.
Tommy heeft er vanwege zijn omgevingsgevoeligheid een fantastische tijd gehad. Iedereen was aardig voor hem en hij is er enorm opgeknapt.

Gerda Godrie zei op 30 januari 2023 om 18:55 uur

Rien, Goed om te lezen en meteen maar mijn vraag: mag ik je foto's gebruiken voor mijn boek?

Rien van Hoorn zei op 30 januari 2023 om 19:21 uur

Ja dat mag, maar hoe krijg ik die naar jou?

Thijs de LeeuwBHIC zei op 1 februari 2023 om 07:48 uur

@Rien en Gerda: achter de schermen zijn de contactgegevens uitgewisseld.

Annet Stam zei op 24 februari 2023 om 11:09 uur

Goededag,
Ik heb mijn inschrijfgegevens gekregen via erfgoed jeugdzorg west-Brabant ze hebben ook een Facebook pagina

Henk zei op 8 maart 2023 om 21:57 uur

Ja vele kinderen zijn enorm beschadigd door hun verblijf in de krabbebossen. Soms dacht ik dat we beesten waren zoals we werden behandeld en betitelt. Ik ruik nu nog de geur van die vieze rode kool. Het eten was bar skecht

Annet zei op 8 maart 2023 om 22:29 uur

Goededag,
Zijn er ook oud bewoners van de Krabbebossen die zich aan hebben gemeld bij het schadefonds?

Ageeth zei op 8 maart 2023 om 22:47 uur

Annet...
Schadefonds?

Annet zei op 9 maart 2023 om 00:00 uur

Ageeth ja aanmelden bij commissie de Winter had u nog nooit van gehoord

Ageeth zei op 9 maart 2023 om 06:27 uur

Nee, wist niet van het bestaan.
Waar kan ik hier meer informatie over vinden Annet?

Paul van Driessche zei op 9 maart 2023 om 11:31 uur

Ik lees de laatste berichten van Henk en Mart en de reacties daarop van Annet en Ageeth en heb daar gemengde gevoelens bij. Ik betwist niemand zijn/haar eigen herinneringen aan de Krabbebosschen....laat dat duidelijk zijn. Mijn eigen ervaringen zijn anders, die heb ik hier al eens neergeschreven en ga ik nu niet herhalen, maar laten we de opvoedsituatie van de jaren 40/50 niet bekijken met de ogen van nu......We waren allen zwakke kinderen in de wederopbouwperiode na de oorlog, snapten natuurlijk niet waarom we van huis waren, allemaal logisch........maar alles was er daar op gericht om ons als aangesterkte kinderen uiteindelijk weer naar huis te laten gaan......Ik denk dan ook niet dat we termen als "behandeld als beesten" moeten gebruiken.......

Henk zei op 9 maart 2023 om 11:50 uur

Sorry Paul de krabbebossen waren in de jaren 60 op geen enkele wijze een kindvriendelijke instelling

Ageeth zei op 9 maart 2023 om 12:11 uur

Paul ik sluit me aan bij Henk
Ik zeg niet dat we als beesten zijn behandeld sterker nog ik weet niks meer van die tijd. Weet wel dat bijna 1.5 jaar weggerukt te zijn uit je eigen familie zonder enig contact, dan weer terug te moeten naar mensen (familie) die je eigenlijk helemaal niet meer kent en je de rest van je leven je nergens meer thuis te voelen op z'n zachtst gezegd kwalijk te noemen is.
Ik heb daar van 1967 t/m 69 als 2.5 jarig meisje gezeten.

Martn Krewinkel zei op 9 maart 2023 om 12:38 uur

@Ageeth - Informatie over de commissie is te vinden op https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jeugdhulp/aanpak-geweld-in-de-… . Daar zijn ook de rapporten te downloaden.
@Annet - Staat de Krabbebossen vermeld in het rapport?

Anna zei op 9 maart 2023 om 14:57 uur

Ik heb wél gerept over de kwaliteit van de instelling, of liever van de mensen die er werkten. Een kind zijn pap van de grond laten oplikken heeft nog nooit iemand sterker gemaakt. Een instelling waar de ouders hun kinderen niet mogen bezoeken richt onnoemelijk veel schade aan. Ik was net drie toen ik er zat en heb de rest van mijn leven het gevoel gehad dat ik maar héél braaf moest zijn, anders werd ik weer weggestuurd. Dat heeft me later heel veel gekost, mentaal en zelfs financieel.

Annet zei op 9 maart 2023 om 15:32 uur

Beste Ageeth heeft u ook daar gewoond?
Ik zou zeggen heeft u al gezocht in de benoemde rapporten?

Ageeth zei op 9 maart 2023 om 16:24 uur

"Gewoond" dat is een mooie omschrijving Annet, Ja ik ben daar bijna 1.5 jaar intern geweest als klein meisje. Ik weet daar bewust niks meer van.... als tienermeisje vond ik een foto van, toen nog, prinses Beatrix met wat kinderen voor haar op de grond,op mijn kamer en vroeg me af wie dat waren. Daar zat ik dus tussen. De dame met vlinderbril op de foto gaf mij een zeer onprettig gevoel. De verhalen die ik hier lees hebben mij helderheid verschaft in gevoelens die ik niet kon plaatsen. Je bent beschadigd voor het leven. En sorry Paul maar dan spreek je niet meer over de jaren 40/50 maar 60/70

Annet zei op 9 maart 2023 om 16:47 uur

Ja trieste verhalen maar mijn vraag is gericht op zijn er bewoners die zich aangemeld op tijd hebben bij de aanvraag commissie de winter wat door het schadefonds afgewikkeld word?

Laurin Heemskerk-Stevens zei op 10 maart 2023 om 10:40 uur

Ik ben niet in de Krabbebossen opgenomen geweest. Kende het in de jaren 50 van naam, omdat zussen van mijn vriendin daar werkten. En later vanuit mijn werk bij de SPD, toen daar kinderen opgenomen werden vanwege problemen (allerlei soorten problemen). Maar wat ik wel weet: in die vroegere jaren mochten ouders niet bij hun kinderen, omdat het kind dan iedere keer weer afscheid moest nemen zonder echt te snappen, waarom zij niet mee naar huis mochten. Dit gebeurde niet alleen in de Krabbebossen. In 1947 heb ik 3 maanden in het Ignatiusziekenhuis gelegen vanwege oorontsteking. Ook daar mochten ouders niet bij hun kind, hooguit voor het raam. Ik mocht op zeker moment niet voor het raam, omdat ik tegengesparteld en gehuild had toen ik voor de zoveelste keer weer een antibioticaspuit kreeg. (In die tijd om de 2 uur, want de penicilline was nog maar pas uitgevonden). Ook later nog in het Diaconessenhuis geen ouders op bezoek, alleen voor de ramen. Huilde het kind, mochten de ouders zich niet meer laten zien.
Ik wil maar zeggen: de Krabbebossen week niet af van wat elders ook gebeurde.

Paul van Driessche zei op 10 maart 2023 om 14:12 uur

Ik kan het eens zijn met Laurin Heemskerk. De kindertehuizen waren een weerslag van hoe de maatschappij toentertijd in elkaar zat, van de toenmalige pedagogoisch en medische inzichten in de omgang met kinderen enz. Natuurlijk kun je daar nadelige gevolgen van ondervinden in je latere leven zoals Mart aangeeft , maar de Krabbebosschen was geen uitzondering in negatieve zin.
In de jaren 40, 50 60 enz. waren we kinderen, en om wat voor reden dan ook een tijdje ver van huis. De redenen konden medisch zijn (zoals in mijn geval op 5 jarige leeftijd in 1958) of psycho-sociaal) In het laatste geval heb je daar als kind totaal geen zicht op en is de ontreddering van een tijd je ouders niet zien nog veel groter....
En ja ....er waren vast ook goede en minder goede verzorgsters maar ik denk dat we iedereen die naar de maatstaven van toen zijn best heeft gedaan om onze pas prille leventjes weer op de rails te krijgen recht heeft op een evenwichtige kijk. Iedereen maakt fouten (Ikzelf heb in het onderwijs gewerkt en als ik nu terugkijk zie ik nu duidelijk waar ik blunders heb gemaakt.)
Nu we wolwassen zijn past een begrijpende en milde blik naar de hulpverleners van toen. Ook als je op deze site kijkt zijn er ook een heleboel goede en dankbare reacties. Laten we deze mensen niet door het slijk halen......

Gerda Godrie zei op 10 maart 2023 om 14:48 uur

Hoe kun je de opvoeding van toen als falen zien: de verzorgsters kregen een gedegen opleiding en handelden volgens de richtlijnen van die tijd. Ooit wel eens gedacht aan het leed van de ouders die voor de bestwil van hun kind het advies van huisarts of kinderarts opvolgden en misschien daar later met spijt op terugkeken? Soms hadden zij geen andere keuze.

Anna zei op 10 maart 2023 om 14:57 uur

Dat er mensen zijn met positieve (of in elk geval minder negatieve) ervaringen is mooi. Dat mensen die wel degelijk een flink trauma aan die tijd hebben overgehouden, hier hun verhaal kunnen doen en misschien wel voor het eerst van hun leven beseffen waar bepaalde gevoelens vandaan komen, is nog fijner. Als mensen handelden volgens de richtlijnen van die tijd, wil dat nog niet zeggen dat die richtlijnen geen schade berokkenden, aan sommige van de kinderen en inderdaad, ongetwijfeld ook aan sommige van de ouders. Zelfs als iedereen zijn best doet kan dat nare gevolgen hebben, en dan mogen die aangekaart worden. Al is het maar om ervan te leren.

Ageeth zei op 10 maart 2023 om 15:06 uur

Anna hier sluit ik me graag bij aan...

