Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Hoe erg wiebelde de kerktoren van Demen?

RK kerken

De huidige kerk van Demen is in 1857 gebouwd. De toren is veel ouder. De kerk is aan die oude toren vastgebouwd, maar dat wilde het toenmalige kerkbestuur eigenlijk niet. Dat wilde liever een losse toren. Het gemeentebestuur, gesteund door Waterstaat (dat zich toen nog met kerkenbouw bemoeide) stak echter een stokje voor dat plan, want de toren zou niet stevig genoeg zijn om op zichzelf te staan.

Het gemeentebestuur gaf op 16 mei 1857 aan het kerkbestuur het dringende advies om alvorens de oude kerk af te breken, eerst de toren, die behouden zou blijven, te “zekeren”. Daarna zou de nieuwe kerk aan de toren vastgebouwd moeten worden. Dat advies volgde letterlijk een reactie van de Hoofdingenieur van de Waterstaat van 20 april daarvoor op het verzoek van het kerkbestuur van Demen om de oude kerk te mogen slopen en een nieuwe te bouwen. Hoofdingenieur Rijsterborgh had namelijk wel wat bedenkingen bij de plannen, vooral wat betreft de oude toren. Het slopen van de oude kerk met handhaving van de oude toren was niet zonder gevaar.

Rijsterborgh haalde een brief aan van de burgemeester van Dieden, Demen en Langel van 18 april 1849, waarin beschreven werd hoe bij het luiden van de drie klokken de toren zo hevig heen en weer bewoog, dat men huiverig was de eredienst bij te wonen. Er werd daar toen een onderzoek naar ingesteld (door Rijsterborghs voorganger De Geus). De conclusie van dat onderzoek was dat deze bewegingen weinig kwaad konden, omdat de toren “van eene hechte zamenstelling” was. Daaraan voegde men wel toe: “vooral zoo als hij nu met de kerk verbonden is”. 

Maar volgens het bestek voor de nieuwe kerk was het de bedoeling dat de toren los zou komen te staan, en dat maakte de risico’s groter. Vandaar dat de hoofdingenieur dringend adviseerde om de nieuwe kerk op dezelfde wijze met de toren te verbinden zoals bij de oude al het geval was. Dat was beter voor het aanzien van het geheel, maar vooral ook “voor de meerdere bestaandbaarheid van den toren”. Als dat niet zou kunnen, dan zou het nog eerder de voorkeur genieten om de oude toren helemaal maar af te breken en te vervangen door een soortgelijke nieuwe. Dat mocht dan wel meer kosten, maar alles liever dan ongelukken!

Zoals we nog steeds kunnen zien, heeft het kerkbestuur het advies van deze deskundigen keurig opgevolgd.

4

Reacties (4)

GERRIT PRINCEN zei op 17 augustus 2009 om 10:05 uur

MIJNE HEREN
IK HEB ERGENS GELEZEN DAT BIJ DE SLOOP VAN DE OUDE KERK IN DEMEN DE OUDE STENEN ZIJN GEBRUIKT OM DE TOEN MALIGE KOSTERIJ TE BOUWEN ZOU U DIT KUNNEN BEVESTIGEN BIJ VOORBAAT MIJN DANK

GERRIT PRINCEN

Henk Buijks (namens BHIC) zei op 26 augustus 2009 om 16:47 uur

Dat durf ik niet te bevestigen, Gerrit. Wel is het zeker dat men in de 19e eeuw na de sloop van een middeleeuwse kerk de oude stenen hergebruikte voor de kerk zelf.

Maar je zaak is niet helemaal hopeloos, want in Demen is de middeleeuwse toren blijven staan. Je zou eens kunnen kijken of de stenen van de kosterij overeenkomen met de stenen van de toren, althans het onderste stuk daarvan. Je kunt dan kijken naar de maten van de stenen en de kleur(en).

Vriendelijke groet

GERRIT PRINCEN zei op 29 augustus 2009 om 16:01 uur

GEACHTE HEER BUIJKS
BEDANKT VOOR DE REACTIE DE STENEN VAN DE KERKTOREN ZIJN INDERDAAD IDENTIEK AAN DIE VAN KOSTERIJ GERRIT PRINCEN

Henk Buijks (namens BHIC) zei op 30 augustus 2009 om 22:34 uur

...waarmee hoogstwaarschijnlijk uw vraag is beantwoord, heer Princen!
Vriendelijke groet!

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.