In 1862 kwamen Jezuïeten vanuit Ravenstein naar Velp, op zoek naar een plek om hun priesterstudenten te huisvesten. Mgr. De la Geneste, rector van het Graafse Gasthuis, verkocht de orde een boerderij en een stuk grond in Velp. De boerderij was de oude boerenhoeve Lievendaal die bij het landgoed Veenzicht hoorde.
De Jezuïeten, die de Mariaverering hoog in hun vaandel hebben staan, gebruikten het laatste deel van de naam van de boerderij voor het nieuwe complex dat ze op die plek gingen bouwen en noemden het Mariëndaal.
Naar ontwerp van architect pater A. Slootmaekers S.J. verrees er tussen 1862 en 1865 een groot gebouw langs de weg van Den Bosch naar Nijmegen. Om het gebouw heen kwam een park, aangelegd in Engelse Landschapsstijl met gazons, randbeplanting en alleenstaande bomen. In 1887 werd het complex uitgebreid met een voorziening voor oudere priesters, dat de paters Oldenzaal noemden.
De Jezuïeten leidden niet alleen hun novicen op in Mariëndaal, vanuit het klooster verrichtten ze ook zielzorg in de omgeving van Velp, Grave en Reek, en zelfs verder tot aan de andere kant van de wereldbol: de eerste missionarissen voor de Java-missie werden vanuit Mariëndaal uitgezonden.
In 1965 vierde de Jezuïeten hun 100-jarig jubileum in Velp. Maar het jaar daarop vertrokken ze naar Venlo. Ze verkochten het klooster en het landgoed aan de Sint Jozefstichting te Breda, die vanuit West-Brabant het instituut Binckhof naar Velp overbracht. 'De Binckhof', een instituut voor mensen met een geestelijke handicap, werd een belangrijke werkgever voor de bewoners van Velp. Het landgoed werd voor een groot deel bebouwd met moderne paviljoens voor de bewoners van De Binckhof.
Inmiddels is al een aantal jaren een proces aan de gang, waarbij een gedeelte van de zorginstellingen op het voormalig Binckhofterrein is verplaatst en het terrein zelf ontwikkeld moet worden tot een nieuwe woonwijk van de gemeente Grave. Het terrein is grotendeels verkocht aan een projectontwikkelaar, Parkvisie, die in overleg met de gemeente een plan heeft ontwikkeld voor de aansluiting van het terrein bij Velp.
Aan de Kastanjelaan zijn woningen gebouwd voor cliënten van Dichterbij (via de stichting Vizier de opvolger van de vroegere Sint-Jozefstichting). Ook is het gemeenschapshuis voor alle inwoners van Velp gerealiseerd. Er komen nog negentig woningen, onder andere voor starters en senioren, en een brede school. Het klooster zelf is een Rijksmonument en blijft dus behouden. Er komen tweeënveertig appartementen in.
Dan is er nog het restant van het oude landschapspark. Dit terrein heeft bijzondere natuurwaarde. Daarom is het verpacht aan het Brabants Landschap voor het beheer en het onderhoud. Het landgoed is onder andere een belangrijk leefgebied voor dassen. In overleg met de Stichting Dichterbij is het gebied omgedoopt in landgoed Mariëndael.
Bron: Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Reactie toevoegen