Kevin zei op 10 maart 2023 om 15:17 uur

Goedemiddag,
Lees nu over schadeclaims, erg voor de mensen die het heb moet mee maken! En zeker de handelingen of gedragingen van diegene zou naar boven moeten komen. Vergeet niet dat ze in die tijd niet beter wisten of konden!! Behalve de sexuele handelingen die zijn nooit goed te praten. Maar opvoedkundig valt er nu van alles niet in goede aarde. Maar dat vind ik van de huidige maatstaven ook niet. Baby moet goed drinken, eten zoveel cm en zoveel gewicht anders is het anders dan normaal. Benader de Krabbe bossen in de jaren dat je er zat met de kennis die er toen was. En niet met de ogen van nu, want in de ogen van nu haar alles beter gekund!! Let daar aub op als men afgeeft op hoe slecht het daar was. Helaas nog geen jeugdige van mijn leeftijd gevonden (1982/1983)

Kevin zei op 10 maart 2023 om 15:24 uur

Goedemiddag,
Lees nu over schadeclaims, erg voor de mensen die het heb moet mee maken! En zeker de handelingen of gedragingen van diegene zou naar boven moeten komen. Vergeet niet dat ze in die tijd niet beter wisten of konden!! Behalve de sexuele handelingen die zijn nooit goed te praten. Maar opvoedkundig valt er nu van alles niet in goede aarde. Maar dat vind ik van de huidige maatstaven ook niet. Baby moet goed drinken, eten zoveel cm en zoveel gewicht anders is het anders dan normaal. Benader de Krabbe bossen in de jaren dat je er zat met de kennis die er toen was. En niet met de ogen van nu, want in de ogen van nu haar alles beter gekund!! Let daar aub op als men afgeeft op hoe slecht het daar was. Helaas nog geen jeugdige van mijn leeftijd gevonden (1982/1983)

Kevin zei op 10 maart 2023 om 15:24 uur

Goedemiddag,
Lees nu over schadeclaims, erg voor de mensen die het heb moet mee maken! En zeker de handelingen of gedragingen van diegene zou naar boven moeten komen. Vergeet niet dat ze in die tijd niet beter wisten of konden!! Behalve de sexuele handelingen die zijn nooit goed te praten. Maar opvoedkundig valt er nu van alles niet in goede aarde. Maar dat vind ik van de huidige maatstaven ook niet. Baby moet goed drinken, eten zoveel cm en zoveel gewicht anders is het anders dan normaal. Benader de Krabbe bossen in de jaren dat je er zat met de kennis die er toen was. En niet met de ogen van nu, want in de ogen van nu haar alles beter gekund!! Let daar aub op als men afgeeft op hoe slecht het daar was. Helaas nog geen jeugdige van mijn leeftijd gevonden (1982/1983)

Jessica Goossens - de Bruin zei op 11 april 2023 om 10:23 uur

Ben gegevens aan het opzoeken van de krabbenbossen en kwam toevallig op deze pagina terecht.
Een heel stuk erkenning, al zat ik er later dan jullie.

Piet Elands zei op 21 april 2023 om 22:58 uur

In 1955 3 maanden in de krabbebossen. Super tijd gehad. Nog altijd goede herinneringen aan mijn vriendjes, lieve leidsters, prachtige omgeving. Dank juffrouw Lottie en juffrouw To.
Later nog eens terug geweest en hartelijk ontvangen.
Tja, zo heb ik het beleefd. En wat triest voor al die kinderen die het zo vreselijk hebben gehad.

Corne zei op 6 mei 2023 om 08:56 uur

Hallo allemaal, ik heb hier wel een goede tijd gehad, keten op de gang, het bos daarachter, de grote zandbakken, voetballen met Jan Tempelaars als trainer, het buitenzwembad, koperakker school.
Ik heb hier gezeten van mijn 7 1/2 tot mijn 11 zoiets. Heb de laatse klas van koperakker meegemaakt ook!
Volgens mij van 93 tot 97. Is erg lang geleden.
Ik heb het oude gebouw ik volle glorie meegemaakt ik had de 2 achterste slaapzalen die aan elkaar zaten voor mij eigen alleen, ik zat destijds de eerste 2 jaar bij de Merels en daarna naar boven bij de Achthoek.
Toen ik een half jaar bij de achthoek zat gingen ze al verbouwen naar het nieuwe spul wat er nu staat, ik heb de transitie meegemaakt en de gehele bouw ervan, daarna heb ik nog een jaar in de achthoek gezeten en ben daarna voorgoed gegaan naar een ander internaat in limburg, Heilbloem en heb daar gezeten 5 jaar lang en hele gebeuren rond Nikki Verstappen meegemaakt, zat daar ook op de voetbal namelijk.

Het oude gebouw had toch echt wel charmes en de groepen die daaromheen zijn gebouwd, ik vond dit een leuk deel van mijn jeugd want je speelde altijd met leeftijds genootjes.
Toen dertiid was jurassic park ook niuew en had ik met hele grote tekeningen van dat karton van 1 bij 3 dinos getekend en opgehangen in het bos en toen daar mensen op de skelter doorheen gereden. Was actief manneke toen.
Ook als ik niet kon slapen of als we gingen keten was der altijd een slaapwacht, ook een heel streng vrouwtje vond iedereen dan, maar ik vond die juist het aardigst haha.
Ik zat er in de tijd toen der een meervouwdig gehandicapt meisje woonde namelijk Malika, die is ook zeer jong overleden maar dat herinner ik me nog.
Mijn mede merels waren toendertijd
Joyce, roxanne, adriaan, remco, diana, melissa, micheal, ik kan de rest van de namen niet meer herinneren en bij de achthoek herinner ik mij al helemaal niemand meer zo goed behalve suzanne.
Jammer dat het nu over is daar, wou der zelf altijg nog als groepsleiding gaan werken maar is er niet van gekomen.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 9 mei 2023 om 12:46 uur

Priscilla van Dongen stuurde ons de onderstaande foto’s, gemaakt op de Krabbebossen. Op de foto’s zien we Priscilla en haar broer Patrick.




1.

2.

3. Foto gemaakt bij het afscheid met Priscilla’s broer Patrick

Thijs de LeeuwBHIC zei op 12 juli 2023 om 14:25 uur

Binnenkort verschijnt een boek van Gerda Godrie-van Gils over de geschiedenis van De Krabbebossen (uitgeverij Eburon). Het boek is na 23 augustus 2023 beschikbaar, maar ook nu al te bestellen. Klik op onderstaande afbeelding om deze te vergroten:




Ingrid obbena zei op 12 juli 2023 om 16:31 uur

Hartelijk en het boek meteen besteld. Ben zo benieuwd

Martin zei op 12 juli 2023 om 19:04 uur

Waar is het boek van Gerda Godrie te bestellen?

Carla Cazzetta zei op 13 juli 2023 om 07:11 uur

Hallo,
Is het mogelijk om te laten weten waar en hoe het boek te bestellen is.

gerda Godrie zei op 13 juli 2023 om 09:12 uur

Het boek is te bestellen bij Academische Eburon Utrecht. ISBN 978-94-6301-464-9 www.eburon.nl
en bij elke boekhandel of via internet, bol.co. enz.

Gerda Godrie zei op 2 augustus 2023 om 10:31 uur

ik ben op zoek naar Conny de Bone-Netten, kun je contact me opnemen want ik krijg de mail steeds terug?

Louke Bruning zei op 25 augustus 2023 om 13:53 uur

Ben nu het boek aan het lezen van Gerda Godrie. Heel herkenbaar ! Mijn zus wil het ook graag lezen zodat ze beter begrijpt waardoor ik ben zoals ik ben. Ik heb er nl. 2 jaar doorgebracht ( 1958-1960) zonder contact met ons gezin.

Gerda Godrie zei op 25 augustus 2023 om 13:59 uur

Dat is mooi, hopelijk brengt het naast herkenning ook meer begrip op voor de keuze van ouders destijds. Gerda Godrie.

Liesbeth zei op 25 augustus 2023 om 14:10 uur

Ik heb vandaag het boek binnen gekregen over de krabbebossen van Gerda Godrie…
Erg benieuwd!

Louke Bruning-Kessels zei op 25 augustus 2023 om 14:27 uur

In het boek komt naar voren dat de directrice een strenge vrouw was. Mijn vader ging regelmatig tegen haar strenge regel( ouders moeten onzichtbaar zijn voor hun kind) in . Daardoor bleef ik hem regelmatig zien en is mijn band met hem gebleven.

Frank zei op 25 augustus 2023 om 16:12 uur

Mevrouw Godrie gaat in haar boek een beetje voorbij het vele leed wat jonge kinderen is aangedaan en de trauma 's die zij voor hun hele leven hebben opgelopen. Dat vind ik een beetje jammer. Voor de rest een goed boek. Wat zeker leesbaar is voor minder hoog opgeleide personen

Robbert zei op 26 augustus 2023 om 13:36 uur

Helemaal mee eens. Het boek gaat voorbij aan het vele leed wat kinderen hebben ervaren. Mogelijk heeft mw' Godrie zelf geen kinderen.

Anna zei op 26 augustus 2023 om 14:09 uur

Wat een gemiste kans, dat boek. Misschien is het te overwegen om de echte verhalen te bundelen…

Ageeth zei op 26 augustus 2023 om 14:34 uur

Vraag me af waarom mevrouw Godrie de moeite heeft genomen om feedback te vragen en vervolgens de niet positieve en zeer relevante gebeurtenissen achterwege te laten. Vraag me eigenlijk sowieso af wat haar motivatie was/is om dit boek te schrijven.

Annemiek zei op 26 augustus 2023 om 14:53 uur

Je kwam thuis , getraumatiseerd, en je gedrag was niet van wat je ouders verwachtten.
Dus je kreeg het etiket van lastpak …
Nu 72 jaar later wordt nog door m’n Fam.verteld ….. ja maar je was altijd al n lastig kind.
Dan zeg ik… Er worden geen lastige kinderen geboren…

Louke Bruning-Kessels zei op 26 augustus 2023 om 15:09 uur

Het boek heeft veel duidelijk gemaakt over de ideeën en visies. Ook over de “machtspositie “ van bestuur, doctoren en directie waardoor veranderde ideeen over het uit huis plaatsen en niet zien van je ouders en familie niet werden doorgevoerd. Ook duidelijk voor mij is het financiële beleid waardoor kinderen langer dan nodig moesten verblijven en niet om hun gezondheid. Het is een geschiedkundig plaatje dat een beeld geeft van de gezondheidszorg in die tijd en het strenge katholieke milieu. Onze emotionele waargebeurde verhalen zijn dan niet zo frequent verwoord maar daarom vind ik dit boek niet minder waardevol.

Gerda Godrie zei op 26 augustus 2023 om 20:30 uur

Mevrouw Bruning heeft het boek goed gelezen en begrepen. Exact wat ik als cultuurhistorica in deze cultuurhistorische studie heb geprobeerd te beschrijven.

Martin Krewinkel zei op 26 augustus 2023 om 20:47 uur

Ik heb nog niet de gelegenheid gehad om het boek te lezen. Ik heb er doorheen gebladerd en de inhoudsopgave gelezen. Ik verwacht een mooie rapportage van een gedegen historisch onderzoek.
Het is inderdaad jammer dat geen aandacht besteed wordt aan persoonlijke verhalen die voor betrokkenen vaak toch heel verstrekkende gevolgen hebben. Ik vond dat een gemiste kans, maar wellicht schiet dat dan ook weer voorbij aan het doel van het boek.

Bart zei op 27 augustus 2023 om 07:31 uur

Een goede cultuur historica betrekt alle data in een beschrijvend onderzoek en het boek schetst een verkeerd beeld over de gebeurtenissen die in de doofpot gehouden worden. Als onderzoeker kun je niet eenzijdig data publiceren
Mischien een goed advies naar mw'. Godrie om een tweede druk uit te geven met de waarheid

Corne zei op 27 augustus 2023 om 09:08 uur

Gerda gaat het boek ook over de jaren 90.
Ik herken mij namelijk helemaal niet in de negatieve berichten maar ik snap dat het vroeger wel gebeurd is en op ander internaat in limburg met paters ook veel is gebeurd, dit is iets met katholiek geloof, zelf ben ik ook katholiek maar ik ga niet naar de kerk.
Ik betreur dan ook wat anderen is overkomen.
Mijn tijd bij de krabbebossen van pakweg 92 tot 97 heb ik meegemaakt als de beste tijd in mijn kinderleven en ik hunker naar al de gedachten en fotos en verhalen daarover.

Gerda Godrie zei op 27 augustus 2023 om 09:23 uur

Dag Corne, het boek beschrijft de geschiedenis vanaf het ontstaan 1933-2003, en is gebaseerd op archiefonderzoek uit de archieven de Krabbenbossen, van het witgele kruis en de de gemeente Rijsbergen. De persoonlijke belevingen die ik heb opgenomen
zijn mij toegestuurd door oud-medewerkers en personen die er destijds verbleven en komen niet van deze site. Die mag je zomaar niet overnemen en publiceren, maar via een oproep in de krant kreeg ik voldoende binnen.

Paul van Driessche zei op 27 augustus 2023 om 10:41 uur

Ik roep de beheerders op om beledigende en groffe opmerkingen aan het adres van Mevr. Godrie te weren van deze pagina. Kritiek op basis van argumenten is altijd prima, maar aan deze manier van reageren heeft niemand iets...

Robbert zei op 27 augustus 2023 om 11:12 uur

Er zijn geen Beledigende opmerkingen gemaakt echter mag men toch kritisch zijn over zaken die in het boek niet worden belicht maar wel degelijk aan de orde zijn geweest. En dit kwets velen die er een trauma hebben opgelopen. U reageerde erg kort door de bocht heer Driessche

Francois zei op 27 augustus 2023 om 15:07 uur

Op de krabbebossen zijn vele kinderen getraumatiseerd voor hun hele leven. Echter in het boek staat hier niets over beschreven. Ik denk dat het boek snel bij de slechte te koop wordt aangeboden voor enkele Euro 'd

Rik zei op 27 augustus 2023 om 17:03 uur

Helemaal mee eens. Deze dame mist empathie

Ingrid obbens zei op 27 augustus 2023 om 18:15 uur

Heb het boek besteld, alleen niks ontvangen. Ben na alle opmerkingen toch wel nieuwsgierig geworden

Bart zei op 27 augustus 2023 om 19:52 uur

Beter wachten tot het voor 5 euro bij de sleghte te koop is.

Lodewijk zei op 28 augustus 2023 om 07:35 uur

Het is vervelend hoe men reageert op het uitgegeven boek door Mw. Godrie van Gils. Als arts wilde ik even reageren. Ikzelf heb ik 1963, 6 maanden gezeten in de krabbebossen. Ik kan alleen maar beamen dat het vreselijk was en wil niet in herhaling vallen wat de meeste hebben hierboven al hebben geschreven over de walgelijke toestanden in dit kindertehuis. Echter schrok ik een beetje van de titel van het boek. Als historicus dien je toch te weten dat kinderen langdurig blootstellen aan zonlicht c.q. UV straling beneden de 16 jaar zeer schadelijk is. In de jaren zestig was al ruimschoots bekend ( prof. Dr. Hermans dermatoloog et al. ) dat langdurige blootstelling aan zonlicht c.q. UV-licht bij kinderen onder de 16 jaar kan leiden tot huidkanker op latere leeftijd. Hiermee verklaar je ook enigszins de deskundigheid ( die ik in vraag stel ) van de toen aanwezige ( kinder)artsen. Verder het kind-onvriendelijke kan ik mij nog herinneren toen ik binnenkwam en ik mij volledig moest ontkleden c.q. de kleren werden van mijn lijf afgetrokken voor een wildvreemde in een witte jas ( erg beangstigend en kind-onvriendelijk en wat was de meerwaarde? ) dat is mij zeker ook bijgebleven naast het slechte eten, geen privacy en het vele straffen van de kinderen. In eerdere berichten op dit forum bovenaan las ik dat mw. Godrie van Gils ook betrokkenen zou interviewen voor haar manuscript. Bij een kwalitatief onderzoek is dit wel heel erg belangrijk. Het boek geeft alleen weer hoe gelukkig de kinderen wel niet waren maar toch een verkeerd beeld van de werkelijkheid. Jammer ook deze kant had goed belicht moeten worden gezien er vele kinderen beschadigd zijn destijds en dit hun hele leven hebben meegedragen. Ik wil zeker met Mw. Godrie hierover in gesprek gaan en de andere kant ook belichten. En zeker zullen er voor vele kinderen ook mooie momenten geweest zijn. Maar mijn ervaring is dat het absoluut geen kindvriendelijke instelling was.

Ageeth zei op 28 augustus 2023 om 10:42 uur

Mevrouw Godrie zei op 15 april 2021 het volgende, ze wil met haar boek mensen die tijdelijk verbleven in de krabbebossen een stem geven en hun verleden zichtbaar maken. Als dit dan niet gebeurt stelt dat teleur.
Lodewijk ik wil je bedanken voor je verhaal, hiervoor zit ik op dit forum. Ik heb helemaal geen herinneringen aan mijn tijd op de krabbebossen en vind het fijn zowel de positieve als de negatieve verhalen te lezen. Ook ik ben beschadigd weet alleen niet of dat door mijn verblijf en wat ik daar heb meegemaakt is gekomen of doordat je als klein meisje uit je vertrouwde omgeving gehaald bent en daarna weer terug naar familie die je niet meer kent. Door papieren die ik van Juzt heb ontvangen weet ik nu dat ik hier 14 maanden ben geweest in 1969, ik was 3 jaar.

Paul van Driessche zei op 28 augustus 2023 om 14:56 uur

Deze site is bedoeld als een site waar we wetenswaardigheden over onze tijd op de Krabbebosschen kunnen uitwisselen. Tot voor kort ging dat prima zoals ook op al de andere pagina's van het bhic het geval was. Er werden leuke positieve wetenswaardigheden en herrinneringen afgewisseld met soms nare en vervelende ervaringen. Ikzelf deelde mijn positieve herinnneringen hier van de periode toen ik in 1959 als 6 -jarige enige tijd verbleef op de Krabbebosschen.
Helaas is er nu een verharding van het gesprek te zien.....iets wat je op de zgn (a) sociale media ook vaak ziet. Wij behoren hier echter niet tot de sociale media. Wij zijn een besloten groep met gedeelde ervaringen uit onze jeugd en er is geen enkele reden om op elkaar te gaan hakken.
Het geeft geen pas om een ander uit te maken voor iemand zonder empathie, realiteitszin en mensenkennis.
Het geeft geen pas de reactie van een ander domme borrelpraat te noemen
Het geeft geen pas een ander het advies te geven naar Noord Korea te verhuizen.

Mart, laat je opleiding erbuiten...heeft hier geen enkele , maar dan ook geen enkele status. leerkracht, loodgieter, sociaal werker, timmerman/vrouw....we waren allemaal kind die ooit op de Krabbebosschen zaten....dat is ons gezamenlijk bindt....wij spreken hier niet namens een verworven recht, een bepaalde opleiding of vanwege een positie in de wetenschap.....
Ooit zaten wij daar in Rijsbergen in hetzelfde witte huis met de villa ervoor en dat is wat ons bindt.....

Paul HuismansBHIC zei op 30 augustus 2023 om 10:51 uur

Het is duidelijk dat alles wat er over De Krabbebossen wordt geschreven veel losmaakt bij iedereen die ermee te maken heeft gehad, zij het positief of negatief. Alle ervaringen mogen worden verteld, maar misschien is het moeilijk om je eigen ervaring als voldoende gewaardeerd en gehoord te ervaren.

We hanteren intussen wel huisregels over hoe we op dit forum met elkaar omgaan. Respect voor elkaar speelt daarin een belangrijke rol. Bedenk dus hoe je reactie over zal komen, voordat je de knop "Plaats reactie" aanklikt.

Op verzoek van Mart Kievits zijn zijn reacties op dit verhaal offline gehaald. Ook een aantal andere reacties die daardoor onbegrijpelijk zijn geworden, zullen in verband daarmee offline worden gezet.

Ad Coertjens zei op 7 september 2023 om 17:07 uur

Beste mensen / lotgenoten. Ik heb in 1953 de Krabbebossen gezeten, ik ben van 28-04-1951 ik was al wel 3 jaar. Het was zomer , dat herinner ik mij nog wel, ik kan ook nog vaag herinneringen ophalen dat we buiten in een grote zandbak speelde en dat er een soort van watergoot was waar we in het water konden spelen. Ook altijd bidden voor en na het eten. Of ik heimwee heb gehad weet ik niet, denk het wel als je van je ouders weggaat en met een vreemde vrouw de andere kant op gaat. en na 3 maanden weer terug ziet, ik kan mij geen vervelende dingen herinneren . Mijn moeder vertelde mij later dat toen ze mij weer kwamen ophalen ik bij de verkeerde mensen in de armen liep, dat is niet prettig voor ouders. Of ik er iets aan overgehouden heb is moeilijk vast te stellen, ik weet als kind nog dat ik er heel slecht tegen kon als mijn moeder voor een paar uur uit het zicht was, dat was altijd huilen. In mijn verdere leven ben ik iemand die voor zekerheid gaat, dan pas stelt het mij gerust. Ook ben ik iemand die geborgenheid zoekt en mij baar prettig en veilig bij voel. Als ik nu lees dat daar in de Krabbebossen toch wel dingen zijn gebeurd die nu absoluut niet meer kunnen, dat verbaasde mij erg, daarom ben en ga ik er mij meer in verdiepen hoe het in 1953 was in de Krabbebossen. Dit is mijn verhaaltje. Met lieve groet. A. C.

Mariët BruggemanBHIC zei op 8 september 2023 om 12:36 uur

Bedankt Ad, voor jouw verhaal met herinneringen aan jouw verblijf op de Krabbebossen. Wat treffend hoe je kunt omschrijven wat jouw verblijf op zo'n jonge leeftijd met jou op latere mogelijkerwijs heeft gedaan. Het gemis van je moeder moet voor beide kanten niet gemakkelijk geweest zijn.

Bart zei op 8 september 2023 om 13:54 uur

Van mij idem een waardeloos boek.

Norah zei op 8 september 2023 om 16:18 uur

Reacties Kievits > 30/8 10.51u. ......???

Martin Krewinkel zei op 8 september 2023 om 17:03 uur

Ik heb het boek nog niet helemaal uit, maar ik meen toch te concluderen dat het een mooi en compleet historisch overzicht betreft. Kinderen uit die tijd krijgen kort de ruimte voor hun verhaal, zowel positief als negatief. Ja, misschien had Gerda hier beter een apart hoofdstuk aan kunnen wijden. Dit mis ik wel. Maar toch is het boek interessant.

Robbert zei op 8 september 2023 om 17:38 uur

Ik vind er totaal niets interessants aan. Wie het waardeloze boek wilt hebben laat het mij maar weten.

Ad Coertjens zei op 8 september 2023 om 17:49 uur

Hallo, dank voor het aanbod. Ik wil het wel hebben.
Alvast dank.
adannelies@ziggo.nl

Met vriendelijke groet.
Ad Coertjens.

Francois zei op 8 september 2023 om 19:18 uur

Heel slecht geschreven staat vol taal fouten en weinig professioneel. Zeer slecht boek.

Louke Bruning zei op 11 september 2023 om 09:54 uur

Ik heb hier gezeten van 1958 t/m 1960


Vanwege astma en exceem


Ik zag heel soms mijn vader en zusje zwaaien uit het bovenraam terwijl ik beneden op het plein stond (mijn vader trok zich niets aan van de strenge regel van uit het zicht blijven). Heb mijn moeder 2 jaar niet gezien. Noemde haar bij thuiskomst Juffrouw. Dat heeft haar erg pijn gedaan. Had daarna geen binding met haar. Herkenbare verhalen in het pas verschenen boek. Ga dit nu ook laten lezen aan kinderen en Kleinkinderen.


Mvg Louke Bruning




1.

2.

3.

4.

5.

6.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 september 2023 om 10:07 uur

Bedankt Louke voor het delen van je ervaringen en alle foto's/scans! Wat een impact heeft zo'n verblijf, dus ook op de houding van de kinderen ten opzichte van hun ouders.. Dat ene voorbeeld van het 'Juffrouw' noemen is veelzeggend. Mocht je nog meer materiaal uit die tijd terugvinden, dan kun je het mij altijd sturen. Hartelijke groet,

Ietje van Poll zei op 2 november 2023 om 15:22 uur

Goedemiddag,




Hierbij neem ik de vrijheid om mijn boek 'Bleek gezichtje' onder uw aandacht te brengen. Het verhaal in deze roman gaat over de zoektocht naar een zusje, dat op jonge leeftijd overleed en waarover thuis altijd gezwegen werd. Alhoewel het boek is gefictionaliseerd, is het voor een deel autobiografisch. Zo heb ik een zusje gehad, dat voordat ik geboren werd, in 1951 in 'de Krabbebossen' verbleef en daar ook is overleden. Voor het tehuis in dit boek heeft o.a. dit tehuis in Rijsbergen model gestaan. De 'beruchte' glazen gang, waar ouders naar hun kinderen konden kijken, komt er bijvoorbeeld in voor.




Ik zou dit verhaal graag delen met een groter publiek. Heeft u interesse om het boek te kopen? Het kan kan bij mij besteld worden voor een bedrag van €19,50 excl. porto. Stuurt u me dan een mailtje ( i.van.poll@quicknet.nl ) met uw adresgegevens.




Vriendelijke groet,


Ietje van Poll




Fragment uit 'Bleek gezichtje':




Op het terras buiten zitten alle kinderen aan lange tafels te wachten op het eten. De zon staat nog laag aan de hemel, mist hangt roerloos op het grasveld vóór het terras.


‘Het is hartstikke koud,’ zegt Annelies.


‘Alleen bij regen en storm eten we binnen,’ antwoordt juffrouw Afra.


Aan het hoofd van elke tafel zit een verzorgster. Om klokslag zes uur komt de directrice naar buiten, statig schrijdt ze naar het midden van het terras, waar speciaal voor haar een tafeltje is gedekt. Met haar parelketting en bontcape ziet ze er deftig uit. Ook al klinkt van alle kanten geroezemoes van kleuters en gekletter van bestek en geschraap over de blikken borden, de directrice kijkt niet op of om. Haar blik is op haar bord gericht, ze bemoeit zich met niemand. Op Annelies maakt ze een eenzame indruk, zoals ze daar zwijgend haar snee brood zit te snijden.


Annelies zit naast Neelke. Ze bindt een slabbetje om haar nek en voert Neelke brood. Meer dan drie stukjes wil ze niet eten, hoe Annelies ook haar best doet.


Dan klinkt er een schel geluid over het terras. Annelies schrikt, kijkt naar Neelke en ziet dat het meisje net zo geschrokken is als zij. Snel legt ze een arm om haar heen.


'Och meiske, je hoeft niet bang te zijn.'


Het gesnerp van de bel houdt een hele tijd aan. Als het eindelijk is gestopt, laat Annelies haar weer los. Juffrouw Afra loopt langs om alle borden op te halen. Met haar lange vogelnek overziet ze alles.


'Ik zie dat Neelke een paar stukjes gegeten heeft.'


'Ze at niet uit zelf, ik moest haar wel voeren.'


'Nou, vooruit, dat laten we dan maar zo voor de eerste dag. Bovendien moeten alle kinderen nu in bad. Zorg jij voor Neelke?'


Alle kinderen staan op, Neelke doet de anderen na. Juffrouw Afra loopt voorop, naar binnen. De kinderen lopen twee aan twee achter haar aan. Als laatste lopen Annelies en Neelke de trap op. Ze ziet dat Neelke moeite heeft om alle treden op te klimmen. Traag sjokt ze aan haar hand mee, Witje aan haar andere hand over de vloer slepend.


'Ach, meiske, ik zie dat je moe bent, kom maar.'


Annelies pakt Neelke op haar arm. Boven aan de trap wacht juffrouw Afra haar op.


'Zet dat kind eens gauw neer,’ zegt ze uit de hoogte. ‘Zo doen we dat niet hier. Ze heeft zelf twee benen.'


'Maar Neelke is moe, ze kan niet meer.'


'Stel je voor, dan kunnen we wel aan de gang blijven hier.'


Gauw draagt Annelies Neelke de laatste paar treden op, tot aan de deur van de wasruimte. Aan één kant staat een rij kleine wc'tjes in het gelid tegen de muur. De lysolgeur heeft de doordringende urinegeur in deze ruimte niet weten te verdrijven. Juffrouw Afra begint de kinderen uit te kleden en op de wc-pot te zetten, Annelies doet hetzelfde met Neelke.


'Per kind één vel wc-papier,' zegt de juffrouw. 'Alleen als ze een grote boodschap hebben gedaan, dan mogen ze meer.'


Al die kleuters op een rijtje op die wc'tjes, Annelies vindt het een grappig gezicht.


'Hoef je niet te plassen, Neelke?' Neelke schudt van nee.


O jee, denkt Annelies, hoe moet dat vannacht? Ze heeft geen tijd om hier lang bij stil te staan, aan de andere kant van de wasruimte is juffrouw Afra druk bezig alle kinderen in een grote badkuip te tillen. Annelies zet Neelke bij de anderen in het bad en pakt een stuk Sunlightzeep. Ze ziet aan Neelkes blik, dat ze het eng vindt, zo'n diepe kuip.


'Niet bang zijn, Neelke, ik blijf bij je,' zegt ze.


Neelke strekt haar armpjes naar Annelies uit.


'Witje,' zegt ze.


'Nee, straks weer. Als je naar bed gaat,' zegt juffrouw Afra, die bezig is met een washand alle kinderen in te zepen. Het lijkt wel of ze het aanrecht aan het schrobben is, zo hard boent ze, denkt Annelies. Als ze allemaal ingezeept zijn, komt de juffrouw langs en sproeit ze met een douchekop af.


'Ik wil eruit,' proest Neelke. Ze wrijft met haar handjes in haar ogen.


Annelies tilt het natte meisje uit bad.


'Kijk, Neelke, hier hangt jouw handdoek. Bij het haakje met de vlinder, dat is jouw plaatje. Zul je dat onthouden?'


'Ik wil Witje,' zegt Neelke.


'Zo meteen, eerst afdrogen, dan tanden poetsen en dan mag Witje weer bij je.'


Alle kinderen staan op een rij met natte haren. Annelies kamt Neelkes haar. Het valt haar op, dat Neelke op haar hoofd een litteken heeft. Wat zou daar gebeurd zijn? Juffrouw Afra komt langs met een wattenstaafje en maakt in een rap tempo alle oren schoon. Ze voert de kinderen een lepel levertraan, allemaal trekken ze een vies gezicht. Daarna moeten ze hun handen naar voren steken, met een schaartje maakt Annelies hun nagels school. Als ze klaar is, loopt juffrouw Afra nog eens langs de rij, de handen op de rug.


Blijkbaar vertrouwt ze er niet op, dat Annelies haar werk goed heeft gedaan.


'Wil je Neelke helpen om dit aan te trekken?'


Annelies heeft nog nooit zo’n pyjama gezien. Aan de achterkant zit een flap, die met twee knopen losgemaakt kan worden. Dat is handig, dan hoeven de verzorgsters niet alles uit te trekken, als ze naar de wc moeten. Alle kinderen hebben dezelfde pyjama.


'Ja juffrouw Afra. Ik heb alleen nog een vraag. Ze heeft net niet geplast. Hoe moet dat nou?'


'Hoe bedoel je?'


'Zal ik haar zo nog eens op de wc zetten?'


Afra zwaait met haar wijsvinger heen en weer.


'Nee, nee, zo doen we dat niet. Ze gaan allemaal tegelijk. Plast ze niet, dan is dat pech. Straks wil ze om de haverklap naar de wc. We hebben wel wat anders te doen.'


'Maar dan plast ze vannacht in bed.'


'Nou, jammer dan. We gaan geen uitzondering maken.'


'Dan ligt ze de hele nacht in haar klamme pyjama tussen de natte lakens.'


Juffrouw Afra’s wenkbrauwen gaan omlaag, alsof ze zich ergert. Ze kijkt Annelies niet meer aan.


'Misschien krijgt ze daar dan zo snel genoeg van dat ze morgen wél gaat plassen.'


Annelies durft niet langer te protesteren. Zo gaan de dingen hier dus, denkt ze. Kinderen mogen niet gedragen worden, ze moeten allemaal op hetzelfde moment naar de wc. In hun pyjamaatjes trippelen de kleuters op hun korte beentjes naar de slaapzaal. Het is er koud, alle ramen staan wagenwijd open. In een hoek blijft juffrouw Afra staan en klapt drie keer in haar handen.


'Ga maar zitten, handjes vouwen. Neelke, kijk, doe mij maar na.'


Alle kinderen gaan in een kringetje op de grond om de juffrouw heen zitten. Neelke heeft ook haar handjes gevouwen. Aan het gemak waarmee ze dat doet kan Annelies zien dat ze gewend is om te bidden.


'Kijk allemaal naar mij! Jij ook, Klaartje.' Met één handbeweging draait juffrouw Afra abrupt het hoofd van Klaartje haar kant op. 'Doe je ook mee, juffrouw Annelies? Ik ben benieuwd welke kindertjes het gebed al een beetje mee kunnen zeggen:




'Ik ga slapen, ik ben moe,


'k sluit mijn beide oogjes toe,


Heere houd ook deze nacht,


over mij getrouw de wacht.


't Boze dat ik heb gedaan,


zie het Heere toch niet aan.


Schoon mijn zonden vele zijn,


maak om Jezus wil mij rein.




Zorg voor arme kind'ren Heer',


en herstel de zieken weer.


Ja, voor alle mensen saâm,


bid ik U in Jezus naam.




Amen.'


Juffrouw Afra maakt een kruisteken, alle kinderen doen haar na.




Bart zei op 2 november 2023 om 16:45 uur

Je zou bijna aan westerbork denken bij dit vreselijke verhaal. Vele kinderen zijn voor hun hele leven beschadigd vernederd en diep gekrenkt

Anna zei op 2 november 2023 om 17:08 uur

Ik herken de pyjama’s en de rij wc’s en allemaal tegelijk naar het toilet moeten. Vreselijk al vermoed ik dat het in Westerbork echt nog wel veel vreselijker was.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 6 november 2023 om 09:10 uur

Dank voor jullie reacties, Bart en Anna.

Rik zei op 27 augustus 2023 om 17:03 uur

Helemaal mee eens. Deze dame mist empathie

Annet zei op 12 november 2023 om 04:11 uur

Goededag,
Ik wil even vragen of Henk nog verder was gekomen met het wit gele kruis in Breda
Met dossier onderzoek
Ik hoor het graag!

henk zei op 13 november 2023 om 15:59 uur

De dossiers van 1963 zijn in 1994 vernietigd. Ik heb ook contact opgenomen met Dr. Corine Grooteboer de kinderarts van Haarlem die woonde als pensionado in Maarssen en heb daar ook gevraagd of er nog dossiers waren. Echter waren deze door diverse fusies vernietigd. dat de dossiers van de krabbebossen vernietigd zijn bevreemd mij ook niet gezien het bovenstaande gelezen te hebben. Mede gezien het grensoverschrijdend gedrag. Corine Grooteboer was erg verbaasd toen ik vertelde over de Krabbebossen. Volgens haar zeggen was zij altijd met de ouders in gesprek om mede het beleid te bepalen. Dit was een pertinente leugen want in Haarlem mochten de ouders ook niet op bezoek komen op de kinderafdeling.

Henk zei op 13 november 2023 om 16:23 uur

Wat mij ook opviel is dat er onderscheid was tussen particulier en niet particulier. Het bedrag wat mijn ouders moesten betalen voor 102 dagen was over de duizend gulden. En dat voor het jaar 1963 waarbij het bouwen van een vrijstaand huis 63000 Gulden koste. Uit de stukken blijkt dat ze de particulier betaalde kinderen langer binnen hielden.
Dit kun je ook terugvinden in de stukken die er nog zijn.

Ad Coertjens zei op 13 november 2023 om 17:41 uur

Beste mensen.
In mijn verhaaltje van 27 Sep. 2023 schrijf ik dat ik 3 jaar was in 1953, dat klopt natuurlijk niet, mijn vrouw attendeerde mij er op dat ik in het jaar 1954 daar ben geweest, dat klopt ook aan de hand van de kaartjes die vanuit de Krabbebossen naar mijn ouders werden gestuurd, in mei binnen gekomen en in augustus weer thuis. Mijn moeder had ook al de briefkaartjes nog bewaard, volgens mij voorgedrukte kaartjes, als er dan nog een mededeling was werd dat er met handschrift bij geschreven.

Andere vraag; Heeft iemand dat boek ,Stevig van vlees en vel en hard als een nogablok ………../ van Gerda Goderie-van Gils. Misschien dat er iemand is die het mij te koop aan wil bieden, laat het mij dan weten, ik ben er naar op zoek.

Met lieve groet aan mijn lotgenoten.
Ad Coertjens.

Roger zei op 13 november 2023 om 18:03 uur

Je mag het gratis hebben van mij. Het is een zeer slecht boek vol taal en stijlfouten en het geeft geen enkele afspiegeling over hetgeen daar gebeurd is.

Ad Coertjens zei op 13 november 2023 om 18:30 uur

Hallo Roger.
Hartelijk dank voor je aanbod, ik ben er blij mee.
Misschien als ik het gelezen heb, denk ik er misschien net zo over als u, maar ik zou het wel graag lezen en daarna eventueel weer aan iemand anders te lees aanbieden.
Zou mij een mailtje willen sturen zodat we verder iets af kunnen spreken. Mijn e-mail is. adannelies@ziggo.nl
Ik hoor graag van u, prettige avond.
Ad Coertjens.

Annet zei op 15 november 2023 om 00:49 uur

Hierbij even een reactie op Henk werkte deze arts voornamelijk in Haarlemse Ziekenhuizen?

Henk zei op 15 november 2023 om 06:27 uur

In mijn vorig bericht schreef ik een foutje.Het bouwen van een vrijstaand huis in 1963 koste toen 23000 gulden.

Ad Coertjens zei op 16 november 2023 om 20:06 uur

Hallo Roger, hallo.
Misschien heb je mijn berichtje op deze pagina nog niet gelezen, maar ik zou graag met je in contact komen om in bezit te kunnen komen van het boek.
Ik heb er mijn e-mail bij gezet zodat je gemakkelijk kunt reageren.
Graag hoor ik van je.
Prettig weekend en met vriendelijke groet.
Ad.

Ad Coertjens zei op 27 november 2023 om 21:37 uur

Hallo Roger !!!!

Ietje van Poll zei op 7 december 2023 om 09:03 uur

Beste hr. Kievits, wat een verdrietig verhaal, hartverscheurend. Ik werd er stil van…
Zelf heb ik een zusje gehad, dat op bijna driejarige leeftijd in ‘de Krabbebossen’ in 1951 is overleden, voordat ik werd geboren. Daar werd thuis niet over gepraat, maar ik voelde het verdriet van mijn ouders wel.
Ik heb er onlangs een boek over geschreven, met de titel ‘Bleek gezichtje.’ Daarin probeer ik ook uitgebreid het dagelijkse leven in een bleekneusjestehuis aan het begin van de jaren vijftig te beschrijven. ‘De Krabbebossen’ hebben model gestaan voor het tehuis in het boek. Ik vind het belangrijk dat dit soort verhalen gedeeld worden, wat goed dat u dit nu ook heeft gedaan.

Peter zei op 7 december 2023 om 09:41 uur

Je zou bijna denken aan Westerbork. Vele kinderen zijn hier voor hun hele leven ernstig beschadigd.

Paul van Driessche zei op 7 december 2023 om 10:39 uur

Welkom terug Mart......je verwoordt goed hoe jouw eigen ervaring als kleuter was gedurende je verblijf in de Krabbebosschen.....die beschrijving mag er zeker zijn.....echter , het is één van de vele...er zijn ook andere dankbare ervaringen...

Peter.....sorry, die vergelijking met Westerbork moet maar eens ophouden.....is stuitend en onvergelijkbaar.....

Peter zei op 7 december 2023 om 10:57 uur

Is Dhr van Driessen de nieuwe redacteur geworden. Hij oordeelt inhoudelijk over wat er geschreven wordt zie ik.

Paul van Driessche zei op 7 december 2023 om 11:04 uur

Beste Mart De "verdrietige gevoelens" zoals jij ze zo goed verwoordt mogen zeker weergegeven worden. Ik zou het echter jammer vinden als dat het overheersende beeld zou worden. Ieder heeft zijn eigen verhaal, het ene (verdrietige) is niet meer waar dan het andere (dankbare).

Peter.....je vergelijking met Westerbork ......denk er nog eens goed over na...het was het doorvoerkamp voor meer dan 100.00 mensen die daarna vermoord werden. Dat was toch in de Krabbebosschen totaal niet aan de orde....!

Ageeth zei op 7 december 2023 om 17:21 uur

Paul van Driessche, uw "toontje" roept bij mij een enorme weerstand op. Fijn uw verhaal, fijn uw ervaring. Vraag me toch af waarom u zó de behoefte voelt om iedere keer weer een negatieve ervaring met een positieve ervaring recht te trekken. Mart fijn dat u terug bent en bedankt voor het delen van uw ervaring.

Wende zei op 8 december 2023 om 14:23 uur

Goededag,
Ik vind het juist belangrijk dat er mensen die daar gewoond hebben hun ervaringen eerlijk kunnen delen mogelijk ook een stukje verwerking de artsen nu zeggen ook schrijf het van je af.
grt. Annet

Evert Patijn zei op 25 januari 2024 om 17:48 uur

Ik zou graag willen weten of er een archief is waar ik in kan duiken? Ik ben uit 1981 en ik heb daar enige tijd gezeten maar weet niet voor hoelang en of welk jaar. Ik schat rond 1987.

Gerda Godrie zei op 25 januari 2024 om 19:55 uur

Dag Evert,
Het archief bevindt zich in Oosterhout, zie de website, en als je een bericht stuurt, zoeken zij jou gegevens op; in welk jaar en hoelang je daar verbleef. Succes!

Evert Patijn zei op 25 januari 2024 om 20:16 uur

Dank je Gerda!
Welke website bedoel je?

Mvg

Evert

Robbert zei op 25 januari 2024 om 20:46 uur

Het archief is vernietigd.
Alleen een namenregister van opname en ontslag is bewaard

Gerda godrie zei op 25 januari 2024 om 21:40 uur

Alleen de persoonlijke dossiers zijn vernietigd maar er is nog heel veel archiefmateriaal bewaard. Film, fotomateriaal, notulen, kleding enz. Ga naar: Krabbenbossen Stichting erfgoed jeugdzorg West-Brabant en daar vind je het e-mailadres van de secretaris. Veel succes.

Annet zei op 26 januari 2024 om 15:02 uur

Goededag,
Er zijn dossiers bij het BHIC je kan contact opnemen er is ook een Facebook pagina Kindertehuis de Krabbebossen

GERTJAN ROOMER zei op 4 februari 2024 om 13:29 uur

Ik heb er van Sep 1971 tot maart 1972 gezeten......niet onprettig ervaren van wat ik me nog kan herrineren....was 7 toen ik daar weer weg ging ...veel buiten ..s,middags slapen in de slaapzaal .........veel spelen .....

Annet zei op 15 februari 2024 om 18:00 uur

Het zou fijn zijn als er meer onderzoek kwam en duidelijk onderzoek er mist gewoon veel……

Ninke van der HeijdenBHIC zei op 2 mei 2024 om 10:28 uur

De reacties van Mart Kievits zijn op zijn verzoek weggehaald. Een aantal korte reacties van anderen zijn daardoor hun context verloren. Deze zijn ook weggehaald.

Ad Coertjens zei op 9 mei 2024 om 18:32 uur

Hallo lotgenoten.
Hier nog ‘n keer mijn vraag.
Er was wel op gereageerd , ik heb met deze persoon contact proberen te krijgen maar er is geen reactie op terug gekomen, vandaar nog eens mijn vraag betreffende het boek.

Heeft iemand dat boek ,Stevig van vlees en vel en hard als een nogablok ………../ van Gerda Goderie-van Gils. Misschien dat er iemand is die het mij te koop aan wil bieden, laat het mij dan weten, ik ben er naar op zoek.

Met lieve groet aan mijn lotgenoten.
Ad Coertjens.

Norah zei op 9 mei 2024 om 19:51 uur

Hallo Ad,

Ik zag dit boek bij -de Slegte- staan.
De naam is Godrie.
Mvg.

Norah zei op 9 mei 2024 om 19:53 uur

En twee ex. bij www.boekwinkeltjes.nl

Peter zei op 11 mei 2024 om 15:02 uur

Mw. Godrie,

Persoonlijke archieven zijn er niet meer daarbij bedoel ik medische achtergronden en redenen waarom kinderen daar zijn geplaatst c.q beschadigd

Gerda Godrie zei op 11 mei 2024 om 16:13 uur

Peter, Op 25 januari meldde ik al dat alle persoonlijke dossiers helaas zijn vernietigd.

Ad Coertjens zei op 11 mei 2024 om 16:48 uur

Lotgenoten.
Is dat niet dubieus dat dat is vernietigt, terwijl de Krabbebossen nog bestond. Wat zou of is de rede dat het archief van het eerste gedeelte van het bestaan is vernietigt !?

marlies zei op 11 mei 2024 om 23:01 uur

heb nog foto's van de jaren 1970 /1971 was er groepsleidster iemand interesse?

Ageeth zei op 12 mei 2024 om 01:38 uur

Hoi Marlies, ik ben zeker geïnteresseerd in die periode ben ik daar geweest, wellicht sta ik hier nog op. Hoor graag hoe we hierover contact kunnen leggen. Groet Ageeth

P.H.C.M. van Dongen zei op 12 mei 2024 om 07:21 uur

Een dubbel gevoel!

Ik herinner me bij de krabbeboschen een "fijne" tijd als kind, maar als ik alle reacties lees "lijkt" het dat dit ook te maken moet hebben met de verschrikkelijke situatie thuis.
Alles moet ik als beter ervaren hebben, zelfs het strenge "regime" bij de krabbeboschen schijnbaar.
Ik herinner me het moment dat ik de vieze rode kool die ze daar serveerde (waarvan ik over moest geven), mij in de badkamer schijnbaar op de destijds verantwoorde pedagogische wijze werd toegediend.
Ook de levertraan bolletjes die verplicht moesten gegeten worden waren een hel.
Gelukkig plakten die bolletjes heel erg als ze nat waren en plakte ik ze aan de onderkant van het tafeltje waar ik aan zat tijdens het eten.
De reuk van carboleum zal ik mij ook mijn hele leven als plezierig ervaren, aangezien deze werd gebruikt aldaar voor het hek van de paardenwei. (helaas is deze niet meer te koop nu en wordt hij vanwege milieuregels niet meer gebruikt)
Verder moet ik melden dat ik TOCH vele leuke herinneringen (meer dan slechte) heb overgehouden, maar ja zoals gezegd in mijn geval was een kinderhand snel gevuld.
Uiteraard schrik ik wel van de vele minder plezierige reacties van iedereen.
Wat mij nog wel van het hart moet is dat ik het gevoel heb dat destijds vele volwassenen erg onbekwaam met de opvoeding van hun kinderen zijn omgesprongen en dit daardoor veel kinderen in de problemen heeft gebracht. Deze kinderen zaten waarschijnlijk niet te wachten op een regime alla de Krabbeboschen.
Maar......... dit geldt voor alle tijden, ook ik heb als ouder ondervonden dat opvoeden van kinderen niet zo eenvoudig is en zal ik het ook zelf beter hebben kunnen gedaan.....

Mvg

Peter

Liesbeth zei op 12 mei 2024 om 11:14 uur

Hoi Marlies,
Ik ben ook wel benieuwd. Ik heb er gezien vanaf 26-6-1970 tot 17-12-1970
Groetjes liesbeth

Liesbeth zei op 12 mei 2024 om 11:27 uur

*gezeten

Annet zei op 13 mei 2024 om 10:05 uur

Hoi Marlies,
Leuk dat je foto’s hebt ben zeker geïnteresseerd zou je dit bericht ook op de Facebook pagina kunnen zetten ivm contact naar de geïnteresseerde oud bewoners Grt. Annet

Mart zei op 13 mei 2024 om 11:43 uur
Liesbeth zei op 13 mei 2024 om 14:36 uur

Hoi Annet, ik begreep dat de FB pagina stop gezet zou worden?

Mart zei op 13 mei 2024 om 14:40 uur

Na rijp beraad besloten toch nog open te blijven, in ieder geval de komende periode: kijken of er gebruik van wordt gemaakt.

Annet zei op 13 mei 2024 om 20:55 uur

Hoi Marlies,
De Facebook pagina is er we zien graag je foto’s ook!
Grt. Annet

Wiel Kersten zei op 20 mei 2024 om 14:12 uur

Ik ben eind jaren '50 drie of zes maanden op de Krabbebossen geweest. Ben van 1956 en was toen 3 of 4 jaar (denk ik). Van mijn moeder hoorde ik later dat ik er naar toe ging om aan te sterken nadat ik herstellende was van een beginnende of lichte vorm van polio. Voor ik naar de Krabbebossen ging heb ik eerst geruime tijd in het ziekenhuis gelegen en dat was een rottijd omdat ik elke dag 3 penicilline spuiten kreeg. Eerst in mijn billen en als daar door die spuiten te veel uitslag kwam werden ze in mijn bovenbenen gezet. Aansluitend ging ik dus naar de Krabbebossen om verder aan te sterken. Van de Krabbebossen kan ik me niet veel meer herinneren. De reis vanuit Zuid-Limburg naar de Krabbebossen staat me wel nog goed bij en ook het buiten slapen na het middageten kan ik me nog goed herinneren. Vond dat buiten slapen heerlijk en heb daar misschien mijn voorliefde voor kamperen en bossen aan over gehouden. Verder kan ik mij aan die tijd eigenlijk niet zoveel herinneren, zowel goed als slecht niet.

Ad Coertjens zei op 14 juni 2024 om 18:37 uur

Beste lotgenoten.
Ik heb het boek “ Stevig van vlees en vel, Hard als een nogablok , En bruin als chocolade,, gekocht en gelezen. Ik was er al een beetje door de lezer op voorbereid dat het boek voor diegene die in de Krabbebossen gezeten hebben het niet zo’n goed boek zal zijn. Zo denk ik er nu ook over, maar je wilt het toch zelf lezen. Er is veel tijd en onderzoek in gestopt om ( in mijn beleving) er een onderbouwd boek over te schrijven. Ik had verwacht om over de tijd dat ik er heb door gebracht er wijzer van te kunnen worden over hoe het de kinderen hebben ervaren die er hun tijd hebben door gebracht en de eventuele gevolgen in hun verdere leven. Maar daar wordt bar weinig in het boek over geschreven. Het grootste hoofdstuk is het ontstaan en de geschiedenis van de Krabbebossen, heel veel over leiding gevende en geldschieters en mensen die ervoor zijn op gestaan om zo’n instelling te verwezenlijken. Maar over de verzorgers die het dagelijkse werk moesten doen en de omgang en ervaringen met de kinderen hadden, hoe streng het was, hoe ver ze gingen wordt weinig geschreven. Dat was juist mijn reden om het boek te kopen om daar een idee van te krijgen. Ik zelf heb er in 1954 drie maanden gezeten ( net 1 maand 3 jaar oud), daar had ik graag iets van terug gevonden, ik heb het niet gevonden, dat is jammer en ik denk ook voor vele anderen, mede omdat ik het raar vind dat er een groot stuk van een bepaalde tijd aan archief is vernietigd, waarom ! Maar helaas.
Mvg. Ad Coertjens.

Annet zei op 14 juni 2024 om 21:08 uur

Beste Ad Coertjens,
Misschien eens info vragen aan het Brabants historisch Centrum voor dossiers

Lodewijk zei op 15 juni 2024 om 15:24 uur

Het is een boek waar de werkelijkheid niet naar voren komt. Ik had van een historicus meer inhoud verwacht en ook de werkelijkheid. De vele jonge mensen die voor hun hele leven zijn beschadigd daar wordt nauwelijks over geschreven. Ook de visie van de leiding heeft weinig inhoud. Als arts heb ik al eerder voorgesteld om in gesprek te gaan met de auteur echter tot op heden geen reactie.

M. Kievits zei op 15 juni 2024 om 15:42 uur

Ad en Lodewijk,
Dit schreef ik al eerder op dit forum, maar mijn reacties werden om deze reden verwijderd...
Op mijn facebookpagina kun je vrijwel alles schrijven..
https://www.facebook.com/profile.php?id=61554971864103

Vivian Heuer zei op 30 juni 2024 om 13:16 uur

Beste Lotgenoten,
Ook ik heb op de Krabbebossen gezeten. Dat zou moeten zijn geweest ergens tussen 1970 en 1978.
Ik ben er getraumatiseerd en angstig uit terug gekomen. Maar ik weet er niets meer van. De enige herinneringen die ik heb zijn afkomstig van wat mij verteld is door mijn ouders en enkele vlagen die niet zo fijn zijn.. Deze vlagen komen nu steeds vaker op, zoals het mezelf vaak huilend boven een bord Spinazie zien wat ik niet wilde eten omdat ik er ziek van werd maar steeds weer kreeg (later is ook gebleken dat ik inderdaad een allergie voor bepaalde bestanddelen van spinazie en boerenkool heb). Ik was ook altijd ziek als mijn ouders langs kwamen, ze mochten me meestal niet eens zien.
Een andere "vlaag" is dat ik vaak bij een soort kacheltje zat en steevast met een bloedneus wat ik vooraf nooit had en ook weer thuis nooit meer gehad heb!!!
Doordat ik toch met veel vragen ben blijven zitten na het overlijden van mijn ouders ben ik hier terecht gekomen. Met het lezen van verhalen hier zijn er wel dingen waarvan ik dan opeens denk, hee dat zegt me wel iets.. komt me vaag bekend voor. Ik had ook een plakboek waar kaarten, tekeningen en zo inzaten maar helaas is die door mijn ex achtergehouden.
Ik vraag me af of er misschien iemand is die zich mij toevallig kan herinneren. Ik was een klein, erg mager meisje. Erg dunne korte haren. Ik heb rond die tijd ook een paar jaar een bril gedragen dus dat kan ook in die tijd geweest zijn.
Ik wilde ook graag mijn dossier opvragen maar las al dat die allemaal vernietigd zijn.. wat me dan gelijk weer raar voorkomt.. waarom vernietigd? Dat is vast ook niet voor niets.....
Ik hoop dat ik hier iets meer te weten kom over die tijd.

Liesbeth zei op 1 juli 2024 om 07:15 uur

Hoi vivian,
Ik dacht bij erfgoed jutz kunnen ze nog best wel wat achterhalen. Zo heb ik kopie van inschrijving en wanneer ik er weer weg ging etc.
Ook wat namen die er toen ook zaten etc.
Ben daar toen geweest in Oosterhout en ze hadden nog veel spulletjes van de krabbenbossen . Ook de kleding die we aanhadden enzo

Vivian zei op 1 juli 2024 om 11:20 uur

Hoi Liesbeth,
Dank je voor je reactie.. ik heb ze meteen een mail gestuurd.. wie weet heb ik geluk dat er nog iets is..
Oh, kun je er ook langs gaan.. is misschien ook een idee...

Liesbeth zei op 1 juli 2024 om 16:13 uur

Graag gedaan vivian ,
Ja ik ben er vorig jaar met m’n zus heen geweest, eerst echt op het terrein van de krabbebossen geweest. De villa staat er nog.
Ik was er blij mee om nog eens vanalles te zien van de spulletjes idd.
En ook wel mooi om toch wat documenten te krijgen ( per mail dan)
Succes!

Marijke Lemmens zei op 3 juli 2024 om 10:36 uur

Krabbebossen




Ik heb alle verhalen hier gelezen: wat een herkenning!




Ikzelf ben twee keer voor langere tijd in de Krabbebossen geweest tussen 1966 en 1969.




Ik was een mager meisje met astma en eczeem. Mijn moeder zei ooit dat ik mij het niet meer kon herinneren. Maar ik kon haar precies vertellen wat ik aan had, wat er gedaan en gezegd werd. Zoveel indruk heeft het toen op mij gemaakt.




Foto 1.

Foto 2.

Wij gingen er met de trein vanuit Zuid Limburg naar toe. Er werd mij niets verteld van tevoren. Wij gingen eerst in een kantoortje waar gepraat werd met een iets oudere dame en toen nam mij een verpleegkundige mee. Niet wetend dat ik mijn ouders daarna lange tijd niet meer zou zien. Wij liepen door een lange glazen gang. Eerst ging ik - naar wat ik nu hier lees - een dokter toe. Ik weet nog goed dat je thuis gewassen werd en schone nette kleren aan kreeg. Daar werd je uitgekleed en na een onderzoek en ik weet dit niet meer heel zeker maar in mijn beleving werd je dan ook weer gewassen. Om vervolgens vreemde kleren aan te krijgen. Ineens was je alles kwijt, je eigen geur, kleren enz. En dan werd je naar een groep gebracht met allemaal kindjes. De tweede keer had ik mandarijntje mee, die namen ze me af en zou ik later terug krijgen. Maar nooit meer gezien.




Ook het eten wat hier beschreven wordt herinner ik mij nog goed: het gemalen vlees, de rode kool die ik thuis altijd lekker vond maar daar vies was. De levertraan pilletjes. Maar ook de pap lustte ik niet en die kreeg je dan steeds opnieuw weer voorgezet soms dagenlang. of zat je er alleen achte je bordje koude drab. . Hij werd elke dag steeds viezer. Na het verplicht stil liggen in de glazen serre kreeg je warme melk met vel er op. Brrr, ik gruwel er nog steeds van. Nog steeds eet en drink ik geen melkproducten. En ik denk dat het ook niet goed was voor mijn astma en eczeem.




Het altijd buiten moeten zijn: ik voel nog mijn bevroren voeten in mijn rubberen laarzen. Ook de paardenwei, de geiten, wilde zwijnen en de geur van carbolineum weet ik nog. De spellen en gymoefeningen die je buiten deed. Eigenlijk zat je weinig binnen.
Het slapen: in de kleine hoge bedjes die dan dicht gingen. Je hoorde dan de geluiden van buiten, kinderen die huilden. Ik heb daarna nooit meer goed geslapen geloof ik. Dan de diepe baden en daarna met zo’n ding je nagelriemen naar achteren duwen. Ik beet nagels en dat deed zo’n pijn . De wc'tjes en ‘s nachts werd je uit bed gehaald en erop gezet.




Ook dat prinses Beatrix kwam herinner ik mij nog goed dat er voor iedereen hetzelfde jurkje werd genaaid. En ook ik heb de foto nog. Ik had zelfs iets geknutseld voor haar.




3.

Ook ik heb ooit geprobeerd om erachter te komen waarom ik er was maar mijn medisch dossier voor mijn 7de jaar bestaat niet meer. Ik was 7 toen ik er wegging. Mijn moeder kreeg kaartjes met teksten dat ze beter niet konden komen dat ik vrolijk was enz . Die kaartjes heb ik nog steeds maar ik heb het gevoel dat het standaard kaartjes waren want naar mijn gevoel stonden er dingen op die ik nooit gedaan heb. Zoals tv kijken?




Als mijn ouders kwamen werd je vroeger uit het verplichte middagdutje gehaald en in de gymzaal zaten dan de ouders en dan kreeg je ranja. Als mijn ouders iets voor mij meenamen gaf ik het mee terug want snoep werd sowieso afgenomen en andere spulletjes werden uit je laatje gestolen of kapot gemaakt door de andere kinderen. Sowieso denk ik dat alles kinderen in de overlevingsstand zaten want ik kan mij niet herinneren dat ik er vriendjes had. Het gevoel dat er niemand van je hield en je voor niemand belangrijk was. Je was gewoon een van de vele kinderen. En sommige kinderen waren boos of erg moeilijk. Kan me niet herinneren dat het er vrolijk en blij was. Bij mijn tweede verblijf ging ik ook naar school en daar was een erg strenge juf.




Toen ik een keer ziek was lag ik alleen in zo’n glazen hokje en daar was wel een lieve zuster die met mij knutselde en waarvan ik haar haren mocht kammen. Dit is ook de enige keer dat ik mij herinner dat ik echt persoonlijke aandacht kreeg.




Foto's 4a-b.

Op een gegeven moment zou ik naar huis mogen maar zonder dat het verteld werd ging het niet door. Toen bleek dat ik een broertje had gekregen en mijn moeder het advies had gekregen dat het beter was dat ik langer bleef. En toen werd ik eindelijk opgehaald door mijn vader. En wat ik hier al eerder las: omdat ik daar ABN moest praten en ik natuurlijk Limburgse was kon ik thuis de mensen niet verstaan. Ook herkende ik mijn kleine peuterbroertjes niet meer die inmiddels kleuters was en op de kleuterschool zaten. Er werd eigenlijk nooit over gepraat alsof je niet lange tijd weg was geweest. Je ging gewoon de volgende dag naar school toe alsof er niets gebeurd was. Maar dat was er natuurlijk wel. Ik voelde mij niet meer thuis in mijn eigen gezin. En ook op school bleef ik een vreemde eend in de bijt. Ik voelde mij anders dan de andere kinderen. .Zelfs toen ik 16 jaar oud was en een keer bij de bus stond met mijn moeder werd er heel erg verbaasd gereageerd wisten ze niet dat mijn moeder ook een dochter had. Leuke anekdote die mij mijn hele leven achtervolgd heeft is dat je in de Krabbebossen niet poepen maar BaBa moest zeggen. Dus toen ik aan mijn jongere broertje zei dat ik Baba moest doen ging hij naar mijn moeder toe en zei Marijke wil rabarber.




Foto 5.

Helaas heeft mijn oudste dochter mijn ernstige astma ook geërfd . Maar wat ben ik blij dat het nu zo anders ging. Ik bent altijd dag en nacht bij haar gebleven in het ziekenhuis. Ook ben ik bewust gestopt met werken toen ik kinderen kreeg omdat ik ze niet naar een crèche wilde doen. Omdat ik had gevoeld dat je daar maar een van de vele bent en de aandacht en liefde die een kind verdient niet krijgt. Dit omdat ik dit zelf zo had gemist .




Het waren andere tijden en ze zagen toen kinderen zo anders maar het heeft mij eigenlijk niet veel goeds gebracht. Trouwens gezond ben ik ook nooit geworden.




Jammer maar het was de tijdgeest van toen.




Ps. Ik las ook iets over de kosten . Mijn moeder zei ook wel eens dat ze wel moesten betalen. Mijn ouders waren niet rijk, groot gezin en mijn vader was afgekeurd. Op de kaartjes stond soms ook dat er geld voor dingen zoals tandenborstel, kapper enz. moest betaald worden.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 3 juli 2024 om 10:55 uur

We mailden hier al over, maar nogmaals dank Marijke voor het delen van niet alleen jouw verhaal maar ook deze bijzondere foto's! Ik zal ze ook voorleggen voor opname in de BHIC fotocollectie, onderdeel Internaten. Hartelijke groet,

Vivian Heuer zei op 3 juli 2024 om 11:15 uur

Dank je Liesbeth,
Ik zit er ook al een tijdje over te denken om eens naar de Krabbebossen zelf te gaan om te kijken wat het doet met mijn geheugen, mijn man ziet het alleen niet zo zitten. Hij is huiverig voor wat er allemaal naar boven kan komen. Mijn duidelijke herinneringen zijn pas vanaf mijn 10e en alles daarvoor ..... wat me verteld is en een enkele vlaag...
Heb er ook al voor bij een Psycholoog gelopen en ook die kreeg "de deur" niet geopend en is er ook mee gestopt, leek hem "niet raadzaam het te forceren, hij zit niet voor niets dicht". Maar ja, je wordt ouder, beide ouders al jong overleden, je gaat toch onderzoeken waarom je niets weet...
Ik wacht nu vol spanning af of en wat er nog aan papieren van mij over zijn!!!

Mart zei op 3 juli 2024 om 11:25 uur

Marijke,
Mag ik jouw verhaal en foto's plaatsen op de FaceBookPagina van De Krabbebossen?
https://www.facebook.com/profile.php?id=61554971864103

Vivian Heuer zei op 3 juli 2024 om 11:45 uur

Hoi Marijke,
Ik lees in je verhaal wat dingen terug waar mijn ouders het ook over hadden. Zoals de kaartjes dat het beter voor mij was als ze niet op bezoek kwamen, (deden ze dat toch was ik altijd ziek).
Mijn ouders snapte nooit waarom ik opeens geen warme melk meer lustte (nu nog niet) maar dat zou dan eens goed daarvan komen want alleen bij het lezen van dat stukje staan mijn haren recht overeind van gruwel!!! En ook mijn Brabantse dialect was veranderd naar ABN.. nu nog, zodra ik in dialect begin te praten corrigeer ik mezelf meteen....
Waarschijnlijk is dat dan daar vandaan gekomen... weer een beetje bij geleerd... dank je voor je verhaal!!!

Vivian zei op 3 juli 2024 om 11:48 uur

Dank je Liesbeth,
Ik zit er ook al een tijdje over te denken om eens naar de Krabbebossen zelf te gaan om te kijken wat het doet met mijn geheugen, mijn man ziet het alleen niet zo zitten. Hij is huiverig voor wat er allemaal naar boven kan komen. Mijn duidelijke herinneringen zijn pas vanaf mijn 10e en alles daarvoor ..... wat me verteld is en een enkele vlaag...
Heb er ook al voor bij een Psycholoog gelopen en ook die kreeg "de deur" niet geopend en is er ook mee gestopt, leek hem "niet raadzaam het te forceren, hij zit niet voor niets dicht". Maar ja, je wordt ouder, beide ouders al jong overleden, je gaat toch onderzoeken waarom je niets weet...
Ik wacht nu vol spanning af of en wat er nog aan papieren van mij over zijn!!!

Marijke zei op 3 juli 2024 om 16:43 uur

Liesbeth er is een videoband van de oude Krabbebossen. Misschien dat je daar wat aan hebt? Volgens mij is er op de plek zelf niet veel meer dat je zult herkennen?

Mieke Savelkouls zei op 8 juli 2024 om 10:12 uur

Ik was 3 jaar oud toen ik in 1958 naar de Krabbebossen moest omdat ik te dun zou zijn?? Heb alleen foto’s van mezelf als mollige peuter dus weet niet zeker of dit ook klopt! Ik zou daar 3 maanden moeten blijven wat uiteindelijk 6 weken werden!
Traumatisch is het voor kinderen zoieso omdat ze in die tijd niemand van de familie mochten zien (zij ons wel door een soort van spiegel)
Ik kan mij leuke dingen herinneren zoals een winkeltje in de bossen waar je met een aantal tegelijk in mocht spelen! Ook de tamme kraaien die op je armen kwamen zitten als je ze spreidde kan ik mij herinneren!
De geur van eten en lysol staan mij ook nog duidelijk bij! Evenals de ruimte waar we ons moesten wassen!
Ook ik heb erge dingen meegemaakt daar, ik heb een nacht vastgebonden aan een stoeltje alleen in het donker voor een bord spinazie gezeten die ik op moest eten, wat ik niet heb gedaan!
Ik kreeg daar waterpokken er werd geïsoleerd van andere kinderen! Slapen op een lege slaapzaal in een bedje met plastic matras en verder niets! Wakker werd ik gemaakt met een emmer koud water, tegen de jeuk werd me verteld!! Dingen die je zelfs op 3 jarige leeftijd onthoud en nooit meer vergeet! Ik was jarig en kreeg een grote zak schuimpjes van mijn ouders die gedeeld werd met de andere kinderen in een kopje, maar mijn ouders zien mocht niet (onvoorstelbaar)
Ik weet nog precies wat ik droeg toen mijn vader mij kwam halen!! Ook ik noemde mijn moeder juffrouw; te bizar voor woorden!
De speeltuin kan ik me ook nog herinneren, evenals de zogenaamde brieven die we aan onze ouders stuurden!

Marijke zei op 8 juli 2024 om 14:30 uur

Mieke dat winkeltje en de kraaien herinner ik mij niet. Maar zoals jij ook al zegt ondanks je jonge leeftijd weet je die dingen nog wel. Omdat ze zoveel impact op je gehad hebben. Mijn moeder zei ook altijd dat ik het mij niet zou kunnen herinneren. Maar ik kon precies zeggen wat ik aan had, gedaan was enz. Vreselijk jou verhaal van die spinazie. Ik zat soms ook dagen voor een bord eten. Maar nooit vastgebonden. Wat traumatische .Ook van jou verhaal toen je ziek was krijg ik kippenvel . Ik lag toen ook in de ziekenboeg alleen in een glazen hokje en heb juist aan die tijd de mooiste herinneringen. Omdat er toen iemand lief voor mij zorgde. Ik zat er ook een aantal jaren later als jij er was.

Mieke zei op 8 juli 2024 om 15:10 uur

Marijke, ik heb nog foto’s gevonden van het winkeltje, dat blijkt een poppenhuis te zijn en ook van de kraai! Mijn man zal ze inscannen dan plaats ik ze hier! Mijn moeder zei ook altijd dat het onmogelijk was dat ik me dat herinnerde, tot ik vertelde wat ik aanhad toen ik thuis kwam dat was een zelf gebreid setje door mijn moeder van turcoise wol met witte angora, toen geloofde ze het volgens mij nog niet maar ik zie de beelden nog duidelijk voor me, aangekleed door volgens mij een zuster in een geheel lege wasruimte met kleine wasbakken aan elkaar.
Het rook daar sterk naar lysol wat ik later pas herkende toen ik zelf in een drogisterij werkte als 15 jarig meisje

Mario van Montfoort zei op 29 juli 2024 om 00:00 uur

In 2018 is bij mij een auto immuun ziekte vastgesteld. In 2019 heb ik veel tijd aan mijn herstel moeten besteden, maar ontstond ook de urgentie om toch eens naar die plek terug te keren waar ik kort voor mijn 2e verjaardag 6 maanden ben geweest. Ik was in die tijd zwaar astmatisch en na vele ziekenhuisopnames was het tijd voor een volgende behandeling; aansterken op een plek met gezonde buitenlucht. Er is zelfs sprake van geweest dat ik wellicht naar Davos in Zwitserland moest, maar ik kwam dus terecht in de Krabbebossen.
Mijn moeder heeft van die tijd een plakboek gemaakt, met z/w foto's van een vrolijk en actief knaapje. Deze foto's werden dus door de leiding gemaakt, evenals getypte briefjes die mijn ouders kregen om hen over mijn toestand te informeren. Mijn ouders mochten eens per twee weken op visite komen en ik weet dat mijn moeder dit verschrikkelijk vond. Vooral omdat ik mijn ouders niet herkende en vooral de leidster als mijn 'ouder' zag. Maar wat ik vooral vreemd vind: ik heb er geen enkele herinnering aan. Ik lees dit ook terug in sommige verhalen, terwijl anderen zich nog heel gedetailleerd zaken weten te herinneren. Wellicht omdat zij iets ouder waren toen zij er zaten.
Ik heb hier vaker over nagedacht; hoe kan het dat je zo'n bijzondere periode compleet kunt vergeten? Ik kom op twee mogelijke opties: ofwel ik kan me heel goed aanpassen en heb daardoor geen moeite met de situatie gehad (wat niet geheel strookt met mijn rebellie op alle katholieke scholen waar ik nadien ben geweest) ofwel ik heb dit totaal verdrongen omdat dit te pijnlijk was (een sterk psychologisch fenomeen). Dit laatste kan ik me goed voorstellen als ik alle verhalen en ervaringen lees over hoe slecht sommige kinderen behandeld zijn.
Enfin, in 2019 ben ik nog op bezoek gegaan en kwam er achter dat het toen Jutz heette. Er zou nog een klein museum op zolder zijn over de geschiedenis, die werd beheerd door de conciërge werd mij verteld. Als ik dat wilde bezoeken kon ik daar op vrijdagmiddag terecht, nadat ik een afspraak had gemaakt. Dit bezoek stond nog altijd op mijn 'to do' lijstje en nu lees ik tot mijn ontsteltenis dat dit waarschijnlijk niet meer mogelijk is.
Deze website is ook pas daarna in de lucht gekomen en zie ik nu voor het eerst. In 2019 had ik al uitvoerig onderzoek gedaan via internet en kwam zo in ieder geval het adres van de Krabbebossen op het spoor. Zelfs waar het lag was voor mij onduidelijk. Mijn ouders konden me er ook niet veel over vertellen omdat zij zelf ook heel weinig informatie over de instelling hadden en er maar eens per twee weken kwamen. Ik heb hen verder ook niets meer kunnen vragen omdat ze al in 2001 en 2006 zijn overleden. Ik zie dat er een boek is verschenen, ik heb het besteld en ben benieuwd of het me nieuwe informatie gaat opleveren.

Gerda Godrie van Gils zei op 29 juli 2024 om 09:29 uur

Dag Mario.
Het is nog altijd mogelijk om het archief van Jeugdzorg in Oosterhout te bezoeken. Toevallig met dochter en kleinzoon een gesprek gehad over vanaf welke leeftijd ze herinneringen hebben. Beiden vanaf de kleuterschool. Als tweejarige lijkt me dat wel heel jong. Wij maakten met onze kleinkinderen een memory -toer: langs alle plekken die herinneren aan hun ouders, grootouders en overgrootmoeders. Want helaas heb ik geen herinneringen aan mijn moeder die stierf toen ik 5 jaar oud was. Wat jammer dat die interesse pas op oudere leeftijd word gewekt.

Mario van Montfoort zei op 29 juli 2024 om 16:21 uur

Dank Gerda voor je reactie. Kan ik een afspraak maken bij jeugdzorg in Oosterhout? En dan neem ik aan dat zij de dossiers van de Krabbenbossen hebben overgenomen?

Groet, Mario

Gerda Godrie zei op 29 juli 2024 om 16:58 uur

Dag Mario,
Helaas zijn er geen persoonlijke dossiers bewaard gebleven. Er bestaat een wettelijke termijn voor bewaarplicht. Maar er zijn heel veel voorwerpen en fotomateriaal, kleding enz. die herinneren aan het kleuterhuis de Krabbebossen. Op Zuidwest-tv kun je een filmpje vinden n.a.v. het boek.

Carla Cazzetta zei op 29 juli 2024 om 17:40 uur

Bij jutz is het wel mogelijk om informatie te krijgen over de periode dat je er geweest bent.
Nu weet ik persoonlijk in ieder geval wanneer en hoelang ik in de krabbenbossen ben geweest.

Mieke Savelkouls zei op 29 juli 2024 om 17:47 uur

Wat is jutz? En hoe kom ik aan gegevens? Ik ben persoonlijk heel benieuwd naar mijn tijd daar!

Dank je wel voor de moeite

Groet Mieke Savelkouls

Gerda Godrie zei op 29 juli 2024 om 19:04 uur

Jutz heeft een andere naam; jeugdzorg West- Brabant. Op de website vind je het mailadres van de secretaris en die helpt je graag verder, is mijn ervaring toch.

Carla Cazzetta zei op 29 juli 2024 om 19:14 uur

Hallo,
stichting erfgoed Juzt Krabbebossen

dit kan je op google zoeken.
Hopelijk heb je iets aan deze tip.
Hartelijke groet.

Tanja van der Meer zei op 27 oktober 2024 om 07:35 uur

Mijn zus Ine zat in 1961 een half jaar in de Krabbebossen. Ze was toen drie, is daar vier geworden. Ze was daar tegen de zin van onze moeder naar toe gestuurd door de huisarts omdat haar verstandelijke ontwikkeling achterbleef en mijn moeder daardoor volgens hem minder goed voor mij, het jongere kind, kon zorgen.
Mijn ouders mochten pas na een half jaar een keer op bezoek komen. Wat mijn moeder mij later vertelden, was dat zij mijn zus alleen achter glas mochten zien, en dat mijn zus achter een tweede glaswand stond. Mijn zus probeerde toen door die glazen wand heen naar mijn ouders te komen.
Toen ze daarna naar huis gingen, heeft mijn moeder mijn vader laten omkeren en hebben ze mijn zus, tegen de heftige protesten van de leiding in, mee naar huis genomen.
Ze was in dat halve jaar 2 kilo afgevallen, en heeft nog maanden bij de broodmaaltijden sneeën brood vast zitten houden op een manier die erop duidde dat in de instelling haar bord onder haar handen door anderen werd leeggegeten.
Voordat ze naar de Krabbebossen ging, was ze een heel klein beetje begonnen met praten. Toen ze terugkwam, praatte ze niet meer, en het heeft nog zeker tot zij zes was geduurd voor ze dat weer begon te doen.
Ze was zindelijk toen ze daarheen ging, maar niet meer toen ze terugkwam. Het heeft mijn moeder veel tijd en liefde gekost om haar weer zindelijk te krijgen, ze was bang van de wc. Door alle berichten op dit forum snap ik nu een beetje waarom dat zal zijn geweest. Ze gaat nog altijd niet graag ergens anders dan thuis naar het toilet.
Mijn zus heeft een aangeboren, niet-erfelijke genetische afwijking met een verstandelijkebeperkingtot gevolg, en daarnaast een niet-aangeboren hersenbeschadiging door zuurstofgebrek bij de geboorte, a double whammy zogezegd. Beiden waren in 1961 nog niet onderkend. Haar psychologische ontwikkeling is die van een kind van drie à vier jaar oud. Zij heeft, nu 67, nog altijd last van trauma's die zij in de Krabbebossen heeft opgelopen.

M. Kievits zei op 27 oktober 2024 om 09:37 uur

Vertel jullie verhalen svp ook op:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61554971864103
en plaats er foto's uit die tijd.

John Jacobs zei op 1 november 2024 om 12:06 uur

Bent u op zoek naar informatie over uw verblijf in de Krabbebossen.
Neem dan zeker contact op met Stichting Jeugdzorg West-Brabant. Mogelijk kunnen wij u verder helpen.
erfgoed.jeugdz.wb@gmail.com

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.